Tuần 30. Chí khí anh hùng

Chào mừng quý thầy cô về dự giờ lớp 10A
KIỂM TRA BÀI CŨ
Qua việc tìm hiểu đoạn trích “Trao duyên” và hiểu biết về Truyện Kiều.
Em hãy nhận xét khái quát nhất về tác giả Nguyễn Du?
CHÍ KHÍ ANH HÙNG
( TrÝch TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du)
CHI? KHI? ANH HU`NG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Vị trí đoạn trích
Em hãy nêu vị trí của đoạn trích?
- Từ câu 2213-2230 trong Truyện Kiều
Thúy Kiều và Từ Hải
2. Ý nghĩa nhan đề:
-“ Chí”: mục đích cao cả cần hướng tới.
-“ Khí”: nghị lực để đạt tới mục đích.
=> “ Chí khí anh hùng”: lí tưởng, nghị lực và mục đích cao cả của người anh hùng.

II. Đọc- hiểu đoạn trích
1. Đọc
CH� KH� ANH HU`NG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
Nửa năm hương lửa đương nồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.
Trông vời trời bể mênh mang,
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong,
Nàng rằng: “ phận gái chữ tòng,
Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”.
Từ rằng: ”Tâm phúc tương tri,
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
Bao giờ mười vạn tinh binh,
Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.
Làm cho rõ mặt phi thường,
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.
bằng nay bốn bể không nhà,
Theo càng thêm bận biết là đi đâu?
Đành lòng chờ đó ít lâu,
Chầy chăng là một năm sau vội gì!”.
Quyết lời dứt áo ra đi,
Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.
CH� KH� ANH H�NG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
2. B? c?c do?n trớch
Có thể chia đoạn trích thành mấy phần? Nêu nội dung mỗi phẩn?
Đoạn trích
4 câu đầu:
cuộc chia tay
giữa Thúy Kiều
và Từ Hải
12 câu tiếp:
cuộc đối thoại
giữa Thúy Kiều
và Từ Hải
2 câu cuối:
Từ Hải
dứt áo
ra đi
Chí khí của nhân vật Từ Hải
CH� KH� ANH HU`NG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
a. Bốn câu đầu: Cuộc chia tay giữa Thúy Kiều và Từ Hải.
- Thời điểm chia tay: Nửa năm hương lửa đương nồng
-> Cuộc sống vợ chồng: hạnh phúc, êm ấm, viên mãn ( Tuy nhiên không làm giảm bớt được lí tưởng sống của Từ Hải)
- Lí tưởng sống:
+Trượng phu:
chỉ người đàn ông có chí khí của 1 bậc anh hùng. ->Thái độ của tác giả: trân trọng, kính phục.
+ Thoắt:
Sự chuyển biến mau lẹ, dứt khoát
+ Động lòng bốn phương:
Ước lệ-> lí tưởng sống tung hoành trong thiên hạ.
CH� KH� ANH HU`NG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
=> Từ Hải:
+ Có lí tưởng sống cao đẹp, có chí hướng, hoài bão tung hoành trong thiên hạ
+ Có khát vọng công danh chứ không phải là người có những đam mê thông thường
=> Lí tưởng, khát vọng, chí hướng của người anh hùng.
CHI? KHI? ANH HU`NG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
- Khát vọng và tư thế lên đường:
+ Ánh mắt ( trông vời)
+ Hành trang:
+ Tác phong: thẳng rong
Từ Hải:

+ Tư thế anh hùng: hiên ngang.
+ Tính cách anh hùng: mạnh mẽ, kiên quyết, dứt khoát
-> đi liền 1 mạch -> mạnh mẽ, nhanh nhẹn, dứt khoát, không chần chừ do dự.
một mình- một gươm- một ngựa -> nhấn mạnh vào sự dũng mãnh.
-> cái nhìn xa xăm rộng lớn -> khát vọng lên đường mạnh mẽ
- Nghệ thuật: Dùng hình ảnh ước lê, bút pháp lãng mạṇ…
CHI? KHI? ANH HU`NG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
b. 12 câu tiếp: Cuộc đối thoại giữa Thúy Kiều và Từ Hải
Lời Thúy Kiều:
+ Xưng hô:
Chàng- thiếp: tình cảm vợ chồng mặn nồng
+ Phận gái chữ tòng:
Bổn phận của người vợ
+ Một lòng xin đi:
Quyết tâm theo Từ Hải
CHI? KHI? ANH HU`NG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
=> Thúy Kiều:
- Thấu hiểu được khát vọng và lí tưởng sống của Từ Hải: không ngăn cản mà ủng hộ chồng theo đuổi nghiệp lớn.
- Thấy được bổn phận và trách nhiệm của người vợ: ước nguyện cùng chồng đồng cam cộng khổ.
- Xứng đáng là người tri kỉ của Từ Hải: đồng cảm, thấu hiếu, tôn trọng, tin tưởng chồng-> Toát lên vẻ đẹp phẩm chất của Thúy Kiều.
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
CHI? KHI? ANH HU`NG
Lời Từ Hải
- Từ chối, không đồng ý.
- Cách nói: khéo léo,tế nhị
-> Đề cao Kiều:
+ Tâm phúc tương tri: là người tri kỉ của Từ Hải chứ không phải là bạn, là vợ bình thường-> nên phải hiểu cho Từ Hải
+ Thoát khỏi nữ nhi thường tình: khác hẳn với những người con gái khác.
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
CHI? KHI? ANH HU`NG
- Hứa hẹn:
+ Khẳng định niềm tin chiến thắng trong tương lai: Mười vạn tinh binh
Tiếng chiêng dậy đất
Bóng tinh rợp đường
=> chiến công vang dội, sự nghiệp lẫy lừng.
+ Cho nàng vinh quang: đón nàng, rước nàng.
+ Thời gian thực hiện: 1 năm-> mốc thời gian cụ thể.
CHI? KHI? ANH HU`NG
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
- Gợi khó khăn: bốn bể không nhà
+ Gợi sự thông cảm từ Thúy Kiều.
+ Xuất phát từ tình yêu với Kiều không muốn nàng phải khổ.
+ Bộc lộ lí tưởng sống anh hùng: không vướng bận vợ con.
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
CHI? KHI? ANH HU`NG
*Tiểu kết: Từ Hải
+ Người chồng yêu thương vợ, thấu hiểu, tâm lí.
+ Có khát vọng lớn, có chí hướng, có lí tưởng sống.
+ Tài năng, bản lĩnh, tự tin để thực hiên lí tưởng sống
+ Có sự thống nhất giữa người anh hùng cái thế phi thường và con người bình thường gần gũi.
Nghệ thuật: + Thấu hiểu tâm lí.
+ Dùng hình ảnh ước lệ tượng trưng
+ Bút pháp lãng mạn hóa
(Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)
- Nghệ thuật:
CHÍ KHÍ ANH HÙNG
c. Hai câu cuối: Từ Hải dứt áo ra đi:
+ Dùng từ: 3 động từ liên tiếp: quyết, dứt, đi
-> Nhấn mạnh hành động dứt khoát không do dự, không để tình cảm gia đình làm lung lay ý chí.
+ Hình ảnh: ẩn dụ: chim bằng, gió mây, dặm khơi
-> Hình ảnh anh hùng mang tầm vóc vũ trụ, khát vọng lên đường.
TỔNG KẾT
NỘI DUNG
NGHỆ THUẬT
BÚT PHÁP
LÍ TƯỞNG
HÓA,
LÃNG MẠN
HÓA
QUAN NIỆM
VỀ NGƯỜI
ANH HÙNG
LÍ TƯỞNG
CỦA
NGUYỄN
DU
TÍNH
CÁCH
VÀ CHÍ
KHÍ ANH
HÙNG
CỦA
TỪ HẢI
HÌNH
ẢNH
KÌ VĨ
ƯỚC
LỆ
BTVN:
Học thuộc đoạn thơ.
Phân tích đoạn thơ.
Chuẩn bị bài mới: đoạn trích Thề nguyền.
Trân trọng cảm ơn
quý thầy cô giáo và
các em học sinh