Tuần 30. Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác

Bài dạy: Ba c?ng hi?n vi d?i c?a Cỏc Mỏc
Người dạy: Lê Thị Thu Hằng
Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Nêu khái niệm và những đặc trưng cơ bản của phong cách ngôn ngữ chính luận?
Câu 2: Những yêu cầu về sử dụng ngôn ngữ trong phong cách ngôn ngữ chính luận?

Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác
Ăng-ghen
Nêu những hiểu biết của em về tác giả P. Ăng-ghen?
CHÂN DUNG ENGELS
I. TIỂU DẪN:
1. TÁC GIẢ PHRI- ĐRÍCH ĂNG- GHEN (1820- 1895) :
Một số hình ảnh tư liệu về Engels
a) Cu?c d?i:
Quê ở miền Rê-na-ni (Đức). Sinh s?ng v� ho?t d?ng cỏch m?ng ch? y?u ? Anh.
Xu?t thõn: gia dỡnh ki ngh? gi�u cú => t? b? quy?n l?i ớch k? c?a giai c?p tu s?n.

Nơi ở của Ăng - ghen
Nêu tên một số tác phẩm nổi tiếng của Ăng-ghen?
- Phép biện chứng tự nhiên
- Chống Đuy-rinh
- Bộ Tư bản
Tuyên ngôn
Đảng cộng sản
b) Các tác phẩm chính:
=>Vị trí: Ông là nhà triết học,
nhà lí luận và hoạt động cách mạng,
lãnh tụ của phong trào công nhân toàn thế giới.
Có nhiều đóng góp to lớn để xây dựng lí luận
của chủ nghĩa Mác
2. CÁC MÁC (1818 - 1883)
Nêu những hiểu biết của em về vĩ nhân Các-mác?
2. Các Mác (1818-1883):
Cuộc đời:
Quê hương: vùng Rê na ni (Đức).
Xuất thân: gia đình luật sư.
Do hoạt động cách mạng => bị trục xuất, phải lưu lạc nhiều nơi. Định cư tại Anh.
b) Tác phẩm chính:






Tuyên ngôn Đảng Cộng Sản (1848)
Bộ Tư bản (1864 – 1876)

Nơi ở của Karlmarx (1875 đến 1883), London
=>Vị trí:
- Nhà triết học thiên tài, nhà lí luận chính trị vĩ đại
Nhà lãnh tụ tiên phong của giai cấp công nhân và nhân dân lao động thế giới
Vị trí của Mác?
Nêu một số
quan niệm
về Hạnh phúc
của Mác?
Người đem lại
Hạnh phúc cho nhiều người nhất là kẻ Hạnh phúc nhất

Hạnh phúc
là
đấu tranh
3. TÌNH BẠN VĨ ĐẠI
GIỮA CÁC MÁC
VÀ ĂNG-GHEN
a) Hoàn cảnh ra đời:
- Được viết sau thời điểm Các Mác qua đời và được đọc trước mộ của Mác
( Tên bài do người biên soạn đặt)
Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm?
Nghĩa trang Hai-ghết (Luân Đôn)
1/ Đọc hiểu khái quát:
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

b. Thể loại :

Văn tế ( Điếu văn ) :
-> Được viết bằng văn xuôi chính luận
Thể loại của tác phẩm?
c. Bố cục: 3 phần
P1: Từ đầu đến “ vĩ nhân ấy gây ra” =>Thông báo thời điểm qua đời và nhận định khái quát về sự cống hiến vĩ đại của Mác
P2: Tiếp theo đến “ thêm nữa” => Đánh giá những cống hiến to lớn của Mác đối với sự phát triển nhân loại
P3: Còn lại => Bày tỏ tình cảm tiếc thương vô hạn và khẳng định sự bất diệt của Mác
=> Kết cấu áng văn nghị luận chặt chẽ, khúc chiết




Bài điếu văn này có thể chia làm mấy phần? Nội dung từng phần?
Phần1: Thông báo thời điểm Mác qua đời và nhận định tổng quát về Mác
Cho biết thời gian, không gian liên quan tới sự ra đi của Mác?
1/ Đọc hiểu khái quát
2/ Đọc hiểu chi tiết:
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Em có nhận xét gì về không gian, thời gian đó?
cụ thể, bình thường  trang trọng, thiêng liêng
Bình thường, giản dị
Sự qua đời của Mác được thể hiện qua những từ ngữ nào?
Biện pháp nghệ thuật?
- Sự qua đời:

Người ra đi: Ngừng suy nghĩ,
ngủ thiếp đi-
giấc ngủ nghìn thu
Người ở lại: tổn thất,
trống vắng
-> kính trọng và tiếc thương
->Hình thức đòn bẩy, nhấn mạnh sự khác thường, phi thường của một vĩ nhân.
Người ra đi nhẹ nhàng thanh thản, còn người ở lại cảm thấy như thế nào?
-> Ng. thuật: nói giảm, nói tránh ->
nhẹ nhàng, thanh thản
*Nhận định khái quát : Mác là “nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong số những nhà tư tưởng hiện đại”=>tự hào, đề cao.
Mác được nhận định, đánh giá khái quát như thế nào?
Theo đánh giá của tác giả, tầm vóc nhân loại của Mác được khẳng định như thế nào?
Con người đó ra đi
là một tổn thất không sao lường hết được
trống vắng
đối với nhân loại
đối với giai cấp
vô sản
đối với khoa học lịch sử
- Tầm vóc của Mác được khẳng định:
Câu văn : " Để Mác ở lại một mình vẻn vẹn chỉ có hai phút, thế mà khi trở vào phòng, chúng tôi đã thấy ông ngủ thiếp đi thanh thản trên chiếc ghế bành - nhưng là giấc ngủ nghìn thu.


Gi?i b�y tõm tr?ng

Gi?i thớch n?i ni?m thuong ti?c
Phõn bua v?i b?n bố, d?ng chớ

Mục đích
tác giả muốn
nói qua
câu văn trên?

= > Ng. thuật: Kết cấu trùng điệp - tăng tiến
Nhấn mạnh, đề cao
tầm vĩ nhân của Mác
Sự kính trọng và tiếc
thương đuợc nhân lên
Biện pháp nghệ thuật nhằm nhấn mạnh tính chất vĩ nhân của Mác là gì? Tác dụng?
nghệ thuật thể hiện
Phần 2: Đành giá những cống hiến vĩ đại của Các Mác
Phần 1

B?n ch?t c?a quy lu?t:


Cơ sở hạ tầng

Tư liệu SX, trình độ phát triển kinh tế...
Quyết định
Kiến trúc thượng tầng

thể chế, nhà nước, tôn giáo, văn học, nghệ thuật...
Ý
THỨC
VẬT
CHẤT
*Cống hiến thứ nhất: Tìm ra quy luật phát triển của lịch sử loài người.
Cách đánh giá mức độ lớn lao của cống hiến?
? Dùng phương pháp so sánh phát minh của Mác và phát minh của Đác-uyn:
+ Đác-uyn: tìm ra quy luật tự nhiên
+ Mác: tìm ra quy luật xâ hội
- Đối chiếu tư tưởng Mác với các nhà tư tưởng khác: Mác đi ngược lại tất cả cách làm của các nhà tư tưởng khác, phát hiện được quy luật đơn giản nhưng vô cùng đúng đắn đó.
* Câu “Nhưng không chỉ có thế…” có tác dụng :
+ Chuyển ý, nối đoạn.
+ Ngầm so sánh, đánh giá rằng : Cống hiến sau còn lớn hơn, giá trị hơn cống hiến trước (lập luận tăng tiến, so sánh tầng bậc)

* Câu “Nhưng,không chỉ có thế thôi…”
có vai trò gì trong đoạn văn?
*Cống hiến thứ hai: Tìm ra quy luật giá trị thặng dư (giỏ tr? lao d?ng khụng cụng c?a ngu?i cụng nhõn b? nh� tu s?n búc l?t)
Đánh giá cống hiến của Mác: So sánh:
Sáng kiến của Mác < > Sự mò mẫm trong bóng tối
Như một ánh sáng xuất hiện < > của các nhà kinh tế học tư sản
và các nhà phê bình XHCN
Phát minh tạo ra sức mạnh đột phá, thúc đẩy sự phát triển
của thời đại.
Đánh giá cống hiến của Mác bằng cách nào?
* C?ng hi?n thứ ba: ụng khụng d?ng l?i ? lý thuy?t m� chuy?n th�nh h�nh d?ng cỏch m?ng (kết hợp giữa lí luận và thực tiễn)
? C?ng hi?n quan tr?ng nh?t, vi d?i nh?t trong 3 c?ng hi?n c?a Mỏc
lập luận tăng tiến, nhấn mạnh tính thực tiễn
của khoa học lý luận Mác.
Câu chuyển “Con người khoa học là như vậy đó.
Nhưng đấy hoàn toàn không phải là điều chủ yếu ở Mác”.
“Nhưng niềm vui của ông còn lớn hơn nữa”

có vai trò gì trong đoạn văn?
Phần 3: Ni?m ti?c thuong vụ h?n v� kh?ng d?nh s? b?t di?t c?a Mỏc:
là một tổn thất lớn  không sao lường hết được, khiến hàng triệu người cộng sự ở khắp châu Âu và châu Mỹ…tôn kính, yêu mến và tiếc thương.
Tình cảm của những người cộng sự cách mạng đối với sự ra đi này của Mác?
Phần 2
Phần 1
Vỡ sao Ang ghen kh?ng d?nh : " ễng cú th? cú nhi?u k? d?i d?ch, nhung chua ch?c dó cú m?t k? thự riờng"?
Suốt đời, Mác đấu tranh với những bất công của xã hội tư sản, với tư tưởng - học thuyết phản động, bênh vực những người lao đông cùng khổ, mang đến cho họ niềm tin về một xã hội công bằng do họ làm chủ.
Ý nghĩa của lời kết?
Lời kết: khẳng định sự bất tử của cuộc đời và sự nghiệp của Mác: “Tên tuổi và sự nghiệp của ông đời đời sống mãi!”
III. Tổng kết
Nhận xét về giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản?
2/ Nghệ thuật:
Lập luận chặt chẽ.
Kết cấu trùng điệp tăng tiến
-Nghệ thuật so sánh tầng bậc, sử dụng đòn bẩy.

1/ Nội dung:
Khẳng định tầm vóc và những cống hiến quan trọng của Các Mác.
Tình cảm xót thương vô hạn của Ăng-ghen đối với Các Mác
 Lòng biết ơn và trân trọng đối với những thành quả cách mạng mà các bậc tiền bối đã tạo ra.





Hãy cho biết tư tưởng của Các Mác đã ảnh hưởng đến phong trào giải phóng dân tộc Việt Nam như thế nào?
Luyện tập :



Luyện tập : Trắc nghiệm:
Câu 1: Bài điếu văn “Ba cống hiến vĩ đại của
Các Mác" thể hiện nội dung gì?
A. Bày tỏ tình cảm tiếc thương vô hạn của những người cộng sản trước sự ra đi của Các Mác
B. Ca ngợi công lao to lớn của Mác đối với toàn nhân loại
C. Thãø hiãûn tçnh caím baûn beì cuía Maïc vaì Àng ghen.
D. Âaïp aïn A vaì B
Câu 2: Khi đọc diễn cảm văn bản trên, ta cần đọc như thế nào?
Trầm hùng, mạnh mẽ, tự hào.
Bi luỵ, lâm li.
Tâm tình ngọt ngào.
Âu sầu tha thiết.


* Câu 3: Nghệ thuật lập luận chủ yếu được sử dụng trong bài điếu văn này là gì?
A . So sánh, ẩn dụ
B . Phóng đại, tượng trưng
C. So sánh, trùng điệp, tăng tiến
D. Nhân hóa, phóng đại, tượng trưng.


? Nghệ thuật: so sánh - tăng tiến -> Nhấn mạnh, đề cao tầm vóc vĩ nhân của Mác:
+ M?t con người của phát minh khám phá
+ M?t con người của hoạt động thực tiễn.
Giống như
Đác -uyn
Mỏc.
(c?ng hi?n 1)
Nhưng
không chỉ
có thế thôi…
(cống hiến 2)
Cống hiến
lớn lao
hơn cả…
(cống hiến 3)
nghệ thuật: