Tuần 3. Chiến thắng Mtao Mxây (trích Đăm Săn - sử thi Tây Nguyên)

TRường thpt sông công
Tiết thứ 8+9
đọc văn :
Chiến thắng mtao m xây

(Trích Đăm săn - sử thi ê đê )
Giáo viên : nguyễn thị thu hà - tổ văn -CD
Tìm hiểu chung:
Thể loại : Sử thi dân gian
+ Sử thi thần thoại .
+Sử thi anh hùng .
2. Tác phẩm :
-Tóm tắt : SGK
3. Đoạn trích ;
_ Vị trí : phần đầu tác phẩm .
Đọc giải nghĩa các từ khó :
- Nhân vật : Đăm săn ,Mtao M xây,Hơ nhị ,Ông trời ,dân làng ,tôI tớ của Đăm săn và Mtao M xây.
II. Đọc hiểu :
1. Đăm Săn trong cuộc quyết chiến với Mtao M xây
_ Mục đích : + Đòi lại vợ .
+ Bảo vệ danh dự của tù trưởng và bộ tộc .
+ Trừng phạt kẻ cướp, mang lại bình yên cho buôn làng .
-Các chặng đấu :
Chặng 1: Đăm săn khiêu chiến - Mtao Mxây đáp lại .
Đăm Săn
+ đến chân cầu thang khiêu chiến .
=> Chủ động ,tự tin.
Mtao M xây
+-Sợ hãi nhưng vẫn trêu tức .
=>Do dự ,trì hoãn .
+ Khiêu khích ,đe dọa ,quyết liệt .
=>Đường hoàng,khinh kẻ thù .
+Vẻ ngoài hung tợn nhưng đắn đo,phải ra đối diện với ĐS
=> Hèn nhát ,do dự .
* Chặng 2 : Chia làm 4 hiệp. - Hiệp 1:
Đăm Săn
- Khích Mtao múa khiên trước .
Mtao M xây
- Giả đò khiêm tốn nhưng lộ bản chất ngạo mạn ,kiêu căng .
- Điềm tĩnh xem khả năng kẻ thù
- Múa khiên vung về ,kém cỏi ,hèn mọn.
Tại sao tác giả dân gian lại để Mtao M xây múa khiên trước ?


Thủ pháp đòn bẩy => đề cao tài năng người anh hùng .
Hiệp 2 :
Đăm săn
Múa khiên trước . Nhanh,mạnh.
=> áp đảo ,oai hùng
Mtao m xây
Hoảng Hốt ,trốn chạy ,chém trượt .
=>Thua ,hèn kém .
Tìm các chi tiết miêu tả sức mạnh của Đăm Săn ? Sự bị động của Mtao M xây ?
ý nghĩa của hình ảnh miếng trầu ?
Biểu tượng : Sự ủng hộ của cộng đồng ,yếu tố thần kỳ ,sức mạnh của tình vợ chồng .
Hiệp 3 :
Đăm Săm
- Múa khiên nhanh mạnh hào hùng .
-Tấn công đâm nhưng không thủng áo
giáp sât
Mtao M xây
Hoàn toàn ở thế thua ,bị động trốn chạy ,
- Bị đâm .
NT : Hình ảnh so sánh ,phóng đại ,cảm hứng ngợi ca .
Hiệp 4:
Đăm Săn
-Mệt -Cầu cứu thần linh.
-Được mách bảo ,
-Đuổi theo .
-Hỏi tội .
Giết chết kẻ thù .
Mtao M xây
Tháo chạy
Trốn quanh
Giả dối cầu xin tha .
-Bị giết .
Chi tiết ông trời mách kế cho ĐS nói lên điều gì ?
ý nghĩa : + Sự gần gũi giưã con người và thiên nhiên ( Tư duy thần thoại cổ sơ )
+Thần linh hỗ trợ _ anh hùng quyết định chiến thắng.
Đăm Săn : + Chủ động ,dũng cảm ,mạnh mẽ ,thẳng thắn .
+Biểu tượng cho chính nghĩa ,SM công đồng .
Mtao M xây : + Thụ động ,hèn nhát ,khiếp sợ .
+ Cái ác ,phi nghĩa .
2. Đăm Săn thu phục dân làng :
- Đăm săn ; Đối thoại : Nhân hậu ,khoan dung .
- Dân làng : Tự nguyện ,phục tùng tuyệt đối ,suy tôn người anh hùng .
3. Cảnh ăn mừng chiến thắng :
Nghi lễ + Tế thần linh
+ Ăn mừng rượu thịt ,đánh chiêng
+ Chúc mừng .
Đăm Săn : +Lời hiệu triệu :
+ Lời chỉ huy
+Hình dáng
+ Trang phục :
+Cách ăn uống ,nói chuyện
+Sức mạnh
Dẫn chứng SGK
Nghệ thuật : + Bút pháp lý tưởng hóa .
+ Câu văn ,đoạn văn dài ,so sánh trùng điệp .
+ Liệt kê ,câu cảm thán ,hô ngữ ,Hình ảnh hào hùng .
Vẻ đẹp của văn phong sử thi
ý nghĩa của cảnh chiến thắng :
+ Quan điểm về chiến tranh bộ tộc ; Mở rông cộng đồng
+Mở rộng cộng đồng ,
+Ngợi ca chiến thắng ,hướng về cuộc sống thịnh vượng .
iii. Tổng kết ; Ghi nhớ : SGK