Tuần 29. Truyện Kiều (tiếp theo - Trao duyên)

TRAO DUYÊN
Trích từ “ truyện Kiều”
NGUYỄN DU
I./ Tìm hiểu chung
1./ Vị trí đọan trích
2./ Bố cục
- 12 câu đầu:.
SGK
- 14 câu kế tiếp:
- 8 câu cuối:
3./ Đại ý
- Lời tâm sự, dặn dò của Thúy Kiều
- Tâm trạng đau đớn, tuyệt vọng của Kiều
Thúy Kiều trao duyên cho Thúy Vân
Thúy Kiều trao kỉ vật
Lời độc thọai nội tâm của Thúy Kiều
II./ Tìm hiểu văn bản
1./ Tâm trạng của Kiều khi trao duyên Thúy Vân.
a./ Không khí trao duyên.
- “ Cậy”
- “ Chịu”
Tin cậy, tin tưởng
Thương cảm chấp nhận
Thiệt thòi về phía người nhận
- “Ngồi lên- lạy- thưa”
Không khí trang nghiêm, trịnh trọng
Lời lẽ khéo léo, cử chỉ chân thành đầy sức thuyết phục.
b./ Lý lẽ thuyết phục của Kiều.
Tình cảm sâu nặng, tha thiết
-“ Sóng gió bất kì”
-“ Hiếu - tình”
Đau khổ
Điệp từ
Bi kịch gia đình
- Khi
gặp
Đêm chén thề
Ngày quạt ước
- “ Đứt gánh”
- “Ngày xuân”: tuổi trẻ
-“Thịt nát xương mòn”
thành ngữ
Sự biết ơn chân thành
Kiều nói bằng ngôn ngữ của lý trí
Kiều thông minh, sắc sảo
Vân khó từ chối
- “Ngậm cười chín suối”
- “Xót tình máu mủ”: tình ruột thịt
Lời lẽ thắm thiết
-Duyên - giữ
Vật - của chung
> <
Lý trí
Tình cảm
Xót xa, luyến tiếc
2./ Kiều trao kỉ vật
-“ Chiếc vành”, “bức tờ mây”, “phím đàn”, “ mảnh hương nguyền”.
Biểu tượng cho kỉ niệm của mối tình đầu giữa Thúy Kiều với Kim Trọng.
Từ ngữ đặc sắc, tinh tế
“ Mệnh bạc, mất người, hiu hiu gió, hồn,
nát thân bồ liễu,
dạ đài,
người thác oan”.
Kiều xem mình như đã chết
Đau đớn, tuyệt vọng
Tình cảm lấn át lý trí
* Tài năng của tác giả: nắm bắt tinh tế diễn biễn tâm trạng nhân vật
3./ Lời độc thọai của Kiều
+ “Trăm gãy gương tan”
+ “Tơ duyên ngắn ngủi”
> <
“Muôn vàn ái ân”
Đau khổ, xót xa
+ “Trăm nghìn lạy”
Tạ lỗi với Kim Trọng
Nhân cách sáng ngời: tình và hiếu hòa quyện, thống nhất với nhau.
Thành ngữ, điển cố
Óan trách số phận, bất công của cuộc đời
- “Phận sao phận bạc như vôi”
-“Đã đành”
Cam chịu, chấp nhận số phận nghiệt ngã
So sánh, điệp từ
- “ Ôi Kim lang! Hỡi Kim Lang!”:
Điệp từ,
Thán từ
Nghẹn ngào, thống thiết
-“ Thiếp - phụ chàng ”
Tự cho mình là người phụ bạc
Đau đớn, giằng xé tột cùng.
- “Hoa trôi lỡ làng”
III./ Tổng kết
Đoạn trích thể hiện bi kịch tình yêu, thân phận bất hạnh và nhân cách cao đẹp của Thúy Kiều, đồng thời cho thấy tài năng miêu tả nội tâm nhân vật của Nguyễn Du.
* Tài năng Nguyễn Du: xây dựng nhân vật Kiều
+ Gần con người thực, tự nhiên
+ Con người đa chiều, sâu sắc