Tuần 29. Truyện Kiều (tiếp theo - Trao duyên)

Kính chào quý thầy cô
đến dự tiết thao giảng
Trao duyên
(Trích : "Truyện Kiều"- Nguyễn Du)
Trao duyên
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1) Vị trí đoạn trích:
- Từ câu 723 đến câu 756 thuộc phần "Gia biến"
2) Đọc-chú thích:
3) Bố cục:
- Đ1 : 2 câu đầu : Không khí trao duyên
- Đ2 : 24 câu tiếp : Thúy Kiều trao duyên:
+ Thúy Kiều thuyết phục Thúy Vân
+ Thúy Kiều trao kỷ vật và dặn dò em
- Đ3 : 8 câu cuối : Tâm trạng của Kiều sau khi trao
duyên
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1) Không khí trao duyên:
Cậy em em có chịu lời


+ Cậy:
II- PHÂN TÍCH:
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.


+ Chịu:


+ Lạy:
+ Thưa:
Lời lẽ, ngôn ngữ:
tế nhị, khéo léo, trang trọng và thiêng liêng
Trao duyên
chính xác, rõ ràng:


tin tưởng mà gửi gắm
hi vọng


bắt buộc, nài ép, nể
mà phải nhận


tôn kính, biết ơn đến
khắc cốt ghi tâm
sự trang trọng
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1) Không khí trao duyên:
... đứt gánh tương tư
II- PHÂN TÍCH:
Trao duyên
2) Thúy Kiều trao duyên:
a- Thúy Kiều thuyết phục Thúy Vân:
... khi gặp chàng Kim,
khi ngày quạt ước,
khi đêm chén thề.
... sóng gió bất kỳ
Hiếu tình ...
... chắp mối tơ thừa
Kể mối tình Kim Kiều bị đứt đoạn vì gia đình gặp tai biến, Kiều phải hy sinh tình yêu để làm tròn chữ hiếu, nay nhờ em chắp mối tơ thừa...
Cách nói chân tình;
điệp từ,
nổi oan trái, xót xa nuối tiếc về mối tình đẹp, vừa tạo sự tin tưởng để Vân thông cảm mà tiếp nối tơ duyên dỡ dang
tương phản:
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1) Không khí trao duyên:
Ngày xuân ...còn dài
II- PHÂN TÍCH:
Trao duyên
2) Thúy Kiều trao duyên:
a- Thúy Kiều thuyết phục Thúy Vân:
... thịt nát xương mòn
Xót tình máu mủ...
Ngậm cười chín suối...
Thể hiện niềm tin hy vọng vào Thúy Vân
Ràng buộc bằng tình cảm ruột thịt và tuổi xuân
Thông minh, khéo léo, vừa lý, vừa tình:
Kiều đã thuyết phục Thúy Vân nhận lấy nguyện vọng
của mình
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1) Không khí trao duyên:
II- PHÂN TÍCH:
Trao duyên
2) Thúy Kiều trao duyên:
a- Thúy Kiều thuyết phục Thúy Vân:
b- Thúy Kiều trao kỉ vật và dặn dò em:
- Chiếc vành, tờ mây,
phím đàn,
mảnh hương nguyền
Kỉ� vật thiêng liêng hiện diện của tình yêu Kim-Kiều
- Duyên này thì giữ vật này của chung
Tình duyên thuộc về Thúy Vân
Kỉ vật là của hai người
Ngôn ngữ của lý trí
Ngôn ngữ của tình cảm
* Trao kỉ vật:
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1) Không khí trao duyên:
II- PHÂN TÍCH:
Trao duyên
2) Thúy Kiều trao duyên:
a- Thúy Kiều thuyết phục Thúy Vân:
b- Thúy Kiều trao kỉ vật và dặn dò em:
- Chiếc vành, tờ mây,
phím đàn,
mảnh hương nguyền
Kỉ� vật thiêng liêng hiện diện của tình yêu Kim-Kiều
- Duyên này thì giữ vật này của chung
? Ngắt nhịp: 4/4, đứt đoạn như tiếng khóc:
Kiều trao duyên nhưng không trao tình
Nghệ thuật tương phản: Nổi đau, giằng xé, luyến tiếc của Kiều về mối tình mãnh liệt nhưng giàu đức hi sinh
* Trao kỉ vật:
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1) Không khí trao duyên:
II- PHÂN TÍCH:
Trao duyên
2) Thúy Kiều trao duyên:
a- Thúy Kiều thuyết phục Thúy Vân:
b- Thúy Kiều trao kỉ vật và dặn dò em:
- Dù em nên vợ nên chồng,
Xót người bạc mệnh ắt lòng chẳng quên.
Dạ đài cách mặt khuất lời,
Rưới xin giọt nước cho người thác oan.
? hi vọng em và Kim Trọng sống hạnh phúc
? mong em đừng quên chị
Lời của Kiều nói với Thúy Vân như lời của một oan hồn thèm được tri âm đồng cảm
* Kiều dặn dò em:
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1) Không khí trao duyên:
II- PHÂN TÍCH:
Trao duyên
2) Thúy Kiều trao duyên:
a- Thúy Kiều thuyết phục Thúy Vân:
b- Thúy Kiều trao kỉ vật và dặn dò em:
-Từ ngữ thuộc
về cái chết:
hồn
nát thân bồ liễu
dạ đài
thác oan
thịt nát xương mòn
chín suối
mất người
...
Kiều đối diện với nổi đau vô biên của lòng mình
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1) Không khí trao duyên:
II- PHÂN TÍCH:
Trao duyên
2) Thúy Kiều trao duyên:
3) Tâm trạng Thúy Kiều sau khi trao duyên:
... trâm gảy gương tan
... muôn vàn ái ân
Đối lập
: Lời kêu than

?quằn quại, đau khổ khi tình yêu đã trao đi.
... phận bạc như vôi
? Lời cật vấn thể hiện sự bế tắc
Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!
? Gọi Kim Trọng 2 lần
tình cảm nồng nàn không kìm nén được
lời trăng trối vĩnh biệt đẫm nước mắt
Kiều khẳng định mình đã phụ Kim Trọng
Kiều có thân phận đau khổ nhưng nhân cách sáng ngời
I- TÌM HIỂU CHUNG:
II- PHÂN TÍCH:
Trao duyên
III- TỔNG KẾT:
- Nghệ thuật:
- Nội dung:
Miêu tả nội tâm nhân vật thông qua việc dùng từ ngữ, hình ảnh phong phú đặc sắc.
Đoạn trích cho thấy bi kịch tình yêu, thân phận bất hạnh và nhân cách cao đẹp của Thúy Kiều qua cuộc trao duyên chu đáo, chân tình nhưng đầy thương đau, cay đắng.
I- TÌM HIỂU CHUNG:
II- PHÂN TÍCH:
Trao duyên
III- TỔNG KẾT:
LUYỆN TẬP
Vấn đề chủ yếu trong đoạn trích Trao duyên là:
A- Thân phận của người phụ nữ
B- Bi kịch về thân phận và tình yêu của Kiều
C- Phẩm chất cao đẹp của Kiều