TUẤN 29 - SỬ 8 - TIẾT 45 (2013 - 2014)

BÀI 28. TRÀO LƯU CẢI CÁCH
DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX

I. Mục tiêu
1. Kiến thức: HS nắm được:
- Những nét chính của kinh tế, xã hội Việt Nam nửa cuối XIX.
- Hoàn cảnh, nội dung chính của các đề nghị cải cách nửa cuối thế kỉ XIX.
- Tên một số sĩ phu tiêu biểu trong phong trào cải cách.
- Kết cục, hạn chế, ý nghĩa của những đề nghị cải cách.
2. Tư tưởng:
- Giáo dục HS lòng dũng cảm, tinh thần yêu nước sâu sắc của một số sĩ phu đương thời.
3. Kỉ năng:
- Giúp cho HS hình thành kỉ năng biết phân tích, đánh giá sự kiện và nhân vật lịch sử.
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên:
- Giáo án, máy chiếu, bảng phụ, đọc tài liệu thao khảo.
2. Học sinh:
- Vở ghi, vở soạn, sách giáo khoa.
- Đọc trước bài mới ở nhà, trả lời câu hỏi mực xanh cuối mục vào vở soạn.
III. Tiến trình Dạy và Học
1. Kiểm tra bài cũ:
Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh.
2. Giới thiệu bài mới:

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược cuối thế kỉ XIX, lòng yêu nước của nhân dân ta thể hiện ở những hành động khác nhau, có nhiều phong trào tiêu biểu như: phong trào Cần Vương, khởi nghĩa Yên Thế…hay như những đề nghị cải cách, duy tân nhưng tiếc thay nó không trở thành hiện thực, tại sao vậy ?

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
GHI BẢNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu tình hình kinh tế, xã hội Việt Nam nữa cuối thế kỉ XIX.
HS: đọc SGK
? Em hãy cho biết tình hình kinh tế, xã hội Việt Nam giữa cuối thế kỉ XIX ?
HS: bộ máy chính quyền mục rỗng, kinh tế đình trệ, tài chính cạn kiệt.
? Nguyên nhân nào dẫn đến những cuộc khởi nghĩa nông dân chống triều đình phong kiến trong nữa cuối thế kỉ XIX ?
HS: do mâu thuẫn giai cấp và dân tộc ngày càng gay gắt.
GV: trình chiếu trên lược đồ khởi nghĩa nông dân nữa cuối XIX
GV kết luận và chuyển ý: Trong bối cảnh đó, các trào lưu cải cách duy tân ra đời, để hiểu rõ hoàn cảnh cụ thể và nội dung của nó chúng ta cùng tìm hiểu mục II.
Hoạt động 2: Tìm hiểu hoàn cảnh, nội dung những đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nữa cuối thế kỉ XIX.

? Vì sao các quan lại, sĩ phu lại đưa ra những đề nghị cải cách ?
HS: dựa vào vở soạn trả lời.
? Bối cảnh nêu trên làm cho chúng ta nhớ đến quốc gia nào, cùng chịu cảnh phương Tây dòm ngó xâm lược nhưng nhờ cải cách mà thoát khỏi ách thống trị phương Tây trở thành nước tư bản phát triển?
GV: kết luận ghi bảng
HS: Đọc đoạn trích SGK in nhỏ trang 135 mục II
? Nêu nội dung chính của các đề nghị cải cách?
HS: dựa vào SGK trình bày
GV: Trình chiếu thêm về tiểu sử và nội dung đề nghị cải của Nguyễn Trường Tộ và liên hệ thực tế công cuộc cải cách Đảng và Nhà nước ta hiện nay.

? Em hãy kể tên những sĩ phu tiêu biểu trong phong trào cải cách cuối XIX ?
HS: dựa vào SGK và bài giảng để trả lời.
GV: kết luận và ghi bảng
GV chuyển ý: như vậy xuất phát từ lòng yêu nước, thương dân, muốn đất nước giàu mạnh, họ đã tiến hành cải cách. Nhưng kết cục ra sao, tại sao lại có kết cục đó, chúng ta tìm hiểu mục III
Hoạt động 3: Tìm hiểu kết cục của các cuộc cải cách
Thảo luận nhóm 3 phút: Theo em những cải cách duy tân ở Việt Nam cuối thế kỉ XIX có trở thành hiện thực không ? Vì sao ?
* Lưu ý: Mỗi dãy bàn là một nhóm, nhóm chọn một học sinh ghi thông tin thảo luận vào bảng phụ
HS: trình bày ở bảng phụ → treo bảng phụ lên bảng lớn.
GV: trình chiếu kết quả ở máy chiếu.
HS: rút ra nhận xét kết quả bài làm, tự ghi điểm lẫn nhau.
GV chốt ý: Lý do vì sao không trở hiện thực chính là hạn chế → yêu cầu HS nhắc lại.







? Mặc dù không trở thành hiện thực, nhưng các cuộc cải
cách để lại ý nghĩa lịch sử gì ?
HS: suy nghỉ trả lời.

GVKL: những tư tưởng cải cách cuối thế kỉ XIX đã góp phần vào việc chuẩn