Tuần 29. Hồn Trương Ba, da hàng thịt

(Trích)
Lưu Quang Vũ
HỒN TRƯƠNG BA,
DA HÀNG THỊT
I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả(1948 - 1988):
Sức hấp dẫn:
Tính thời sự, tính
chiến đấu, chất thơ

TP tiêu biểu: Lời nói dối cuối cùng; Hồn Trương Ba, da hàng thịt, Bệnh sĩ; Tôi và chúng ta.
Nhà soạn kịch tài năng nhất
của nền VHVN hiện đại
Sống trong một thời đại đầy biến động
Đóng góp lớn ở thể loại kịch
t
-. Tãm t¾t néi dung :
Trương Ba bắt đầu thay đổi tâm tính
khiến mọi người trong gia đình, bạn bè,
xa lánh chán ghét, bản thân vô cùng đau
khổ quyết định giải thoát chấp nhận cái chết.
Đế Thích kết thân với
Trương Ba-một cao
cờ ở hạ giới. Trương Ba
đột ngột qua đời


Trên thiên đình Nam Tào
làm việc cẩu thả
gạch nhầm tên người
chết là Trương Ba


Bị thể xác xui khiến,
Trương Ba định xuôi theo
ở lại với vợ hàng thịt
Lý trưởng sách nhiễu .
Trương Ba phải ở nhà hàng thịt
đến đêm mới được về nhà
Xác hàng thịt đòi về nhà
Trương Ba. Mọi người
đành phải chấpnhận
Nam Tào sửa sai bằng
cách cho hồn Trương Ba
nhập vào xác hàng
thịt để sống lại
gồm 7 cảnh
Ti?n trỡnh c?a k?ch ?
1
2
3
4
2. Vở kịch
a) Vị trí:
3, Đoạn trích


+ Trích từ cảnh VII và đoạn kết của vở kịch.
+ Thuộc phần cao trào và mở nút.
+ Nghệ thuật tạo xung đột: tăng cấp, nhiều chiều, chứa đựng những thông điệp sâu sắc.
Màn đối thoại giữa hồnTrương Ba với Đế Thích
Màn kết
Kết cấu 4 phần
b) Kết cấu:
Màn đối thoại giữa hồnTrương Ba và xác hàng thịt

Màn đối thoại giữa hồnTrương Ba và người thân
II. §äc hiÓu v¨n b¶n
*S¬ l­îc c¶nh tr­íc ®o¹n trÝch
Nhân hậu,
trong sạch,
ngay thẳng
Uống rượu,
ham bán thịt,
không mặn mà
với chơi cờ

Thô lỗ,
phũ phàng

Thú vui tao nhã,
trí tuệ
chơi cờ với nước
đi khoáng hoạt
Trú nhờ thể xác
dung tục của
hàng thịt
Trương
Ba
Trương Ba ý thức được điều đó
nhưng không thể giải quyết
1. Màn đối thoại giữa hồnTrương Ba và xác hàng thịt
Cử chỉ,
xung hụ
Gi?ng
di?u
Nhận xét cuộc đối thoại của hồn Trương
Ba và xác hàng thịt ở các phương diện
V? th?
Sự thay đổi trong tương quan giữa hai nhân vật
Nhân vật
Hồn Trương Ba

Xác hàng thịt

Tám lượt thoại đầu

+ Phẫn nộ vì phải sống chung với Xác thô lỗ, tầm thường
+ Phủ nhận sự lệ thuộc của Hồn vào Xác.
+ Khẳng định sức mạnh ghê gớm của Xác đối với Hồn.
+ Khuyên Hồn chung sống hoà thuận với Xác
* Ý nghĩa:
+ Con người luôn phải đấu tranh với chính mình trên nhiều phương diện (vật chất và tinh thần, nội dung và hình thức, bản năng và lí tưởng, cao cả và tầm thường…)

+ Đó là cuộc đấu tranh vô cùng phức tạp, khó khăn.
Nhân vật
Xác hàng thịt
Hồn Trương Ba
Lí lẽ
+ Khẳng định mình cũng đáng được quý trọng
+ Bày tỏ những bất công đang phải gánh chịu
+ Chỉ ra những điểm yếu của Hồn
+ Bị động, cuốn vào sự dẫn dắt của Xác

+ Buộc phải thoả hiệp, quay lại cuộc sống đáng hổ thẹn
- Cần nhận thức đúng đắn tương quan giữa Hồn và Xác: chúng luôn cùng tồn tại; Hồn giữ vai trò chủ đạo nhưng Xác cũng có vai trò quan trọng
- Cần xây dựng mối quan hệ giữa Hồn và Xác:
+Hồn không để Xác cám dỗ, lung lạc
+Hồn phải chăm lo thích đáng đến Xác để có được sự hài hoà về vật chất và tinh thần.

Ý nghĩa
Nỗ lực hoàn thiện nhân cách
khi rơi vào cảnh ngộ “thân này xác nọ”
Tiểu kết


L?i tho?i da nghia, cú chi?u sõu tri?t lớ
Xõy d?ng th�nh cụng nh?ng ?n d? ngh? thu?t l?n
Xung d?t h?p lớ v� cang th?ng
Bài tập củng cố
Vì sao ta nghiêng về chỉ trích
Xác hàng thịt, thương cảm
cho Hồn Trương Ba?
Qua đối thoại, em có thêm bài học gì khi nhìn nhận, đánh giá con người?
Viết một đoạn kịch có nhan đề: Xác Trương Ba, Hồn hàng thịt