Tuần 28. Truyện Kiều

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ LỚP 10C


Ph?n I: T�C GI?
Nguyễn Du
TRUYỆN KIỀU
Tiết 82:
Phần I: TÁC GIẢ NGUYỄN DU
I. CUỘC ĐỜI
1. Những nhân tố ảnh hưởng đến cuộc đời và sáng tác của Nguyễn Du.
a. Thời đại
+ Chế độ phong kiến Việt Nam khủng hoảng trầm trọng
+ Nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra, đỉnh cao là phong trào Tây Sơn
+ Triều Nguyễn được thiết lập
=> Một thời đại bão táp của lịch sử, số phận con người bị chà đạp thê thảm
=> Tác động mạnh mẽ đến nhận thức, tư tưởng và tình cảm của Nguyễn Du
Nguyễn Du (1765 – 1820), tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên
Phần I: TÁC GIẢ NGUYỄN DU
I. CUỘC ĐỜI:
1. Những nhân tố ảnh hưởng đến cuộc đời và sáng tác của Nguyễn Du.
a. Thời đại
b. Quê hương



*Quê cha: Hà Tĩnh, núi Hồng sông Lam - d?a linh nhõn ki?t
* Quê mẹ: B?c Ninh - Kinh Bắc: hào hoa, cái nôi của nghệ thuật hát quan họ
*Quª vî: ®ång lóa Th¸i Bình, giàu truyền thống văn hóa.
*Sinh ra vµ lín lªn: kinh thµnh Thăng Long nghìn năm văn hiến
Phần I: TÁC GIẢ NGUYỄN DU
I. CUỘC ĐỜI:
1. Những nhân tố ảnh hưởng đến cuộc đời và sáng tác của Nguyễn Du.
a. Thời đại
b. Quê hương
Quê cha: Hà Tĩnh - địa linh nhân kiệt
Quê mẹ: Bắc Ninh, Kinh B¾c - hµo hoa, c¸i n«i cña nghÖ thuËt h¸t quan hä
Quê vợ: Thái Bình - giàu truyền thống văn hóa
Thuở nhỏ: ở Thăng Long nghìn năm văn hiến

=> Nguyễn Du được tiếp nhận truyền thống văn hoá của nhiều vùng quê khác nhau, tạo điều kiện nuôi dưỡng tài năng và tâm hồn thi ca.
Phần I: TÁC GIẢ NGUYỄN DU
I. CUỘC ĐỜI:
1. Những nhân tố ảnh hưởng đến cuộc đời và sáng tác của Nguyễn Du.
a. Thời đại
b. Quê hương
c. Gia đình
Dòng họ Nguyễn ở Tiên Điền
Sinh ra trong một gia đình phong kiến quyền quý, có 2 truyền thống: Khoa bảng và văn hóa, văn học
-> Có điều kiện học tập, năng khiếu văn học nẩy nở và sớm phát triển
















I. CUỘC ĐỜI
1. Những nhân tố ảnh hưởng đến cuộc đời và sáng tác của Nguyễn Du.
2. Các giai đoạn cuộc đời
- Thời thơ ấu và niên thiếu:
-> Hiểu rõ đời sống xa hoa của giới quý tộc, thân phận của những người ca nhi, kĩ nữ
Thời thanh niên:
+ 1789 -1802: Quãng đời hơn mười năm gió bụi, sống
lăn lộn, chật vật ở những vùng quê khác nhau
-> Tích lũy vốn sống phong phú, hiểu thêm về thân phận con người, am hiểu ngôn ngữ dân gian
Trung niên và cuối đời:
+ Đi sứ Trung Quốc
- 1965: được công nhận là Danh nhân văn hóa thế giới và kỷ niệm 200 năm năm sinh
Phần I: TÁC GIẢ NGUYỄN DU
Sống tại Thăng Long trong cảnh sung túc giàu sang
+ 1783: Đỗ tam trường
+ Từ 1802: Làm quan cho nhà Nguyễn
-> Nâng cao tầm tư tưởng về xã hội và con người
Mộ Nguyễn Du tại Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh
Nhà lưu niệm Nguyễn Du tại quê nhà
Phần I: TÁC GIẢ NGUYỄN DU
I. CUỘC ĐỜI
II. SỰ NGHIỆP SÁNG TÁC
1. Các sáng tác chính
a. Sáng tác bằng chữ Hán
Phần I: TÁC GIẢ NGUYỄN DU
I. CUỘC ĐỜI
II. SỰ NGHIỆP SÁNG TÁC
1. Các sáng tác chính
Sáng tác bằng chữ Hán
- Thanh Hiên thi tập (78 bài) → Trước khi ra làm quan
- Nam trung tạp ngâm (40 bài) → Khi làm quan ở Huế và Quảng Bình
- Bắc hành tạp lục (131bài) → Đi sứ Trung Quốc
Thể hiện tư tưởng, tình cảm, nhân cách Nguyễn Du
Phần I: TÁC GIẢ NGUYỄN DU
1. Các sáng tác chính
Sáng tác bằng chữ Hán
Sáng tác bằng chữ Nôm

* Truyện Kiều
Thể loại: truyện thơ
Thể thơ: lục bát
Dung lượng: 3254 câu thơ
- Nguồn gốc : Từ cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung Quốc)

Giá trÞ t¸c phÈm:
- Giá trÞ néi dung
+ Ph¶n ¸nh hiÖn thùc x· héi bÊt c«ng tµn b¹o
+ TiÕng khãc xãt th­¬ng cho sè phËn những con ng­êi nhá bÐ
trong x· héi cò.
+ Kh¼ng ®Þnh, ®Ò cao những kh¸t väng ch©n chÝnh cña con ng­êi
+ Lªn ¸n, tè c¸o c¸c thÕ lùc ®en tèi trong x· héi
- Giá trÞ nghÖ thuËt
+NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt ®iÓn hình
+NghÖ thuËt kÓ chuyÖn
+NghÖ thuËt sö dông ng«n ngữ (ng«n ngữ b¸c häc vµ ng«n ngữ bình d©n)
=> Truyện Kiều là kiệt tác số một của văn học dân tộc, là di sản văn hóa, văn học của nhân loại.
Một số bản dịch Truyện Kiều
Bìa sách (Ba Lan)
Bìa sách (Tiệp Khắc)
Một số bản dịch Truyện Kiều
Một số bản dịch Truyện Kiều

- Thể loại: Văn tế.
- Thể thơ: Song thất lục bát
- Nội dung: Tấm lòng nhân đạo cao cả của Nguyễn Du
* Văn chiêu hồn (văn tế thập loại chúng sinh).
2. MỘT VÀI ĐẶC ĐIỂM VỀ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT
a. Đặc điểm nội dung:
TÌNH
Yêu thương, cảm thông
sâu sắc với những số phận bất hạnh, đặc biệt là người phụ nữ.
Lên án, tố cáo các thế lực tàn bạo đã chà đạp lên quyền sống của con người
Đề cao những khát vọng tốt đẹp của con người về hạnh phúc, về tự do – công lí.
Trân trọng những giá trị tinh thần và chủ nhân sáng tạo ra giá trị tinh thần.
=> Tác phẩm của Nguyễn Du mang giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc

Thơ Nguyễn Du đề cao cảm xúc, thấm đẫm một chữ TÌNH
2. MỘT VÀI ĐẶC ĐIỂM VỀ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT
a. Đặc điểm nội dung
b. Đặc điểm về nghệ thuật
Thơ chữ Hán:
+ Sử dụng nhuần nhuyễn các thể thơ như: ngũ ngôn cổ thi, ngũ ngôn luật, thất ngôn luật, ca, hành
Thơ chữ Nôm:
+ Tìm về với thể thơ dân tộc: thơ lục bát, song thất lục bát.
+ Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ: Trong sáng, giàu giá trị biểu cảm  góp phần làm cho tiếng Việt thêm giàu đẹp
+ Việt hóa nhiều yếu tố ngôn ngữ ngoại nhập
+ Kết hợp hài hòa yếu tố tự sự và trữ tình trong thơ văn
III. MỘT VÀI ĐẶC ĐIỂM VỀ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT
1. Đặc điểm nội dung
2. Đặc điểm nghệ thuật
Thơ chữ Hán:
Sử dụng nhuần nhuyễn các thể thơ như :ngũ ngôn cổ thi, ngũ ngôn luật, thất ngôn luật, ca, hành
Thơ chữ Nôm:
+ Tìm về với thể thơ dân tộc: thơ lục bát, song thất lục bát
+ Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ: Trong sáng, giàu giá trị biểu cảm  góp phần làm cho tiếng Việt thêm giàu đẹp
+ Việt hóa nhiều yếu tố ngôn ngữ ngoại nhập
+ Kết hợp hài hòa yếu tố tự sự và trữ tình trong thơ văn
CỦNG CỐ, DẶN DÒ
Chân thành cảm ơn quý thầy cô và các em

+ Sù s¸ng t¹o cña NguyÔn Du:
VÒ néi dung:
1.TËp trung vµo sè phËn bÊt h¹nh cña những sè phËn bÐ nhá d­íi ®¸y x· héi, ®Æc biÖt lµ ng­êi phô nữ.
2. Kh¸i qu¸t thµnh triÕt lý nh©n sinh s©u s¾c tr­íc “những ®iÒu tr«ng thÊy.”
VÒ nghÖ thuËt:
1. L­îc bá mét sè tình tiÕt
2. ChuyÓn sang thÓ th¬ lôc b¸t thuÇn tóy d©n téc
3. Ng«n ngữ ®Æc s¾c, thuÇn ViÖt
4. TËp trung kh¾c häa nội t©m nh©n vËt.