Tuần 28. Truyện Kiều

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ LỚP 10D1!
TRƯỜNG THPT HÀM LONG
CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ LỚP 10C9
TRƯỜNG THPT CHU VĂN AN
ĐỌC-HIỂU: TRUYỆN KIỀU
Nguyễn Du
(Phần I: Tác giả)
Đọc – hiểu: Truyện Kiều
Nguyễn Du
Phần một: Tác giả
I. Cuộc đời
Cho biết những đặc điểm nổi bật trong cuộc đời Nguyễn Du?
Những đặc điểm đó có ảnh hưởng như thế nào đến sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Du?
Nguyễn Du (1765-1820) tên chữ: Tố Như; hiệu Thanh Hiên
Quê hương:
Quê cha : Tiên Điền – Nghi Xuân – Hà Tĩnh
Quê mẹ: Kinh Bắc hào hoa
Sinh tại kinh thành Thăng Long ngàn năm văn hiến
Nguyễn Du – con người hội tụ tinh hoa của những vùng văn hóa lớn
Đọc – hiểu: Truyện Kiều
Nguyễn Du
Phần một: Tác giả
I. Cuộc đời
2. Gia đình
- Đại quý tộc, có truyền thống khoa bảng
- Truyền thống văn chương
Nguyễn Du tiếp thu truyền thống gia đình, năng khiếu văn học có điều kiện nảy nở phát triển.
3. Thời đại
- Cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX:Những biến cố lịch sử dữ dội, nhiều phen thay đổi sơn hà
Chứng kiến và sống giữa những cơn bão táp của lịch sử, số phận con người điêu đứng, điều đó tất yếu có ảnh hưởng sâu nặng đến sáng tác của Nguyễn Du
“ Một phen thay đổi sơn hà
Mảnh thân chiếc lá biết là về đâu”
Đọc – hiểu: Truyện Kiều
Nguyễn Du
Phần một: Tác giả
I. Cuộc đời
4. Những giai đoạn lớn trong cuộc đời của Nguyễn Du
a. Thời niên thiếu: sống trong vàng son nhung lụa của một gia đình đại quý tộc ở kinh thành Thăng Long.
 Có hiểu biết về cuộc sống phong lưu, xa hoa và thân phận đau khổ của ca nhi, kĩ nữ.
b. Thời thanh niên:
- 1783: thi Hương đỗ Tam trường và nhận chức quan nhỏ ở Thái Nguyên.
- 1789: Nếm trải cuộc sống nghèo khó, bần hàn, loạn lạc.
“Mười năm gió bụi” trên đất Thái Bình.
Những tháng ngày ở quê cha Hà Tĩnh, sống cuộc sống như người đánh cá ở biển Đông và người đi săn ở núi Hồng Lĩnh
 Thấu hiểu cảnh nghèo khó của nhân dân và lời ăn tiếng nói hàng ngày của họ.
Thiên tài lỗi lạc Nguyễn Du được ấp ủ và nảy nở chủ yếu trong những năm tháng buồn vui lẫn lộn này.
“ Trải qua một cuộc bể dâu
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng”
Đọc – hiểu: Truyện Kiều
Nguyễn Du
Phần một: Tác giả
I. Cuộc đời
4. Những giai đoạn lớn trong cuộc đời của Nguyễn Du
c. Giai đoạn ra làm quan với triều Nguyễn (1802-1820):
- Năm 1813, được cử đi sứ Trung Quốc.
- Năm 1820, được cử đi sứ lần 2, nhưng chưa kịp đi thì mất.
Tiểu kết:
Tài năng thiên bẩm hội tụ tinh hoa của những vùng văn hóa lớn cùng với vốn sống, sự trải nghiệm phong phú và một trái tim “tê tái thương yêu” đã đưa Nguyễn Du từ một quý tộc bị phá sản lên thành nghệ sĩ thiên tài.
“ Nhất đại tài hoa, vi sứ, vi khanh, sinh bất thiểm
Bách niên sự nghiệp, tại gia, tại quốc, tử do vinh”
(Một kiếp tài hoa, làm sứ, làm khanh, sinh chẳng thẹn
Trăm năm sự nghiệp, ở nhà, ở nước, chết còn vinh)
 Dấu ấn in đậm trong thơ văn
Đọc – hiểu: Truyện Kiều
Nguyễn Du
Phần một: Tác giả
I. Cuộc đời
II. Sự nghiệp văn học
1. Các sáng tác chính
a. Sáng tác bằng chữ Hán
* Thơ chữ Hán thể hiện tư tưởng tình cảm, nhân cách Nguyễn Du và con người Nguyễn Du được tái hiện trong cảnh ốm đau, đói rét, bệnh tật, đặc biệt là sự cô đơn.
“ Mười năm gió bụi đã qua rồi
Đâu cũng nhà ta giữa đất trời”
“ Gào rã non Hồng mười miệng đói
Ốm co thành Huế một thân trơ”
“ Ta có một chút tâm sự không biết ngỏ cùng ai
Dưới chân núi Hồng, sông Quế Giang sâu thẳm”
- Thanh Hiên thi tập (78 bài)
- Nam trung tạp ngâm (40 bài)
- Bắc hành tạp lục (131 bài)
* Sự phê phán xã hội phong kiến chà đạp quyền sống của con người
* Thơ chữ Hán còn là sự cảm thông với những thân phận nhỏ bé dưới đáy xã hội
Đọc – hiểu: Truyện Kiều
Nguyễn Du
Phần một: Tác giả
I. Cuộc đời
II. Sự nghiệp văn học
1. Các sáng tác chính
b. Sáng tác bằng chữ Nôm
* Truyện Kiều:
Kiệt tác độc nhất vô nhị của văn học trung đại Việt Nam
- Nguồn gốc: Mượn cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung Quốc)
- Sự sáng tạo của Nguyễn Du:
+ Thể loại: Truyện thơ tự sự trữ tình
+ Được viết với một cảm hứng mới bởi ngòi bút tràn đầy cảm xúc của một nhà thơ chân chính
Truyện Kiều là tiếng thơ của tình người, là sự đồng cảm với số phận đau đớn dập vùi của con người. Truyện Kiều là khát vọng hạnh phúc, là giấc mơ về công lý chính nghĩa, ngợi ca tài năng phẩm giá con người.
Một số bản dịch ra tiếng nước ngoài
Tóm tắt Truyện Kiều
Phần 1: Gặp gỡ và đính ước
Phần 2: Gia biến và lưu lạc
Trao duyên
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Kiều gặp gỡ Thúc Sinh
Kiều gặp Từ Hải
Phần 3: Đoàn tụ
Nguyễn Thùy Tiên –Trường Chuyên KonTum
TRÂN TRỌNG CẢM ƠN
CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN!