Tuần 28. Truyện Kiều

Trường thcs thanh quan
nhiệt liệt chào mừng
CáC thầy cô giáo và các bạn
Đến dự giờ ngoại khóa
môn ngữ văn lớp 9
TRUYEÄN KIEÀU
Nguyễn Du
Phần I
Tác giả,
tác phẩm
HOÀN CẢNH LỊCH SỬ
- Thời kỳ lịch sử có nhiều biến động dữ dội.
- Thế kỷ XIX triều đại nhà Lê suy vong.
- Quan lại tranh giành quyền lợi
- Đời sống nhân dân cực khổ.
- Nổ ra các cuộc đấu tranh.
 Tác động mạnh mẽ tới tình cảm và nhận thức của tác giả. Ông hướng ngòi bút vào hiện thực :
“ Trải qua một cuộc bể dâu,
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng”.
giới thiệu tác giả
Nguyễn Du : 1765 – 1820
Tên chữ: Tố Như
Hiệu: Thanh Hiên
Quê: Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh.
* Gia đình:
- Cha là Nguyễn Nghiễm đỗ Nhị Giáp Tiến sĩ, đã từng giữ chức tể tướng, giỏi văn chương .
- Mẹ là Trần Thị Tần - Một người đẹp nổi tiếng ở vùng Kinh Bắc.
- Các anh đều học giỏi và làm quan to. Là một gia đình đại quý tộc, có truyền thống văn chương.
* Cuộc đời:
- Lúc nhỏ sớm mồ côi cha mẹ (9 tuổi mất cha, 12 tuổi mất mẹ), ở với anh trai là Nguyễn Khản.
- Khi trưởng thành, lưu lạc ở đất Bắc 10 năm (1786-1796).
- 1796-1802 : ông về ở ẩn tại quê nhà.
- 1802-1820:Làm quan bất đắc dĩ cho nhà Nguyễn.
- 1813:Thăng chức Hữu tham tri bộ Lễ, đi sứ sang Trung Quốc lần 1.
- 16 – 9 – 1820 ông nhiễm dịch bệnh ốm rồi mất tại Huế.
- 1965: ông được công nhận là danh nhân văn hoá thế giới.
* Sự nghiệp văn học
- Chữ Hán : 243 bài( 3 tập nổi bật nhất : Thanh Hiên thi tập, Nam Trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục).
- Chữ Nôm : Truyện Kiều, kiệt tác của nền văn học Việt Nam.
- Nguyễn Du có công đầu trong việc phát triển nền thơ ca dân tộc bằng chữ Nôm.
GIớI THIệU CHUNG
Về TáC PHẩM TRUYệN KIềU
Truyện Kiều là một trong những tác phẩm văn học cổ điển ưu tú trong lịch sử văn học nước ta. Được phổ biến rộng rãi trong nhân dân. Hơn 150 năm qua, tập truyện Kiều đã được khắc in bao nhiêu lần và lần đầu khắc ván năm nào không rõ, chỉ biết sau nhiều năm cố gắng, chúng ta đã sưu tầm được khá nhiều bản có giá trị.
Theo Giáo sư Nguyễn Lộc ("Từ điển Văn học" tập II - Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, 1984) trang 455 viết: "Đoạn trường tân thanh là một truyện thơ Nôm viết bằng thể lục bát, dựa theo tác phẩm Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân, Trung Quốc. Có thuyết nói Nguyễn Du viết Truyện Kiều sau khi đi sứ Trung Quốc (1814-1820). Có thuyết nói Nguyễn Du viết trước khi đi sứ, có thể vào thời gian làm Cai bạ ở Quảng Bình (1804-1809). Thuyết sau này được nhiều người chấp nhận"
hoàn cảnh ra đời
của truyện Kiều
Đoạn trường tân thanh : tiếng kêu nỗi đau mới đứt ruột : bộc lộ chủ đề tác phẩm (tiếng kêu cứu số phận người phụ nữ) hoặcTruyện Kiều : Tên nhân vật chính -Thuý Kiều (do nhân dân đặt).
ý nghĩa nhan đề
Truyện Kiều
-Nguyễn Du-
Phần 1 : Gặp gỡ và đính ước
1-14 Nhận định chung của Nguyễn Du
15-38 Tả hai chị em Thúy Kiều
39-244 Kiều thăm mộ Đạm Tiên
245-572 Kiều gặp Kim Trọng
Phần 2 :Gia biến và lưu lạc
573-804 Kiều bán mình chuộc cha
805-1056 Kiều rơi vào tay Tú bà & Mã Giám Sinh
1057-1274 Kiều mắc lừa Sở Khanh
1275-1472 Kiều gặp Thúc Sinh
1473-2028 Kiều và Hoạn Thư
2029-2288 Kiều gặp Từ Hải
2289-2418 Kiều báo thù
2419-2738 Từ Hải mắc lừa Hồ Tôn Hiến, Kiều tự vẫn
Phần 3 : Đoàn tụ
2739-2972 Kim Trọng đi tìm Kiều
2973-3254 Kiều - Kim Trọng đoàn tụ












Bố cục của truyện kiều
tóm tắt
Vuong Thỳy Ki?u l� m?t thi?u n? t�i s?c v?n to�n, con gỏi d?u lũng m?t gia dỡnh trung luu luong thi?n, s?ng trong c?nh "ờm d?m tru?ng r? m�n che" bờn c?nh cha m? v� hai em l� Thỳy Võn v� Vuong Quan. Trong bu?i du xuõn nhõn ti?t Thanh minh, Ki?u g?p ch�ng Kim Tr?ng "phong tu t�i m?o tút v?i". Gi?a hai ngu?i ch?m n? m?t m?i tỡnh d?p. Kim Tr?ng d?n d?n ? tr? c?nh nh� Thỳy Ki?u. Nhõn tr? chi?c thoa roi, Kim Tr?ng g?p Ki?u b�y t? tõm tỡnh. Hai ngu?i ch? d?ng, t? do dớnh u?c v?i nhau. Trong khi Kim Tr?ng v? Liờu Duong ch?u tang chỳ, gia dỡnh Ki?u b? m?c oan. Ki?u nh? Võn tr? nghia cho Kim Tr?ng cũn n�ng thỡ bỏn mỡnh chu?c cha. N�ng b? b?n buụn ngu?i l� Mó Giỏm Sinh, Tỳ B�, S? Khanh l?a g?t, d?y v�o l?u xanh. Sau dú, n�ng du?c m?t ngu?i tờn l� Thỳc Sinh chu?c v? v� cu?i l�m v? hai. R?i n�ng b? v? Thỳc Sinh l� Ho?n Thu ghen tuụng, d?y d?a. Ki?u ph?i tr?n d?n nuong nh? noi c?a Ph?t. Su Giỏc Duyờn vụ tỡnh g?i n�ng cho B?c B� - m?t m? trựm l?u xanh gi?ng nhu Tỳ B� nờn l?i b? roi v�o l?u xanh v� g?p du?c T? H?i - m?t anh hựng d?i tr?i d?p d?t. T? H?i l?y Ki?u, giỳp n�ng bỏo õn bỏo oỏn. Do m?c l?a quan t?ng d?c tr?ng th?n H? Tụn Hi?n, T? H?i b? gi?t, Ki?u ph?i h?u d�n h?u ru?u H? Tụn Hi?n r?i b? ộp g? cho viờn th? quan. Dau d?n, t?i nh?c, n�ng tr?m mỡnh ? sụng Ti?n Duong v� du?c su Giỏc Duyờn c?u. L?n th? hai Ki?u nuong nh? c?a Ph?t. Sau n?a nam v? ch?u tang chỳ, Kim Tr?ng tr? l?i tỡm Ki?u. Hay tin gia dỡnh Ki?u g?p gia bi?n v� n�ng ph?i bỏn mỡnh chu?c cha, ch�ng vụ cựng dau d?n. Tuy k?t duyờn v?i Thỳy Võn nhung ch�ng v?n khụng th? quờn m?i tỡnh d?u say d?m. Ch�ng quy?t c?t cụng l?n l?i di tỡm Ki?u. Nh? g?p du?c su Giỏc Duyờn m� Kim, Ki?u tỡm du?c nhau, gia dỡnh do�n t?. Chi?u theo ý m?i ngu?i, Thỳy Ki?u n?i l?i duyờn cu v?i Kim Tr?ng nhung c? hai cựng nguy?n u?c "Duyờn dụi l?a cung l� duyờn b?n b?y."
tóm tắt
PHÂN TíCH
TRUYệN KIềU
Phần II
Nhìn chung các nhân vật trong truyện Kiều ngoài các nhân vật có tính cách thần bí như Đạm Tiên, Tam Hợp Đạo cô: ngoài một số nhân vật được miêu tả bằng một vài nét khắc họa như Thúy Vân, Vương Quan, Vương ông, Vương bà, Mã Kiều, mụ quản gia, Khuyển Ưng, Khuyển Phệ, Bạc Bà Bạc Hạnh, các viên quan lại, nha sai và thằng bán tơ; Nguyễn Du đã xây dựng đạm nét nhân vật phản diện mang tính cách điển hình khá cao như Tú Bà, Mã Giám Sinh, Sở Khanh, Hoạn Thư, Hồ Tôn Hiến. Đó là những nhân vật hiện thực, mặc dù còn nặng nề về mặt khái quát nhưng nhẹ về mặt cá biệt hóa.
Kiều là một nhân vật được xây dựng trên cơ sở những ám ảnh về định mệnh, tài mệnh ghét nhau. Nhưng những ám ảnh có tính chất duy tâm và thần bí ấy xét đến cùng chính là mang dấu ấn của thời đại ông: Nguyễn Du trong cuộc sống hiện thực đã từng chứng kiến biết bao nhiêu người đàn bà tài sắc như nàng Kiều mà phải chịu cắn xé bởi những miệng hùm noc rắn của chế độ phong kiến! Kiều là một phụ nữ yếu đuối, Kiều không phải là con người lý tưởng, cũng không thể là điển hình của người phụ nữ Việt Nam mang trong mình những bất khuất, trung hậu, đảm đang. Kiều mang cuộc sống hiện thực đau khổ của một phụ nữ thường tình và đáng thương.
Thúy Kiều
Người ta quen nghĩ và xem Vân như cái bóng của đời Kiều. Người ta luôn nhìn Vân bằng đôi mắt thiếu thiện cảm. Trong con mắt nhiều độc giả, hình như Vân không có chút động lòng. Có lẽ vin vào những nhận định này mà nhiều người xưa cũng như nay không mặn mà lắm với Thúy Vân. Nhiều người cho rằng Vân vô tình vì suốt khoảng thời gian Kiều lưu lạc, không một lần thấy Vân nhỏ một giọt nước mắt. Ta hãy hiểu và thông cảm cho nỗi khổ của Thúy Vân. Bởi nàng không được Nguyễn Du tả cho đôi mắt, không được Nguyễn Du cho “cơ hội” giãi bày. Và cũng đừng gắn cho Vân bản tính vô tình, hời hợt
Thúy Vân
Kim Trọng mang trong mình quan niệm vượt khỏi đạo lý phong kiến, không vì thành kiến của một chữ trinh xác thịt mà rời bỏ tình yêu. Kim Trọng là một con người lý tưởng được Nguyễn Du xây dựng theo ước mơ chủ quan của mình. Kim Trọng là một hình tượng nhân vật lãng mạn.
Tú Bà, Mã Giám Sinh, Sở Khanh cũng là những nhân vật phản diện, mang trong mình bản chất bỉ ổi thối tha, sa đọa của tầng lớp lưu manh chứa thổ đổ hồ, buôn thịt bán người trong chế độ đang khủng hoảng trầm trọng. Đó là ba nhân vật được khắc họa với những nét khá điển hình.

Hoạn Thư tiêu biểu cho những người phụ nữ thuộc giai cấp quý tộc đang nắm quyền thế. Hoạn Thư ghen không phải vì không muốn cho chồng lấy vợ lẽ mà là vì Thúc Sinh đã vi phạm cái nền nếp của gia đình quý tộc. Cái ghen của Hoạn Thư là cái ghen của một con người quý tộc, tàn ác đến cái mức tinh vi sâu sắc, nhưng cũng là thường tình. Tuy nhiên Hoạn Thư cũng biết trọng tài Kiều và khi đối thủ đã biết cam chịu cúi đầu trước hắn thì hắn cũng sẵn lòng dung thứ.
Đạm Tiên – cái bóng ma nạn nhân của định mệnh, và Tam Hợp đạo cô – con người của Đạo giáo, cả hai đều là những nhân vật phi hiện thực, được Nguyễn Du xây dựng trên cơ sở một sự ám ảnh nặng nề về số kiếp con người luẩn quẩn trong vòng vây duy tâm của Tam giáo
Từ Hải làm rung chuyển cả chế độ phong kiến, phơi bày sự thối nát phản động của nó, nhưng không phải để phá vỡ nó mà để trở về với nó, rồi phải chết, mặc dù chết đứng, chết không chịu khuất phục. Nhân vật Từ Hải của Nguyễn Du không phải là một nhân vật hiện thực mà là một nhân vật tưởng tượng, một nhân vật thể hiện cái khát khao mong ước của Nguyễn Du về tự do công lý của con người đòi hỏi trừ bỏ những bất công của xã hội nhưng bất lực.
Trong Thúc Sinh không có bộc lộ mánh lới của bọn con buôn xảo quyệt. Thúc Sinh là điển hình lý tưởng cho hạng thương nhân bất lực trước chế độ phong kiến, kết hôn với phong kiến, ăn chơi trăng gió, khát khao thú vui xác thịt, không có một tình yêu chân chính.
Hình ảnh Hồ Tôn Hiến đã tự nói lên những sự thực bỉ ổi kích động lòng căm phẫn của chúng ta đối với bọn vua quan phong kiến.
nhận xét
về Nguyễn Du và Truyện Kiều
“... Xem chỗ giấc mộng đoạn trường tỉnh dậy mà căn duyên vẫn gỡ chưa rồi; khúc đàn bạc mệnh gảy xong, mà oán hận vẫn còn chưa hả, thì dẫu đời xa người khuất, không được mục kích tận nơi, nhưng lời văn tả ra hình như máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thắm trên tờ giấy, khiến ai đọc đến cũng phải thấm thía ngậm ngùi, đau đớn như đứt ruột.
(Tiên Phong Mộng Liên Đường Chủ Nhân)

“Trên từ các bậc văn nhân thi sĩ, dưới đến các kẻ thường dân phụ nhụ, ai cũng thích đọc, thích ngâm và thuộc được ít nhiều... “
(Dương Quảng Hàm)
đánh giá
Truyện Kiều đã nhận được rất nhiều đánh giá khác nhau. Sau đây là một số đánh giá ai?:
“"Truyện Thúy Kiều" là một tập văn chương rất hay, diễn được đủ cả nhân tình thế cố, tả được cả mọi cảnh trong đời, mà chỗ nào văn chương cũng tao nhã, lời lẽ cũng lý thú. Nói theo tiếng đời nay thì "Truyện Thúy Kiều" thật là một tập văn chương đại trước tác của nước ta vậy.”
(Trần Trọng Kim)
Hàng trăm năm qua, Truyện Kiều vẫn luôn tồn tại trong đời sống của dân tộc Việt. Đây là một trong số ít các tác phẩm lớn được nhiều người dân đủ mọi tầng lớp học thuộc lòng. Đối đáp bằng những ngôn từ, lời lẽ trong truyện Kiều cũng đã trở thành một hình thức sinh hoạt văn hoá của một số cộng đồng người Việt như lẩy Kiều, trò Kiều, vịnh Kiều, tranh Kiều, bói Kiều... Ngày nay, tên một số nhân vật và địa danh trong Truyện Kiều được sử dụng trong đời sống với nghĩa tương tự:
 Sở Khanh: chỉ những người đàn ông phụ tình.
 Tú Bà: chỉ những người phụ nữ môi giới, bảo kê cho gái .
 Hoạn Thư: chỉ những người phụ nữ có máu ghen thái quá.
 Lầu xanh: nơi chứa gái.
Những ảnh hưởng chính
Bói Kiều
3. Lẩy Kiều
Bói Kiều là tập tục xem bói bằng Truyện Kiều. Với mỗi trang truyện Kiều được giở ra thì tương ứng với nội dung của trang mà người xem bói sẽ đoán vận mệnh.
Lẩy Kiều là cách dùng theo âm điệu, cấu trúc của câu thơ Kiều để sửa thành 1 câu nào khác chỉ vào 1 tình huống khác. Nhà văn Hoài Thanh từng được tặng cho 2 câu lẩy Kiều như sau:
“Vị nghệ thuật một nửa đời
Nửa đời sau lại vị người cấp trên.”
Trong ca dao, dân ca cũng có rất nhiều câu lẩy Kiều.
ảnh hưởng
GIÁ TRỊ
NHÂN ĐẠO
GIÁ TRỊ
HIỆN THỰC
Phản ánh sâu sắc hiện thực xã hội đương thời là cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỉ XIX (xã hội đồng tiền, xấu xa đồi bại và những bất công). Phản ánh thân phận thấp hèn của người phụ nữ trong xã hội, đặc biệt là nỗi khổ của nhiều phụ nữ có nhan sắc: "Hồng nhan bạc mệnh".
Ca ngợi phẩm chất đẹp đẽ và tài sắc của người phụ nữ
Thông cảm và đồng cảm sâu sắc trước nỗi khổ của con người,đặc biệt là với nỗi khổ của người phụ nữ dưới xã hội phong kiến
Thể hiện khao khát trong tình yêu, hạnh phúc lứa đôi
Ước mơ tự do công bằng trong cuộc sống.
GIá TRị NộI DUNG
Nhân vật chính diện : Ngòi bút ước lệ, dùng hình ảnh thiên nhiên tả người. Là nhân vật lý tưởng hóa của Nguyễn Du
Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình sinh động, khắc họa rõ nét nội tâm nhân vật.
TẢ CẢNH
TẢ NGƯỜI
NGÔN NGỮ
Nhân vật phản diện : Tả thực, là nhân vật hiện thực hóa của Nguyễn Du
Bài thơ viết dưới dạng văn học dân gian.
GIá TRị NGHệ THUậT
Phần III
HìNH ảNH
MINH HọA
Truyện Kiều - Bản dịch tiếng Hung-ga-ri
Truyện Kiều - Bản dịch tiếng Pháp
Truyện Kiều - Bản dịch tiếng Đức
Truyện Kiều - Bản dịch tiếng Hàn
Truyện Kiều - Bản dịch tiếng Anh
Truyện Kiều - Bản dịch tiếng Mông Cổ
Phần mộ của Đại thi hào Nguyễn Du
Nghiên mực Nguyễn Du thường dùng
Một bản Kiều chép tay
Bìa ngoài cuốn truyện Kiều do ông Đinh Công Bá chép năm 1936

Một trang của bản Kiều Nôm in năm 1866,
bản được coi là cổ nhất cho đến năm 2005
Truyện Kiều đọc ngược - Phạm Đan Quế
NXB Thanh Niên - 2002
Bản in Kim Vân Kiều tân truyện (1866)
Liễu Văn Đường khắc in năm Tự Đức thứ 19
Truyện Kiều và thể loại Truyện Nôm, Đặng Thanh Lê, NXBKHXH 1979, 288 trang
Trên đỉnh Trường Sơn kể chuyện Kiều, thiếu tướng Nguyễn An, NXB Thanh Niên 1999, 162 trang
Kim Vân Kiều (Song ngữ Việt – Pháp)
Bản Kiều tiếng Anh
Huỳnh Sanh Thông dịch
Truyện Kiều, Đặng Thanh Lê chú thích
NXB Giáo dục 1984, 272 trang
Vụ án Truyện Kiều
Kim Vân Kiều truyện - Nguyễn Đức Vân, Nguyễn Khắc Hanh, Nguyễn Đăng Na - 2008
Truyện Kiều văn xuôi - Thích Nhất Hạnh - 2003
Truyện Kiều - Văn Hạc Văn Hòe - Diên Hồng, 1959
Phần IV
trò chơi ô chữ
truyện Kiều
Ạ
P
T
H
A
N
H
4
4
13
13
Ọ
H
A
N
T
H
Ư
1
1
A
I
Â
L
N
S
3
3
G
Ã
M
Á
I
N
I
S
M
H
2
2
H
Ừ
T
I
Ả
12
12
Â
M
T
H
N
A
H
T
N
I
À
T
N
Â
H
5
5
T
N
Ồ
U
B
G
N
Ô
R
8
8
Ờ
Ư
H
N
N
G
6
6
T
Đ
N
Ề
I
G
N
Ờ
Ư
7
7
N
T
M
Ạ
Đ
Ê
I
9
9
T
V
Y
Ú
H
N
Â
11
11
A
O
H
10
10
N
Ơ
Ư
V
G
N
A
U
Q
14
14
R
T
M
I
K
Ọ
N
G
15
15
N
Ố
T
H
Ư
16
16
N
Ê
Y
U
D
C
Á
I
G
Ư
S
17
17
Ư
G
N
U
Ầ
Í
B
G
N
L
H
C
18
18
H
G
N
I
X
U
Â
N
Đ
1. Điền vào dấu ba chấm:
“… cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.”
2. Người đã giúp Kiều báo ân, báo oán là ai ?
3. Ai là người đã mua Kiều, khi nàng bán mình chuộc cha ?
1. Đây là tên một lễ hội có trong bài
“Cảnh ngày xuân” có nghĩa là “giẫm lên cỏ xanh”.
5. Điệp ngữ được xuất hiện 4 lần trong đoạn trích
“ Kiều ở lầu Ngưng Bích” thể hiện tâm trạng của nàng ?
6. Tên con sông mà Kiều đã trẫm mình tự vẫn là gì ?
7. Người có cùng kiếp “ hồng nhan bạc mệnh” giống Kiều ?
8. Điền vào dấu ba chấm :
“Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc, tuyết … màu da.”
9. Ai là người đã được Kiều nhờ trả nghĩa cho Kim Trọng ?
10. Tên người em trai út của Thúy Kiều là gì ?
11. Cái gì đã phải “ghen” mà
“thua thắm” với sắc đẹp của Kiều ?
12. Tác giả của Kim – Vân – Kiều truyện là ai ?
13. Tên vợ của Thúc Sinh, người nổi tiếng có tính hay ghen ?
14. Người được miêu tả “phong tư tài mạo tót vời là ai ?
15. Tên chữ của Nguyễn Du là gì ?
16. Người đã hai lần cưu mang và giúp đỡ Kiều ?
17. Kiều bị Tú Bà giam lỏng ở đâu,
để đợi thực hiện âm mưu mới ?
18. Tên huyện, quê hương của Nguyễn Du ?
Đây là tên tác phẩm kiệt xuất nhất của Nguyễn Du
Ọ
A
G
H
Â
T
Ờ
T
N
T
A
N
R
N
N
Ư
H
Đ
Những người thực hiện
XIN CHÂN THàNH CảM ƠN
Các thầy cô và các bạn