Tuần 27. Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ (trích Chinh phụ ngâm)

TRƯỜNG THPT AN NINH
Kính chào quý thầy cô
và các em học sinh thân mến!
GV thực hiện: LÊ THỊ MINH TRANG
TI?T 83
D?C VAN:
(Trích "Chinh Phụ Ngâm")
Nguyên tác: Đặng Trần Côn
Bản diễn Nôm: Đoàn Thị Điểm (?)
Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
- Hiểu được nỗi đau khổ của người chinh phụ bắt nguồn từ cảnh cô đơn khi người chinh phu phải ra trận vắng nhà. Qua đó nắm được ý nghĩa đề cao hạnh phúc lứa đôi của tác phẩm.
- Về nghệ thuật, nắm được nghệ thuật miêu tả nội tâm của đoạn trích.
NỘI DUNG CỤ THỂ:
I.TIỂU DẪN:
1) Tác giả - Dịch giả:
a.Tác giả: Đặng Trần Côn (?), s?ng v�o kho?ng n?a d?u TK XVIII
- Quê làng Nhân Mục, Huyện Thanh Trì, nay thuộc Hà Nội
- Đỗ Hương cống, làm quan dưới thời Lê – Trịnh
- Có nhiều tác phẩm, nổi tiếng là “Chinh phụ ngâm”
b.Dịch giả: Đoàn Thị Điểm (1705 - 1748) - Hiệu là Hồng Hà.
- Quê ở huyện Văn Giang ( nay thuộc tỉnh Hưng Yên)
- Là con nhà dòng dõi, nổi tiếng “dung nhan diễm lệ” và hay chữ
- Bà còn là tác giả của “Truyền kì tân phả”
2) Tác phẩm:
Thể loại:
Nguyên tác:
Viết bằng chữ Hán. Khúc ngâm này gồm 476 câu thơ, làm theo thể trường đoản cú.
- Bản diễn Nôm:
Khúc ngâm gồm có 412 câu thơ, làm theo thể song thất lục bát.
2) Tác phẩm:
b. Hoàn cảnh ra đời:
Sáng tác vào những năm 40 của TK XVIII. Bấy giờ chính sự rối ren, chiến tranh phong kiến diễn ra liên miên, người dân lâm vào cảnh tan tác, loạn li.
ảnh
bìa
3. Do?n trớch: Tỡnh c?nh l? loi c?a ngu?i chinh ph?
Vị trí đoạn trích: Từ câu 193 đến câu 216
b. Bố cục đoạn trích: 2 phần
Phần 1: Từ câu 1 đến câu 16:
Tình cảnh lẻ loi, cô đơn của người chinh phụ
Phần 2: 8 câu còn lại:
Nỗi nhớ thương người chồng ở phương xa
II. PHẦN ĐỌC – HIỂU ĐOẠN TRÍCH:
1.Đọc đoạn trích:
205      Hương gượng đốt/ hồn đà mê mải,
206      Gương gượng soi/ lệ lại châu chan.
207      Sắt cầm/ gượng gảy/ ngón đàn,
208  Dây uyên/ kinh đứt/ phím loan/ ngại chùng.
209      Lòng này gửi /gió đông có tiện?
210      Nghìn vàng xin/ gửi đến non Yên.
211      Non Yên/ dù chẳng/ tới miền,
212   Nhớ chàng/ thăm thẳm/ đường lên/ bằng trời.
213      Trời thăm thẳm/ xa vời khôn thấu,
214      Nỗi nhớ chàng/ đau đáu nào xong.
215      Cảnh buồn/ người thiết tha lòng,
216 Cành cây/sương đượm/tiếng trùng/mưa phun.
(Theo Những khúc ngâm chọn lọc,NXB Giáo dục, Hà Nội, 1994)
193      Dạo hiên vắng/ thầm gieo từng bước,
194      Ngồi rèm thưa/ rủ thác đòi phen.
195      Ngoài rèm/ thước chẳng/ mách tin,
196      Trong rèm, dường đã/ có đèn/ biết chăng?
197      Ðèn có biết/ dường bằng chẳng biết,
198      Lòng thiếp riêng/ bi thiết mà thôi.
199      Buồn rầu/ nói chẳng/ nên lời,
200      Hoa đèn kia/ với bóng người/ khá thương.
201      Gà eo óc/ gáy sương năm trống,
202      Hoè phất phơ/ rủ bóng bốn bên.
203      Khắc giờ/ đằng đẵng/như niên,
204      Mối sầu/dằng dặc/ tựa miền/ biển xa.
II. PHẦN ĐỌC – HIỂU ĐOẠN TRÍCH:
1. Đọc đoạn trích:
2. Tìm hiểu chi tiết:
a. Phần 1: Tỡnh c?nh l? loi c?a ngu?i chinh ph?
* Từ câu 01 ? 08 :
Dạo hiên vắng/ thầm gieo từng bước,
Ngồi rèm thưa/ rủ thác đòi phen.
Ngoài rèm/ thước chẳng /mách tin,
Trong rèm /dường đã /có đèn/ biết chăng?
Đèn có biết/ dường bằng chẳng biết.
Lòng thiếp riêng/ bi thiết mà thôi.
Buồn rầu/ nói chẳng/ nên lời,
Hoa đèn kia/với bóng người /khá thương.
*H�nh d?ng:
- dạo; th?m gieo t?ng bu?c
Dạo hiên
gieo t?ng bu?c
- Ng?i tru?c rốm h?t h? xu?ng r?i kộo lờn
rèm
r? thỏc dũi phen
Hành động lặp đi lặp lại, thể hiện tâm trạng nặng nề, tù túng, nóng ruột.
II. PHẦN ĐỌC – HIỂU ĐOẠN TRÍCH:
1. Đọc đoạn trích:
2. Tìm hiểu chi tiết:
a. Phần 1: Tỡnh c?nh l? loi c?a ngu?i chinh ph?
* Từ câu 01 ? 08 :
Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước,
Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen
Ngoài rèm thước chẳng mách tin
Trong rèm dường đã có đèn biết chăng?
Đèn có biết dường bằng chẳng biết
Lòng thiếp riêng bi thiết mà thôi
Buồn rầu nói chẳng nên lời
Hoa đèn kia với bóng người khá thương
-Ngo?i c?nh
Chim thước chẳng chịu mách tin
thước chẳng mách tin
Ngọn đèn, hoa đèn âm thầm,
lặng lẽ
Thể hiện sự mong ngóng tin của chồng và khát khao được sự đồng cảm, sẻ chia nhưng vô vọng.
đèn
Hoa đèn
THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI: 1 PHÚT 30 GIÂY.
Tìm một số nghệ thuật tiêu biểu
trong việc khắc họa tâm trạng của
người chinh phụ ở 8 câu đầu?
THẢO LUẬN NHÓM BẮT ĐẦU
II. PHẦN ĐỌC – HIỂU ĐOẠN TRÍCH:
1. Đọc đoạn trích:
2. Tìm hiểu chi tiết:
a. Phần 1: Tỡnh c?nh l? loi c?a ngu?i chinh ph?
* Từ câu 01 ? 08 :
Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước,
Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen
Ngoài rèm thước chẳng mách tin
Trong rèm dường đã có đèn biết chăng?
Đèn có biết dường bằng chẳng biết
Lòng thiếp riêng bi thiết mà thôi
Buồn rầu nói chẳng nên lời
Hoa đèn kia với bóng người khá thương
- Nghệ thuật:
* Đối lập:
Trong rèm (hẹp)
Trong rèm
Ngoài rèm (rộng)
Ngoài rèm
* Điệp ngữ:
- đèn biết chăng
đèn biết chăng?
- đèn cú bi?t
Đèn có biết
* Câu hỏi tu từ: Trong rốm du?ng dó cú dốn bi?t chang?
8 câu đầu đã thể hiện nỗi bồn chồn, ngóng trông
trong tình cảnh lẻ loi, cô đơn của người chinh phụ.
2. Prepare Speaking Lesson.
* Củng cố
* Hướng dẫn học bài
Lê Thị Minh Trang
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.
2.2
2.1
2.
1.2
1.1
3.1
3.2
3.3
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ:
Yêu cầu 3: Tìm hiểu nỗi nhớ thương người chồng ở phương xa của người chinh phụ ở phần 2
Yêu cầu 4: Học lại nội dung 8 câu đầu của phần 1
Trân trọng cảm ơn!
Kính chúc sức khoẻ, hạnh phúc và thành đạt!
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.HÀNH ĐỘNG
3.
2.2
2.1
2.
1.2
1.1
3.1
3.2
3.3
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.
2.2
2.1
2.
1.2
1.1 Dạo, gieo từng bước
3.1
3.2
3.3
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.
2.2
2.1
2.
1.2 Ngồi trước rèm hết hạ xuống rồi lại kéo lên
1.1
3.1
3.2
3.3
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.
2.2
2.1
2.NGOẠI CẢNH
1.2
1.1
3.1
3.2
3.3
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.
2.2
2.1 Chim thước chẳng chịu mách tin
2.
1.2
1.1
3.1
3.2
3.3
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.
2.2 Ngọn đèn, hoa đèn âm thầm, lặng lẽ
2.1
2.
1.2
1.1
3.1
3.2
3.3
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.NGHỆ THUẬT
2.2
2.1
2.
1.2
1.1
3.1
3.2
3.3
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.
2.2
2.1
2.
1.2
1.1
3.1 Đối lập
3.2
3.3
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.
2.2
2.1
2.
1.2
1.1
3.1
3.2 Điệp ngữ
3.3
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.
3.
2.2
2.1
2.
1.2
1.1
3.1
3.2
3.3 Câu hỏi tu từ
TÂM TRẠNG CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ ĐƯỢC MIÊU TẢ Ở 8 CÂU ĐẦU:
1.HÀNH ĐỘNG
3.NGHỆ THUẬT
Ngọn đèn, hoa đèn âm thầm, lặng lẽ
Chim thước chẳng chịu mách tin
2.NGOẠI CẢNH
Ngồi trước rèm hết hạ xuống rồi lại kéo lên
Dạo, gieo từng bước
Đối lập
Điệp ngữ
Câu hỏi tu từ