Tuần 27. Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ (trích Chinh phụ ngâm)

Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ
( Trích chinh phụ ngâm)
Tác giả: đặng trần côn, dịch giả: đoàn thị điểm)
I)Tìm hiểu chung:
1)Tác giả- dịch giả:
D?c ti?u d?n v� túm t?t v�i nột co b?n v? tỏc gi?( chỳ ý hoàn cảnh thời đại tác giả sống ở đầu TK XVIII.)
HS đọc tiểu dẫn túm t?t v�i nột v? d?ch gi?.
Cú 7 b?n d?ch. B?n d?ch hay nh?t l� c?a Do�n Th? Di?m
Bà Đoàn Thị Điểm có ho�n c?nh giống với hoàn cảnh nhân vật người chinh phụ.
2) Giới thiệu Chinh phụ ngâm.
21) Ho�n c?nh sỏng tỏc.
- nh� Lờ suy tàn, n?i chi?n liờn miờn ( lờ- m?c, Tr?nh- nguy?n, KN Tõy Son) . Tỏc gi? c?m d?ng tru?c nh?ng c?nh bi?t li dau bu?n m� vi?t nờn tỏc ph?m.
22) Tác phẩm:
ND: tác phẩm diễn tả toàn bộ diễn biến tâm trạng của người phụ nữ có chồng đi chinh chiến bảo vệ ngai vàng của vua chúa.
Giá trị ND:
- Oán ghét chiến tranh PK phi nghĩa.
- D?ng c?m với nỗi đau khổ li biệt, và khát khao tình yêu,hạnh phúc của tu?i tr?.
Giá trị NT: miờu t? di?n bi?n tõm tr?ng NV chinh ph? ph?c t?p,tinh t?,sinh d?ng.
3) Thể loại:
Nguyên tác b?ng tiếng Hán.
Ngâm là thể loaị có tính chất diễn xướng.
Bản dịch chuyển sang chữ Nôm, theo thể song thất lục bát.
Mỗi khổ 4 câu :2 câu 7 tiếng->2 câu (6-8)
đối xứng câu thất, tiểu đối câu lục ,câu bát.
Gieo vần chân và vần lưng tạo tính nhạc
Ng?t nh?p 3/4 ( 3/2/2) cõu 7. nh?p 2/2/ cõu 6-8.
Thể loại này thích hợp với diễn tả tâm trạng ai oán,dau buồn.
II) Dọc hiểu đoạn trích.
1) HS đọc và giải nghĩa từ khó.
2) Ch? d? do?n trớch.
Do?n trớch di?n t? tỡnh c?nh l? loi c?a n�ng chinh ph?,qua dú b�y t? thỏi d? d?ng c?m v?i n?i kh? chia li vỡ chi?n tranh.
3) B? c?c:
HS chia khổ thơ và tóm tắt mạch tâm trạng nhân vật theo từng khổ thơ?
2 ph?n:
16 cõu d?u - 8 cõu cũn l?i
Cô đơn, đaubuồn - nhớ mong vô vọng.

4) Tâm trạng nàng chinh phụ 16 câu đầu.
* Khæ 1-2 ( 8 câu)
Tìm hiểu tâm trạng người vợ trẻ ( sau buổi chia li hào hùng đầy hi vọng ) qua cử chỉ,hình ảnh, câu hỏi tu từ.
- Cö chØ: d¹o hiªn, buông rèm,cuốn rÌm
- Mong chim thước
Nàng bån chồn, mong tin chồng .
- H×nh ¶nh hoa đèn – bóng người.
Gợi tả mối quan hệ tương đồng cảnh – người thể hiện cảnh cô đơn trèng tr¶i .
- Câu hỏi tu từ:
Là lời độc thoại nội tâm tăng nỗi cô đơn, trống trải.
Dịch giả dùng biện pháp NT nào để diễn tả tâm trạng nhân vật?




dùng ngoại cảnh tả nội tâm + độc thoại nội tâm

Giúp ta hình dung ra hoàn cảnh sống của NV.
Sự hòa hợp cảnh- tình
Gợi tả tâm trang cô đơn,mong đợi khắc khoải
?n sau dú l� thỏi d? d?ng c?m c?a d?ch gi? .
* Khổ 3( 4 cõu)
- Âm thanh tiếng g� eo úc.
- Cây hoa hoè r? búng
- Từ láy : đằng đẵng, dằng dặc.
Phõn tớch hi?u qu? c?a ngh? thu?t dựng ngo?i c?nh + t? lỏy thu?n Vi?t ?
G?i t? s? thay d?i TG-KG.T?o nờn s? hũa h?p c?nh- ngu?i
=> dựng c?p t? lỏy t?o quan h? tuong ?ng tri?n miờn gi?a Lũng ngu?i(m?i s?u d?ng d?c) = th?i gian d?ng d?ng.
Hóy hỡnh dung n�ng chinh ph? trong 4 cõu tho n�y?
=> Dờm qua di ng�y l?i t?i, n?i bu?n cụ don c? tri?n miờn theo ng�y thỏng.
D?ch gi? dó húa thõn v�o nhõn v?t d? hi?u n?i kh? c?a ngu?i v? xa ch?ng.



*Khổ 4:
Hương gượng đốt
Gương gượng soi
Sắt cầm gượng gảy
Nh?ng vi?c l�m c?a n�ng d?t huong, trang di?m,g?y d�n g?i lờn cu?c s?ng c?a n�ng chinh ph? nhu th? n�o?
=> Dõy l� cu?c s?ng phong luu,nh�n nhó c?a ngu?i ph? n? quớ t?c PK
Qua h�nh d?ng ,em hóy di?n t? tõm tr?ng ngu?i chinh ph? ?
Cu?c s?ng c�ng nh�n nhó,phong luu nhung v? ch?ng li bi?t xa cỏch , ko chi cú n?i bu?n m� cũn chỏn chu?ng,lo s?, th?t v?ng.

5) Tõm tr?ng n�ng chinh ph? trong 8 cõu cu?i.
hỡnh ?nh u?c l? : giú dụng,non Yờn + L?p cu?i d?u
Từ láy : thăm thẳm.đau đáu.
T�i hoa c?a d?ch gi? l� dó k?t h?p l?i miờu t? u?c l? + t? tr?c ti?p . Hóy phõn tớch NT t�i hoa c?a Do�n Th? Di?m?
Giú dụng
tu?ng trung cho ni?m hi v?ng tỡnh yờu.
Non yên
tượng trưng noi chi?n tr?n + phép lặp g?i t? KG xa xôi ,t?o gi?ng di?u tha thi?t.
NHớ.. thăm thẳm:
t? lỏy g?i hỡnh,g?i c?m v?a m? ra KG xa xụi m?t m?,v?a m? ra chi?u sõu n?i nh? trong lũng ngu?i v?.
Nhớ đau dỏu:
T? lỏy g?i hỡnh,g?i c?m , g?i t? dụi m?t n�ng chinh ph? dừi theo ch?ng m� khỏt khao sum h?p.



Nh?n xột: CX trong 8 cõu cu?i dó chuy?n sang miờu t? nh?ng tõm tr?ng ph?c t?p( nh? nhung da di?t, khỏt khao sum h?p, r?i l?i vụ v?ng )
d?ch gi? dó ch?ng minh giỏ tr? ngụn t? thu?n Vi?t , gúp ph?n gi? gỡn phỏt huy ti?ng núi m? d?. Sau n�y Nguy?n Du dó h?c t?p CPN.


III) Tổng kết:
+ Đoạn trích đã diễn tả phong phỳ, sõu s?c nh?ng cung b?c tình cảm của nàng chinh phụ. Qua đó ph?n ỏnh n?i kh? c?a ngu?i ph? n? s?ng trong c?nh bi?t li.
B�y t? s? d?ng c?m v?i nh?ng ngu?i v?,ngu?i m? cú ch?ng con di chi?n tr?n.
+ Nghệ thuật miêu tả tõm tr?ng nhõn v?t qua s? k?t h?p t? ngo?i c?nh+ t? tr?c ti?p ( kh? nang dựng t? lỏy + l?p t?)
+ D?ch gi? dó dúng gúp gi? gỡn v� phỏt huy ti?ng Vi?t, th? tho dõn t?c.