Tuần 27. Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ (trích Chinh phụ ngâm)

Chào mừng các thầy cô giáo
về dự giờ học hôm nay

Trường thpt L?C HUNG
Tiết thứ 76 :
Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ
(Trích chinh phụ ngâm )
Nguyên tác chữ hán : đặng trần côn
Bản diễn nôm : đoàn thị điểm
Thủa trời đất nổi cơn gió bụi
Khách má hồng nhiều nỗi chuân chuyên
Xanh kia thăm thẳm từng trên
Vì ai gây dựng cho nên nỗi này ...

I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả và dịch giả :
a. Tác giả : Đặng Trần Côn
Sống khoảng nửa đầu thế kỷ XVIII, chưa rõ năm sinh và năm mất .
Quê quán : Nhân Mục -Nhân Chính _Thanh Xuân - Hà Nội .
Danh sĩ nổi tiếng hiếu học và tài ba ,tính tình phóng túng không muốn ràng buộc trong việc khoa cử .
- Sáng tác : Chinh phụ ngâm và thơ ,phú chữ Hán .
b. Dịch giả : Đoàn Thị Điểm (1705 -1748 )
-Hiệu : Hồng Hà nữ sĩ .
Quê : Giai Phạm -Văn Giang -Kinh Bắc ( Hưng Yên )
Tư chất thông minh , tài sắc vẹn toàn .
Sáng tác : Truyện Truyền kỳ tân phả ,dịch Chinh phụ ngâm .
- Có thuyết cho rằng dịch giả là Phan Huy Ich (1750 -1822
2.Tác phẩm : Chinh phụ ngâm
Hoàn cảnh sáng tác : Khoảng những năm 40 của thế kỷ XVIII.
b.Nhan đề : Khúc ngâm của người phụ nữ có chồng đi chinh chiến .
c. Thể loại : Gồm 478 câu thơ
Nguyên tác : Thể trường đoản cú .
Bản diễn Nôm : Thể thơ song thất lục bát . 408 câu .
2.Tác phẩm : Chinh phụ ngâm
d. Giá trị cơ bản :
-Nội dung :
+Oán ghét chiến tranh phi nghĩa .
+Khát khao tình yêu ,hạnh phúc lứa đôi.
Nghệ thuật :
Bút pháp trữ tình ,miêu tả nội tâm sâu sắc .
Trang bìa bản Chinh phụ ngâm thời Gia Long được Nguyễn Văn Xuân tìm thấy ở Huế
  “Chàng thì đi cõi xa mưa gió
      Thiếp lại về buồng cũ gối chăn
      Ðoái trông theo đã cách ngăn
     Tuôn màu mây biếc, trải ngần núi xanh ”
“Thuở trời đất nổi cơn gió bụi
      Khách má hồng nhiều nỗi truân chuyên
    Xanh kia thăm thẳm tầng trên
      Vì ai gây dựng cho nên nỗi này
      Trống Trường Thành lung lay bóng nguyệt
      Khói Cam Tuyền mờ mịt thức mây
     Chín tầng gươm báu trao tay
      Nửa đêm truyền hịch định ngày xuất chinh”
“Trải mấy thu, tin đi tin lại
      Tới xuân này tin hãy vắng không
      Thấy nhàn, luống tưởng thư phong
     Nghe hơi sương, sắm áo bông sẵn sàng”
     
Nghệ thuật tả nội tâm.
Ngoại
cảnh
Hành
động
Ngoại
hình
Sự cô đơn, lẻ loi, đau buồn, nhớ nhung.
Đề cao quyền sống, sự trân trọng khát vọng về hạnh phúc lứa đôi, oán ghét chiến tranh phi nghĩa.
Giá trị hiện thực, nhân đạo.
Ii. Đọc - hiểu đoạn trích
Cảm nhận chung :
- Tình cảnh và tâm trạng của người chinh phụ sống cô đơn ,buồn khổ trong thời gian dài người chồng đi đánh trận, bặt vô âm tín ,không biết ngày trở về .
2 Vị trí và bố cục :
Vị trí : Từ câu 193 -216 .
Bố cục : Có 2 cách : (16 câu đầu và 8 câu cuối )
+8 câu đầu : Nỗi cô đơn ,lẻ bóng của người chinh phụ .
+8 câu tiếp : Nỗi sầu muộn triền miên .
+8 câu cuối : Nỗi nhớ thương đau đáu ,khát khao hạnh phúc .
3. Tìm hiểu văn bản :
a. Tám câu thơ đầu :
- Không gian :
Hiên vắng .
- Trong phòng
- Hẹp vắng lặng ,hắt hiu
-Tâm trạng khắc khoải ,bế tắc tù túng
-Hành động :
-Dạo từng bước
-Rủ thác đòi phen
-Lặp đi lặp lại ,không mục đích ,vô nghĩa
Lẻ loi,đợi chờ ,khát khao đoàn tụ .
Ngåi rÌm rñ th¸c ®ßi phen
Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước,
(Cảnh lẻ loi ngoài hiên )
Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen.
(Cảnh lẻ loi trrong nhà )
Ngoài rèm thước chẳng mách tin,
( Cảnh lẻ loi ban ngày )
Trong rèm, dường đã có đèn biết chăng ?
(Cảnh lẻ loi ban đêm )
Cô đơn tuyệt đối
3. Tìm hiểu văn bản :
a. Tám câu thơ đầu :
- Không gian :
Hiên vắng .
- Trong phòng
- Hẹp vắng lặng ,hắt hiu.
-Tâm trạng khắc khoải ,bế tắc tù túng.
-Hành động :
-Dạo từng bước
-Rủ thác đòi phen
-Lặp đi lặp lại ,không mục đích ,vô nghĩa
Lẻ loi,đợi chờ ,khao khát doàn tụ .
- Hình ảnh :
- Ngọn đèn
Không gian mênh mông.
Cực tả nỗi cô đơn,vô vọng.
Thủ pháp "đêm tàn đối bóng"
Bóng người
- Hoa đèn
Tàn lụi
Mất hết sức sống
=
=> Con người bị "vật hóa "tựa "tàn đèn "
- Ngôn ngữ :
Bi thiết .
Buồn rầu .
Chiếc bóng câm lặng ,tuyệt vọng bế tắc .
Với lối miêu tả gián tiếp và trực tiếp ,đoạn thơ đã khắc họa tâm trạng tuyệt vọng bế tắc , cô đơn đến cùng cực của người chinh phụ.
Nghệ thuật tả nội tâm.
Ngoại
cảnh
Hành
động
Ngoại
hình
Sự cô đơn, lẻ loi, đau buồn, nhớ nhung.
Đề cao quyền sống, sự trân trọng khát vọng về hạnh phúc lứa đôi, oán ghét chiến tranh phi nghĩa.
Giá trị hiện thực, nhân đạo.
Chào mừng các thầy cô giáo
về dự giờ học hôm nay

Chào mừng các thầy cô giáo
về dự giờ học hôm nay

Chào mừng các thầy cô giáo
về dự giờ học hôm nay

Chào mừng các thầy cô giáo
về dự giờ học hôm nay