Tuần 27. Thao tác lập luận bình luận

“ Chuyện nhan đề của tác phẩm văn học là một câu hỏi lớn đối với các nhà văn
Thực tế của nhiều năm nay cho thấy , một bộ phận không nhỏ trong giới sáng tác văn chương ở Việt Nam tỏ ra khá lười nhác và cẩu thả trong việc đặt tên cho tác phẩm : Anh đẻ ra một đức con , song anh nóng vội vơ váo một vài chữ nghĩa để định danh cho đứa con ấy , không cần biết cái tên có hay không , có ý nghĩa không , có “độc” không . Hẳn nhiều người sẽ bào chữa : Cốt yếu tác phẩm có hấp dẫn không , có giá trị không , có neo lại trong bộ nhớ của người đọc không ; còn cái nhan đề ư , không quan trọng , vì đôi khi chúng ta nhớ rất rõ một cốt truyện , một chi tiết mà chịu không thể nào nhớ được tên tác phẩm là gì ? Thật ra đây là biểu hiện của thái độ chạy trốn lao động đặt tên . “ Tác phẩm bắt đầu bằng cái tên” – hình như Puskin đã nói câu này . Nhận định ấy cho thấy rất rõ một điều : Nhan đề của tác phẩm , ấy chính là một bộ phận không thể tách rời khỏi chính thể tác phẩm . Do vậy tìm nhan đề của một tác phẩm cũng chính là một phần hữu cơ trong việc tác giả trình tác phẩm của mình ra với công chúng . Coi nhẹ hay trăn trở với việc đặt tên , ở một phương diện nào đó , là dấu hiệu cho biết về một mức độ đậm nhạt trong tính chuyên nghiệp của một nhà văn” . ( Baùo An Ninh cuoái thaùng soá ngaøy …..
Đoạn văn trên được trình bày theo cách lập luận nào ? Em hãy chọn phương án đúng nhất và lý giải .
a. Phân tích
b. So sánh
c. Bác bỏ
d. Cả a, b, c đều sai.

Giáo viên Chaâu Thò Hoàng Hoa- THPT Long Khaùnh
Ti?t 99 :
Hoạt cảnh



Thao tác bình luận được sử dụng trong lĩnh vực nào ?




Nhaèm muïc ñích gì ?

I . Mục đích , yêu cầu của thao tác lập luận bình luận :
1. Mục đích :
Bình luận nhằm đề xuất và thuyết phục người đọc (người nghe) tán đồng với nhận xét , đánh giá , bình luận của mình về một hiện tượng (vấn đề) trong đời sống hoặc trong văn học .
Đoạn trích “ Xin lập khoa luật” có phải được lập luận bằng thao tác bình luận không ?
Vì sao không thể coi đây là một đoạn trích chứng minh hay giải thích?



Em hãy so sánh giữa bình luận với giải thích và chứng minh ?
Trong đoạn trích “Xin lập khoa luật” , tác giả có nhận định , đánh giá đúng – sai , hay – dở không?
Nguyễn Trường Tộ có lí do để viết “xin lập khoa luật” không ?
Lý do Nguyễn Trường Tộ nêu có thuyết phục không ?
Theo em , khi sử dụng thao tác lập luận bình luận cần đạt yêu cầu gì ?


I . Mục đích , yêu cầu của thao tác lập luận bình luận :
1. Mục đích :
Bình luận nhằm đề xuất và thuyết phục người đọc (người nghe) tán đồng với nhận xét , đánh giá , bình luận của mình về một hiện tượng (vấn đề) trong đời sống hoặc trong văn học .
2 . Yêu cầu :
- Có sự xác định phải - trái , hay –dở , đúng –sai
- Phải có sự trao đổi ý kiến.
- Ý kiến phải thực sự thuyết phục, lôi cuốn người nghe ( người đọc).
- Phải nắm vững kỹ năng bình luận …
II. Cách bình luận :

Em hãy nêu các bước bình luận.
Thường gặp gồm ba bước :
1. Nêu hiện tượng (vấn đề) cần bình luận
2. Đánh giá hiện tượng (vấn đề ) cần bình luận
3. Bàn về hiện tượng ( vấn đề ) cần bình luận .


II. Cách bình luận :
II. Cách bình luận :

a.Bình luận yêu cầu phải nêu rõ được thái độ và sự đánh giá của người bình luận trước vấn đề được đưa ra bàn luận. Nhưng có nên nêu thái độ và sự đánh giá đó khi chưa trình bày rõ về hiện tượng ( vấn đề) cần bình luận không ? Vì sao ?

II. Cách bình luận :

Nên trình bày hiện tượng (vấn đề) cần bình luận như thế nào ? Em tán thành câu trả lời nào trong các câu sau :
a. Trung thực , khách quan , cặn kẽ , chi tiết .
b.Vẫn đảm bảo yêu cầu trung thực , khách quan , nhưng chỉ nêu ngắn gọn , rõ ràng những điều cơ bản theo yêu cầu của chủ đề bình luận .
c. Chỉ chú ý đến việc nêu và bảo vệ quan điểm của người bình luận .

II. Cách bình luận :
Có nhiều cách bình luận . Cách bình luận thường gặp nhất tiến hành theo 3 bước :
1. Nêu hiện tượng (vấn đề) cần bình luận
Trình bày rõ ràng, trung thực
2. Đánh giá hiện tượng (vấn đề ) cần bình luận

3. Bàn về hiện tượng ( vấn đề ) cần bình luận
Giả sử em phải tham gia bình luận về các vấn đề :
.Tình trạng hút thuốc lá trong học sinh.
. Lũ ở Đồng Tháp Mười có phải chỉ là tai hoạ không ?
. Nên ưu tiên cho phát triển sản xuất hay cho bảo vệ môi trường, nếu việc phát triển sản xuất gây ô nhiễm môi trường sống ?
Với mỗi vấn đề , em sẽ bày tỏ sự nhận xét , đánh giá của mình theo hướng nào trong các hướng sau :
a.Đứng hẳn về một phía , tìm những lí lẽ và dẫn chứng để nhiệt tình ủng hộ phía đúng và phê phán phía sai .
b.Kết hợp những phần đúng của mỗi phía và loại phần còn hạn chế để đi tới một sự đánh giá thực sự hợp lí , công bằng .
c.Đưa ra cách đánh giá phải –trái , đúng – sai , hay - dở của riêng mình sau khi đã phân tích các quan điểm , ý kiến khác nhau về đề tài cần bình luận .

II. Cách bình luận :
II. Cách bình luận :
Có nhiều cách bình luận . Cách bình luận thường gặp nhất tiến hành theo 3 bước :
1. Nêu hiện tượng (vấn đề) cần bình luận
Trình bày rõ ràng, trung thực
2. Đánh giá hiện tượng (vấn đề ) cần bình luận
Phải đề xuất và chứng tỏ được ý kiến nhận định , đánh giá của mình là xác đáng .
3. Bàn về hiện tượng ( vấn đề ) cần bình luận .

Hãy chọn các câu trả lời đúng trong các câu sau :
a. Bàn về thái độ hành động , cách giải quyết cần có trước hiện tượng vừa được nhận xét đánh giá .
b. Bàn về những điều có thể rút ra khi liên hệ với thời đại , hoàn cảnh sống, lứa tuổi của mình và của những người đang nghe mình bình luận .
c. Bàn về những ý nghĩa xa rộng hơn , sâu sắc hơn mà hiện tượng ( vấn đề ) được bình luận có thể gợi ra .
II. Cách bình luận :
Có nhiều cách bình luận . Cách bình luận thường gặp nhất tiến hành theo 3 bước :
1. Nêu hiện tượng (vấn đề) cần bình luận
Trình bày rõ ràng, trung thực

2. Đánh giá hiện tượng (vấn đề ) cần bình luận
Phải đề xuất và chứng tỏ được ý kiến nhận định , đánh giá của mình là xác đáng .

3. Bàn về hiện tượng ( vấn đề ) cần bình luận .
Cần có những lời bàn sâu rộng.

BÀI TẬP ỨNG DỤNG
Xác định ba bước trong cách lập luận bình luận của đoạn văn.
III . Ghi nhớ :
 Bình luận nhằm đề xuất và thuyết phục người đọc (người nghe) tán đồng với nhận xét , đánh giá , bàn luận của mình về một hiện tượng (vấn đề) trong đời sống hoặc trong văn học .
 Có nhiều cách bình luận. Nhưng dù theo cách nào thì người bình luận cũng phải :
- Trình bày rõ ràng, trung thực hiện tượng ( vấn đề ) được bình luận.
- Đề xuất và chứng tỏ được ý kiến nhận định , đánh giá của mình là xác đáng .
- Có những lời bàn sâu rộng về chủ đề bình luận .

Luyện tập:
SGK
Bài tập 1.
Bai tập 2
Bài tập 3

NGOÀI SGK.

AI NHANH HƠN ? - VUI ĐỂ HỌC !
1. Việt Nam , trong thời điểm hiện nay , lĩnh vực nào đang cần đến những lời bình hay nhất , đẹp nhất và nhanh nhất của các bạn ?
a. Kinh tế
b. Giao thông
c. Thể thao
d .Du lịch .




2.Hãy kể tên những điểm du lịch nào ở Việt Nam đang được cả thế giới quan tâm nhất ?
YOU WIN ! YOU WIN !
ĐÂY - NHỮNG KỲ QUAN THIÊN NHIÊN BẬC NHẤT THẾ GIỚI !
VÀ ĐÂY , NHỮNG CÂU THƠ HAY CỦA THI CA VIỆT NAM.
“ Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay”
( “ Đây thôn Vĩ Dạ” – Hàn Mặc Tử )
“Này đây lá của cành tơ phơ phất”
“Tháng giêng ngon như một cặp môi gần”
(“ Vội vàng” - Xuân Diệu )

Việt Nam chào đón các bạn ! Hãy viết đoạn văn bình luận tuyệt vời nhất cho Đất Nước và Con Người Việt Nam! Văn chương Việt Nam !
Một lời bình hay.



V. Kết luận :
L?p lu?n bình lu?n l� m?t ho?t d?ng thu?ng xuy�n c?a ch�ng ta trong cu?c s?ng.
D?ng th?i cung l� m?t l?p lu?n quan tr?ng khi l�m van ngh? lu?n.
HƯỚNG DẦN HỌC BÀI Ở NHÀ .
1. Ôn tập
- Nắm vững kỹ năng bình luận
-Hoàn chỉnh các bài luyện tập
- Tập viết một số đoạn (bài) bình luận cho một vần đề quan tâm , một tác phẩm ( một đọn , một câu , một chi tiết , một nhân vật ….yêu thích trong văn học
2. Chuẩn bị bài mới :
- Tìm đọc những tác phẩm của nhà văn Victo Huygo , đặc biệt là tiểu thuyết “ Những người khốn khổ”
- Soạn đoạn trích “ Người cầm quyền khôi phục uy quyền”