Tuần 27. Người trong bao

NGƯỜI TRONG BAO
SÊ – KHỐP
I- Tìm hiểu chung
1- Tác giả
- An–tôn Páp–lô–vích Sê–khốp (1860 – 1904) sinh trưởng trong một gia đình buôn bán nhỏ ở thị trấn Ta-gan-rốc, bên bờ biển A- dốp
- Năm 1884, tốt nghiệp Khoa Y, Trường Đại học Tổng Mát-xcơ-va.
- Năm 1887, ông được nhận giải thưởng Pu-skin của Viện Hàn lâm khoa học Nga.
- Năm 1900, Sê-khốp được bầu làm Viện sĩ danh dự Viện Hàn lâm khoa học Nga.
- 1904, ông mắc bệnh phổi nặng, sang Đức chữa bệnh và mất ở nước ngoài.
- Nhà cách tân thiên tài về thể loại truyện ngắn và kịch nói
- Là một trong những đại biểu kiệt xuất cuối cùng của văn học hiện thực Nga
- Sự nghiệp sáng tác đồ sộ ở nhiều thể loại:
+ Hơn 500 truyện ngắn và truyện vừa: Anh béo và anh gầy, Con kì nhông, Phòng số 6…
+ Nhiều vở kịch: Hải âu, Cậu Va-ni-a, Ba chị em,…
 Giản di, thâm trầm, hàm súc, ý nghĩa xã hội và nhân văn sâu sắc.
Ngôi nhà của Sêkhốp ở Tagarôc
Tượng đài Sê-khốp
Ngôi mộ của Sê-khốp
2 - Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác
- Sáng tác 1898, trong thời gian nhà văn dưỡng bệnh tại thành phố I-an-ta.
- Xã hội Nga đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế nặng nề cuối thế kỉ XIX.
b. Tóm tắt: SGK
Truyện được bắt đầu bằng việc bác sĩ I-van I-va-nứt và giáo viên trung học Bu-rơ-kin đi săn về quá muộn đành phải nghỉ đêm tại nhà kho của ông trưởng xóm ở cuối làng.Tại đây, Bu-rơ-kin đã kể cho bác sĩ I-van câu chuyện của Bê-li-cốp. Bê-li-cốp là một giáo viên dạy tiếng Hi Lạp. Đây là một con người kỳ lạ. Dù thời tiết có như thế nào, Bê-li-cốp đều đi “giày cao su, cầm ô và nhất thiết là mặc áo bành tô cốt ấm bông". Mọi vật dụng của Bêlicốp cũng được để trong bao. Hầu như không ai có thể nhìn thấy mặt ông ta vì lúc nào ông ta cũng "đeo kính râm, mặc áo bông chần, lỗ tai nhét bông, và khi ngồi xe ngựa thì bao giời cũng cho kéo mui lên. "Cả ý nghĩ của mình, Bê-li-cốp cũng cố giấu vào bao". Buồng ngủ của ông ta thì kín như hộp. Lúc nào, ông ta cũng trùm chăn kín đầu. Câu nói quen thuộc của ông ta đó là: " Nhỡ xảy ra chuyện gì thì sao?". Và rồi, hai chị em Va-ren-ca và Cô-va-len-cô xuất hiện. Bê-li-cốp có tình cảm với Va-ren-ca. Hắn đã nhìn thấy hai chị em kia đi xe đạp, điều mà Bê-li-cốp cho là khủng khiếp. Ông ta đến nhà của họ, nhưng chỉ gặp Cô-va-len-cô và chỉ trích về việc đó. Cô-va-len-cô túm lấy cổ áo của Bê-li-cốp, xô ông ngã cầu thang đau điếng. Tất cả, kể cả chuyện yêu đương, chấm hết bằng điệu cười khoái chí của Va-ren-ca. Bê-li-cốp trở về nhà và một tháng sau thì chết.
Sau khi kể câu chuyện đó, Bu-rơ-kin bước ra khỏi nhà. Bác sĩ I-van đã trầm ngâm suy nghĩ về xã hội Nga cuối thế kỷ XIX. Ông đã đi kết luận: "Không thể sống mãi như thế được!"
II. Đọc-hiểu văn bản
1. Nhân vật Bê-li-cốp
a. Chân dung
II. Đọc-hiểu văn bản
1. Nhân vật Bê-li-cốp
a. Chân dung
- Ngoại hình, trang phục:
+ Bộ mặt: nhợt nhạt, bé choắt như mặt chồn
+ Đi giày cao su, cầm ô
+ Mặc áo bành tô ấm cốt bông, cổ áo bẻ đứng lên
+ Đeo kính râm, lỗ tai nhét bông
 Kì quái, khác người
- Sinh hoạt:
1. Nhân vật Bê-li-cốp
a. Chân dung
+ Các vật dụng (ô, đồng hồ, dao,…) đều để trong bao.
+ Buồng ngủ như cái hộp, đóng cửa, cài then, khi ngủ trùm chăn kín đầu.
+ Đến thăm đồng nghiệp: kéo ghế ngồi chẳng nói chẳng rằng, mắt nhìn quanh rồi khoảng một giờ sau ra về.
 Lập dị, bảo thủ
Chiếc đồng hồ quả quýt để trong bao
Chiếc ô để trong bao
Dao gọt bút chì để trong bao
- Suy nghĩ, tư tưởng:
+ Ngại giao tiếp, ý nghĩ giấu vào trong bao
+ Sùng bái cấp trên, sống theo chỉ thị, thông tư…
+ Ngợi ca, tôn sùng quá khứ; say mê tiếng Hy Lạp
+ Câu nói cửa miệng: “nhỡ lại xảy ra chuyện gì”
+ Sợ hiệu trưởng, thanh tra, sợ bị chế giễu, sợ kẻ trộm chui vào nhà,…
 Cô độc, sợ hãi, máy móc, giáo điều…
b. Cái chết của Bê – li – cốp:
- Nguyên nhân:
+ Do bị đối xử thô bạo: Cô-va-len-cô đẩy Bê-li-côp ngã cầu thang.
+ Bị cho là kẻ mách lẻo
+ Bị kẻ khác châm biếm
+ Va-ren-ca nhìn thấy Bê-li-cốp bị ngã, cười phá lên → Bê-li-cốp thấy xấu hổ và lo sợ
- Lúc chết:
Trông hiền lành, dễ chịu, thậm chí còn có vẻ tươi tỉnh
 Với kiểu người và lối sống như Bê-li-cốp tất yếu sẽ bị xã hội đào thải.
2. Ảnh hưởng lối sống của Bê-li-cốp đối với mọi người:
a. Lúc Bê-li-cốp còn sống:
- Đồng nghiệp đều khinh ghét, ghê sợ, tránh xa hắn, bị ám ảnh sâu sắc.
- Ảnh hưởng mạnh mẽ và dai dẳng đến mọi người trong thành phố:
+ Khống chế cả trường học suốt mười lăm năm trời.
+ “Các bà cô không dám tổ chức diễn kịch tối thứ bảy.”
+ “Nhà tu hành không dám ăn thịt và đánh bài”
+ “Người ta sợ nói to, sợ gửi thư, sợ làm quen, sợ đọc sách…”
b. Khi Bê-li-cốp chết:
2. Ảnh hưởng lối sống của Bê-li-cốp đối với mọi người:
- Lúc đầu: mọi người cảm thấy nhẹ nhàng, thoải mái
- Nhưng sau đó: lại nặng nề, u ám, mệt nhọc như cũ
 Những kiểu người như Bê-li-côp vẫn tồn tại và ảnh hưởng dai dẳng, nặng nề đối với nước Nga lúc bấy giờ.
3. Hình ảnh “cái bao”:
- Nghĩa đen: dùng để gói đựng đồ vật, hàng hoá.
- Nghĩa bóng: Lối sống và tính cách của Bê-li-cốp.
- Cuộc sống trói buộc, kìm hãm người dân Nga, trí thức Nga cuối thế kỷ XIX.
* Nghệ thuật và ý nghĩa văn bản:
- Nghệ thuật:
+ Xây dựng nhân vật điển hình
+ Đối lập giữa các kiểu người, các tính cách và lối sống trái ngược…
- Ý nghĩa: SGK
Đang khẩn trương chuẩn bị cho cuộc cách mạng tháng 10.

Đang tưng bừng với thắng lợi của cuộc cách mạng tháng 10.

Đang mừng vui trước chiến thắng của hồng quân chống phát xít.

Đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế bảo thủ nặng nề.
Củng cố bài học bằng trắc nghiệm khách quan
A
B
C
D
Câu 1: Xã hội Nga khi Sê-khốp viết “Người trong bao” có đặc điểm gì?

Hay tự ti và hà tiện.
Hay sợ hãi và sống bạc nhược.
Bị mọi người xa lánh.
Không thích giao tiếp với mọi người.
A
B
C
D
Câu 2: Kiểu người trong bao là kiểu người như thế nào?
Củng cố bài học bằng trắc nghiệm khách quan
Tâm lí thích vuốt ve nịnh bợ những người có quyền.
Tâm lí thích dọa nạt, hống hách trước những người trẻ tuổi.
Tâm lí hèn nhát, run sợ trước quyền lực.
Tâm lí cầu cạnh dựa dẫm vào quyền lực.
A
B
C
D
Câu 3: Thái độ kính trọng đối với chính quyền của Bê-li-cốp cũng là một thứ bao nhằm để che đậy điều gì ở hắn?
Củng cố bài học bằng trắc nghiệm khách quan
Không muốn người khác hơn mình.
Bảo thủ, rất sợ cái mới.
Xem thường người trẻ tuổi hơn mình.
Xem thường phụ nữ.
A
B
C
D
Câu 4: Việc Bê-li-cốp đến nhà hai chị em Va-len-ca để nói chuyện về việc hai người đã đi xe đạp và mặc áo thêu ra đường, cho thấy hắn là người như thế nào?
Củng cố bài học bằng trắc nghiệm khách quan