Tuần 26. Tôi yêu em

Sở giáo dục và đào tạo Lạng Sơn
Trường THPT huyện Đình Lập
Giáo viên: Nông Thị Thanh Tâm
Các thầy cô giáo và các em học sinh lớp 11B4
Tiết 94: Đọc văn
?Theo dõi SGK: phần Tiểu dẫn trình bày những nội dung gì?
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả
- A-lếch-xây Xéc-ghê-ê-vích Pu-skin (1799 - 1837) là thi sĩ lừng danh của nước Nga, được tôn vinh là Mặt trời của thi ca Nga.

?Điều cần ghi nhớ về tác giả?
A.X.Puskin
(1799 - 1837)
A.X.Puskin
(1799 - 1837)
Cha và Mẹ nhà thơ Puskin
Puskin là sự kết hợp của hai dòng máu thuộc hai dân tộc, hai châu lục (mẹ người gốc Xibinhia Nam Phi). Trong 38 năm của cuộc đời, Puskin đã sáng tác rất nhiều cả thơ và văn. Vì đi nhiều nơi, sống trong những điều kiện, hoàn cảnh khác nhau nên Puskin rất nhiều vốn sống.
Natalia Puskina (1812-1863)
A.X.Puskin
(1799 - 1837)
A.X.Puskin
(1799 - 1837)
Mộ Puskin ở tu viện Xviatôgôrxki (1837)
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
- A-lếch-xây Xéc-ghê-ê-vích Pu-skin (1799 - 1837) là thi sĩ lừng danh của nước Nga, được tôn vinh là Mặt trời của thi ca Nga.

- Sáng tác của Pu-skin thể hiện tuyệt đẹp tâm hồn nhân dân Nga khao khát tự do và tình yêu.

?Tài năng văn học của Puskin thể hiện như thế nào?
?Các sáng tác của Puskin thể hiện được điều gì?
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
2. Bài thơ Tôi yêu Em :
a. Hoàn cảnh sáng tác:
1829, lấy cảm hứng từ mối tình đơn phương, không thành của Puskin với cô gái Ôlênhina.


?Bài thơ có hoàn cảnh sáng tác như thế nào?
Anna Ôlênhina (1808-1888), con gái của chủ tịch Viện Hàn Lâm nghệ thuật Nga - Alêchxây Ôlênhin.
Puskin có tình cảm sâu nặng với Anna, đã ngỏ lời cầu hôn (1928), nhưng bị khước từ.
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
2. Bài thơ Tôi yêu Em :
a. Hoàn cảnh sáng tác:
1829, lấy cảm hứng từ mối tình đơn phương, không thành của Puskin với cô gái Ôlênhina.

b. Nhan đề:
Trong nguyên bản tiếng Nga, nhan đề có thể dịch là: Anh yêu Em, Tôi yêu Em, Tôi yêu Cô, Tôi yêu Chị. Tại sao người dịch lại chọn Tôi yêu Em? Dịch như vậy cho em biết gì về quan hệ tình cảm giữa chàng trai và cô gái?
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
2. Bài thơ Tôi yêu Em :
a. Hoàn cảnh sáng tác:
1829, lấy cảm hứng từ mối tình đơn phương, không thành của Puskin với cô gái Ôlênhina.

b. Nhan đề:
3. Đọc, bố cục:
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
2. Bài thơ Tôi yêu Em :
a. Hoàn cảnh sáng tác:
1829, lấy cảm hứng từ mối tình đơn phương, không thành của Puskin với cô gái Ôlênhina.

b. Nhan đề:
Tôi yêu Em là lời giãi bày cảm xúc tình yêu của nhân vật trữ tình với Em: vừa gần, vừa xa, vừa đằm thắm, vừa đơn phương, vừa dang dở.
3. Đọc, so sánh bản dịch:
Bố cục:
Khổ 1: Lời giãi bày và giã biệt một tình yêu
Khổ 2: Lời bộc bạch của một trái tim yêu
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu bài thơ
1. Lời giãi bày và giã biệt một tình yêu.
NVTT giãi bày tâm trạng như thế nào?
Theo lô gíc lí trí hay theo mạch cảm xúc?
1. Lời giãi bày và giã biệt một tình yêu.
- Lô gíc lí trí:

?Tổ 3,4:Hai dòng thơ đầu
chuyển tải thông điệp gì?
?Tổ 1: Phân tích tác dụng
nghệ thuật của câu
Tôi yêu em mở đầu bài thơ?
?Tổ 2: Với hình ảnh Ngọn lửa tình, em có cảm nhận gì về tình yêu của NVTT trong bài thơ?

Tôi yêu em: đến nay chừng có thể
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai
(Tôi đã yêu em: tình yêu vẫn, có lẽ,
Chưa tắt hẳn trong lòng tôi;)

Lời giãi bày và giã biệt một tình yêu
- Lô gíc lí trí:
+ Tôi yêu em: Lời lẽ giản dị, diễn tả chính xác tương quan tình cảm như vừa gần lại vừa còn xa, vừa rụt rè, đằm thắm...
+ Ngọn lửa tình: hình ảnh ẩn dụ so sánh -> tình yêu nồng nàn, tha thiết, cháy bỏng, một tình yêu âm thầm kiên trì chờ đợi.

+ Nhưng: không để em bận lòng
không muốn em buồn.



-> Khẳng định: TY trường cửu, vững bền, không bao giờ đổi thay
-> Nhịp thơ mạnh mẽ, dứt khoát: sự rút lui, chối bỏ say mê, dập tắt ngọn lửa tình

Nhưng không để em bận lòng thêm nữa,
Hay hồn em phải gợn bóng u hoài.
(Nhưng hãy để nó (tình yêu ấy) không
làm phiền em thêm nữa,
Tôi không muốn em buồn vì bất cứ điều gì).

?Giọng điệu trữ tình có gì chuyển biến? Có gì mâu thuẫn trong tâm trạng, cảm xúc của NVTT?
?Trật tự lô gíc đó dường như thông báo điều gì? Nhịp thơ như thế nào?



Tôi yêu em: đến nay chừng có thể
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai
(Tôi đã yêu em: tình yêu vẫn, có lẽ,
Chưa tắt hẳn trong lòng tôi;)



?Sự chọn lựa giã biệt tình yêu để không làm phiền tới em nữa cho ta thấy NVTT là người như thế nào?
?Như vậy xét về lô gíc lí trí, NVTT đang giã biệt một tình yêu
?Đằng sau những lời lẽ điềm tĩnh ấy là tâm trạng gì?
?Đằng sau sự điềm tĩnh ấy là tâm trạng gì?
Lời giãi bày và giã biệt một tình yêu
- Lô gíc lí trí:
+ Tôi yêu em: Lời lẽ giản dị, diễn tả chính xác tương quan tình cảm như vừa gần lại vừa còn xa, vừa rụt rè, đằm thắm...
+ Ngọn lửa tình: hình ảnh ẩn dụ so sánh -> tình yêu nồng nàn, tha thiết, cháy bỏng, một tình yêu âm thầm kiên trì chờ đợi.

+ Nhưng: không để em bận lòng
không muốn em buồn.




-> Khẳng định: TY trường cửu, vững bền, không bao giờ đổi thay
-> Nhịp thơ mạnh mẽ, dứt khoát: sự rút lui, chối bỏ say mê, dập tắt ngọn lửa tình
Lời giã biệt tình yêu - chất chứa bao cảm xúc ghìm nén, dằn lòng, tự đấu tranh để vượt mình, nỗi buồn đau của người đang yêu đơn phương

?Em thấy được điều gì trong nhân cách của NVTT trong bài thơ?
Lời giãi bày và giã biệt một tình yêu
- Lô gíc lí trí:
+ Tôi yêu em: Lời lẽ giản dị, diễn tả chính xác tương quan tình cảm như vừa gần lại vừa còn xa, vừa rụt rè, đằm thắm...
+ Ngọn lửa tình: hình ảnh ẩn dụ so sánh -> tình yêu nồng nàn, tha thiết, cháy bỏng, một tình yêu âm thầm kiên trì chờ đợi.

+ Nhưng: không để em bận lòng
không muốn em buồn.




-> Khẳng định: TY trường cửu, vững bền, không bao giờ đổi thay
-> Nhịp thơ mạnh mẽ, dứt khoát: sự rút lui, chối bỏ say mê, dập tắt ngọn lửa tình
Lời giã biệt tình yêu - chất chứa bao cảm xúc ghìm nén, dằn lòng, tự đấu tranh để vượt mình, nỗi buồn đau của người đang yêu đơn phương.
=> Tình cảm chân thành, cao thượng của một trái tim yêu.
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu bài thơ
Lời giãi bày và giã biệt một tình yêu.
Lời bộc bạch của một trái tim yêu
Khổ 2: 4 dòng sau có nội dung gì?
Tôi yêu em âm thầm, không hi vọng,
Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen,
Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm,
Cầu em được người tình như tôi đã yêu em.
?Trật tự lô gíc lí trí ở 4 dòng thơ đầu chỉ là bề ngoài. Trong sâu thẳm tâm hồn NVTT là điều gì?
Mạch cảm xúc:

2. Lời bộc bạch của một trái tim yêu
Mạch cảm xúc ở 4 dòng sau thể hiện như thế nào?
Tôi yêu em âm thầm, không hi vọng,
Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen,
Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm,
Cầu em được người tình như tôi đã yêu em.
2. Lời bộc bạch của một trái tim yêu
- Mạch cảm xúc:
+ "Tôi yêu em"
"Lúc", "khi" bị
Sự "rụt rè"
Thói "ghen tuông"
"Âm thầm"
"không hi vọng"
"giày vò", hành hạ bởi:
?Diễn tả tâm trạng của trái tim ấy bằng nghệ thuật gì?
Nhịp thơ dồn dập, điệp khúc: Tình yêu đơn phương, khao khát trong âm thầm, vật vã trong tuyệt vọng, đau khổ .
Chân thành, đằm thắm
?Diễn tả những cung bậc tình yêu ấy, ta thấy tâm trạng của NVTT như thế nào?
?Mãnh lực tình yêu như thế nào? Dòng thơ cuối là sự chối bỏ hay vun đắp cho tình yêu?


Cầu trời cho em được người khác (cũng) yêu
(chân thành, dịu dàng) như thế.

Cầu em được người tình như tôi đã yêu em
Ngọn lửa tình ngùn ngụt cháy.
Lời tỏ tình
Lời chúc, lời chia tay
+ Cầu cho em được người khác yêu em như "Tôi"


Cầu trời cho em được người khác (cũng) yêu
(chân thành, dịu dàng) như thế.

Cầu em được người tình như tôi đã yêu em
Nhân cách trong sáng, cao thượng, vị tha.
? Khẳng định TY của mình, nhân vật trữ tình hoàn toàn có thể hi vọng, thậm chí đòi hỏi ở em, nhưng lí trí một lần nữa lại bùng lên, trở thành một câu chúc: Cầu Trời.Lời chúc ấy cho em hiểu gì về nhân cách của nhân vật tôi?
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu bài thơ
Lời giãi bày và giã biệt một tình yêu.
Lời bộc bạch của một trái tim yêu
IIi. Tổng kết
я вас любил: любовь ещё, быть может,
в душе моей угала не совсем;
но пусть она вас больше не тревожит;
я не хочу печалить вас ничем.
я вас любил безмолвно, безнадеждно,
то робостью, то ревностью томим;
я вас любил так искренно, так нежно,
как дай вам бог любимой быть другим.
1829 Пушкин А.С
?Bài thơ là một lời tỏ tình tha thiết, hay đó là một lời chia tay?

Là một lời tỏ tình thông minh, một cái cớ hợp lí để thốt ra những lời của trái tim: thật thà kể cho em nghe về một thời tôi đã yêu em, hi vọng em thấy rõ tình yêu của tôi và trái tim em rung động.
Là lời chia tay của một của một người có văn hoá, có tình yêu cao thượng, biết hi sinh niềm say mê của mình, cầu chúc người mình yêu có hạnh phúc. Chính lòng nhân ái cao thượng sẽ làm dịu nõi đau và chữa lành vết thương trái tim yêu.
? Mâu thuẫn giữa lí trí và tình cảm bộc lộ điều gì trong lòng nhân vật trữ tình?
A. Bộc lộ quyết tâm dứt bỏ tình yêu.
B. Tình cảm mãnh liệt, da diết, thiết tha mà tế nhị, cao thượng, trong sáng của một trái tim yêu.
C. Sự giã từ một tình yêu không thành

? Cái hay, sự hấp dẫn của bài thơ Tôi yêu em là ở chỗ:
A. Ngôn ngữ giản dị, tự nhiên, không đẽo gọt cầu kì.
B. Vươn tới cái cao cả trong tâm hồn và tư tưởng.
C. Tôn vinh phẩm giá của con người.
D. Cả A,B,C đều đúng.
III.Tổng kết:
1. Nội dung:
Tình cảm mãnh liệt, da diết, thiết tha mà tế nhị, cao thượng, trong sáng của một trái tim yêu.
2. Nghệ thuật:
- Điệp ngữ
- Ngôn ngữ giản dị, trong sáng, không đẽo gọt cầu kì
- Giọng điệu thiết tha, sâu lắng .


Nhận xét của em về tư tưởng và nghệ thuật của bài thơ?