Tuần 26. Tôi yêu em

Tôi yêu em
A. X. Puskin
Tiết 93:
I. Tiểu dẫn
1. Tác giả
-Cuộc đời:
+ A-lếch-xan-đrơ Xéc-ghê-ê-vích Pu-skin (1799 – 1837).
+ Là nhà thơ vĩ đại của văn học Nga và thế giới - « Mặt trời của thi ca Nga”, “ Có ý nghĩ to lớn không chỉ trong lịch sử văn chương mà cả trong lịch sử thức tỉnh của dân tộc Nga” ( Đô- bro-liu-bốp).
? Dựa vào phần Tiểu dẫn, tóm tắt những nét chính về Puskin. Em có nhận xét gì về những đóng góp của ông cho văn học Nga?
Puskin trong cuộc đấu súng với Đăngtex
Natalia Gônsarôva
Tượng đài Puskin
Mộ Puskin ở tu viện Xviatôgôrxki
- Söï nghieäp saùng taùc.
+ Saùng taùc treân nhieàu theå loaïi : Thô tröõ tình (hôn 800 baøi), Tieåu thuyeát baèng thô (Eùp-nheâ-ghi OÂ-nheâ-ghin), bi kòch lòch söû (Boâ-rít Goâ-ñu-noáp), tröôøng ca (Ru-xlan vaø Li-uùt-mi-lan, Ngöôøi tuø Caùp-ca-dô...), truyeän ngaén (Coâ tieåu thö noâng daân, Con ñaàm pích...), nguï ngoân......
+ Noäi dung : Theå hieän veû ñeïp taâm hoàn cuûa nhaân daân Nga khao khaùt töï do vaø tình yeâu.
+ Ngheä thuaät : Ngoân ngöõ trong saùng, giaûn dò, chaân thaät.
2. Hoàn cảnh sáng tác của bài thơ.

- Là một trong những bài thơ tình nổi tiếng của Puskin.
- Bài thơ được sáng tác năm 1829, khơi nguồn từ mối tình của nhà thơ với A.Ô-lê-nhi-na.
Nêu hoàn cảnh sáng tác của bài thơ ?
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Cách đọc:
Câu 1-2: Chậm, ngập ngừng, thú nhận lại như tự nhủ.
Câu 3-4: Mạnh mẽ. dứt khoát, như thề hứa.
Câu 5-6: Day dứt, u buồn.
Câu 7-8: Mong ước, tha thiết và điềm tĩnh
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
(Bản dịch nghĩa)



Tôi đã yêu em: tình yêu vẫn, có lẽ
Chưa tắt hẳn trong tâm hồn tôi;
Nhưng hãy để nó không làm phiền em thêm nữa;
Tôi không muốn làm em buồn vì bất cứ điều gì.
Tôi đã yêu em lặng thầm, vô vọng
Bị giày vò khi bởi sự rụt rè, khi bởi nỗi ghen tuông;
Tôi đã yêu em chân thành như thế , dịu dàng như thế,
Cầu trời cho em được người khác yêu thương cũng như thế.
               (Nguyên bản tiếng Nga)



Я вас любил: любовь еще, быть может,
В душе моей угасла не совсем;
Но пусть она вас больше не тревожит;
Я не хочу печалить вас ничем.

Я вас любил безмолвно, безнадежно,
То робостью, то ревностью томим;
Я вас любил так искренно, так нежно,
Как дай вам бог любимой быть другим.



II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Nêu bố cục của bài thơ?
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1. Bốn câu đầu: Những mâu thuẫn giằng xé.
- Mở đầu bài thơ là điệp khúc: “Tôi đã yêu em”, nhân vật trữ tình đã trực tiếp bộc lộ tình yêu của mình.
- Lời thơ chậm rãi, pha chút cân nhắc, dè dặt nhưng vẫn khẳng định một tình yêu âm thầm, dai dẳng.
- Từ “nhưng’ làm mạch thơ chuyển đổi đột ngột, từ “không” được lặp lại hai lần như nhấn mạnh: Cần phải dập tắt ngọn lửa tình yêu để em không “bận lòng” hay “gợn bóng u hoài”.
Mở đầu bài thơ là điệp khúc nào? Điệp khúc đó thể hiên điều gì?
Nhận xét cách sử dụng dấu câu, từ ngữ ở hai câu đầu, nêu tác dụng?
Câu 3,4 mạch thơ chuyển đổi như thế nào? Nhận xét cách dùng từ của tác giả, nêu tác dụng?
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1. Bốn câu đầu: Những mâu thuẫn giằng xé.

- Nhà thơ xem yêu là hành vi trao tặng, phải làm cho người mình yêu được hạnh phúc, trong tình yêu phải tôn trọng người mình yêu -> tình yêu cao thượng.
=> Bốn câu đầu có sự mâu thuẫn giữa lí trí và tình cảm. Nhà thơ khẳng định tình yêu của mình vẫn còn nhưng xin rút lui vì không muốn gây phiền muộn cho người mình yêu.
Nhà thơ đã tuyên bố một tình yêu cao thượng, đó là gì?
Nhận xét cách sử dụng dấu câu, từ ngữ ở hai câu đầu, nêu tác dụng?
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
2. Bốn câu cuối: Tình yêu chân thành, đằm thắm.
- Điệp khúc “tôi đã yêu em” được nhắc lại lần thứ hai như nhấn mạnh tình cảm đơn phương của nhà thơ
- Tình yêu được bộc lộ ở nhiều cung bậc khác nhau: Nỗi đau khổ âm thầm, niềm tuyệt vọng, sự rụt rè, lòng ghen tuông giày vò -> những cảm xúc rất đời thường.

- Điệp ngữ “tôi đã yêu em” được nhắc lại lần thứ ba. Nhân vật trữ tình đã vượt lên lòng ghen tuông , ích kỉ để khẳng định tình cảm của mình là chân thành, đằm thắm.
Tìm dấu hiệu biểu hiện tình yêu ngày càng mãnh liệt hơn?
Nhận xét từ ngữ ở câu 7? Nhân vật trữ tình khẳng định tình cảm của mình như thế nào?
Tình yêu được diễn tả ở những cung bậc nào?
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
2. Bốn câu cuối: Tình yêu chân thành, đằm thắm.
- Lời chúc của tác giả: Cầu em được người tình như tôi đã yêu em. Đây chính là tình yêu vị tha, cao thượng, mong người mình yêu được hạnh phúc.
=> Bốn câu cuối diễn tả những cung bậc khác nhau của tình yêu và khẳng định tình yêu chân thành, cao thượng.
Nhận xét khái quát nội dung của bốn câu thơ cuối?
Nhân vật trữ tình chúc gì cho người mình yêu? Qua đó hiện lên nhân vật trữ tình là người như thế nào?
III. TỔNG KẾT
1. Nội dung.
Bài thơ thấm đượm nỗi buồn của một mối tình vô vọng, nhưng là nỗi buồn trong sáng của một tâm hồn yêu đương chân thành, mãnh liệt, nhân hậu, vị tha.
2. Ngheä thuaät.
- Ngoân ngöõ giaûn dò, tinh teá.
- Gioïng ñieäu bieán ñoåi theå hieän nhieàu caûm xuùc khaùc nhau (caâu 5,6 day döùt, u buoàn thì caâu 7,8 thieát tha, coù nuoái tieác nhöng cuõng töï tin, kieâu haõnh)...
Em hãy tổng kết giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ?
VI. CỦNG CỐ
- Sau khi học xong bài thơ em có suy nghĩ gì về thái độ ứng xử trong tình yêu?
- Tìm và đọc một bài thơ tình thể hiện thái độ ứng xử nhân văn trong tình yêu

CÂU HỎI THẢO LUẬN
ĐƠN PHƯƠNG (Phạm Đức)
Tôi tìm em, em tìm ai
Để đôi khi tiếng thở dài hoà chung
Gần nhau mà chẳng yêu cùng
Đơn phương tôi cứ thuỷ chung một mình
Trái tim tôi vẫn để dành
Cho em - người vốn vô tình với tôi
Còn em lại đến với người
Tôi không ghen, chỉ buồn thôi, thật buồn
Cái bông hoa nở giữa vườn
Hương thơm nhiều lúc lại thường xa bay
Thôi thì em đó, tôi đây
Không yêu nhau được dẫu đầy yêu thương
Mong em yêu và được yêu
Đừng như tôi chỉ một chiều, tương tư