Tuần 26. Thuốc

I. Tác giả ( 1881-1936)
- Tên thật là Chu Thụ Nhân, tên chữ là Dự Tài
- Quờ: Huyện Thiệu Hưng, tỉnh Triết Giang, Trung Quốc.
- Xuất thân trong gia đình quan lại sa sút.
- Su? nghiờ?p sa?ng ta?c: chia làm 3 thời kì.
Em cho biết những nét chính về tiểu sử Lỗ Tấn?
$76.77. Đọc văn. Thuốc
- Lỗ Tấn-
1. Thêi k× phong trµo Ngò Tø (1881- 1918).
-Thời thơ ấu từ 6 đến 17 tuổi, Lỗ Tấn học ở trường tư thục quê nhà. Ông thông minh và học rất giỏi.
- Năm 18 tuổi ông đến Nam Kinh và thi vào trường thuỷ sư học đường, với mong muốn được đi đây đó mở mang tầm mắt.
- Năm 20 tuổi ông thi vào khoáng lộ học đường, với nguyện vọng tốt đẹp làm giàu cho Tổ quốc.
Thời thơ ấu Lỗ Tấn học ở đâu?
- Năm 1902, tốt nghiệp khoáng lộ học, Lỗ Tấn được cử sang Nhật học.
+ Trước tiên Lỗ Tấn học ngành y. Ông muốn dùng y học để cứu dân, trước hết để cứu những người nghèo, ốm mà không có tiền mua thuốc như bố ông.
Đầu tiên Lỗ Tấn học ngành gì? Vì sao ông chọn ngành ấy?

+ Về sau, nhân một lần xem phim, ông thấy những người Trung Quốc khoẻ mạnh hăm hở đi xem người Nhật chém 1 người Trung Quốc làm gián điệp cho Nga, ông giật mình nghĩ rằng "Chữa bệnh cho họ về thể xác còn chưa quan trọng bằng chữa bệnh cho họ bằng tinh thần" và ông đã chuyển sang làm văn nghệ.
Sau đó ông chuyển sang nghề gì? Vì sao ông chuyển nghề?
Ông định tâm dùng ngòi bút của mình để đánh thức tinh thần dân tộc, ý chí tự lập tự cường của người dân Trung Quốc.
- Năm 1909 vì gia đình quẫn bách, Lỗ Tấn từ giã nước Nhật trở về quê hương nuôi mẹ và em. Ông dạy học tại các trường trung học ở quê nhà.
Ông dùng ngòi bút của mình để làm gì ?
2. Thời kì 1918- 1927.
Lỗ Tấn chuyển từ một người dân chủ đến một chiến sĩ cộng sản.
- Ngoài sáng tác, Lỗ Tấn còn tham gia chỉ đạo phong trào yêu nước của sinh viên. Ông trở thành lãnh tụ tư tưởng của thanh niên yêu nước lúc bấy giờ.
- Lỗ Tấn luôn kiên trì nhưng không bao giờ lạc lối.
Thời kì này Lỗ Tấn làm gì?
$76.77. Đọc văn. Thuốc
- Lỗ Tấn-
3. Thời kì 1928- 1936.
- Tháng 10/1927 do có nguy cơ bị hãm hại, Lỗ Tấn rời Quảng Châu đến Thượng Hải.
Ông tập trung lãnh đạo phong trào văn học vô sản, đứng ra chủ trì "liên minh nhà văn cánh tả".
- Ngày 19/10/1936 sau một thời gian lâm bệnh, Lỗ Tấn từ trần ở Thượng Hải.
$76.77. Đọc văn. Thuốc
- Lỗ Tấn-
* Sự gặp gỡ giữa người thanh niên Nguyễn Tất Thành và Lỗ Tấn.
- Bác Hồ thời trẻ rất thích đọc những tác phẩm của Lỗ Tấn vì tác phẩm của Lỗ Tấn nói lên.
+ Văn chương phục vụ cách mạng, phục vụ sự nghiệp giải phóng dân tộc.
+ Giọng điệu hóm hỉnh, mỉa mai rất gần với giọng điệu văn chương của Bác thời trẻ.
Vì sao Bác lại thích đọc những tác phẩm của Lỗ Tấn?
Đám tang Lỗ Tấn
Lỗ Tấn và gia đình
II. Tác phẩm :
1. Hoa`n ca?nh ra do`i va` mu?c di?ch sa?ng ta?c
-Tác phẩm được viết vào tháng 4/ 1919. Đăng trên tạp chí "Tân thanh niên" (5/1919).
- Mu?c di?ch: Cho?n dờ` ta`i tu` cuụ?c sụ?ng cu?a nhu~ng nguo`i dõn bõ?t ha?nh trong xa~ hụ?i lụi hờ?t bờ?nh tõ?t cu?a ho? ra, la`m cho ho? ti`m ca?ch chu~a cha?y.

Nờu hoa`n ca?nh va` mu?c di?ch sa?ng ta?c tác phẩm?
$76.77. Đọc văn. Thuốc
- Lỗ Tấn-
2. Tóm tắt tác phẩm
Hạ Du
Chiến sĩ cách mạng
Cụ Ba
Phát giác cháu để
lĩnh thưởng
Ông bà Hoa Thuyên
Mua bánh bao tẩm máu Hạ
Du để chữa bệnh cho con trai
Cả Khang- tên đao phủ
Biến máu Hạ Du thành
món hàng trục lợi
Những người trong
quán trà cho Hạ Du là điên, là làm giặc
Hai bà mẹ
Tại nghĩa địa và bên
mộ Hạ Du
Nhân vật người kể chuyện
Trân trọng đặt vòng hoa
lên mộ Hạ Du
3. Bố cục.
Tác phẩm được chia làm 4 cảnh:
- Cảnh 1: Lão Thuyên đi mua thuốc.
- Cảnh 2: Vợ chồng lão Hoa Thuyên cho con an thuốc.
- Cảnh 3: Cuộc trò chuyện của những người trong quán trà lão Hoa Thuyên.
- Cảnh 4: Cảnh ngoài nghĩa địa.
Tác phẩm được chia làm mấy cảnh? Nội dung từng cảnh?
$76.77. Đọc văn. Thuốc
- Lỗ Tấn-
III. Đọc- hiểu văn bản.
1. Câu chuyện về thuốc:
Mở đầu cảnh 1, tác giả nói về chuyện gì?
* C¶nh l·o Hoa Thuyªn ®i mua thuèc cho con
- Thời gian : Đêm thu gần sáng
- Tâm trạng :
+ Thận trọng giữ tiền để mua thuốc cho con
+ Trên đường đi cảm thấy sảng khoái, chan chứa hi vọng
* Cảnh pháp trường qua con mắt của lão Thuyên
+ Cảnh rất kì dị
Người mua thuốc tranh nhau
Người bán thuốc lạnh lùng
+ Tâm trạng lão Hoa Thuyên trên đường về:
thỏa nguyện, sung sướng
Ma quái
Ghê rợn,
hãi hùng
=> Sự đối lập giữa cảnh và tâm trạng
-> Niềm tin mông muội, u mê của con người


- Cảnh chế biến thuốc
+ Diễn ra trang trọng như một nghi thức hành lễ, phảng phất ghê rợn
+ Thái độ:
Lặng lẽ, kín đáo chế biến thuốc, tin tưởng vào “ thần dược”
- Cảnh ăn thuốc
+ Ông bà Hoa Thuyên tràn ngập niềm hi vọng
+ Thằng Thuyên : cứ ho, nhưng cũng tin vào thuốc
Đối lập ngày càng rõ nét-> Mê muội, ấu trĩ vào một phương thuốc chữa bệnh lao
phản khoa học và trong tư tưởng quần chúng.
-Hình ảnh chiếc bánh bao tẩm máu
* Cảnh chế biến thuốc và ăn thuốc
$76.77. Đọc văn. Thuốc
- Lỗ Tấn-
“Dân mà còn ngu muội hèn nhát thì thân dù có khỏe
mạnh cường tráng chăng nữa cũng chỉ làm thứ mà
người ta đưa ra chém đầu thị chúng và làm thứ
người đứng xem thị chúng…cho nên điều ta cần
phải làm là biến đổi tinh thần họ…”
( Lỗ Tấn)
2/ Câu chuyện về người bị chết chém
- Nguyên mẫu ngoài đời là nữ liệt sĩ Thu Cận , người đồng hương với tác giả , hy sinh tại quê nhà năm 1907
- Là thanh niên sớm giác ngộ cách mạng , anh hi sinh cho Trung Hoa “ Thiên hạ nhà Mãn Thanh chính là chúng ta
- Lý tưởng của HD là dành lại nước Trung Hoa cho người Trung Hoa ,nhưng không ai hiểu nổi .
- Vì họ mê muội hay vì HD  nguyên nhân từ 2 phía...
- Trong nhận thức của mọi người HD là người điên – là làm giặc . HD dũng cảm xả thân , nhưng máu anh đổ ra một vô ích
$76.77. Đọc văn. Thuốc
- Lỗ Tấn-
 Nhân vật HD hiên ngang xả thân vì nghĩa lớn nhưng lại rất cô đơn vì không ai hiểu được việc anh làm...
* Với bệnh nhân lao máu HD là một vị thuốc
* Với bọn đao phủ HD là 1 món hàng béo bở
* Với đám đông quần chúng HD là đối tượng để đàm tiếu
Điều sâu sắc mà LT đặt ra ở đây là sự lạc hậu mê muội về chính trị của quần chúng ..và cũng phê phán sự thoát ly quần chúng của HD
* Thuốc : hàm chứa nhiều tầng nghĩa , ở đó tác giả tự giấu mình để bản thân hình tượng lên tiếng . Nhân vật HD như một điểm hội tụ các sự kiện khác....tạo ra âm điệu ngân vang...
3/ Thành công về nghệ thuật :
* LT xây dựng được nhiều hình ảnh mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc : chiếc bánh bao tẩm máu ....vòng hoa trên mộ HD
 Tác giả và quần chúng tương lai đã đặt hoa trên mộ HD = cái chết ấy xứng đáng được tưởng niệm bằng vòng hoa , máu của liệt sĩ sẽ không bị lãng quên
* Tác giả xây dựng 2 hình ảnh mùa thu và mùa xuân
 Mùa thu là buổi chiều – là sự kết thúc mà cũng là mùa người ta xử chém người . Mùa xuân là mùa đâm chồi nảy lộc = cũng là mùa của hi vọng
* Hình ảnh con đường mòn cuối tác phẩm :
 Thứ nhất nó tượng trưng cho sự ngăn cách , nhưng rồi bà HT băng qua con đường mòn an ủi bà mẹ HD  Họ đã vượt qua con đường mòn để đồng cảm và hiểu nhau
* Không gian truyện ngắn : một quán trà lặng lẽ trong đêm , ồn ào giữa ban ngày , một pháp trường nhốn nháo hỗn tạp , một nghĩa trang mênh mông lạnh lẽo
 Không gian của XHTQ thời trung cổ
Thuốc là một truyện ngắn thể hiện sự già dặn và điêu luyện của phong cách nghệ thuật Lỗ Tấn
4/ Ý nghĩa tựa đề “Thuốc” :
Tựa đề Thuốc có nhiều lớp nghĩa
Nhà văn vạch trần sự mê muội lạc hậu của quần chúng khi tin rằng ăn bánh bao tẩm máu người sẽ khỏi bệnh lao
Đó là thứ thuốc độc giết người
Phải tìm một thứ thuốc để chữa bệnh tinh thần ( lạc hậu về mặt chính trị ) của quần chúng
5/ Chủ đề :
Phê phán tập quán chữa bệnh phản khoa học của quần chúng TQ , đồng thời phải làm sao có được một thứ thuốc để chữa căn bệnh tinh thần cho nhân dân , mong ước quần chúng sẽ tiến bộ hơn có cái nhìn đúng đắn hơn về CM
IV. Tổng kết
- Thuốc là một trong những tác phẩm xuất sắc của LT và cũng là một trong những tác phẩm xuất sắc của nền văn học TQ
- Thuốc không chỉ thể hiện tài năng nghệ thuật của nhà văn, mà còn thể hiện tấm lòng của một con người luôn quan tâm đến đất nước và nhân dân Trung Hoa
- Tác phẩm Thuốc , từ cách đặt tên tác phẩm đến cách dẫn truyện , tất cả đều toát lên đặc điểm bút pháp của LT : dung dị , trầm lắng nhưng rất sâu xa
Hình ảnh chiếc bánh bao tẩm máu người có ý nghĩa gì?
* Ông bà Hoa Thuyên hiền lành mê tín : đối với ông bà máu chỉ có giá trị chữa bệnh
* Ăn bánh : thì bé Thuyên chết
 Cái chết bé T là lời lên án cách chữa bệnh ngu dốt và mù quáng....
* Từ quan niệm : bánh bao tẩm máu người là một thần dược  thì nó là thứ thuốc độc
Câu hỏi thảo luận :
Tại sao người chết ấy không là tử tù phạm tội kinh tế , hình sự mà là người cách mạng ?
Nếu Hạ Du là tử tù hình sự , thì cái chết của bé T chỉ là sự phê phán lối chữa bệnh phản khoa học....
Nhưng HD là tù chính trị nên tầm tư tưởng của tác phẩm được nâng cao
Hình ảnh chiếc bánh bao tẩm máu là sự dốt nát của quần chúng về KH , sự lạc hậu về chính trị