Tuần 26. Thuốc

Thuốc
Lỗ Tấn
Tiết 76 – 77
I/ Tìm hiểu chung :
1/Vài nét về xã hội và văn học Trung Quốc nửa sau thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX ( SGK )
Thời gian từ 1840 (chiến tranh thuốc phiện) đến 1919 (phong trào Ngũ Tứ) gắn với giai đoạn VH cận đại. Vấn đề cải cách VH và sự đóng góp của một số nhà cải cách như Hoàng Tôn Hiến, Khang Hưu Vi, Lương Khải Siêu...
Thời gian từ 1919 (phong trào Ngũ Tứ) đến 1949 (nước CHND Trung Hoa ra đời) gắn với giai đoạn văn học hiện đại. Sự ra đời của các tổ chức văn học cách mạng, sự phát triển của các thể loại mới (thơ, kịch, tiểu thuyết) và sự xuất hiện của các nhà văn tiêu biểu (Lỗ Tấn, Quách Mạt Nhược ; Tào Ngu -Lôi Vũ).
2/ Tác giả Lỗ Tấn
Thảo Luận Nhóm
Lỗ Tần đã làm nhung nghề gỡ Tại sao cuối cùng ông lại chọn nghề viết van?
Những nghề lỗ tấn đã làm
Hàng hải
Khai mỏ
Nghề Y
Sáng tác van chương
2/ Tác giả Lỗ Tấn
Tấm lòng yêu nước, thương dân
Nam 1906, sau 2 nam học y, Lỗ Tấn đột ngột rời khỏi trường để chuyển sang một lĩnh vực hoàn toàn khác: van nghệ.
"Một quốc dân ngu muội và đớn hèn, thỡ cho dù cơ thể có to lớn đến mấy, khoẻ mạnh đến mấy, cũng chỉ có thể làm một vật thị chúng, và nh?ng kẻ đi xem thị chúng hoàn toàn vô nghĩa mà thôi"

..."theo tôi hồi đó muốn biến đổi tinh thần họ không gỡ bằng dùng van nghệ. Thế là tôi định đề xướng phong trào van nghệ".
(Tựa viết lấy).
- Sự nghiệp sáng tác: phong phú
Gào thét, Bàng hoàng, chuyện cũ viết theo lối mới.
- Ngòi bút Lỗ Tấn mang tính chất văn chương đích thực, bởi ông đề cập đến sứ mệnh thiêng liêng nhất của Vh là góp phần cứu nước cứu dân( chữa bệnh tinh thần)
- Lỗ Tấn được nhiều thế hệ bạn đọc Việt Nam yêu mến. Sinh thời, Bác Hồ thích đọc tác phẩm của Lỗ Tấn bằng tiếng Trung Quốc.
Lỗ Tấn sinh trưởng trong một gia đình sĩ đại phu phong kiến họ Chu : tên thật của ông là Chu Thụ Nhân
Ngay từ thuở nhỏ, Lỗ Tấn đã được học hành liên tục và đầy đủ
Lỗ Tấn tỏ ra là một học trò không chỉ hiếu học mà còn thông minh, có đầu óc độc lập
Sự sa sút của gia đinh lỳc ụng Lỗ Tấn 13 tuổi đã để lại nh?ng dấu ấn đậm nét trong quãng đời thơ ấu của ông.
Tựa Gào thét:
"có ai từ con một gia đinh khá giả rơi vào cảnh khốn khó không, tôi cho rằng qua cái cầu ấy đại khái có thể thấy được bộ mặt thật của người đời ".
Thời thơ ấu, Lỗ Tấn còn học được nhiều điều vô cùng quý giá từ nh?ng sự giáo dục bên ngoài trường học và kinh sách:
Bà nội
U già
Mẹ
Thôn An Kiều
Nam 1898, mười bảy tuổi, do nh?ng biến cố lớn trong lịch sử cũng như trong hoàn cảnh riêng, Lỗ Tấn rời quê hương lên Nam Kinh học ở Giang Nam thuỷ sư học đường - một trường học Tây.
Nam 1899, Lỗ Tấn thi vào Khoáng Lộ học đường - một trường học có ông hiệu trưởng là người có tư tưởng duy tân.
Nam 1902, 20 tuổi, vỡ thi đỗ xuất sắc, Lỗ Tấn được cử sang Nhật Bản du học.
Mới sang Nhật, Lỗ Tấn vào trường dự bị Tokyo để học tiếng.
Sau khi học tiếng, Lỗ Tấn vào học trường y ở Tiên Đài (Senday) - một thị trấn nhỏ của Nhật Bản.
Lu Xun in Tokyo, 1904, after cutting off his queue
Lu Xun with Xu Guangping in Guangzhou, September 11, 1927
Lu Xun and his son, 9.1930
LuXun in Shang Hai, 1935
Luxun`s funeral, 10.1936
3. T�m hiĨu chung vỊ truyƯn ng�n
a.Xuất xứ :
-Truyện ngắn "Thuốc" được đăng lần đầu tiên năm 1919 trên các tạp chí "Tân thanh niên", về sau tác phẩm được in chung trong tập "Gào thét" xuất bản năm 1923. Sau được NXB Hà Nội in trong tập "Lỗ Tấn - Truyện ngắn tuyển tập " năm 1971.

Cho biết xuất xứ truyện ngắn " thuốc" của Lỗ Tấn ?
3. T�m hiĨu chung vỊ truyƯn ng�n
b.Mục đích sáng tác :
Lỗ Tấn viết truyện ngắn "Thuốc" để :
+ Tỏ lòng tôn kính những người bạn đồng hương cùng chí hướng .
+ Đồng thời cũng rút ra những bài học chua xót cho thế hệ mai sau.
+ Bộc lộ niềm hy vọng : máu của các liệt sĩ sẽ không bị lãng quên.

Cho biết sáng tác truyện ngắn " thuốc", Lỗ Tấn nhằm mục đích gi ?
c. Chủ đề :
Thông qua truyện ngắn "Thuốc", Lỗ Tấn đã phê phán sự lạc hậu của quần chúng và mong ước quần chúng sẽ tiến bộ hơn, có cái nhìn đúng đắn hơn về cách mạng.

Cho biết chủ đề của truyện ngắn " thuốc" ( Lỗ Tấn) ?
d/Tên truyện " Thuốc": có nhiều lớp nghĩa.
- Chỉ phương thuốc chữa bệnh lao của người dân u mê lạc hậu: dùng bánh bao tẩm máu người chữa bệnh lao.
- Thuốc có nghĩa là giác ngộ cho mọi người hiểu rằng: thuốc mà họ đang dùng chữa bệnh lao là thứ thuốc độc. Cần phải tìm phương thuốc khác.
- Thuốc còn mang nghĩa trị bệnh mê muội, hờ hững của quần chúng với cách mạng.
Cho biết ý nghĩa nhan đề truyện ngắn " thuốc" ?

e.Ý nghĩa nhan đề "Thuốc":
"Thuốc" là một tiêu đề có nhiều nghĩa.Ở đây, "Thuốc" không chỉ là chuyện chống mê tín dị đoan mà còn là chống bệnh ấu trĩ về chính trị của nhân dân Trung Quốc thời Lỗ Tấn.
1/ Việc chữa bệnh cho con của hai vợ chồng chủ quán Hoa Thuyên :
- Căn bệnh cần chữa trị : bệnh lao phổi của cậu Thuyên.
- Phương thuốc chữa bệnh : bánh bao tẩm máu người tử tù bị chết chém (phải mua mới có được).
- Mục đích của việc chữa trị là để căn bệnh mau lành.
- Kết quả : lối chữa bệnh này đã đưa nhanh con bệnh ra nghĩa địa.
II/ đọc - Hiểu truyện ngắn " Thuốc"
*Tóm lại:
Qua cách chữa bệnh này, Lỗ Tấn đã phê phán sự mê tín, dị đoan thiếu hiểu biết, phản khoa học của quần chúng nhân dân. Đồng thời ông đã vạch rõ dã tâm của bọn đao phủ bán máu người.
2/ Cái chết của Hạ Du và thái độ của quần chúng

Qua chuện này, Lỗ Tấn muốn nói lên điều gi?
- Hạ Du là một chiến sĩ cách mạng đã chiến đấu và hy sinh cho lý tưởng độc lập, tự do của dân tộc ( đây là nhân vật trung tâm của câu chuyện ).
-Thái độ của quần chúng với Hạ Du : khinh bỉ, giễu cợt.
? Phê phán tình trạng ấu trĩ, lạc hậu về chính trị của quần chúng nhân dân.
Cụ Ba Hạ
Thanh niên trong quán trà
Nhân vật người kể chuyện
Quần chúng trong tương lai?
Cả Khang, tên đao phủ
Mẹ Hạ Du
V.C: Hoa Thuy�n
B/ Hướng dẫn khai thác văn bản :
- Nguyên mẫu ngoài đời là nữ liệt sĩ Thu Cận , người đồng hương với tác giả , hy sinh tại quê nhà năm 1907
- Là thanh niên sớm giác ngộ cách mạng , anh hi sinh cho Trung Hoa “ Thiên hạ nhà Mãn Thanh chính là chúng ta
- Lý tưởng của HD là dành lại nước Trung Hoa cho người Trung Hoa ,nhưng không ai hiểu nổi .
- Vì họ mê muội hay vì HD  nguyên nhân từ 2 phía...
- Trong nhận thức của mọi người HD là người điên – là làm giặc . HD dũng cảm xả thân , nhưng máu anh đổ ra một vô ích
2. Hạ Du
 Nhân vật HD hiên ngang xả thân vì nghĩa lớn nhưng lại rất cô đơn vì không ai hiểu được việc anh làm...
* Với bệnh nhân lao máu HD là một vị thuốc
* Với bọn đao phủ HD là 1 món hàng béo bở
* Với đám đông quần chúng HD là đối tượng để đàm tiếu
Điều sâu sắc mà LT đặt ra ở đây là sự lạc hậu mê muội về chính trị của quần chúng ..và cũng phê phán sự thoát ly quần chúng của HD
* Nhân vật HD như một điểm hội tụ các sự kiện khác....tạo ra âm điệu ngân vang...
3/Hình ảnh nghĩa địa và vòng hoa trên mộ Hạ Du:
a.Hình ảnh nghĩa địa trong tác phẩm :
- Nghĩa địa người chết chém bên trái, người chết nghèo bên phải ? đó là bối cảnh điển hình thê thảm, tối tăm như địa ngục của nước Trung Hoa phong kiến.
- Đồng thời, HÌNH ẢNH CON ĐƯỜNG MÒN phân cách giữa 2 khu nghĩa địa là do con người ? phê phán những dân Trung Hoa tự phân rẽ mình . Nói ra điều này, Lỗ Tấn hy vọng con đường mòn sẽ bị xóa đi để cho người cách mạng và quần chúng nhân dân đo�n kết chiến đấu vì lợi ích chung.
b/Hỡnh ảnh vòng hoa trên mộ Hạ Du
- Người mẹ nghĩ đây là sự hiển linh của con ? ý thức lạc hậu, mê tín của một bộ phận người dân Trung Quốc đương thời.
- Một ai đó đặt lên mộ Hạ Du thể hiện sự ngưỡng mộ, biểu lộ chí hướng theo con đường của anh đã lựa chọn: làm cách mạng.
- Tác giả Thể hiện sự đồng tình, cảm Phục với người cách mạng.

H/ ảnh vòng hoa trên mộ Hạ Du cho ta biết được điều gi ?
III/ Tổng kết:
-Lỗ Tấn là một trí thức yêu nước và là một nhà văn đã đạt được nhiều thành tựu lớn trong nền văn học hiện đại Trung Quốc.
-Sáng tác của Lỗ Tấn mang tính chiến đấu cao.Ông muốn dùng VHNT để khơi dậy tinh thần đấu tranh của nhân dân để chống phong kiến và đế quốc.
- Truyện ngắn `Thuốc"là một trong những tác phẩm tiêu biểu thể hiện đầy đủ ý thức đấu tranh đó của Lỗ Tấn.