Tuần 26. Rèn luyện kĩ năng mở bài, kết bài trong bài văn nghị luận

Rốn luy?n ki nang m? b�i,k?t b�i trong van ngh? lu?n
I- Viết phần mở bài:

Đề bài:
Phân tích giá trị nghệ thuật của tình huống truyển
trong tác phẩm vợ nhặt của nhà văn Kim Lân.
Rốn luy?n ki nang m? b�i,k?t b�i trong van ngh? lu?n
I- Viết phần mở bài:

Đề bài:
Phân tích giá trị nghệ thuật của tình huống truyển
trong tác phẩm vợ nhặt của nhà văn Kim Lân.
Tìm hiểu các phần mở bài sau đâyvà cho biết phần mở bài nào phù hợp với yêu cẩutình bày vấn đề nghị luận. Giải thích vắn tắt lí do lựa chọn
Mở bài1.
Nhà văn Kim Lân sinh 1920
tên khai sinh là Ng văn Tài,
quê ở Từ Sơn- Bắc Ninh.
Ông bắt đầu viết truyện
Ngắn từ 1941. Tác phẩm
Của ông được đăng trên
các Báo tiểu thuyết thứ bảy
và Trung bắc chủ nhật.
Ông là Tác giả của các tập
truyện ngắn Nên vợ nên chồng,
con chó xấu xí Truyện ngắn
vợ nhặt lúc đầu
có tên là xóm ngụ cư. Tác phẩm
Được viết ngay sau khi CM-8
Thành công. Sau hoà bình lập lại
nhà văn dựa vào cốt truyện cũ
Và viết lại. Vợ nhặt được in trong
Con chó xấu xí
. Đây là tác phẩm có tình huống
Truyện đặc sắc
Đọc vợ nhặt của kim Lân, cái
ấn tượng đậm nét nhất mà
Tác phẩm để lại trong tâm trí
Người đọc là hình ảnh Tràng
Dắt về người vợ theo trong
Cái cảnh tối sầm lại vì đói khát
Của năm Ất dậu. Sự lựa chọn
Đầy táo bạo của con người
Trong tình huống trớ trêu ấy
Cũng là sự lựa chọn của cả
Một cộng đông: Phải sống và
làm người, phải vượt lên cái
Đói và cái chết. Đó cũng là
Tình huống của lịch sử.
Có thể nói , thành công của
vợ nhặt trước hết là thành
Công của tình huống truyện
Truyện ngắn Vợ nhặt của nhà
văn Kim Lân được viết ngay
Sau khi CM-8 thành công. Cái
tên mà tác giả chọn đặt cho
Truyện ngắn đã cho thấy một
Tình huống có vấn đề của câu
Chuyện được kể. Từ chuyện
Nhặt được vợ của Tràng- nhân
Vật chính của chuyện- đúng
Vào những ngày đói thê thảm
Của năm Ất dậu, nhà văn đã
Thâu tóm trong đó không chỉ
Cái bi kịch và khát vọng sống
Của một con người mà còn
Phản ánh trọn vẹn tấn bi kịch
Lịch sử và khát vọng sống của
Một dân tộc. Tình huống nhặt
Được vợ có vai trò quyết định
Đối với toàn bộ gía trị nghệ
thuật Và nội dung của tác
phẩm.
Mở bài 2:
Nêu đúng đề tài
Gợi hứng thú và dẫn
Dắt vấn đề tự nhiên
Mở bài 3:
Nêu đề tài ngắn gọn , rõ ràng, nổi bật

Mở bài 1:
Thông tin thừa Không
Nêu đề tài chính
mà nêu
Tiền đề quá rộng

Đọc và xác định vấn đề triển khai văn bản và vai trò của mở bài trong việc trình bày vấn đề nghị luận? Phân tích tính hấp dẫn của mở bài sau:
MB1: Hỡi đồng bào cả nước.
“ tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hoá cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”.
Lời bất hủ ấy trong bản TNĐL 1776 của nước Mĩ. Suy rộng ra câu ấy có nghĩa là: ttất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cúng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do.
Bản tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của cách mạng Pháp1791 cũng nói:
“ Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi”.
Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được.
( Hồ Chí Minh, tuyên ngôn độc lập)
MB2
Vị trí của Thâm Tâm đối với thơ mới có caí gì na ná như Thôi Hiệu đối với thơ Đường. Nếu chọn 10 nhà thơ Đường lớn nhất, chưa chắc đã có Thôi Hiệu, nhưng nếu chọn 1o bài thơ Đường hay nhất không thể không có Hoàng Hạc Lâu. Vâng , kể tên 10 nhà thơ lớn nhất không chắc có Thâm Tâm, nhưng chọn 10 bài thơ hay nhất khó có thể bỏ qua Tống biệt hành. Thi phẩm là sự thăng hoa đột xuất của ngòi bút Thâm Tâm.
( Chu văn sơn, Tống biệt hành)
MB3: Năm thập kỉ trước đây khi Nam Cao bắt tay vào viết cái lò gạch cũ- tên đầu tiên của Chí Phèo- thì trong VHHT phê phán , đề tài nông hôn đã qua mùa nở rộ, và những sáng tác thành công về nông dân của Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng… đã tồn tại sừng sững giữa văn đàn. Tác phẩm của một cây bút hồi ấy chưa ai biết đến tên tuổi như Nam cao cầm chắc sẽ bị che khuất, sẽ bị rơi vào cõi lãng quên, nếu tác giả không tìm cho mình được một hướng khai thác riêng cho một đề tài đã thành quen thuộc. Thử thách đó Nam Cao đã lặng lẽ chấp nhận, và đã vươn qua, với một Chí Phèo thật sự sâu sắc và độc đáo.
( Theo Đỗ Kim Hồi- Chí Phèo của Nam Cao)
MB1:
Tiền đề lập luận
Xác đáng
- Đề tài được triển
khai trong VB là
nội dung của
bản TNĐL của nước
ta 1945
Tính tự nhiên và
hấp dẫn:
Trích dẫn hai bản
tuyên Ngôn của Mĩ
và Pháp làm
Cơ sở tư tưởng và
nguyên lí Cho bản
TNĐL của
Việt Nam
MB2: So sánh
đểnêu bật đề tài
- Đề tài được triển
khai trong VB là
Nội dung bình giảng
Bài thơ Tống Biệt
Hành của Thâm Tâm
Tính tự nhiên và
Hấp dẫn: so sánh
giữa Thâm tâm và
Tống Biệt hành với
Thôi Hiệu và Hoàng
Hạc Lâu, từ đó
mà đi vào bài thơ
Bài thơ cần bình
giảng
MB3: So sánh
Đề tài được triển
Khai trong VB là
Những điểm độc
Đáo trong giá trị
Nội dung và nghệ
Thuậtcủa tác phẩm
Chí Phèo.
Tính tự nhiên và
Hấp dẫn:
Nêu những thành
Tựu trước Nam Cao
để đặt ra thử thách
xem nhà văn đã
Vượt qua như thế
Nào trong tác
phẩm của mình

Phần mở bài cần đáp ứng điều gì trong qúa trình tạo lập văn bản?
- Thông báo chính xác ngắn gọn về đề tài.
- Hướng người đọc người nghe vào đề tài
Một cách tự nhiên.
-Gợi được sự hứng thú sẽ được trình bày trong văn bản.

Ghi nhớ: SGK
II- Viết phần kết bài
Tìm hiểu các phần kết bài sau đây và cho biết Phần kết bài
Nào phù hợp hơn với vấn đề cần nghị luận.
Giải thích vắn tắt lí do lựa chọn của em?

Đề bài:
Suy nghĩ của em về nhân vật ông lái đò trong tuỳ bút
Người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân.
KB1: Thiên tuỳ bút Người lái đò sông Đà đã thể hiểnõ sự tài hoa và uyên bác trong phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân. Đó chính là sự phong phú , tinh tế trong cách biểu hiện thiên nhiên, con người để khắc hoạ rõ nét cái kì vĩ, phi thường của công cuộc chinh phục thiên nhiên. Tác phẩm hấp dẫn ở nhịp văn giàu nhạc điệu, đầy lôi cuốn; cách dùng từ ngữ phong phú, sinh động và đầy bất ngờ. Đặc biệt hình tượng ngưòi lái đò sông đà đã để lại những ấn tượng đày sâu sắc
KB2: Hình tượng người lái đò sông Đà, như đã đề cập tới mang vẻ đẹp vừa mạnh mẽ, kì vĩ, vừa bay bổng, phóng túng. Sự sáng tạo , dũng cảm và tài hoa của người lái đò trong cuộc đối mặt với thách thức trên sóng nướclà biểu tượng cho những phẩm chất đáng trân trọngnhất ở người lao động- đồng thời là người nghệ sĩ- theo cảm quan đặc biệt của Nguyễn Tuân. Từ tay lái nở hoa trên ghềnh thác , sóng nước, một lần nữa, Nguyễn Tuân lại khẳng định rõ bản lĩnh và quan niệm nghệ thuật của mình
Kết bài 1:
Không phù hợp, vì:
Không chốt được vấn đề.
Phạm vi kết luận qua rộng so với đề tài. Thiếu phương tiện liên kết.
Kết bài 2:
Phù hợp.
Kết luận rõ ràng, khái quát được vấn đề.
Có các dấu hiệu liên kết rõ ràng
Từ những nội dung đã tìm hiểu trên hãy cho biết phần kết bài cần đáp ứng đwocj những yêu cầu gì trong qú trình tạo lập văn bản? Chọn phương án trả lời đầy đủ và chính xác nhất?
A- Tóm tắt lại toàn bộ những nội dungdax trình bày và liên hệ với thực tế.
B- Nêu đánh giá khái quát và bộc lộ cảm xúc của người viết về khía cạnhnổi bật nhất của vấn đề.
C-Thông báo việc trình bày vấn đề đã hoàn thành, nêu đánh giá khái quát và gợi những liên tưởng rộng hơn, sâu sắc hơn.
Tóm tắt lại toàn bộ nội dung đã trình bày và bộc lộ cảm xúc của người viết
Từ những nội dung đã tìm hiểu trên hãy cho biết phần kết bài cần đáp ứng đwocj những yêu cầu gì trong qú trình tạo lập văn bản? Chọn phương án trả lời đầy đủ và chính xác nhất?
A- Tóm tắt lại toàn bộ những nội dungdax trình bày và liên hệ với thực tế.
B- Nêu đánh giá khái quát và bộc lộ cảm xúc của người viết về khía cạnhnổi bật nhất của vấn đề.
C-Thông báo việc trình bày vấn đề đã hoàn thành, nêu đánh giá khái quát và gợi những liên tưởng rộng hơn, sâu sắc hơn.
Tóm tắt lại toàn bộ nội dung đã trình bày và bộc lộ cảm xúc của người viết
Ghi nhớ :

* Mở bài thông báo chính xác , ngắn gọn vấn đề nghị luận; hướng người đọc người nghe vào nội dung bàn luận một cách tự nhiên và gợi sự hứng thú với vấn đề dược trình bày trong văn bản.
*Kết bài thông báo về sự kết thúc của việc trình bày vấn đề, nêu đánh giá khái quát của người viết về những khía cạnh nổi bậtnhất của vấn đề; gợi liên tưởng rộng hơn , sâu sắc hơn