Tuần 26. Hồi trống cổ Thành (trích hồi 28 - Tam quốc diễn nghĩa)

Ai được mệnh danh là "thi tiên"?




ÑOÃ PHUÛ
Ai được mệnh danh là "thi thánh" ?
ÔNG LÀ AI?
Trên con đường thiên lý, có một văn nhân đầu đội khăn lụa đen, mặc áo dài màu lục, thắt lưng thâm, ông là ai?ông đi về đâu.Người ta bảo ông là La Bản, với ông bốn bể là nhà( hiệu là " Hồ Hải Tản Nhân"). Lần này ông đến Hàng Châu để thoả thú nhàn tản vừa đi kiếm tìm tư liệu viết sách. Và chắc chắn nơi đây cũng ko phải là điểm dừng chân cuối cùng của ông. Những chặng đường dài trên đất nước TQ đều đã lưu lại dấu chân của ông.Đó cũng chính là chặng đường đời của nhà tiểu thuyết nổi tiếng :
La Quán Trung
HỒI TRỐNG CỔ THÀNH
14/03/2008
I,TIỂU DẪN
1.Tác giả:
La Quán Trung (1330-1400 ?), tên là La Bản, hiệu là Hồ Hải Tản Nhân.
Ông sống vào cuối thời Nguyên, đầu thời Minh.
Quê quán: người vùng Thái Nguyên, Sơn Tây ,TQ.
Tính tình cô độc lẻ loi, thích ngao du đây đó một mình.
Chuyên sưu tầm và biên soạn dã sử
Tác phẩm chính :Tam Quốc Diễn Nghĩa, Tuỳ Đường lưỡng triều chí truyện , Tấn Đường
( Gạch thông tin trên trong SGK)

2.Tác phẩm:
Ra đời vào đầu thời Minh(1368-1444).
Thể loại:tiểu thuyết lịch sử chương hồi (120 hồi).
Nội dung: Kể về cuộc phân tranh cát cứ trong vòng 97 năm của ba tập đoàn lớn : Ngụy, Thục, Ngô

Tóm tắt tác phẩm
Từ hồi 1 đến hồi 14: Cuộc khởi nghĩa "Khăn vàng" nổi dậy.Đổng Trác thâu tóm quyền lực.Vương Doãn dùng kế mĩ nhân( là Điêu Thuyền chia rẽ cha con Đổng Trác và Lã Bố)
Từ hồi 15 đến hồi 50: Viên Thiệu xưng hùng rồi đại bại.Tào Tháo tiêu diệt các tập đoàn phương Bắc làm chủ Trung Nguyên. Lưu Bị binh hùng tướng mạnh (nhưng chưa có đất) liên minh cùng Tôn Quyền đánh bại Tào Tháo ở Xích Bích dành được đất Kinh Châu

Nơi diễn ra trận đánh Xích Bích
Sau trận Xích Bích, Giang san Trung Quốc hình thành thế "chân vạc" :
Phía Bắc có Tào tháo (Bắc Ngụy)
Phía Tây có Lưu Bị (Tây Thục)
Phía Đông có Tôn Quyền(Đông Ngô)
Bản đồ Ngụy -Thục - Ngô
Tào Tháo và Tôn Quyền
Lưu Bị
Từ hồi 51 đến hết: Tào tháo ngày càng mạnh, lúc đánh Ngô, lúc tiến công Thục, thế trận đang giằng co thì Tào Tháo chết.Tào Phi là con lên thay phế vua Hán lập ra nhà Ngụy, dần dần quyền lực rơi vào tay thừa tướng Tư Mã Ý
Lưu Bị có quân sư Gia Cát Lượng và ngũ hổ tướng ngày 1 mạnh, lên ngôi vua.Quan Công bị Đông Ngô giết, Trương Phi đi trả thù cho anh cũng bị hại, Lưu Bị gặp hoả công của Đông Ngô cũng chết.Con là Lưu Thiện lên thay, ít lâu Gia Cát Lượng chết.Thục suy vong
Năm 279, Tư Mã Viêm là cháu của Tư Mã Ý đánh Đông Ngô, lập ra nhà Tấn, thống nhất Trung Quốc
14/03/2008
3.Vị trí đoạn trích

Được trích ở phần giữa của hồi 28 với 2 câu thơ tiêu đề:

"Chém Sái Dương anh em đoàn tụ
Hồi Cổ Thành tôi chúa đoàn viên"
4.Tóm tắt đoạn trích
Trên đường đi Nhữ Nam, Quan Công đi ngang qua Cổ Thành và nghe nói Trương Phi đang chiếm thành ở đó, mừng rỡ sai Tôn Càn vào thành báo tin cho Trương Phi đón 2 chị
Trương Phi nghe thế tức giận đòi giết Quan Vũ vì nghĩ rằng Quan Công đã bội nghĩa( hàng Tào). Quan Công hết lời thanh minh nhưng Trương Phi một mực ko tin và thách thức Quan Công chém bay đầu Sái Dương (một tên tướng của Tào đang đuổi theo) trong vòng 3 hồi trống để chứng minh lòng trung nghĩa. Quan Công ko nói một lời chưa dứt 1 hồi trống đã chém rơi đầu Sái Dương.Bấy giờ anh em mới đoàn tụ

Đọc phân vai : Người dẫn chuyện, Quan Công,
Trương Phi và các vai phụ .
Chú ý giọng điệu để
thể hiện được tính cách nhân vật
Ba anh em Trương Phi, Lưu Bị, Quan Công kết nghĩa vườn đào
Câu hỏi thảo luận nhóm

Nhoùm 1: Tìm nhöõng chi tieát cho thaáy thaùi ñoä vaø tính caùch cuûa Tröông Phi?
Nhoùm 2: Tìm nhöõng chi tieát cho thaáy tích caùch noåi baät cuûa Quan Coâng?
Nhoùm 3: YÙ nghóa cuûa hoài troáng Coå thaønh?
Nhoùm 4: Neùt ñaëc saéc veà ngheä thuaät cuûa ñoaïn trích?
( Thôøi gian thaûo luaän laø 5’)
Tính cách Trương Phi:

Hành động : Chẳng nói chẳng rằng, lập tức mặc áo giáp, vác mâu lên ngựa, dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa Bắc

Cử chỉ: Mắt trợn tròn xoe, râu hùm vểnh ngược ; hò hét như sấm ,múa xà mâu chạy lại; hăm hở xông lại

Xưng hô: mày – tao

bỏ anh
Lập luận : -Mày hàng Tào
được phong hầu
đánh lừa tao
bắt ta đó
-Trung thần thà chịu chết không chịu nhục…có lẽ đâu đại trượng phu lại thờ 2 chủ


Thông qua những hành động, cử chỉ, cách xưng hô, và những lập luận của Trương Phi chứng tỏ thái độ và tính cách gì của nhân vật này?
Thái độ tức giận và tính cách nóng nảy, bộc trực, thẳng thắn
Thái độ rất nhún nhường, điềm tĩnh và tính cách độ lượng, từ tốn
3.YÙ nghóa hoài troáng Coå Thaønh
Gợi âm vang của không khí trận mạc
Là tiếng trống thách thức(của Trương Phi); là tiếng trống minh oan của Quan Công)
Và cuối cùng là ti?ng trống đoàn tụ của tình huynh đệ
14/03/2008
4. Nét đặc sắc về nghệ thuật
Tính cách nhân vật được khắc họa rõ nét qua hành động và lời nói.
Đoạn văn giàu kịch tính, mang đậm không khí chiến trận.
Ngôn ngữ truyện sinh động, sôi nổi.
Lối kể chuyện giản dị, hấp dẫn.
III. Tổng Kết
Đoạn trích đã làm sống lại không khí thế trận của "Tam quốc" và để lại một bài học sâu sắc: kết nghĩa anh em, bạn bè. phải nhằm mục đích trong sáng, cao cả thì mới vững bền.
Câu hỏi thảo luận củng cố kiến thức
Nhóm1: Chi tiết Quan Công chưa dứt một hồi trống đã chém rơi đầu Sái Dương thể hiện điều gì?
Nhóm 2: Nếu như không có sự xuất hiện của Sái Dương thì vấn đề mâu thuẫn sẽ được giải quyết như thế nào?Sự xuất hiện của nhân vật này có hợp lý không?vì sao?
Nhóm 3: Có người cho rằng đây là cửa ải thứ 6 mà Quan Công phải vượt qua . Cửa ải này có gì đặc biệt?
Nhóm 4: Em rút ra được bài học gì tình bạn, tình anh em qua đoạn trích này?

Tiết sau các em chuẩn bị học đoạn trích “Tào tháo uống rượu luận anh hùng”
Tiết học đến đây kết thúc , cảm ơn các thầy cô và các em.