Tuần 26. Hồi trống cổ Thành (trích hồi 28 - Tam quốc diễn nghĩa)

Trích hồi 28 – Tam quốc diễn nghĩa
La Quán Trung
HỒI TRỐNG CỔ THÀNH
I/ Đọc hiểu tiểu dẫn
1. Tác giả
La Quán Trung(1330 – 1400).
Tên La Bản,hiệu Hải Hồ tản nhân
- Sống cuối Nguyên đầu Minh
- Quê: Thái Nguyên, Sơn Tây cũ
- Tính tình: cô độc, lẻ loi, thích ngao du
- Chuyên sưu tầm và biên soạn dã sử
=> Là người đầu tiên đóng góp xuất sắc cho trường tiểu thuyết lịch sử thời Minh Thanh
1. Tác giả
2. Tác phẩm
a. Nguồn gốc:
- La Quán Trung căn cứ vào lịch sử, truyện kịch dân gian(thoại bản) để viết lên Tam quốc diễn nghĩa.
Đến đời Thanh, Mao Tôn Cương chỉnh lí, viết lời bình..thành 120 hồi và lưu truyền đến nay
b. Thể loại
2. Tác phẩm
- Nguồn gốc
- Thể loại
1
2
3
4
Tiểu thuyết chương hồi
1
1
1
2
3
Chia thành nhiều hồi
Mỗi hồi nêu 1 hoặc 1 vài sự việc
Diễn ra theo trình tự thời gian
Tính cách nhân vật đượcmiêu tả qua hành động, ít miêu tả tâm lí.
1. Tác giả
2. Tác phẩm
c. Nội dung
d. Giá trị
- Tư tưởng:
+ Vạch trần bản chất tàn bạo, giả dối của giai cấp thống trị
+ Cuộc sống loạn li, bi thảm của nhân dân và thể hiện mơ ước về một xã hội với những vua hiền, tướng giỏi
-Nghệ thuật
+ Giá trị lịch sử, quân sự
+ Tài kể chuyện đặc sắc của tác giả, đặc biệt là nghệ thuật miêu tả các trận chiến sinh động và hấp dẫn.
II. Đọc hiểu văn bản
1. Vị trí đoạn trích
- Nửa đầu hồi 28
- Tên hồi:
“ Chém Sái Dương anh em hòa giải
Hồi Cổ Thành tôi chúa đoàn viên”
2. Tóm tắt đoạn trích
3. Đọc hiểu chi tiết
II. Đọc hiểu văn bản
3. Đọc hiểu chi tiết
a) Tình huống truyện
TP cương quyết coi QC là kẻ phản bội
QC cương quyết phủ nhận mình không phải là kẻ bội nghĩa
><
Sái Dương xuất hiện
-> Tình huống éo le, hấp dẫn -> nổi bật tính cách nhân vật
II/ Đọc hiểu văn bản
Nhân vật
QUAN CÔNG
Nhân vật
TRƯƠNG PHI
Tìm hiểu nhân vật
Tình huống truyện
Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Trương Phi
II/ Đọc hiểu văn bản
b) Tìm hiểu nhân vật
b) Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Trương Phi
* Hành động, thái độ, cử chỉ của Trương Phi:
- Trước khi gặp Quan Công: “chẳng nói chẳng răng”, “lập tức mặc áo giáp”, “vác mâu lên ngựa”, “dẫn một nghìn quân, đi tắt ra cửa bắc”
- Khi gặp Quan Công:
+) “mắt trợn tròn xoe, râu hùm vểnh ngược”, “hò hét như sấm, múa xà mâu chạy lại”, “hăm hở xông lại”, “thẳng tay đánh trống
+) xưng hô: mày – tao
+) hai lần xông vào đâm Quan Công
-> hành động diễn ra dồn dập thể hiện tâm trạng sôi sục, bão táp diễn ra bên trong Trương Phi

b). Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Trương Phi
- Hành động
- Nguyên nhân

Trương Phi nghĩ Quan Công đến để bắt mình,cướp Cổ Thành nên phải ra tay
trước
Lập trường: tôi trung không thờ hai chủ
-> Trương Phi coi Quan Công là kẻ phản bội
Nguyên nhân
b) Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Trương Phi
Nhận xét:
Nhân vật có tính cách nóng nảy, bộc
trực, hành động nông nổi, suy nghĩ đơn
giản
-Một nhân vật thẳng thắn, luôn muốn
mọi thứ phải rõ ràng mắt thấy tai nghe
b) Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Trương Phi
Chi tiết thẳng tay đánh trống
-> Một con người trung nghĩa, không chấp nhận những thứ mập mờ, không nương nhẹ với kẻ phụ nghĩa.
- Chi tiết cuối truyện:
“Trương Phi nghe hết chuyện, rỏ nước mắt khóc, thụp lạy Vân Trường”
->Phi là con người khiêm tốn, biết phục thiện. Biết lỗi nhận lỗi chân thành
b)Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Trương Phi
Tiểu kết:
Tóm lại trong đoạn trích hiện lên hình
ảnh tuyệt đẹp, dũng cảm, cương trực,
nỏng nảy, thô lỗ mà chân thành phục
thiện của Trương Phi
* Nhân vật Quan Công
b)Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Quan Công
Hoàn cảnh của QC: phải ở lại phủ Tào
+ Giữ lời hứa và cũng là
điều kiện đặt ra để tự bảo vệ:
hàng Hán chứ không hàng Tào
+ Tạm hàng để bảo vệ chị dâu
+ Khi nghe tin của Lưu Bị, lập
tức đi tìm đại ca
Quan Công bị oan. Quan Công thân tại Tào doanh, tâm tại Hán.
b)Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Quan Công
=> Quan Công là con người trung tín, trung nghĩa, biết tận dụng thời cơ, biết tranh thủ kẻ thù khi bị lạc
b) Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Quan Công
-Thái độ của Quan Công :
+ Trước khi gặp Trương Phi : « mừng rỡ vô cùng », « liền sai Tôn Càn vào thành báo tin », « giao long đao cho Châu Thương cầm, tế ngựa lại đón »
+ Trước hành động của Trương Phi : « giật mình, vội tránh mũi mâu, hỏi », giải thích, nhờ đến hai chị nói giúp.
-> QC là một con người có tính cách điềm đạm, bình tĩnh trong mọi tình huống
b) Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Quan Công
Chi tiết chém Sái Dương chỉ trong 1 hồi trống
-> Quan Công nóng lòng muốn khẳng định nhân cách phẩm chất của bản thân.
-> Tài năng, khí phách
hơn người
b)Tìm hiểu nhân vật
*) Nhân vật Quan Công
Tiểu kết :
Trong đoạn trích Quan Công
đóng vai trò phụ, cốt để soi
chiếu Trương Phi. Tuy vậy
tác giả chỉ bằng vài chi tiết nhỏ
đã tiếp tục khắc họa hình ảnh
Quan Vân Trường vừa điềm
đạm ôn hòa vừa trung dũng,
giàu nghĩa khí.
c) Ý nghĩa hồi trống Cổ thành
Chi tiết miêu tả hồi trống rất ngắn gọn, chỉ bằng hai câu -> lời văn cô đọng, hàm súc
Ba hồi trống:
Không quá dài mà cũng không quá ngắn.
+ 3 hồi >< 1 hồi -> tài năng hơn người
+ Nhiều hơn 3 hồi: không phù hợp với tính cách của Trương Phi
c) Ý nghĩa hồi trống Cổ thành
1
Hồi trống thách thức: hồi trống để thử thách lòng trung thành của QC
3
Hồi trống đoàn tụ: mọi nghi ngờ được hóa giải, các anh hùng được đoàn tụ. Hồi trống còn có ý nghĩa như là sự ngợi ca tình nghĩa huynh đệ.
2
Hồi trống minh oan: QC thực hiện được yêu cầu của TP, mâu thuẫn được giải quyết. QC đã minh oan được cho bản thân
- Ý nghĩa hồi trống
TỔNG KẾT
1. Nội dung:
- Xây dựng hình tượng các anh hùng thời tam quốc với những nét đẹp của lòng trung nghĩa, trọng chữ tín. Đặc biệt là nhân vật Trương Phi.
- Hồi trống chứa đựng linh hồn đoạn trích, đó là hồi trống thách thức, minh oan, đoàn tụ.
2. Nghệ thuật
- Sử dụng nhiều từ cổ, lối văn biền ngẫu
- Xây dựng nhân vật điển hình mang tính tượng trưng, tính cách nhân vật được bộc lộ qua hành động.
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 1: Thông tin nào trong phần tiểu dẫn về La Quán Trung có ảnh hưởng đến sự ra đời của Tam quốc diễn nghĩa
La Quán Trung
(1330 – 1400)
Tên La Bản, hiệu Hải
Hồ tản nhân
B. Sống cuối Nguyên
đầu Minh, quê Thái
Nguyên, Sơn Tây cũ
C. Thích ngao du đây
đó chuyên sưu tầm
và biên soạn dã sử
D. Là người đầu tiên
đóng góp xuất sắc
cho trường tiểu thuyết
lịch sử thời Minh Thanh
C
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 2: Tên Hồi trống cổ thành là do ai đặt
Nhà viết sử
đời trước
B. Tác giả La
Quán Trung
C. Người biên
soạn Mao Tôn
Cương
D. Người đời sau
C
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 3: Chọn phương án đúng nhất nói về tính cách của Trương Phi.
Nóng nảy, bộc trực,
hành động nông nổi,
suy nghĩ đơn giản

B. Nỏng nảy, bộc
trực, gàn dở, thẳng
thắn suy nghĩ đơn giản
C. Nỏng nảy, bộc trực
lập trường kiên định
D. Nỏng nảy, bộc trực
lập trường kiên định
chân thành phục thiện
D