Tuần 26. Hồi trống cổ Thành

KIỂM TRA CHUẨN BỊ BÀI
Tam quốc diễn nghĩa ra đời vào thời nào ?
Tam quốc ở đây là những nước nào ?
“Hồi trống Cổ thành” là một tác phẩm hoàn chỉnh ?
Đoạn trích kể về cuộc hội ngộ của ai ?
Nơi gặp nhau của 2 anh em là ở đâu ?
Ai là nhân vật bị vu oan là bội nghĩa
Để chứng minh cho sự trung thành nhân vật chính đã chém ai ?
Thời gian để nhân vật chứng minh lòng trung thành của bản thân là ?
La Quán Trung là người nhà Thanh đúng hay sai?
Tôn Càn là ai ?



ĐOẠN TRÍCH :
HỒI TRỐNG
CỔ THÀNH
(Trích hồi 28 - Tam Quốc Diễn Nghĩa)
La Quán Trung
Sơ lược về tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa
1. Hoàn cảnh sáng tác
- Đầu đời nhà Minh ( 1368 - 1644)
- Do La Quán Trung căn cứ vào tài liệu lịch sử và truyền thuyết dân gian
2. Thể loại:
- Tiểu thuyết lịch sử
- Được viết bằng chữ Hán, viết theo kết cấu chương hồi, gồm 120 hồi.


4. Nghệ thuật:
- Xây dựng nhân vật, kể chuyện lôi cuốn hấp dẫn
- Quen thuộc với công chúng và nhà văn ở Việt Nam, cung cấp đề tài, chất liệu, kinh nghiệm nghệ thuật cho nhiều nhà văn
3. Nội dung chủ đạo:
- Phơi bày cục diện cát cứ phân tranh của Trung Hoa
- Thể hiện quan điểm Tôn lưu biếm Tào (ca ngợi cái thiện)
II. Nội dung xuyên suốt của tác phẩm:
II. Nội dung xuyên suốt của tác phẩm
- Bộ “Tam Quốc Diễn Nghĩa” kể câu chuyện lịch sử phức tạp nói về triều đại Đông Hán tới Tây Tấn Võ Đế trong 100 năm từ năm 184 đến năm 280 công nguyên
- Đó là cuộc phân tranh giữa ba tập đoàn phong kiến quân phiệt:
+ Ngụy - do Tào Tháo cầm đầu, chiếm giữ phía bắc
từ Trường Giang trở lên gọi là Bắc Ngụy
+ Thục - do Lưu Bị cầm đầu, chiếm giữ phía tây nam nên gọi là Tây Thục
+ Ngô - do Tôn Quyền cầm đầu, chiếm giữ phía đông nam nên gọi là Đông Ngô
Truyện lấy bối cảnh vào thời suy vi của nhà Hán khi mà những hoàng đế cuối cùng của nhà Hán quá tin dùng giới hoạn quan mà gạt bỏ những bề tôi trung trực. Triều đình ngày càng bê tha, hư nát, khiến kinh tế suy sụp và an ninh bất ổn. 

Ho?n quan
III. Tóm tắt tác phẩm:
Đến đời Hán Linh Đế, loạn giặc Khăn Vàng nổ ra do Trương Giác, một người đã học được nhiều ma thuật và bùa phép chữa bệnh, cầm đầu.Hà Tiến chỉ huy các quan đại thần chẳng mấy chốc dập tắt được quân nổi loạn.Tuy nhiên, Hà Tiến lại mắc mưu của đám hoạn quan, bị chúng lừa vào cung và giết chết. Liền sau đó các quan đại thần nổi giận chạy vào cung giết sạch đám hoạn quan này 
Trong số các quan lại cứu vua có Đổng Trác là thứ sử Tây Lương. Đổng Trác nhân cơ hội này vào cung bảo vệ vua. Sau đó ông ta phế truất Linh Đế và lập Trần Lưu Vương lên làm hoàng đế, rồi làm tướng quốc nắm hết quyền triều chính vào tay mình. Hành vi tàn bạo, lộng quyền của Đổng Trác khiến quan lại vô cùng phẫn nộ, họ hội quân với Viên Thiệu và lập mưu khiến Đổng Trác dời đô từ Lạc Dương về Trường An. 
Cuối cùng Đổng Trác bị giết bởi chính người con nuôi của ông ta là Lữ Bố, do cùng giành giật một người con gái đẹp là Điêu Thuyền

L? B?
Di�u Thuy?n
Trong lúc đó, trong các quan lại lục đục nội bộ với nhau, Tôn Kiên, cha của Tôn Sách và Tôn Quyền, lợi dụng lúc lộn xộn, đã lấy được ngọc tỷ triều đình và chạy về vùng Giang Đông. Không còn triều đình trung ương vững mạnh, các quan lại quay về địa phương của mình và bắt đầu giao chiến với nhau. Nhiều anh hùng như Tào Tháo và 3 anh em kết nghĩa Lưu Bị,Quan Công, Trương Phi mặc dù chưa chính thức được ban tước và quân, cũng bắt đầu xây dựng lực lượng riêng 

Trương Phi, Quan Vũ, Lưu Bị kết nghĩa vườn đào
Tào Tháo hùng tài đại lược chiêu nạp nhân tài lấy danh nghĩa tôn phò nhà Hán chấn áp chư hầu,đánh bại đối thủ chính Viên Thiệu thống nhất miền Bắc dựng nên nhà Ngụy. Tôn Quyền kế thừa sự nghiệp của cha anh làm chủ Đông Ngô
Tơn Quy?n
Lưu Bị xuất thân tay trắng, sau nhờ Gia Cát Lượng bày mưu tính kế mới xây dựng được sự nghiệp. Lưu Bị liên minh với Tôn Quyền đánh bại Tào Tháo ở Xích Bích, thế chân vạc Tam Quốc bắt đầu hình thành.Sau đó Lưu Bị chiếm được Tây Thục, coi mình là người kế tục nhà Đông Hán
Chữ chạm khắc trên vách núi ở địa điểm được nhiều người cho là nơi diễn ra trận Xích Bích
Ngay cả khi Tào Tháo,Lưu Bị và Tôn Quyền chết cục diện Tam quốc vẫn được duy trì. Những nỗ lực Bắc phạt của Gia Cát Lượng và Khương Duy bên Thục đều thất bại.Trong phần lớn thời gian cuộc chiến 2 nước yếu Thục và Ngô thường liên minh với nhau để chống lại nước Ngụy hùng mạnh.
Sự chia cắt đất nước chỉ chấm dứt khi nhà Tấn thay thế nhà Ngụy và lần lượt tiêu diệt Thục và Ngô.Cả ba vua cuối cùng của ba nước là Tào Hoán, Lưu Thiện và Tôn Hạo, được sống cho đến tận cuối đời.Và thế là thời đại Tam Quốc cuối cùng cũng chấm dứt sau gần một thế kỷ đầy xung đột. 
KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN KHĂN VÀNG
QUÂN QUAN ĐÔNG
(VIÊN THIỆU, VIÊN THUẬT, TÀO THÁO)
NGỤY
(TÀO THÁO)
THỤC
(LƯU BỊ)
NGÔ
(TÔN QUYỀN)
184 - 190
190
208
280
*GIÁ TRỊ NỘI DUNG
-Kể về câu truyện lịch sử phức tạp nói về triều đại Đông Hán với Tây Tấn Võ Đế trong 100 năm
-Phơi bày cục diện chính trị Trung Hoa mà đường nét nổi bật là “cắt cứ phân tranh”, cá lớn nuốt cá bé,chiến tranh liên miên, nhân dân đói khổ, điêu linh.
-Thể hiện mong ước của nhân dân về một đất nước hòa bình, ổn định, thống nhất
-Nguyện vọng đó được gửi gắm vào triều đình có ông vua biết thương dân, có văn võ bá qua biết thực hiện đường lối “nhân chính”
-Tái hiện lại sinh động lịch sử đấu tranh chính trị và quân sự giữa 3 nước Ngụy,Thục,Ngô
Tác giả : (SGK trang 74)
_ La Quán Trung (1330 - 1400?), tên La Bản, hiệu Hồ Hải tản nhân. Ông sống vào khoảng cuối Nguyên đầu Minh.
_ Tác phẩm tiêu biểu : Tam quốc diễn nghĩa, Tùy Đường lưỡng triều chí truyện, Tấn Đường ngũ đại sử diễn nghĩa, Bình yêu truyện .
Em hãy cho biết vài nét chính về cuộc đời tác giả?
_ Ông là người đầu tiên đóng góp xuất sắc cho trường phái tiểu thuyết lịch sử thời Minh-Thanh của Trung Quốc.
I. Tìm hiểu chung




Nội dung tư tưởng:

Phơi bày cục diện chính trị - xã h?i Trung Hoa cổ đại, một giai đoạn cát cứ phân tranh loạn lạc,đất nước chia cắt, nhân dân khốn khổ.
Nguyện vọng hoà bình, thống nhất, ổn định của nhân dân và tư tưởng "ủng Lưu phản Tào".

b)Đặc sắc nghệ thuật:
Nghệ thuật xây dựng nhân vật tạo nên nhân vật đặc sắc.
Nghệ thuật kể chuyện tạo nên sự lôi cuốn, hấp dẫn.
Ngoài ảnh hưởng văn học còn ảnh hưởng đến giá trị lịch sử, quân sự, chuyển tải thành phim.
2.Taực phaồm
Thời gian ra đời: cuối Nguyên đầu Minh, gồm 120 hồi
Nội dung: kể về cuộc chiến tranh cát cứ giữa ba tập đoàn phong kiến Ngụy- Thục -Ngô từ năm 184 đến 280.

Bản đồ cục diện Tam Quốc
Lưu Bị
Tào Tháo
Tôn Quyền
II.ĐỌC-HIỂU T�C PH?M
1.Nhân vật Trương Phi
Khi nghe Quan Công đến,Trương Phi có thái độ và hành động như thế nào?
"Phi nghe xong chẳng nói chẳng rằng,lập tức mặc áo giáp,vác mâu lên ngựa,dẫn một nghìn quân,đi tắt ra cửa bắc."
Hành động: "Mắt trợn tròn xoe, râu hùm vểnh ngược, hò hét như sấm, múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công."
Lời nói: "Mày đã bội nghĩa,còn mặt nào đến gặp tao nữa?"
Thái độ giận dữ,nóng nảy của Trương Phi
Gặp Quan Công, Trương Phi có hành động và lời nói như thế nào?
Bỏ ngoài tai mọi lời can gián:
-Với hai phu nhân: "hai chị bị lừa dối đấy"
-Với Tôn Càn thì mắng mỏ: "mày cũng nói láo, nó đâu có bụng tốt, nó lại đây tất để bắt ta đó."
? Con người nóng nảy, cương trực, trung nghĩa, cẩn trọng.
Trương Phi ra điều kiện cho Quan Công: "ta đánh ba hồi trống mày phải chém được tên tướng ấy"rồi "thẳng cánh đánh trống"
? sự thẳng thắn, quyết liệt, mạnh mẽ, dứt khoát, muốn biết rõ sự thật của con người trung thực.
Khi Quan Công chém đầu Sái Dương xong Trương Phi vẫn chưa tin,còn hỏi kĩ tên lính mọi chuyện ? thận trọng,khôn ngoan.
Nghe hết chuyện từ tên lính và hai chị, Trương Phi khóc,thụp lạy Quan Công ?biết phục thiện.
Con người Trương Phi tuy nóng nảy,thô lỗ nhưng nhưng cương trực, trung nghĩa,thẳng thắn,tinh tế
? phẩm chất tốt đẹp của Trương Phi.
2. Nhân vật Quan Công :
Qua đoạn trích, em thấy Quan Công là người như thế nào?
- Quan Công rơi vào tình thế "tình ngay lý gian"
- Nhờ hai chị minh oan không được
thì im lặng tránh né mũi đao
của em?nhũn nhặn.
- Quan Công chém rơi đầu
Sái Dương chỉ trong
ba hồi trống vì đây là cách
duy nhất để Quan Công
chứng tỏ lòng trung thành
của mình.
a.Bình tĩnh, khiêm nhường,nhũn nhặn :
Vì sao Quan Công chẳng nói chẳng rằng xông vào đánh, chưa hết một hồi trống đã chém rơi đầu Sái Dương?
_ Tài năng của Quan Công : giết tướng giỏi của Tào trong 3 hồi trống.
b. Tài năng và đức độ :
_ Thái độ và hành động của Quan Công đối với Trương Phi : mừng rỡ vô cùng; giao long đao cho Châu Thương, tế ngựa lại đón. Gọi Trương Phi là "hiền đệ" và nhắc đến nghĩa vườn đào.
TIỂU KẾT:
Tuy laø vai phuï, coát ñeå soi chieáu, noåi baät cho Tröông Phi nhöng qua vaøi chi tieát ñaõ khaéc hoïa hình aûnh Vaân Tröôøng huøng duõng, giaøu nghóa khí, taám loøng son saét.
3. Ý NGHĨA HỒI TRỐNG
Giải nghi với Trương Phi và minh oan cho Quan Công
Ca ngợi tình nghĩa vườn đào giữa ba anh em Lưu - Quan -Trương.
Ca ngợi cuộc đoàn tụ giữa các anh hùng.
Tạo không khí chiến trận hào hùng.
K?T LU?N

Linh hồn đoạn văn thâu tóm trong hồi trống. Đó là hồi trống thách thức, minh oan và đoàn tụ. Kết nghĩa anh em, bạn bè,..phải nhằm mục đích trong sáng, cao cả thì mới vững bền.
VI. TỔNG KẾT
* Noäi dung :
-Thaáy ñöôïc tính caùch ñoäc ñaùo cuûa Tröông Phi.
- Âm vang hoài troáng:laø hoài troáng ra quaân, cuõng laø hoài troáng thu quaân, hoài troáng giaûi oan,hoài troáng ñoaøn tuï.
* Ngheä thuaät :
-Lôøi keå haáp daãn,ngoân ngöõ chaéc goïn.
-khaéc hoïa tinh caùch nhaân vaät ñoäc ñaùo.
-Tình huoáng truyeân gay caán mang kòch tính cao.
V. Caâu hoûi traéc nghieäm
1-Tam Quốc Diễn Nghĩa ra đời vào thời nào?
A-thời Hán
B-thời Minh
C-thời Thanh
D-thời Tống.
2-Nhaân vaät trung taâm trong taùc phaåm laø ai?
A-Quan Coâng.
B-Taøo Thaùo.
C-Löu Bò.
D-Tröông Phi.
3. Nếu xem Cổ Thành là cửa ải thứ 6, cửa ải nghiệt nga �nhất đối với Quan Công thì chướng ngại lớn nhất cần vượt qua ở đây không chỉ mang ý nghĩa cụ thể mà còn mang ý nghĩa khái quát,ý nghĩa khái quát đó là gì?




A-Sự hiểu lầm giữa Quan Công và Trương Phi cần được cải chính.
B-Một hồi trống chém rơi đầu một tướng giặc.
C-Cơn nóng giận của Trương Phi.
D-Một thử thách với lòng trung nghĩa.
Bài tập nâng cao

Dựa vào đoạn trích, em hãy viết 10 dòng phát biểu cảm nghĩ về hai câu thơ :
"An đắc khoái nhân như Dực Đức
Tận chu thế thượng phụ tâm nhân"
(Ước sao có người ngay thẳng như Trương Phi
Giết sạch những kẻ có lòng phản bội ở trên đời)