Tuần 26. Đọc thêm: Bài thơ số 28

Trường THPT Hùng Vương
GV: Nguyễn Duy Hoàng
I.GIỚI THIỆU CHUNG:
1. Ra-đin-đra-nat Ta-go (1861 – 1941)
- Là nhà văn, nhà văn hóa lớn của Ấn Độ.
- Ta-go để lại một sự nghiệp sáng tác đồ sộ thuộc nhiều lĩnh vực.
- Là người châu Á đầu tiên được nhận giải Nô – ben văn học với tập Thơ dâng năm 1913.
* Thơ Ta-go đi sâu vào bản thể đầy mâu thuẫn của tình yêu, nhận thức và lý giải tình yêu qua các quy luật, tìm về bản chất của tình yêu.
Chân dung Ta-go
I. TÌM HIỂU CHUNG:
2. Tập thơ “Người làm vườn”: (Người chăm sóc vườn hoa cuộc đời)
- Bao gồm 85 bài thơ, viết bằng tiếng Ben-gan, sau tác giả tự dịch sang tiếng Anh và xuất bản năm 1914.
- Tiêu biểu cho giọng thơ giàu chất trữ tình và chất triết lý của Ta-go, vừa thể hiện tâm hồn Ấn Độ vừa bao quát tinh thần nhân loại.
3. Bài thơ số 28:
Trích trong “Người làm vườn”, được truyền tụng và ngợi ca là một trong những bài thơ tình hay nhất thế giới.
Bài thơ khẳng định: Tình yêu là sự đồng điệu, hòa hợp, dâng hiến tâm hồn, chia sẻ lẫn nhau. Nhưng trái tim con người, thế giới tâm hồn con người lại mãi là một cõi bí mật lớn lao.


Tập thơ “Người làm vườn”
II. TÌM HIỂU TÁC PHẨM:
1, 6 câu thơ đầu:
Mở đầu bài thơ là tâm trạng băn khoăn, bồn chồn, lo lắng và thoáng có chút buồn của cô gái, ẩn chứa một khát khao cháy bỏng muốn nhìn vào sâu tận trong tâm tưởng của chàng trai:
“Đôi mắt băn khoăn của em buồn
Đôi mắt em muốn nhìn vào tâm tưởng của anh
Như trăng kia muốn vào sâu biển cả”
Dường như ở đây cô gái chưa thực sự hiểu chàng trai nên muốn nhìn sâu vào tâm tưởng của anh để tìm hiểu, khám phá mọi bí mật.
Đôi mắt chỉ có thể nhìn được những vật thuộc phạm vi về hình ảnh bên ngoài, nhưng cô gái lại muốn dùng đôi mắt của mình để nhìn thấu trái tim chàng trai, muốn biết anh đang nghĩ gì, điều mà lẽ ra con tim mới cảm nhận được.

-Hình ảnh so sánh khát khao của cô gái như “trăng” muốn sâu “biển cả” là một hình ảnh ẩn dụ lãng mạn. Trăng chìm xuống biển như hòa nhập và mặt biển vô tận mênh mông, đem ánh sáng của mình làm lấp lánh mặt nước biển.
 Cô gái thể hiện rõ khát khao của mình, muốn tâm hồn mình hòa nhập vào tâm hồn chàng trai.
- Biết rõ khao khát của cô gái, chàng trai bày tỏ hết lòng mình, mong rằng cô gái sẽ hiểu:
“ Anh đã để cuộc đời anh trần trụi dưới mắt em,
Anh không giấu em một điều gì
Chính vì thế mà em không biết gì tất cả về anh.”
- Chàng trai đã giãi bày tất cả, “không giấu em một điều gì” nhưng cô gái lại “không biết gì tất cả về anh”.
 Đây chính là sự bí ẩn khó lý giải trong tình yêu.
2. 6 câu thơ tiếp theo:

- Chàng trai thể hiện sự chân thành của mình để cô gái tin tưởng bằng một loạt hình ảnh so sánh. Anh muốn nói với cô rằng: Anh có thể sẵn sàng dâng hiến cả cuộc đời mình cho em.
“Nếu đời anh chỉ là viên ngọc
anh sẽ đập nó ra làm trăm mảnh
và xâu thành một chuỗi quàng vào cổ em.
Nếu đời anh chỉ là một đóa hoa
tròn trịa, dịu dàng và bé bỏng
anh sẽ hái nó ra để đặt lên mái tóc em.”
- Ví cuộc đời anh là “viên ngọc” thể hiện sự trang trọng, cao quý còn “đóa hoa” tượng trưng cho vẻ đẹp.
- Anh sẵn sàng “đập” viên ngọc làm trăm mảnh và “hái” bông hoa để dành tặng cho cô gái, thể hiện sự dâng hiến của anh dành cho em.
“ Nhưng em ơi, đời anh là một trái tim
Nào ai biết chiều sâu và bến bờ của nó.
Em là nữ hoàng của vương quốc đó
Ấy thế mà em có biết gì biên giới của nó đâu.”
- Trái tim là vô tận, cũng như đại dương mênh mông, không ai biết được chiều sâu và bến bờ của nó.
- Nhưng nó cũng chỉ là một vương quốc nhỏ bé mà cho dù em là nữ hoàng, chủ của vương quốc trái tim anh mà cũng không thể biết biên giới của nó kéo dài đến đâu.
3. 10 câu thơ cuối:

- Khoảng cách của tình yêu là rất lớn vì vậy cần phải thu hẹp, rút ngắn khoảng cách đó lại bằng sự hòa hợp, đồng cảm lẫn nhau:
“ Nếu trái tim anh chỉ là một phút giây lạc thú
Nó sẽ nở ra thành một nụ cười nhẹ nhõm
Và em thấu suốt rất nhanh.
Nếu trái tim anh chỉ là khổ đau
Nó sẽ tan thành lệ trong
Và lặng im phản chiếu nỗi niềm u ẩn.”
- Hãy đồng cảm, chia sẻ với nhau. Nếu chàng trai vui thì cô gái cũng nở nụ cười trên môi, chàng trai buồn cô gái cũng rơi những giọt nước mắt.
- Tình yêu thật phức tạp, nó ẩn chứa nhiều mâu thuẫn như chàng trai nói:
 “Nhưng em ơi, trái tim anh lại là tình yêu
Nỗi vui sướng, khổ đau của nó là vô biên.
Những đòi hỏi và sự giàu sang của nó là trường cửu.
Trái tim anh cũng ở gần em như chính đời em vậy
Nhưng chẳng bao giờ biết em trọn nó ở đâu.”
- Trong tình yêu có rất nhiều cảm xúc, lúc thì vui sướng lúc thì khổ đau và những cảm xúc này là vô tận không biết đâu là giới hạn.
- Trong tình yêu cũng rất nghịch lí và mâu thuẫn, mặc dù anh luôn ở bên em, gắn bó khăng khít với em, cùng nhau chia sẻ mọi niềm vui nỗi buồn nhưng anh vẫn khẳng định không bao giờ em có thể hiểu hết được trái tim anh.

III. TỔNG KẾT:
Trái tim tình yêu
Bằng những hình ảnh so sánh sinh động, cách lập luận phản đề Ta-go đã thể hiện một triết lý sâu sắc về tình yêu:
Tình yêu là sự hy sinh, hiến dâng trọn vẹn cho người yêu.
Khát khao vĩnh cửu của tình yêu là: chiếm hữu cái bí ẩn, vô bờ, không giới hạn của người yêu.


Nghệ thuật
- Bài thơ sử dụng hình tượng so sánh độc đáo, diễn tả được những khao khát đẹp trong tình yêu.
- Tác giả dùng cấu trúc so sánh - ẩn dụ trùng điệp, cấu trúc sóng đôi một cách sáng tạo, đưa ra được những triết lí về tình yêu.
Nội dung
Bài thơ thể hiện quan niệm về một tình yêu chân chính. Tình yêu cần sự thấu hiểu, cần đến từ hai phía. Tình yêu ẩn chứa nhiều bí ẩn, là một thế giới thiêng liêng, vô hạn. Tình yêu là cuộc sống, hưóng con người đến cái thiện, cái đẹp trong tâm.