Tuần 25. Những yêu cầu về sử dụng tiếng Việt

Tiết74 -75
Tiếng Việt
Những yêu cầu về sử dụng tiếng Việt


Tiết 74

I. Sử dụng đúng theo các chuẩn mực của tiếng Việt
-Về ngữ âm và chữ viết
-Về từ ngữ
-Về ngữ pháp
- Về phong cách ngôn ngữ
1. Về ngữ âm và chữ viết
*Ví dụ 1
Xác định lỗi của các câu sau:
-Không giặc quần áo ở đây.
-Khi sân trường khô dáo, chúng em chơi đá cầu.
-Tôi không có tiền lẽ,anh làm ơn đỗi cho tôi
Ví dụ1
Xác định lỗi các câu sau:
-Không quần áo ở đây.
-Khi sân trường khô , chúng em chơi đá cầu.
-Tôi không có tiền ,anh làm ơn cho tôi
giặc
dáo
lẽ
đỗi
*Sửa lỗi trong câu

a,-Không quần áo ở đây.
-Khi sân trường khô , chúng em chơi đá cầu.
-Tôi không có tiền ,anh làm ơn cho tôi
giặt
ráo
lẻ
đổi
* Ví dụ2
- Thế tại sao đang ở thành phố, bác lại về nhà quê?
-à... Chuyện ấy thì dài lắm.Nhẩn nha rồi bác kể.Dưng mờ...chẳng qua cũng là cái duyên ,cái số...Gì thế, cháu?
Bác nói giọng nó khang khác thế nào ấy. Trời bác nói là giời....Nhưng mà bác nói là dưng mờ.Bảo bác nói là bẩu.
ăn nước ở đâu nói giọng ở đó mờ, cháu...
* Xác định từ dùnh theo ngôn ngữ nói:
- Thế tại sao đang ở thành phố, bác lại về nhà quê?
-à... Chuyện ấy thì dài lắm.Nhẩn nha rồi bác kể. ...chẳng qua cũng là cái duyên ,cái số...Gì thế, cháu?
Bác nói giọng nó khang khác thế nào ấy. Trời bác nói là ....Nhưng mà bác nói là .Bảo bác nói là
ăn nước ở đâu nói giọng ở đó , cháu.
Dưng mờ
dưng mờ
giời
bẩu.
mờ
So sánh
Từ toàn dân
Nhưng mà
Trời
Bảo

Từ dùng theo ngôn ngữ nói
Dưng mà
Giời
Bẩu
Yêu cầu:- Phát âm theo âm thanh chuẩn của tiếng Việt
-Viết đúng theo quy tắc hiện hành về chính tả, về chữ viết nói chung.
1. Về ngữ âm và chữ viết
Ví dụ 1:Phát hiện lỗi về từ ngữ của các câu sau:
*-Khi ra pháp trường, anh ấy vẫn hiên ngang đến phút chót lọt
Những học sinh trong trường sẽ hiểu sai các vấn đề mà thầy giáo truyền tụng
Số người mắc và chết các bệnh truyền nhiễm đã giảm dần.
Những bệnh nhân không cần phải mổ mắt được khoa dược tích cực pha chế, điều trị bằng những thứ thuốc tra mắt đặc biệt
2, Về từ ngữ
* Ví dụ:1.Xác định lỗi trong câu:
-Khi ra pháp trường anh ấy vẫn hiên ngang đến phút
Những học sinh trong trường sẽ hiểu sai các vấn đề mà thầy giáo
Số người đã giảm dần.
Những bệnh nhân không cần phải mổ mắt
thứ thuốc tra mắt đặc biệt
chót lọt
truyền tụng
mắc và chết các bệnh truyền nhiễm
được khoa dược tích cực pha chế, điều trị bằng những
Về từ ngữ
Sửa lỗi trong câu:
-Khi ra pháp trường anh ấy vẫn hiên ngang đến phút
Những học sinh trong trường sẽ hiểu sai các vấn đề mà thầy giáo .
Số người

Những bệnh nhân không cần phải mổ mắt
chót.
truyền thụ
mắc các bệnh truyền nhiễm và chết vì nó đã giảm dần.
được điều trị bằng những thứ thuốc tra mắt đặc biệt do khoa dược điều chế
Ví dụ 2: Lựa chọn những câu dùng từ đúng:
Anh ấy có một yếu điểm: không quyết đoán trong công việc
Điểm yếu của họ là thiêú tinh thần đoàn kết.
Bọn giặc đã ngoan cố chống trả quyết liệt.
Bộ đội ta đã ngoan cường chiến đấu suốt một ngày đêm.
Tiếng Việt rất giàu âm thanh và hình ảnh, cho nên có thể nói đó là thứ tiếng rất linh động, phong phú.
2.Về từ ngữ
2.Về từ ngữ
Ví dụ 2: Lựa chọn những câu dùng từ đúng:
Anh ấy có một yếu điểm: không quyết đoán trong công việc
Điểm yếu của họ là thiêú tinh thần đoàn kết.
Bọn giặc đã ngoan cố chống trả quyết liệt.
Bộ đội ta đã ngoan cường chiến đấu suốt một ngày đêm.
Tiếng Việt rất giàu âm thanh và hình ảnh, cho nên có thể nói đó là thứ tiếng rất linh động, phong phú.
2.Về từ ngữ
Ví dụ 2: Lựa chọn những câu dùng từ đúng:
Anh ấy có một điểm yếu: không quyết đoán trong công việc
Điểm yếu của họ là thiêú tinh thần đoàn kết.
Bọn giặc đã ngoan cố chống trả quyết liệt.
Bộ đội ta đã ngoan cường chiến đấu suốt một ngày đêm.
Tiếng Việt rất giàu âm thanh và hình ảnh, cho nên có thể nói đó là thứ tiếng rất sinh động, phong phú.
2 Về từ ngữ
Yêu cầu :- Dùng từ ngữ đúng :
với hình thức và cấu tạo;
với ý nghĩa;
với đặc điểm ngữ pháp của chúng trong Tiếng Việt.
* Ví dụ 1: Phát hiện và chữa lỗi ngữ pháp
- Qua tác phẩm "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố đã cho ta thấy hình ảnh người phụ nữ nông thôn trong chế độ cũ.
- Lòng tin tưởng sâu sắc của những thế hệ cha anh vào lực lượng măng non và xung kích sẽ tiếp bước mình.
3. Về ngữ pháp
* Ví dụ 1: Phát hiện lỗi ngữ pháp:
- Qua tác phẩm "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố đã cho ta thấy hình ảnh người phụ nữ nông thôn trong chế độ cũ.
- Lòng tin tưởng sâu sắc của những thế hệ cha anh vào lực lượng măng non và xung kích sẽ tiếp bước mình
3. Về ngữ pháp
(Thiếu chủ ngữ)
( Thiếu nòng cốt câu)
Chữa lại:
Câu 1 - (Cách 1): Tác phẩm "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố đã cho ta thấy hình ảnh người phụ nữ nông thôn trong chế độ cũ.
- (Cách 2): Qua tác phẩm "Tắt đèn", Ngô Tất Tố đã cho ta thấy hình ảnh người phụ nữ nông thôn trong chế độ cũ.
Câu 2: Những thế hệ cha anh tin tưởng sâu sắc vào lực lượng măng non và xung kích sẽ tiếp bước mình.
*Ví dụ 2 :Lựa chọn những câu văn đúng:
- Có được ngôi nhà đã làm cho bà sống hạnh phúc hơn.
Ngôi nhà đã làm cho bà sống hạnh phúc hơn.
Có được ngôi nhà, bà đã sống hạnh phúc hơn.
Ngôi nhà đã mang lại niềm hạnh phúc cho bà
3, Về ngữ pháp
*Xác định câu đúng:
* Có được ngôi nhà, bà đã sống hạnh phúc hơn
Ngôi nhà đã làm cho bà sống hạnh phúc hơn
Ngôi nhà đã mang lại niềm hạnh phúc cho cuộc sống của bà
3.Về ngữ pháp
3.VÒ ng÷ ph¸p
*Ví dụ3:
Thuý Kiều và Thuý Vân đều là con gái của ông bà Vương viên ngoại .Nàng là một thiếu nữ tài sắc vẹn toàn, sống hoà thuận hạnh phúc với cha mẹ. Họ sống êm ấm dưới một mái nhà, cùng có những nét xinh đẹp tuyệt vời.Vẻ đẹp của Kiều hoa cũng phải ghen, liễu cũng phải hờn. Còn Vân có nét đẹp đoan trang thuỳ mị. Còn về tài nàng hơn hẳn Thuý Vân. Thế nhưng nàng đâu có hưởng hạnh phúc.
* Xác định lỗi:Các câu sắp xếp lộn xộn ;thiếu liên kết lô gic.
* Chữa đoạn văn: Thuý Kiều và Thuý Vân đều là con gái của ông bà Vương viên ngoại . Họ sống êm ấm dưới một mái nhà, hoà thuận và hạnh phúc với cha mẹ.Hai chị em đều có những nét xinh đẹp tuyệt vời. Kiều là một thiêú nữ tài, sắc vẹn toàn. Vẻ đẹp của nàng hoa cũng phải ghen, liễu cũng phải hờn. Thuý Vân lại có nét đẹp đoan trang thuỳ mị.Còn về tài, Thuý Kiều hơn hẳn Thuý Vân.Thế nhưng nàng đâu có được hưởng hạnh phúc.
* Yªu cÇu:
CÇn cÊu t¹o c©u theo ®óng quy t¾c ng÷ ph¸p tiÕng ViÖt.
DiÔn ®¹t ®óng c¸c quan hÖ ý nghÜa vµ sö dông dÊu c©u thÝch hîp.
C¸c c©u trong ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n cÇn ®­îc liªn kÕ chËt chÏ t¹o nªn mét v¨n b¶n m¹ch l¹c thèng nhÊt.
3. Về ngữ pháp


*VÝ dô1:
-Trong mét biªn b¶n vÒ tai n¹n giao th«ng:
Hoµng h«n ngµy 25/10, lóc 17giê 30, t¹i km 19 quèc lé 1A d· x¶y ra mét vô tai n¹n giao th«ng.
Trong mét bµi v¨n nghÞ luËn:
“ TruyÖn KiÒu” cña NguyÔn Du ®· nªu cao mét t­ t­ëng nh©n ®¹o hÕt søc lµ cao ®Ñp.

4. Về phong cách ngôn ngữ.
*VÝ dô1:
X¸c ®Þnh lçi:
-Trong mét biªn b¶n vÒ tai n¹n giao th«ng:
ngµy 25/10, lóc 17giê 30, t¹i km 19 quèc lé 1A d· x¶y ra mét vô tai n¹n giao th«ng.
Trong mét bµi v¨n nghÞ luËn:
“ TruyÖn KiÒu” cña NguyÔn Du ®· nªu cao mét t­ t­ëng nh©n ®¹o cao ®Ñp.

4. Về phong cách ngôn ngữ.
Hoàng hôn
hết sức là
4. Về phong cách ngôn ngữ.

*VÝ dô1:
Söa lçi :
-Trong mét biªn b¶n vÒ tai n¹n giao th«ng:
Ngµy 25/10, lóc 17giê 30, t¹i km 19 quèc lé 1A d· x¶y ra mét vô tai n¹n giao th«ng.
Trong mét bµi v¨n nghÞ luËn:
“ TruyÖn KiÒu” cña NguyÔn Du ®· nªu cao mét t­ t­ëng nh©n ®¹o rÊt cao ®Ñp.
4 .VÒ phong c¸ch ng«n ng÷
* VÝ dô 2:
BÈm cô, tõ ngµy cô b¾t ®i ë tï, con l¹i sinh ra thÝch ®i ë tï; bÈm cã thÕ, con cã d¸m nãi gian th× trêi tru ®Êt diÖt, bÈm qu¶ ®i ë tï s­íng qu¸. §i ë tï cßn cã c¬m ®Ó mµ ¨n, b©y g׬ vÒ lµng vÒ n­íc mét th­íc c¾m dïi kh«ng cã, ch¶ lµm g× nªn ¨n. BÈm cô, con l¹i ®Õn kªu cô, cô l¹i cho con ®i ë tï.
.
* X¸c ®Þnh c¸c tõ thuéc ng«n ng÷ nãi:
BÈm cô, tõ ngµy cô b¾t ®i ë tï, con l¹i sinh ra thÝch ®i ë tï; bÈm cã thÕ, con cã d¸m nãi gian th× trêi tru ®Êt diÖt, bÈm qu¶ ®i ë tï s­íng qu¸. §i ë tï cßn cã c¬m ®Ó mµ ¨n, b©y g׬ vÒ lµng vÒ n­íc mét th­íc c¾m dïi kh«ng cã, ch¶ lµm g× nªn ¨n. BÈm cô, con l¹i ®Õn kªu cô, cô l¹i cho con ®i ë tï.

4. VÒ phong c¸ch ng«n ng÷
*Yªu cÇu:
CÇn nãi vµ viÕt phï hîp víi c¸c ®Æc tr­ng vµ chuÈn mùc trong tõng phong c¸ch chøc n¨ng ng«n ng÷.
Những yêu về sử dụng tiếng Việt
-Về ngữ âm và chữ viết, cần phát âm theo âm thanh chuẩn của tiếng Việt, cần viết đúng theo qui tắc hiện hành về chính tả và về chữ viết nói chung.
-Về từ ngữ, cần dùng từ ngữ đúng với hình thức và cấu tạo, với ý nghĩa,với đặc điểm ngữ pháp của chúng trong tiếng Việt.
-Về ngữ pháp, cần cấu tạo câu theo đúng qui tắc ngữ pháp tiếng Việt, diễn đạt đúng các quan hệ ý nghĩa và sử dụng dấu câu thích hợp. Hơn nữa các câu trong đoạn văn và văn bản cần được liên kết chặt chẽ, tạo nên một văn bản mạch lạc thống nhất.
-Về phong cách ngôn ngữ, cần nói và viết phù hợp
với các đặc trưng trong từng phong cách chức năng ngôn ngữ.
Bài tập1: Lựa chọn những từ ngữ viết đúng trong các trường hợp sau:
1, Bàn hoàng/ bàng hoàng; chất phát/chất phác;
2 ,Bàn quan/ bàng quan; lãng mạng/ lãng mạn;
3,hiu trí/ hưu trí; uống riệu/ uống rượu;
4, trau chuốt/ chau chuốt; lồng làn/ nồng nàn;
5,đẹp đẽ/ đẹp đẻ; chặc chẻ/ chặt chẽ
Tổ1: Mục 1&2 Tổ 2: Mục 3; 4& 5
II. Luyện tập
Từ Đúng
Bàng hoàng
Chất phác
Bàngquan
Lãng mạn
Hưu trí
Uống rượu
Trau chuốt
Nồng nàn
Đẹp đẽ
Chặt chẽ
Từ sai
Bàn hoàng
Chất phát
Bàn quang
Lãng mạng
Hiu trí
Uống riệu
Chau chuốt
Lồng làn
Đẹp để
Chặc chẻ
II Luyện tập
Bài tập3:Phân tích chỗ đúng, sai của các câu và của đoạn văn sau:
Trong ca dao Việt nam những bài về tình yêu nam nữ là những bài nhiều hơn tất cả.Họ yêu gia đình, yêu cái tổ ấm cùng nhau sinh sống, yêu nơi chôn nhau cắt rốn. Họ yêu người làng, người nước, yêu từ cảnh ruộng đồng đến công việc trong xóm ngoài làng. Tình yêu đó nồng nhiệt, đằm thắm và sâu sắc.
*Xác định lỗi:ý của câu đầu và các câu sau không nhất quán; quan hệ thay thế của đại từ "họ" ở câu 2&3 không rõ.
Sửa đoạn văn: Ca dao Việt nam không chỉ có những bài về tình yêu nam nữ mà còn thể hiện những tình cảm khác của người bình dân. Họ yêu gia đình, yêu cái tổ ấm cùng nhau sinh sống, yêu nơi chôn nhau cắt rốn. Họ yêu người làng, người nước, yêu từ cảnh ruộng đồng đến công việc trong xóm ngoài làng. Tình yêu đó nồng nhiệt, đằm thắm và sâu sắc.
Củng cố bài học: 4yêu cầu sử dụng tiếng Việt
1,Về ngữ âm và chữ viết, cần phát âm theo âm thanh chuẩn của tiếng Việt, cần viết đúng theo qui tắc hiện hành về chính tả và về chữ viết nói chung.
2,Về từ ngữ, cần dùng từ ngữ đúng với hình thức và cấu tạo, với ý nghĩa,với đặc điểm ngữ pháp của chúng trong tiếng Việt.
3, Về ngữ pháp, cần cấu tạo câu theo đúng qui tắc ngữ pháptiếng Việt, diễn đạt đúng các quan hệ ý nghĩa và sử
dụng dấu câu thích hợp. Hơn nữa các câu trong đoạn văn và văn bản cần được liên kết chặt chẽ, tạo nên một văn bản mạch lạc thống nhất.
4,Về phong cách ngôn ngữ, cần nói và viết phù hợp
với các đặc trưng trong từng phong cách chức năng ngôn ngữ.