Tuần 24. Từ ấy

Kiểm tra bài cũ :
? Nền văn học Việt Nam từ thế kỉ XX đế cách mạng tháng 8 -1945 được chia thành mấy bộ phận văn học ? Kể tên các tác giả tiêu biểu của các bộ phận đó ?
VHVN từ thế kỉ XX đến cách mạng tháng 8- 1945 có hai bộ phận lớn :
VH công khai( VH hợp pháp ): Thế Lữ , Xuân Diệu , Huy Cận , Nam Cao …
VH không công khai ( VH bất hợp pháp ) Tố Hữu , Hồ Chí Minh , Sóng Hồng , Phan Bội Châu , Phan Châu Trinh …
Đáp án:
Từ ấy
(Tố Hữu )
Bài Mới :
I .Tìm hiểu chung
1. Tác Giả :
-( 1920- 2002 ) , tên khai sinh là
Nguyễn Kim Thành , quê : Phù Lai
-Quảng Thọ - Quảng Điền - Thừa Thiên Huế
- Cha và mẹ xuất thân trong gia đình nho học , yêu thích thơ ca, tục ngữ và dân ca Huế , Từ nhỏ Tố Hữu đã sống trong bầu không khí dân gian tắm đẫm trong lời ca ngọt ngào xứ Huế .
-Lớn lên trong cảnh đất nước nô lệ , Tố Hữu nhanh chóng bắt gặp lí tưởng và được kết nạp Đảng năm 1938

-Ở Tố Hữu có sự thống nhất cao độ giữa con người chính trị và con người thơ, giữa sự nghiệp thơ và sự nghiệp cách mạng .
-Các tập thơ gắn với cuộc sống cách mạng , chính trị thời sự đất nước : Từ ấy , Việt Bắc , Gió lộng , Ra trận ,Máu và hoa ,Một tiếng đờn Ta với ta .
-Tố Hữu là nhà thơ của lí tưởng cộng sản tiêu biểu cho khuynh hướng thơ trữ tình_chính trị,
-Nội dung chính trị trong thơ Tố Hữu luôn gắn với khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn . Tố Hữu đã hát lên bằng giọng ngọt ngào tâm tình tha thiết với những vần thơ đậm đà tính dân tộc .
2.Tập thơ “ Từ ấy “
-( 1937-1946 ): Tập thơ đầu tay của Tố Hữu




“ Từ ấy “ gồm ba phần


Xiềng xích
Máu lửa
Giải phóng
II. Đọc - hiểu văn bản
Khổ 1: Niềm vui sướng say mê khi gặp lí tưởng cách mạng
Hai câu đầu : Bút pháp tự sự kể về một kỉ niệm không quên của đời mình
“ Từ ấy “ Năm nhà thơ 18 tuổi , được kết nạp vào Đảng Cộng Sản
Tố Hữu khẳng định lí tưởng cách mạng như một nguồn sáng mới làm bừng sáng tâm hồn nhà thơ
+ “ Nắng hạ “Ánh sáng rực rỡ => Tư tưởng mới
+ “ Mặt trời chân lí “: Tư tưởng đúng đắn
+ “ Bừng “: Ánh sáng phát ra đột ngột

+ “ Chói “Ánh sáng có sức xuyên mạnh ; “ Chói qua tim “ Thấm nhuần cả lí trí và tình cảm .
Thái độ thành kính , ân tình , thể hiện ánh sáng của lí tưởng đã hoàn toàn xua tan màn sương mù của ý thức tiểu tư sản và mở ra trong tâm hồn nhà thơ một chân trời mới của nhận thức , tư tưởng tình cảm .
Hai câu sau bút pháp trữ tình lãng mạn -> Niềm vui
+ Sự so sánh tâm hồn : Vườn hoa lá , đầy hương thơm , âm thanh , sắc mầu

2 . Khổ 2 : Nhận thức mới về lẽ sống
- Sự nhận thức hài hoà “ cái tôi “ cá nhân và “ cái ta “ chung của mọi người
“ Buộc lòng “ : Ý thức tự nguyện
“ Trăm nơi “ : Hoán dụ chỉ mọi người sống ở khắp nơi
“ Trang trải “ : Tâm hồn nhà thơ trải rộng với cuộc đời
-Hai câu sau : Tình cảm hữu ái giai cấp
Câu 3 Nhà thơ đặc biệt quan tâm đến quần chúng lao khổ
“Khối đời “ : Ẩn dụ khối người đông đảo . Khi cá nhân hoà mình vào tập thể cùng lí tưởng thì sức mạnh của mỗi người sẽ được nhân lên gấp bội
=> Tóm lại : Tố Hữu đã đặt mình vào giữa dòng đời và môi trường rộng lớn của quần chúng lao khổ để tìm thấy niềm vui lớn .
3. Khổ 3:
Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm
“ Tôi đã là “: Sự chuyển biến lớn
“Con ,em, anh” tình cảm thương yêu ruột thịt
Vạn : Số từ ước lệ chỉ số lượng hết sức đông đảo .
-Khẳng định một tình cảm gia đình đầm ấm , thân thiết . Bản thân nhà thơ tự thấy mình là một thành viên của đại gia đình quần chúng lao khổ
-Tấm lòng đồng cảm xót thương của nhà thơ khi nói đến những kiếp phôi pha “ những em nhỏ “ Không áo cơm cù bất cù bơ”
=> Từ đó Tố Hữu đã đề cao tinh thần trách nhiệm
III. Tổng kết :
1.Nội dung tư tưởng .
-” Từ ấy “ là lời tâm nguyện của người thanh niên yêu nước giác ngộ lí tưởng cách mạng
2. Nghệ thuật.
-Hình ảnh tươi sáng nhiều biện pháp tu từ và ngôn ngữ giầu nhạc điệu
+Ẩn dụ : Nắng hạ , mặt trời chân lí , chói qua tim …
+So sánh : Hồn tôi là một vườn hoa lá …
+Hoán dụ : Trăm nơi , khối đời …
+Điệp từ : Tôi , để ,là, vạn …
+Thể thơ thất ngôn tự do nhạc điệu sôi nổi, náo nức say mê …
Bài tập nâng cao : Em hãy viết một đoạn văn ngắn về niềm vui say mê của Tố Hữu khi bắt gặp lí tưởng Cộng Sản , căn cứ vào bài thơ “ Từ ấy “