Tuần 24. Từ ấy

Đọc văn:
Từ ấy
- Tố Hữu -
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả Tố Hữu :

Quê: Thừa Thiên - Huế.
Giác ngộ cách mạng năm 1937. Trở thành nhà thơ Cộng sản.

Đến với thơ và Cách mạng cùng một thời điểm  con đường thơ của ông luôn gắn liền và song hành với các chặng đường của Cách mạng.

 Tố Hữu là nhà thơ lớn của dân tộc; là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam.
1920- 2002
Nguyễn Kim Thành - Tố Hữu

Đọc văn: Từ ấy

Theo sát chặng đường cách mạng Việt Nam
Huân chương Sao vàng ( 1994), giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật ( 1996), giải thưởng văn học ASEAN ( 1999)
Từ ấy - Việt Bắc - Gió lộng - Ra trận - Máu và hoa - Một tiếng đờn - Ta với ta
- Tố Hữu là một nhà thơ lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại , các sáng tác của ông :
1937-1946
1955 -1961
1947-1954
1972 -1977
1962- 1971
1999
1992
Chân dung của Tố Hữu lúc 17 và 20 tuổi
Tố Hữu lúc 17 tuổi
Tố Hữu lúc 20 tuổi
Đọc văn: Từ ấy
2 . Tác phẩm :

a . Tập thơ Từ ấy : - là tập thơ đầu tay của Tố Hữu
- ND : niềm say mê lí tưởng , khao khát được chiến đấu , hi sinh cho cách mạng .
- Bố cục : 3 phần : “ Máu lửa ” , “ Xiềng xích ” , “ Giải phóng ” .

b. Bài thơ Từ ấy :
- Vị trí : Nằm trong phần 1 “Máu lửa” của tập Từ ấy . Là bài thơ mở đầu cho con
đường cách mạng , con đường thi ca của Tố Hữu .

- Hoàn cảnh sáng tác : Được sáng tác ở Huế , tháng 7-1938 khi Tố Hữu được kết
nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương .

- Nhan đề bài thơ : Từ ấy : Thời điểm Tố Hữu được kết nạp vào Đảng :
+ Đánh dấu bước ngoặt vĩ đại trong cuộc đời nhà thơ .
+ Phân định thời gian truớc và sau “Từ ấy” .

- Bố cục: 3phần :


Từ ấy

Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim…

Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời

Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ..

( Tố Hữu)
Niềm vui sướng mãnh liệt của nhà thơ khi gặp ánh sáng lí tưởng
Nhận thức sâu sắc về lẽ sống
Chuyển biến sâu sắc trong tình cảm
Đọc văn: Từ ấy
II. Đọc - hiểu văn bản
1.Khổ 1: Niềm vui sướng của nhà thơ khi bắt gặp lí tưởng cộng sản
“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim”
Đọc văn: Từ ấy
1. Khổ 1: Niềm vui sướng khi bắt gặp lí tưởng cộng sản
“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim”
Hình ảnh ẩn dụ
- so sánh
+ “ Bừng nắng hạ”
+ “Mặt trời chân lí”
+ “Hồn tôi –
vườn hoa lá”…
Từ ngữ có sức
biểu cảm cao
+ “Bừng”
+ “Chói”
+ “Rất đậm…
rộn tiếng”…
Hình ảnh tươi
sáng, tràn đầy
sức sống và
tuổi trẻ
-Tố Hữu sung sướng đón nhận lí tưởng như cỏ cây hoa lá đón ánh mặt trời , chính lí tưởng cộng sản ấy đã mang tới niềm vui sống cho cuộc đời và sức sống mới cho thơ.



Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời
2.Khổ 2 : Sự nhận thức sâu sắc về lẽ sống
Đọc văn: Từ ấy
lòng tôi ……………………..mọi người
tình …………………….. …..trăm nơi
hồn tôi …… ………………..bao hồn khổ
2.Khổ 2 : Sự nhận thức sâu sắc về lẽ sống
Đọc văn: Từ ấy
Cá nhân
Nhân quần
rộng lớn
BUỘC
TRANG TRẢI
GẦN GŨI
MẠNH KHỐI ĐỜI
CÁI “TÔI” cá nhân nhà thơ tự nguyện HÒA VÀO VỚI CÁI “TA” chung của quần
chúng lao khổ để từ đó tìm thấy sức mạnh mới trong đấu tranh cách mạng .
Qua đó , Tố Hữu cũng khẳng định mối liên hệ sâu sắc giữa văn học và cuộc
sống (chủ yếu là cuộc sống của quần chúng nhân dân).
VỚI
3. Sự chuyển biến sâu sắc về tình cảm
Đọc văn: Từ ấy
TÔI
CON
của vạn nhà
EM
của vạn kiếp…
ANH
của bầy em nhỏ..
Tố Hữu đã khẳng định một cách chắc chắn , vững vàng : “Tôi” – là thành viên của “vạn nhà”, có tình cảm ruột thịt với quần chúng lao khổ .
Đó là ý thức giác ngộ lẽ sống mang tính giai cấp của người công sản trong cuộc sống , vận động tuyên truyền và đấu tranh cách mạng .
Từ ấy

Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim…

Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời

Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ..

( Tố Hữu)
Niềm vui sướng mãnh liệt của nhà thơ khi gặp lí tưởng cộng sản
Nhận thức sâu sắc về lẽ sống
Chuyển biến sâu sắc trong tình cảm
“TÔI” HÒA VỚI CÁI “TA”
“TÔI” GẮN BÓ MÁU THỊT VỚI ĐẠI GIA ĐÌNH
Niềm vui sướng mãnh liệt của nhà thơ khi gặp lí tưởng cộng sản
Nhận thức sâu sắc về lẽ sống
Chuyển biến sâu sắc trong tình cảm
“TÔI” HÒA VỚI CÁI “TA”
“TÔI” GẮN BÓ MÁU THỊT VỚI ĐẠI GIA ĐÌNH
Câu hỏi: Sau khi được giác ngộ lí tưởng,
cái “Tôi”Tố Hữu có khác gì với cái “tôi”
tiểu tư sản ngày trước và cái “tôi”
lãng mạn thơ Mới?
Trên dòng sông mù sương
Tôi đã khô như cây sậy bên đường
Đâu dám ước làm hoa thơm trái ngọt
Tôi đã chết lặng im như con chim
không bao giờ được hót…
( Tố Hữu)

Ta là một, là riêng, là thứ nhất
Không có chi bè bạn nổi cùng ta
…
Ta là con nai bị chiều đánh lưới
Không biết đi đâu đứng sầu bóng tối..
( Xuân Diệu)
Với tôi tất cả như vô nghĩa
Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau
(Chế lan Viên)
Niềm vui sướng mãnh liệt của nhà thơ khi gặp lí tưởng cộng sản
Nhận thức sâu sắc về lẽ sống
Chuyển biến sâu sắc trong tình cảm
“TÔI” HÒA VỚI CÁI “TA”
“TÔI” GẮN BÓ MÁU THỊT VỚI ĐẠI GIA ĐÌNH
Lí tưởng cộng sản đã có ý nghĩa
như thế nào đối với người chiến sĩ
Tố Hữu và nhà thơ Tố Hữu?
- Chiếu rạng một cuộc đời
Khơi nguồn sáng tạo
một hồn thơ mới
Đọc văn: Từ ấy
I. Tiểu dẫn
II. Đọc hiểu
III. Tổng kết
Câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 1: Bài thơ Từ ấy có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc đời và sự nghiệp thơ ca của Tố Hữu?
Là tuyên ngôn về lẽ sống của một người chiến sĩ cách mạng
Là tuyên ngôn nghệ thuật của nhà thơ cách mạng
Có ý nghĩa mở đầu, định hướng cho toàn bộ quá trình sáng tác của Tố Hữu
Cả 3 ý kiến trên
Đọc văn: Từ ấy
I. Tiểu dẫn
II. Đọc hiểu
III. Tổng kết
Bài thơ Từ ấy là một tuyên ngôn về lẽ sống của một người chiến sĩ cách mạng đồng thời cũng là tuyên ngôn nghệ thuật của một nhà thơ cách mạng. Bài thơ có ý nghĩa mở đầu định hướng cho sự nghiệp sáng tác của Tố Hữu.
Câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 2: Sức hấp dẫn mới mẻ của bài thơ “Từ ấy”:
Hình thức nghệ thuật hiện đại
Một chủ thể trữ tình trẻ trung, nhiệt huyết
Cách cảm thụ và thể nghiệm sáng tạo
Cả 3 ý kiến trên
Đọc văn: Từ ấy
I. Tiểu dẫn
II. Đọc hiểu
III. Tổng kết
Bài thơ Từ ấy là tuyên ngôn về lẽ sống của một người chiến sĩ cách mạng đồng thời cũng là tuyên ngôn nghệ thuật của một nhà thơ cách mạng. Bài thơ có ý nghĩa mở đầu định hướng cho sự nghiệp sáng tác của Tố Hữu.
Tố Hữu đã đóng góp vào việc hiện đại hóa thơ ca cách mạng. Tố Hữu là một gạch nối giữa thơ Mới và thơ ca cách mạng.
Thảo luận: Qua bài thơ Từ ấy, em hãy chỉ ra một số đặc điểm phong cách thơ Tố Hữu?
1. Thơ Tố Hữu là sự kết hợp nhuần nhuyễn 2 yếu tố trữ tình và chính trị. Qua trái tim nhạy cảm của nhà thơ, những vấn đề chính trị, tình cảm lớn trở thành cảm hứng nghệ thuật thực sự

Mang đến cho thơ ca cách mạng một tiếng thơ trẻ trung sôi nổi, tràn đầy cảm hứng lãng mạn.

2. Giọng điệu thơ tâm tình ngọt ngào tha thiết, giọng của tình thương mến. Thơ đậm đà tính dân tộc.
“ Tố Hữu đã đưa thơ trữ tình chính trị lên trình độ rất đỗi trữ tình”
( Xuân Diệu)
Bài tập về nhà:

1. Học thuộc bài thơ và viết một đoạn văn ngắn nói lên cảm nghĩ của anh (chị) về một khổ thơ mà mình cho là hay nhất trong bài thơ Từ ấy .

2. Lí tưởng sống của người chiến sĩ cộng sản trong “Từ ấy” có ý nghĩa như thế nào đối với thanh niên hiện nay?(Hãy viết một bài tự luận ngắn.)