Tuần 23. Những đứa con trong gia đình

TRÂN
TRỌNG
ĐÓN
CHÀO
THẦY
CÔ
ĐẾN
DỰ
GIỜ !
NHỮNG ĐỨA CON TRONG GIA ĐÌNH (tiết 1)
(Nguyễn Thi)
Tiết 67:
Kiểm tra bài cũ
Cảm nhận về con người của vùng rừng U Minh Hạ qua đoạn trích:Bắt sấu rừng U Minh Hạ?
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Nguyễn Thi (1928 - 1968) tên thật là Nguyễn Hoàng Ca, quê Nam Định, có tuổi thơ tủi cực.
- Năm 1943, vào Sài Gòn kiếm sống, năm 1945 tham gia cách mạng, 1954 tập kết ra Bắc, 1962 trở lại miền Nam, 1968 hy sinh tại mặt trận Sài Gòn.
Sài Gòn mùa xuân 1968
- Sự nghiệp sáng tác: là 1 trong những cây bút văn xuôi hàng đầu của văn nghệ giải phóng Miền Nam chống Mĩ, là nhà văn của người nông dân Nam Bộ.
- Tác phẩm: Trăng sáng, Đôi bạn, Truyện và kí.
- Được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2000.
2. Xuất xứ
- Được sáng tác 2/1966, in lần đầu trên tạp chí Văn nghệ Quân Giải phóng.
- Sau được in trong tập "Truyện và kí" (1978).
Chiến sĩ giải phóng quân
3. Tóm tắt truyện
Trong 1 trận đánh, Việt bị thương nặng, lạc đơn vị, anh hồi tưởng về gia đình và đồng đội. Cha mẹ Việt đều bị giặc giết, Chiến và Việt giành nhau đi bộ đội. Chú Năm cho phép cả 2 lên đường, hai chị em mang bàn thờ má sang gửi chú Năm. Việc nhà sắp xếp chu toàn. Anh Tánh cùng tiểu đội đã tìm được Việt vẫn chắc tay súng, Việt được đưa về điều trị. Anh định viết thư cho chị Chiến.
4. Chủ đề
Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người dân Nam Bộ, yêu nước, căm thù giặc sâu sắc. Đồng thời, khẳng định truyền thống gia đình và truyền thống dân tộc tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn cho nhân dân ta chống lại kẻ thù xâm lược.
II. Tìm hiểu văn bản
1. Tình huống truyện.
Nhân vật rơi vào một tình huống đặc biệt: trong một trận đánh, bị thương nặng phải nằm lại giữa chiến trường. Anh nhiều lần ngất đi tỉnh lại, tỉnh rồi lại ngất.
Tình huống truyện đã đem đến cách trần thuật qua dòng hồi tưởng miên man đứt, nối, vì vậy đem đến cho tác phẩm màu sắc trữ tình đậm đà, tự nhiên. Đồng thời tạo điều kiện để nhà văn thâm nhập vào thế giới nội tâm nhân vật để dẫn dắt truyện.
II. Tìm hiểu văn bản
1. Truyền thống gia đình
- Các thế hệ trong gia đình chịu nhiều đau thương do tội ác kẻ thù
+ Ông nội bị giặc giết
+ Cha bị chặt đầu
Nỗi sợ hãi của người dân trước họng súng giặc Mỹ (ảnh chụp lại tại Khu trưng bày Chứng tích Sơn Mỹ
Thảm sát Mĩ Lai
+ Má bị trúng đạn của Mĩ
+ Thím Năm cũng bị giặc bắn chết
-> Đau thương mất mát đã hun đúc ngọn lửa căm thù trong tâm hồn những người dân Nam Bộ mộc mạc.
Vẻ đẹp người phụ nữ Nam bộ xưa
- Truyền thống yêu nước, đánh giặc ngoại xâm:
+ Người cha là cán bộ Việt Minh anh dũng đến giây phút cuối cùng.
+ Má Việt cũng là hiện thân của truyền thống: dáng người chắc, khỏe, sực mùi lúa gạo và mồ hôi.
-> Sự cần cù sương nắng nuôi con, cắn răng kìm nén đau thương để sống, che chở cho đàn con, tranh đấu với kẻ thù.
Bà Nguyễn Thị Định – Phó tư lệnh quân giải phóng miền Nam
+ Chú Năm: đại diện cho truyền thống, lưu giữ truyền thống (trong câu hò, trong cuốn sổ).
* Truyền thống yêu nước mãnh liệt, căm thù giặc và tinh thần chiến đấu đã gắn kết những con người trong gia đình với nhau và những đứa con là sự tiếp nối truyền thống của cha mẹ.
Tượng đài Sơn Mỹ
III. Tổng kết: Ghi nhớ (sgk)