Tuần 23. Đây thôn Vĩ Dạ

I.GIỚI THIỆU
1.Tác giả (1912 -1940):

Tên thật là Nguyễn Trọng Trí
Làm thơ từ năm 16 tuổi
- Năm 1936 : lấy tên là Hàn Mặc Tử
mắc bệnh phong
-Năm 1940 ,qua đời



Bệnh tật đã nung cháy sự sống của nhà thơ lên thành ngọn đuốc thiêu bằng mọi biên giới của đời thường . Chính vì thế nhà thơ dã thể hiện con người mình, thơ mình trong mảnh đất vừa thực vừa hư, vừa tỉnh vừa mơ. Đây là phong cách thơ Ha�n Mặc Tử.
Tên thật là Nguyễn Trọng Trí
Làm thơ từ năm 16 tuổi
- Năm 1936 : lấy tên là Hàn Mặc Tử
mắc bệnh phong
-Năm 1940 :qua đời



2 .Tác phẩm:
- Thơ : Gái quê (1936);Lệ Thanh thi tập (1936); Thơ điên(1937-1938)
- Kịch thơ: Hội quần tiên; Duyên kì ngộ.


3.Bài thơ ?Đây thôn Vĩ Dạ?:
a.Xuất xứ:
?Đây thôn Vĩ Dạ? lúc đầu có tên ?Ở đây thôn Vĩ Dạ? trích trong tập ?Thơ điên .
b. Hoàn cảnh sáng tác:
Bài thơ là nguồn cảm xúc của nhà thơ trước tấm bưu ảnh của một người con gái xứ Huế mang tên Hoàng Cúc gởi tặng khi tác giả lâm bệnh nặng ở Quy Nhơn.
a. Xuất xứ:

?Đây thôn Vĩ Dạ? lúc đầu có tên ?Ở đây thôn Vĩ Dạ? trích trong tập ?Thơ điên?.


Sao anh không về chơi thôn Vĩ ?Nhìn nắng hàng cau nắng mới lênVườn ai mướt quá xanh như ngọcLá trúc che ngang mặt chữ điền?

Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?

Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng qúa nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ?

II- PHÂN TÍCH

S ao anh không về chơi thôn Vĩ ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt qúa xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền
Câu hỏi tu từ.
Lời trách ,lời mời ,mong đợi .
Tình cảm thân thiết .
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
hàng cau
mới lên

? điệp từ ,nhấn mạnh ánh nắng ban mai ở vùng quê thanh khiết , tinh khôi
A�nh nắng trong thơ Hàn Mặc Tử thường lạ,đầy ấn tượng. Đó là nắng ửng, nắng loạn, nắng tươi, nắng chang chang. Nhưng trong bài thơ này ánh nắng ấy chỉ là ánh nắng ban mai buổi sớm giản dị mà vẫn đẹp đến lạ thường, nhờ có ánh nắng ấy mà hàng cau sau một đêm đang còn thấm đẫm sương đêm giờ đây đang vươn căng mình ra hút lấy những tia nắng đầu tiên tinh khiết của mặt trời buổi sớm. Nhờ có ánh nắng mới lên mà hàng cau trở nên bừng sáng đầy sức sống.
Nắng
Vườn ai mướt qua � xanh như ngọc
Vườn ai
mướt quá
xanh như ngọc : so sánh
? dùng từ sáng tạo, mới lạ ở chất tạo hình, hình ảnh một khu vườn xanh non mỡ màng, đẹp và quý như ngọc.
Câu hỏi tu từ, đại từ phiếm chỉ ? Ai?

? Khẳng định đây là khu vườn của người đã trách hờn mình ở câu thơ đầu.
Lá trúc che ngang mặt chữ điền
Lá trúc che ngang mặt chữ điền
Hình ảnh hư hư thực thực, vẻ đẹp dịu dàng, kín đáo, e ấp và phúc hậu.
? Cảnh đẹp bình dị mà say lòng người. Lòng yêu đời, thiết tha với cuộc sống của thi nhân.
Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?
-Nhịp thơ : 4/3 , nhẹ nhàng , trầm.

-Hình ảnh: Gió lối gió - Mây đường mây
? gợi sự chia xa, chia cắt.

-Nghệ thuật: nhân hoá ? dòng nước buồn thiu? ? nỗi buồn hiu hắt
Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?
- Điệp từ ?trăng?: Không gian tràn ngập ánh trăng, cảnh lung linh huyền ảo, chìm trong mộng mị .
-Câu hỏi tu từ; đại từ phiếm chỉ ?Ai? ? sự khắc khoải, băn khoăn và niềm hi vọng.
=> Cảnh xứ Huế trầm tư, duyên dáng, thơ mộng Nỗi buồn xa vắng, một tình yêu đơn phương , mong manh như sương khói.


Trăng trong thơ Hàn Mặc Tử biến hoá khôn lường , lúc thì kì quái gắt gao : ?Gió rít tầng cao trăng ngã ngửa / Vỡ tan thành vũng đọng vàng khô? , lại có lúc khêu gợi , lả lơi : ?Trăng nằm sõng soài trên cành liễu / Đợi gió đông về để lả lơi? .Còn ở bài thơ này ánh trăng đang tan mình trong dòng nước tạo thành ?sông trăng? , liên tưởng tinh tế ấy đã tạo ra hình ảnh trôi giữa đôi bờ hư ?thực , vỗ� cả vào hai bến Hiện Thực ? Huyền A�o .


Nhịp điệu : 1/3/3 gấp , khắc khoải hơn.
Điệp từ ?kháck đường xa?
? mơ hồ ,chờ mong tha thiết
Áo em trắng quá nhìn không ra
? em đẹp ,thánh thiện nhưng xa vời , hư ảo.
Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng qúa nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ?
Không có sự xác định rõ ràng,tất cả như một khối ảo ảnh .

Ai biết tình ai có đậm đà?
Đại từ phiếm chỉ ?Ai? ? khát vọng yêu và được yêu dù tình yêu mong manh
�
?Ai? có thể hiểu là cô gái Huế ,và cũng có thể là Hàn Mặc Tư �, hai vị trí này có thể hoán đổi cho nhau . Lời thơ bâng khuâng ,hư thực ,không hiểu thiếu nữ� Huế e ấp , kín đáo có hiểu cho tình cảm của thi nhân hay không va �tình cảm của họ có bền chặt không hay cũng mờ ảo như sương khói xứ Huế .
Câu thơ cho ta thấy sợi dây duy nhất trói buộc nhà thơ với cuộc đời là chữ Tình , dù cái tình ấy mong manh .
.
=> Cả khối ảo ảnh bao trùm toàn bộ cái thực.
Tâm sự lẻ loi cô đơn trước thực tại và một
nỗi lòng đang nhớ đang yêu ,mội tình yêu
trong mộng ảo.
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh


III.TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật :
Giọng thơ khắc khoải,da diết.
Hình ảnh, ngôn ngữ gợi cảm .
Thế giới mộng và thực gặp nhau tạo vẻ
đẹp toàn bích cho bài thơ.