Tuần 23. Đây thôn Vĩ Dạ

Đây thôn Vĩ Dạ

HÀN MẶC TỬ
I) Tìm hiểu chung
Tác giả
Tên thật là Nguyễn Trọng Trí (1912-1940)
Quê quán: Phong Lộc-Đồng Hới ( nay là Quảng Bình)
Làm thơ từ năm 14-15 tuổi bắt đầu bằng thơ cổ điển Đường luật sau mới theo khuynh hướng thơ lãng mạn
1936 mắc bệnh phong
1940 nhà thơ từ trần

Tác phẩm
Ra ñôøi naêm 1938 khi taùc giaû ñang bò beänh naëng
Laáy caûm höùng töø taám thieáp veõ phong caûnh Hueá maø baø Hoaøng Thò Kim Cuùc ñaõ göûi taëng
Ñöôïc in trong taäp “Thô ñieân” ( sau naøy laø “Ñau thöông”)
II) Đọc -hiểu tác phẩm
Khoå thô ñaàu

Câu hỏi mở đầu bài thơ là của ai? Tác giả hay cô gái? Cảm nhận về câu thơ?
Là lời tự vấn lòng mình của Hàn Mặc Tử
Gôïi caûm giaùc nhö lôøi traùch nheï nhaøng vaø cuõng nhö lôøi môøi goïi tha thieát cuûa coâ gaùi vôùi nhaø thô.
 Noãi ñau day döùt nhöùc nhoái cuûa taùc giaû khi khoâng trôû veà ñöôïc vôùi ngöôøi yeâu daáu
3 caâu thô tieáp theo:
Thoân Vó qua hoài töôûng cuûa nhaø thô: hieän leân trong caûnh bình minh röïc rôõ “naéng môùi leân”
Hai neùt veõ taøi hoa: neùt ban mai röïc rôõ treân cao hoaø cuøng maøu xanh möôùt nhö ngoïc cuûa vöôøn caây sum seâ traùi döôùi thaáp
Moät chöõ “ai” vöøa nhö phieám chỉ laïi nhö xaùc ñònh, nhoùi leân moät noãi ñau
Buùt phaùp taû caûnh tinh teá (“naéng môùi leân” thì söông môùi tan vaø vöôøn caây môùi “möôùt” nhö vaäy môùi coù moät maøu “xanh nhö ngoïc”)
 Böùc tranh vöôøn queâ ñeïp vaø ñaày quyeán ruõ.
Haøng cau queâ nhaø vaø maøu xanh ñaát Vieät mang theâm giaù trò môùi qua ngoøi buùt cuûa taùc giaû
Coù söï ñoái laäp giöõa ÑEÏP vaø ÑAU:caûnh caøng Ñeïp khieán loøng ngöôøi caøng Ñau maø loøng caøng Ñau thì caûnh hieän leân caøng Ñeïp
Khoå thô thöù hai
Khổ thơ này có hình ảnh gì quen thuộc?
Những hình ảnh đó gợi cảm xúc gì?
Boán hình aûnh quen thuoäc cuûa thô Ñöôøng
Gioù,maây,soâng, traêng_hình aûnh khoâng phaûi ñeå gôïi taû
Laø ñoaïn thô “taû caûnh nguï tình”
“Gioù theo loái gioù, maây ñöôøng maây”
Hai hình aûnh luoân song haønh maø laïi coù nghòch caûnh naøy, phaûi chaêng do taâm traïng cuûa taùc giaû:xa ngöôøi yeâu (khoâng moân ñaêng hoä ñoái???):
“Anh theo loái anh, em ñöôøng em”
“Thuyeàn ai ñaäu beán soâng traêng ñoù”
“Trăng” là hình ảnh quen thuộc trong thơ Hàn.
Trăng “chỉ có thể là mơ ước về hạnh phúc”(Phan Cự Đệ) và “trăng biểu hiện niềm cô đơn tuyệt đối. Trăng cưu mang niềm mơ ước”(Huỳnh Phan Anh)
 “Bến sông trăng” là bến của khát khao hạnh phúc

“Có chở trăng về kịp tối nay?”
“Chở trăng” là chở hạnh phúc,thi nhân mong muốn hạnh phúc sẽ đến với mình.
Hi vọng tràn đầy nhưng nghi vấn đã hong khô tất cả.
Câu hỏi tu từ nhấn mạnh chữ “kịp” như khắc khoải,lo âu, như luyến tiếc mà bất lực . Khi chở trăng là khi đã muộn.
Khổ thơ thứ ba.
“Mơ khách đường xa,khách đường xa”:
Không nhờ được thiên nhiên tác giả nhờ tới con người nhưng người yêu bây giờ chỉ còn lại ở trong mơ
“Khách đường xa” láy lại hai lần để chỉ sự xa cách vô cùng.




“Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”
Có lẽ khoảng cách đã khiến tác giả “nhìn không ra”.
Nghi ngờ tất cả có phải do “sương khói mờ nhân ảnh?”
Tất cả tâm trạng nghi ngờ dồn vào câu cuối:
“Ai biết tình ai có đậm đà?”
Phải chăng tác giả và cô gái đang nghi ngờ tình cảm họ giành cho nhau? Giống như Kim-Kiều:
“ Tình trong như đã, mặt ngoài còn e”.



III) Ngheä thuaät
Tứ thơ mới lạ
Là tứ thơ logic về tâm trạng nhưng lại “nhảy cóc” về cảnh
Bút pháp trữ tình.
IV) Tổng kết
Ghi nhớ_SGK_40