Tuần 23. Đây thôn Vĩ Dạ

Nhiệt liệt chào mừng các vị đại biểu và các thầy cô giáo về dự hội giảng
Cụm Thuỷ Nguyên
Năm học 2006-2007
Giảng văn :
Hàn Mặc Tử
Giáo viên : Lê Thị Thuý Huân
Trường : THPT Quang Trung
Hàn Mặc Tử ( 1912 - 1940 )
I. TiÓu dÉn :
1. T¸c gi¶:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
Câu 1: Nhận định nào sau đây nói đúng về Hàn Mặc Tử :
Sinh ra trong gia đình công giáo nghèo ở Quảng Bình.
Sinh ra trong một gia đình trí thức ở Quảng Trị.
Sinh ra trong một gia đình quan lại ở Quảng Bình.
I. TiÓu dÉn:
1. T¸c gi¶:


Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
Câu 2 : Nhận định nói chính xác về Hàn Mặc Tử là :
A . Mắc căn bệnh nan y ( bệnh phong) khi còn rất trẻ.
B . Mắc căn bệnh nan y ( bệnh phong) khi trung niên.
C . Mắc căn bệnh nan y ( bệnh phong) khi đã về già.


I.TiÓu dÉn:
1. T¸c gi¶:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
Câu 3: Nhận định chính xác nhất về hồn thơ Hàn Mặc Tử là :
Hồn thơ mãnh liệt, giàu khát khao vọng giao hoà với cuộc đời.
Hồn thơ mãnh liệt nhưng luôn quằn quại, đau đớn.
Hồn thơ sầu não,luôn hướng tới sự giao hoà giữa con người và tạo vật.
Hồn thơ lãng mạn, bay bổng, buồn nhiều mà vẫn gắn bó với đất nước quê hương thắm thiết.
I. TiÓu dÉn:
1. T¸c gi¶:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
Câu 4 :Tập thơ không phải của Hàn Mặc Tử là ?
Gái quê.
Thơ điên.
Điêu tàn.
Xuân như ý.

I. TiÓu dÉn:
1. T¸c gi¶:
2. XuÊt xø bµi th¬:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
Câu 5: Dựa vào kiến thức trong sách giáo khoa hãy cho biết dòng nào sau đây nói đúng về xuất xứ của bài thơ:
Bài thơ được khơi nguồn cảm hứng từ bức tranh Vĩ Dạ do Hoàng Cúc tặng.
Bài thơ được khơi gợi từ bức bưu ảnh có lời đề tặng của Hoàng Cúc.
Bài thơ được khơi gợi từ bức ảnh Hoàng Cúc và sông nước xứ Huế mộng mơ.
Bài thơ được khơi gợi từ bức tranh do Quách Tấn tặng.

I. TiÓu dÉn:
1. T¸c gi¶:
2. XuÊt xø bµi th¬:
3. Bè côc :

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
Khổ 1 : Cảnh thôn Vĩ lúc hừng đông.
Khổ 2 : Cảnh đêm trăng trên sông Hương.
Khổ 3 : Cảnh sương khói mờ ảo và con người xứ Huế.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền ?

Gió theo lối gió ,mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu ,hoa bắp lay;
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?

Mơ khách đường xa ,khách đường xa,
áo em trắng quá nhìn không ra;
ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ?
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1.Khæ th¬ thø nhÊt:
Theo em câu mở đầu của bài thơ là lời của ai ?
Sao anh không về chơi thôn Vĩ ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền ?

I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử

1.Khæ th¬ thø nhÊt:
C©u 1 : + Lêi cña nh÷ng c« g¸i HuÕ.
+ Lêi cña Hoµng Cóc.
+ Lêi cña chÝnh t¸c gi¶.
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1.Khæ th¬ thø nhÊt:
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
Cảnh thôn Vĩ hiện lên qua những hình ảnh nào ?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1.Khæ th¬ thø nhÊt:
Cảnh thôn Vĩ: + Nắng hàng cau.
+ Vườn ai : mướt quá, xanh như ngọc.
+ Lá trúc, mặt chữ điền.
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên.
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc.
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1.Khæ th¬ thø nhÊt:
Em h·y nãi lªn c¶m nhËn cña m×nh vÒ h×nh ¶nh “ n¾ng hµng cau” ?
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1. Khæ th¬ thø nhÊt:
Hình ảnh " Nắng hàng cau nắng mới lên " :
- Nắng từ trên cao, tinh khôi , trong trẻo của buổi sớm mai.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
Để tả khu vườn nhà thơ đã sử dụng hình thức nghệ thuật nào ?
I. TiÓu dÉn :
I. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1. Khæ th¬ thø nhÊt:
- “V­ên ai” : “ ai”- ®¹i tõ phiÕm chØ.
“ M­ít qu¸ “: tÝnh tõ + tõ chØ møc ®é : giäng reo vui, ngì ngµng.
+ sù m­ît mµ t­¬i non, xanh ãng ¶ cña c©y l¸ VÜ D¹.
+ c¸i nh×n tr×u mÕn nh­ ve vuèt cña t¸c gi¶ .
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1. Khæ th¬ thø nhÊt:
- So s¸nh “ Xanh nh­ ngäc” : giäng ngîi khen :
khu v­ên trµn ngËp trong mét mµu xanh non , m­ît mµ , mÞn mµng kh«ng mét chót gîn.
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1. Khæ th¬ thø nhÊt:
Em hiểu thế nào về hình ảnh "mặt chữ điền" ?

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
- “ MÆt ch÷ ®iÒn” : VÎ ®Ñp chÊt ph¸c, b×nh dÞ, phóc hËu cña con ng­êi xø HuÕ.
- “L¸ tróc che ngang mÆt ch÷ ®iÒn” : Sù hµi hoµ gi÷a c¶nh vµ ng­êi.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
Em thử hình dung về tâm trạng Hàn Mặc Tử khi nhà thơ đang nhìn về thôn Vĩ ?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
- Tâm trạng : tươi vui, tràn ngập niềm hi vọng làm cho cảnh thôn Vĩ bừng sáng trong kí ức.
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
Nh×n l¹i khæ mét em h·y nªu kh¸i qu¸t néi dung vµ nghÖ thu©t?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
TiÓu kÕt: -C¶nh th«n VÜ : s¸ng t­¬i, m¬n mën, ®Çy søc sèng.
- T©m tr¹ng : Vui, phÊn chÊn, nång nµn hi väng.
- NghÖ thuËt : + C©u hái tu tõ.
+ Giµu h×nh ¶nh.
+ Giäng th¬ phong phó.
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khæ th¬ thø hai :
Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?

Bức tranh trong khổ hai vẽ cảnh gì?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
- C¶nh :
+ Giã theo lèi giã – m©y ®­êng m©y: Giã - m©y : ng­îc h­íng
+ Dßng n­íc : “ buån thiu”
+ Hoa b¾p : “ lay”

Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?

I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
Có ý kiến cho rằng: "Cảnh trong khổ 2 vừa là cảnh thực về dòng sông Hương và đất trời xứ Huế vừa chứa đựng những sắc thái cảm xúc của nhà thơ". ý kiến của em như thế nào ?
Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?

I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?

- C¶nh :
+ Giã theo lèi giã – m©y ®­êng m©y: Giã - m©y : ng­îc h­íng
=> tr¸i víi qui luËt tù nhiªn => gîi c¶m gi¸c chia l×a ®«i ng¶.
+ Dßng n­íc : “ buån thiu”-nh©n ho¸ => nçi buån trong lßng thi nh©n ®· thÊm s©u vµo c¶nh vËt.
+ Hoa b¾p : “ lay”
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
H×nh ¶nh träng t©m cña hai c©u cuèi khæ 2 lµ h×nh ¶nh nµo?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
=> Cảnh sông Hương đêm trăng : đẹp, lung linh, huyền ảo, nửa thực, nửa hư.
- S«ng tr¨ng :+ H×nh ¶nh ®Ñp, thi vÞ, th¬ méng.
+ H×nh ¶nh trong méng t­ëng.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Em hiểu thế nào về từ " kịp" trong câu thơ " Có chở trăng về kịp tối nay" ?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
- "Kịp" : kịp lúc, kịp thời gian.
+ Gợi ra một cách sống vội vàng chạy đua với thời gian.
+ Gợi ra một tâm trạng đợi chờ, khắc khoải.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
C©u hái : Thi nh©n göi g¾m t©m tr¹ng g× qua c©u hái tu tõ “ Cã chë tr¨ng vÒ kÞp tèi nay”
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
- T©m tr¹ng : + Chê ®îi ,kh¾c kho¶i.
+ B¨n kho¨n ,tr¨n trë, hoµi nghi.

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
C©u hái :Em h·y chØ ra gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña khæ th¬ thø 2 ?
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
TiÓu kÕt :
- C¶nh : §ªm tr¨ng trªn s«ng n­íc xø HuÕ méng m¬, lung linh, huyÒn ¶o.
- T©m tr¹ng : + Mong chê, kh¾c kho¶i.
+ B¨n kho¨n, tr¨n trë, hoµi nghi.
- NghÖ thuËt : + C¶nh ¶o – c¶nh thùc hoµ quyÖn
+ T¶ c¶nh ngô t×nh.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I.TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
§èi t­îng trong giÊc m¬ lµ “ kh¸ch ®­êng xa”. VËy “kh¸ch ®­êng xa” lµ ai ?
Mơ khách đường xa, khách đường xa,
áo em trắng quá nhìn không ra;
ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I.TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
- “ M¬ kh¸ch ®­êng xa” :
“ Kh¸ch ®­êng xa” : + Ng­êi trong méng : Nhµ th¬ m¬ cã “kh¸ch
®­êng xa” ®Õn víi m×nh.
+ T¸c gi¶ : m¬ m×nh lµ “ kh¸ch ®­êng xa” ®Ó trë vÒ víi ng­êi trong méng.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
Nh÷ng lÝ do nµo khiÕn nhµ th¬ “ nh×n kh«ng ra” h×nh ¶nh “ em” trong méng t­ëng cña m×nh?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
- Nhân vật trữ tình " nhìn không ra" hình ảnh " em" trong mộng tưởng vì :
+ Khách đường xa : khoảng cách giữa thi nhân và "em" ngày càng xa dần,mờ dần .
+ Sương khói xứ Huế mờ ảo .
+ áo em trắng quá.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
C©u hái :Tõ “ ai” thø nhÊt trong c©u cuèi chØ ®èi t­îng nµo :
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
Ai : §¹i tõ phiÕm chØ :
+ T¸c gi¶ : Thi nh©n tiÕc kh«ng biÕt ®­îc t×nh c¶m cña “ em”
dµnh cho m×nh nh­ thÕ nµo.
+ Ng­êi trong méng : Thi nh©n tiÕc v× ®· kh«ng ®Ó “ em”
biÕt ®­îc t×nh c¶m cña m×nh.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
Thi nhân muốn gửi tới mọi người thông điệp gì qua câu hỏi tu từ cuối khổ thơ ?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
Tình yêu luôn luôn phải đậm đà dù trong bất kì cảnh ngộ nào.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
Em h·y kh¸i qu¸t l¹i c¶nh vµ t©m tr¹ng thi nh©n trong khæ th¬ cuèi ?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
TiÓu kÕt :
- C¶nh : C¶nh mê ¶o, s­¬ng khãi vµ con ng­êi xø HuÕ.
- T©m tr¹ng : + Hôt hÉng, xãt xa.
+ TiÕc nuèi, buån ®au.
- NghÖ thuËt : + C¶nh ¶o.
+ C©u hái tu tõ.
+ §¹i tõ phiÕm chØ.

Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
III. Tæng kÕt :
1. Néi dung :
NhËn xÐt nµo nãi ®óng nhÊt vÒ néi dung bµi th¬ ?
Bµi th¬ vÏ lªn c¶nh ®Ñp xø HuÕ tõ lóc hõng ®«ng cho ®Õn ®ªm tr¨ng, qua ®ã thÓ hiÖn thÕ giíi t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh.
Bµi th¬ vÏ lªn c¶nh ®Ñp xø HuÕ lóc hõng ®«ng, qua ®ã thÓ hiÖn thÕ giíi t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh.
Bµi th¬ vÏ lªn c¶nh ®Ñp xø HuÕ ®ªm tr¨ng, qua ®ã thÓ hiÖn thÕ giíi t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. TiÓu dÉn:
II. Ph©n tÝch:

1. Khæ th¬ thø nhÊt:
2. Khổ thơ thứ hai:
3. Khổ thơ thứ ba :
III. Tæng kÕt :
1. Néi dung :
2. NghÖ thuËt :
Dßng nµo nãi chÝnh x¸c nh÷ng h×nh thøc nghÖ thuËt ®­îc sö dông trong bµi th¬ ?
A. T¶ c¶nh ngô t×nh, ®¹i tõ phiÕm chØ, c©u hái tu tõ.
B. T¶ c¶nh ngô t×nh, ®¹i tõ phiÕm chØ, nhiÒu ®iÖp tõ, ®iÖp ng÷.
C. T¶ c¶nh ngô t×nh, c©u hái tu tõ, nhiÒu ®iÖp tõ, ®iÖp ng÷.
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền ?

Gió theo lối gió ,mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu ,hoa bắp lay;
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?

Mơ khách đường xa ,khách đường xa,
áo em trắng quá nhìn không ra;
ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ?
Giảng văn: Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
IV.hướng dẫn về nhà :
- Viết một đoạn văn ngắn ghi lại cảm xúc của em sau khi học xong bài thơ ?
- Soạn bài tiếp : "Tống biệt hành" của Thâm Tâm.
Xin chân thành cảm ơn!