Tuần 23. Đây thôn Vĩ Dạ

Đây Thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
I. Đọc hiểu tiểu dẫn
1. Tác giả

Cuộc đời nhiều bất hạnh: Tình duyên trắc trở, mắc bệnh hiểm nghèo,
qua đời khi còn rất trẻ.
-Tên thật: Nguyễn Trọng Trí (1912-1940) quê Đồng Hới - Quảng Bình; Các bút danh: Phong Trần, Lệ Thanh, Hàn Mặc Tử (người con của văn chương).
- Làm thơ rất sớm (14,15 tuổi), với một hồn thơ mãnh liệt nhưng luôn quằn quại đau đớn, thơ ông chia làm hai mảng:
+ Một thế giới điên loạn ma quái xa lạ với đời thực, với hai nhân vật chính hồn và trăng
+ Một thế giới trong trẻo, hồn nhiên, tuyệt mĩ


Mộ nhà thơ Hàn Mặc Tử ở Quy Nhơn
2. Tác phẩm
- Lấy cảm hứng từ một bức bưu ảnh chụp cảnh thiên nhiên xứ Huế do Hoàng Thị Kim Cúc gửi tặng khi tác giả đã mắc bệnh hiểm nghèo.
- Bài thơ rút từ tập "thơ Điên" (1938)
II. Đọc hiểu văn bản
1. Khổ 1
Câu hỏi: Nhóm 1.
Về hình thức câu thơ mở đầu có gì đặc biệt?
Khổ thơ này có những hình ảnh nào đáng chú ý?
Những hình ảnh ấy thể hiện điều gì?




Sao anh kh«ng vÒ ch¬i th«n VÜ ?
Nh×n n¾ng hµng cau n¾ng míi lªn
V­ên ai m­ít qu¸ xanh nh­ ngäc
L¸ tróc che ngang mÆt ch÷ ®iÒn
* Câu thơ mở đầu là một câu hỏi tu từ:
+ Lời trách nhẹ nhàng, lời gọi tha thiết của một cô gái Huế (Hình dung của tác giả).
+ Lời tự phân thân của tác giả để trách mình.
-> Thôn Vĩ đẹp lắm, nên thơ lắm, sao anh lại không về thăm? Thăm thôn Vĩ còn thăm em nữa chứ-> lời thơ vì thế có pha chút xót xa, nuối tiếc.

* Ba câu thơ tiếp.
- Hình ảnh:
+ Nắng mới hàng cau ->
Long lanh, trong trẻo, tinh khiết
+ Vườn mướt xanh như ngọc->
Tốt tươi trù phú, căng tràn sức sống
+ Lá trúc . chữ điền:
Con người dịu dàng phúc hậu
Thiên nhiên, con người hoà hợp.
- Từ phiếm chỉ "ai":
Vừa không xác định
Vừa xác định
Sù tinh tÕ gîi thÇn th¸i th«n VÜ: C¶nh xinh x¾n ng­êi phóc hËu, thiªn nhiªn vµ con ng­êi hµi hoµ víi nhau trong mét vÎ ®Ñp kÝn ®¸o, dÞu dµng.

Xø HuÕ ®Ñp k× diÖu: C¶nh ®Ñp- ng­êi ®Ñp- t×nh ®Ñp -> Hån th¬ khao kh¸t cuéc ®êi

2. Khæ 2.
C©u hái: Nhãm 2.
ë khæ th¬ nµy cã nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo ®¸ng chó ý?
Nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh ®ã thÓ hiÖn ®iÒu g×?
Em cã nhËn xÐt g× vÒ ch÷ “ kÞp” trong khæ th¬ nµy?
C¶m nhËn cña em vÒ khæ th¬ thø hai?



Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay.

- Hình ảnh:

Gợi buồn hiu hắt
+ Nước buồn thiu
+ Hoa bắp lay
Cảnh đẹp nhưng thấm đẫm nỗi buồn
+ Dòng sông trăng
+ Con thuyền chở trăng
+ Gió..mây:
Chia lìa tan tác
Từ " kịp"-> khát khao mong mỏi, cần sống, cần được yêu
-> Dự cảm về thời gian còn lại quá ít của đời người.
Từ phiếm chỉ "ai" ->
hư ảo, mông lung, vô định
Bức tranh thiên nhiên sông nước đẹp dịu dàng, huyền ảo, thơ mộng nhưng quạnh hiu. Tâm trạng nhà thơ buồn bã trước sự chia li của cảnh vật.
3. Khæ 3.
C©u hái nhãm 3.
- C¶nh vËt ë khæ th¬ nµy cã g× kh¸c so víi khæ c¸c khæ th¬ trªn?
Ng÷ “ Kh¸ch ®­êng xa” ®ù¬c lÆp l¹i hai lÇn nh»m dông ý g×?
Tõ câi méng nhµ th¬ nhËn ra ®iÒu g×?
Em cã nhËn xÐt g× vÒ c©u hái cuèi bµi th¬? ( ®Æt trong t­¬ng quan víi c©u hái ®Çu bµi th¬)
C¶m nhËn chung vÒ khæ th¬ cuèi bµi ?


Mơ khách đường xa , khách đường xa
áo em trắng qua nhìn không ra
ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà


3. Khổ thơ 3:
- Mơ:
Cõi mộng, tâm tưởng
+Khách đường xa:
+ áo em trắng../không ra:
- Nhớ nhung mơ tưởng về một cô gái Huế với mầu áo trắng huyền ảo
- Làm choáng ngợp tâm hồn nhà thơ.
- Hình ảnh:
- Câu hỏi tu từ: Ai biết .đậm đà:
- >Nỗi khắc khoải lo âu, một thoáng trách móc dỗi hờn khi tình yêu không được đáp lại.
- Đại từ phiếm chỉ "Ai":->
Mơ hồ không xác định
Hình ảnh cô gái Huế hiện về trong tâm tưởng và nỗi buồn vô vọng trong tình yêu của nhà thơ.
- Mộng về thực-> Thương mình => ở đây mù mịt khói sương
- Mạch cảm xúc của bài thơ













Vui tươi hón hở khi hình dung ra lời mời gọi của cô gái Huế
Buồn bã trước cảnh gió mây sông nước chia lìa
Khắc khoải, âu lo, cô đơn chống chếnh trước một tình yêu vô vọng

C©u hái nhãm 4:
Cho biÕt m¹ch c¶m xóc cña bµi th¬ nµy?
4. Kết luận:



Bài giảng đến đây là kết thúc.
Xin kính chúc thầy cô năm mới
an lành hạnh phúc