Tuần 23. Chiều tối (Mộ)

GIÁO VIÊN SOẠN : NGUYỄN THỊ LINH

TỔ VĂN
TRƯỜNG THPT AN NGHĨA
B
TRẢ BÀI CŨ
CÂU 1:
Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim
Khổ thơ trên thể hiện chính xác tâm trạng nào của nhà thơ ?
. Niềm hân hoan, phấn khởi chào đón mùa hạ
. Niềm hạnh phúc của một tâm hồn hoà hợp với thiên nhiên
. Niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng cách mạng
. Niềm vui sướng khi lần đầu đến với thơ ca
A
C
D
Niềm vui sướng, say mê khi
bắt gặp lí tưởng cách mạng
C
TRẢ BÀI CŨ
Câu 2:Khi được ánh sáng của lí tưởng soi rọi,Tố Hữu đã có nhận thức mới về lẽ sống như thế nào ?
Sống cho"cái tôi" cá nhân của mình
"Cái tôi "cá nhân của nhà thơ hoà vào"cái ta" chung của đời sống nhân dân
Bắt buộc "Cái tôi "cá nhân phải theo cái chung của mọi người
C
A
B
B
"Cái tôi"cá nhân của
nhà thơ hoà vào "cái ta "
chung của đời sống nhân dân
( MOÄ )
CHIỀU TỐI
HỒ CHÍ MINH
Tập " Nhật kí trong tù "của Hồ Chí Minh
I/TÌM HIỂU CHUNG
1)Tác giả
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
I/TÌM HIỂU CHUNG
1)Tác giả
- Hồ Chí Minh (1890 - 1969) tại Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An vùng đất có truyền thống yêu nước và văn học
-Là "anh hùng giải phóng dân tộc, nhà văn hóa lớn", văn chương của Bác phong phú , đa dạng về thể loại và đặc sắc về phong cách nghệ thuật
-Tác phẩm tiêu biểu:Vi Hành, Nhật Kí Trong Tù,Tuyên Ngôn Độc Lập.
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
Em hãy nêu những hiểu biết của mình về tác giả Hồ Chí Minh?
2.Văn bản : " Chiều tối":
a/Hoàn cảnh sáng tác
I/TÌM HIỂU CHUNG
1)Tác giả
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
Em hãy xem tiểu dẫn và
xác định hoàn cảnh
sáng tác của bài thơ ?

Dịch thơ : Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;
Cô em xóm núi xay ngô tối,
Xay hết, lò than đã rực hồng .
Phiên âm :
Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ
Cô vân mạn mạn độ thiên không;
Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,
Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.
Dịch nghĩa : Chim mỏi về rừng tìm cây ngủ ,
Chòm mây lẻ trôi lững lờ trên tầng không ;
Thiếu nữ xóm núi xay ngô,
Ngô xay vừa xong, lò than đã đỏ .
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
Xác định thể thơ ?
Em hãy nêu cách chia
bố cục bài thơ ?
b)Thể thơ :
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
c)Bố cục:
-Hai câu đầu: Bức tranh thiên nhiên chiều tối
-Hai câu cuối : Bức tranh đời sống con người
2 phần
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
I/TÌM HIỂU CHUNG
1)Tác giả
a/Hoàn cảnh sáng tác
Câu hỏi thảo luận
( Thời gian: 5 phút)
Nhóm 1: Böùc tranh thieân nhieân ñöôïc mieâu taû baèng nhöõng hình aûnh naøo( khoâng gian, thôøi gian, caûnh vaät)? Vôùi buùt phaùp ngheä thuaät gì ?Qua ñoù, cho ta thaáy nhöõng caûm xuùc gì cuûa nhaø thô ?
Nhóm 2: Hình aûnh con ngöôøi trong böùc trong bài thơ coù gì ñaëc bieät ?
Nhóm 3:Thôøi gian trong baøi thô coù söï vận động nhö theá naøo ? ý nghĩa của sự vận động đó. Nhaän xeùt hình aûnh”loø than röïc hoàng” trong baøi thô ?
Nhóm 4: Nhận xét nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
II/ ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
1)Bức tranh thiên nhiên chiều tối và cảm xúc của nhà thơ
"Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ, Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;"
( MỘ )
CHIỀU TỐI
HỒ CHÍ MINH
Chim mỏi
về rừng tìm chốn ngủ
Chòm mây
trôi nhẹ giữa tầng không
- Hình ảnh ước lệ , tượng trưng :
Tạo nên bức tranh thiên nhiên đẹp khoáng đạt nhưng gợi buồn
+ Chim mỏi - tìm chốn ngủ :
về tổ - gợi sự ấm áp, sum họp
cô đơn lẻ loi ,chầm chậm,ung dung
+ Chòm mây - trôi nh?:
->
Nét đẹp cổ điển : tả cảnh ngụ tình :
Bức tranh thiên nhiên
Hình ảnh con người: đơn độc nơi xứ khách nhưng tâm hồn có sự hoà hợp với thiên nhiên
Bức tranh thiên nhiên được miêu tả bằng những hình ảnh nào( không gian , thời gian , cảnh vật)? Với bút pháp nghệ thuật gì ?Qua đó , cho ta thấy những cảm xúc gì của nhà thơ ?
Điều đó chứng tỏ phẩm chất gì nơi con người Hồ Chí Minh ?
Cô vân mạn mạm độ thiên không;
Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không;
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ, Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không ;
II/ ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
1)Bức tranh thiên nhiên chiều tối và cảm xúc của nhà thơ
=> Bức tranh chiều tối mang vẻ đẹp cổ điển, đượm buồn, thể hiện sự cảm nhận tinh tế, lòng yêu thiên nhiên sâu sắc và bản lĩnh kiên cường của người chiến sĩ CM trong hoàn cảnh tù đày khắc nghiệt.
Nhận xét nội dung và
nghệ thuật của hai câu
thơ trên ?
Bức chân dung tinh thần Hồ Chí Minh vượt lên trên hoàn cảnh
->
Hình ảnh chiều tối
2)Bức tranh đời sống của con người
-Hình ảnh "cô em xóm núi xay ngô" được miêu tả cụ thể, sinh động:
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
II/ ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết lò than đã rực hồng
-Sự vận động của thời gian:
mang lại thần sắc cho toàn cảnh ->Xua tan đêm tối lạnh lẽo, âm u đem đến cho đêm tối sự ấm áp,bừng sáng
vẻ trẻ trung, khỏe mạnh, vất vả nhưng được tự do -> gợi cuộc sống, cảnh sinh hoạt đời thường, bình dị, ấm no
Chiều -> tối -> rực hồng
-Rực hồng - nhãn tự:
Qua đó, em thấy được
vẻ đẹp gì trong
tâm hồn của Bác ?
Hình ảnh con người trong bức tranh có gì đặc biệt ?
Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc
Bao túc ma hoàn , lô dĩ hồng
Nhận xét hình
ảnh "lò than rực hồng "
trong bài thơ ?
Thời gian trong bài thơ
có sự chuyển biến
như thế nào ?
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
=>Bài thơ vận động: ánh chiều âm u -> ánh hồng ấm áp, nỗi buồn -> niềm vui: cái nhìn lạc quan yêu đời và tình yêu thương con người của Bác.
II/ ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
2)Bức tranh đời sống của con người
Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết lò than đã rực hồng
->Tâm hồn nhà CM vượt lên hoàn cảnh khắc nghiệt để đồng cảm với niềm vui đời thường
-Cổ điển và hiện đại, chất thép và chất tình, nghệ sĩ và chiến sĩ hoà hợp trong bài thơ tạo nên phong cách nghệ thuật độc đáo
-Ngôn ngữ linh hoạt,hàm súc, sáng tạo, từ ngữ vừa gợi tả vừa gợi cảm, có thi nhãn làm bài thơ bừng sáng (hồng)
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
3./ Nghệ thuật:
Nhận xét về nghệ
thuật của bài thơ ?
Bài "Chiều tối " cho thấy tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, ý chí vượt lên hoàn cảnh khắc nghiệt của nhà thơ chiến sĩ Hồ Chí Minh. Bài thơ đậm sắc thái nghệ thuật cổ điển mà hiện đại
III./ Ghi nhớ :
CHIỀU TỐI
( MỘ)
HỒ CHÍ MINH
Nêu chủ đề
của bài thơ ?
V? đ?p v?a c? đi?n v?a hi?n đ?i
CHIỀU TỐI
( MỘ )
HỒ CHÍ MINH
IV.Củng cố:
CHIỀU TỐI
( MỘ )
IV.Củng cố:
HỒ CHÍ MINH
Câu 1:Qua bài thơ, em có nhận xét gì về vẻ đẹp tâm hồn Hồ Chí Minh ?
Trả lời:Tâm hồn lạc quan dù hoàn cảnh khắc nghiệt đến đâu Bác vẫn luôn hướng về sự sống và ánh sáng
Câu 2: Từ hình ảnh của Bác trong bài thơ đã giúp ích gì cho em trong cuộc sống ?
Định hướng trả lời: Niềm tin, vượt qua những khó khăn, luôn yêu đời, yêu cuộc sống
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ ĐÃ DÀNH THỜI GIAN THEO DÕI.
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ ĐÃ DÀNH THỜI GIAN THEO DÕI.