Tuần 22. Rừng xà nu
Chia sẻ bởi Phạm Thị Thúy Nhài |
Ngày 09/05/2019 |
35
Chia sẻ tài liệu: Tuần 22. Rừng xà nu thuộc Ngữ văn 12
Nội dung tài liệu:
RỪNG XÀ NU
(Nguyễn Trung Thành)
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
- Nguyễn Trung Thành (1932) quê Quảng Nam, bút danh khác là Nguyên Ngọc.
- Ông gia nhập quân đội 1950, làm phóng viên, tham gia hai cuộc kháng chiến, có nhiều năm gắn bó với chiến trường Tây Nguyên.
- Năm 2000 được tặng giải thưởng Nhà nước về VHNT.
- Tác phẩm chính: Đất nước đứng lên, Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc, Đất Quảng...
Nguyễn Trung Thành
2. Hoàn cảnh sáng tác
Tác phẩm được sáng tác 1965, khi giặc Mĩ ồ ạt đổ quân vào miền Nam nước ta, cả nước sôi sục không khí đánh Mĩ.
Tác phẩm ra đời lần đầu tiên trên tạp chí văn nghệ quân giải phóng miền Trung Trung Bộ (1965), sau đó in trong tập "Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc".
Năm 1965, những toán lính Mỹ đổ bộ.
3. Tóm tắt truyện
Cây xà nu gắn bó với người Xô Man, Tnú mồ côi từ nhỏ, cùng Mai nuôi, giấu cán bộ, học chữ, làm liên lạc. Bị giặc bắt, tra tấn, Tnú vẫn không khai, ba năm sau vượt ngục về làng, anh trở thành người lãnh đạo thanh niên đánh giặc. Bọn giặc tra tấn vợ con anh đến chết, đốt mười ngón tay Tnú bằng nhựa cây xà nu. Cụ Mết cùng dân làng nổi dậy cứu anh. Tnú đi bộ đội, sau ba năm về làng, cụ Mết kể cuộc đời anh cho dân làng nghe.
4. Chủ đề
Qua hình tượng cây xà nu và nhân vật Tnú, tác phẩm ca ngợi phẩm chất anh hùng bất khuất của người dân Tây Nguyên trong cuộc chiến đấu chống kẻ thù hung bạo.
II. Đọc hiểu văn bản
1. Cốt truyện và cách tổ chức bố cục tác phẩm
+ Rừng xà nu được kể theo một lần về thăm làng của Tnú sau 3 năm đi bộ đội. Đêm ấy, dân làng quây quần bên bếp lửa nhà rông nghe cụ Mết kể lại câu chuyện bi tráng về cuộc đời Tnú và cuộc đời làng Xô Man.
Kpa Klong, người dân tộc Gia Rai – Tây Nguyên
+ Rừng xà nu là sự lồng quyện hai cuộc đời: cuộc đời Tnú và cuộc đời làng Xô Man. Hai cuộc đời ấy đều đi từ bóng tối đau thương ra ánh sáng của chiến đấu và chiến thắng, đi từ hai bàn tay không đến hai bàn tay cầm vũ khí đứng lên dùng bạo lực cách mạng chống lại bạo lực phản cách mạng.
+ Cốt truyện Rừng xà nu căng ra trong xung đột quyết liệt một mất một còn giữa một bên là nhân dân, một bên là kẻ thù Mĩ- Diệm. Xung đột ấy đi theo tình thế đảo ngược mà thời điểm đánh dấu là lúc ngọn lửa của lòng căm thù ngùn ngụt cháy trên 10 đầu ngón tay Tnú.
2. Nhan đề tác phẩm
+ Nhà văn có thể đặt tên cho tác phẩm của mình là "làng Xô Man" hay đơn giản hơn là "Tnú"- nhân vật chính của truyện. Nhưng nếu như vậy tác phẩm sẽ mất đi sức khái quát và sự gợi mở.
+ Đặt tên cho tác phẩm là Rừng xà nu dường như đã chứa đựng được cảm xúc của nhà văn và linh hồn tư tưởng chủ đề tác phẩm.
+ Hơn nữa, Rừng xà nu còn ẩn chứa cái khí vị khó quên của đất rừng Tây Nguyên, gợi lên vẻ đẹp hùng tráng, man dại- một sức sống bất diệt của cây và tinh thần bất khuất của người.
+ Bởi vậy, Rừng xà nu mang nhiều tầng nghĩa bao gồm cả ý nghĩa tả thực lẫn ý nghĩa tượng trưng. Hai lớp ý nghĩa này xuyên thấm vào nhau toát lên hình tượng sinh động của xà nu, đưa lại không khí Tây Nguyên rất đậm đà cho tác phẩm
3. Hình tượng cây xà nu
? Xuất hiện đầu, cuối t/p : K/cấu vòng tròn mang tính luân hồi : khép lại câu truyện này để mở ra 1 câu truyện khác,
T? th?c:
L lo?i cy h? thơng, m?c nhi?u ? Ty Nguyn -> lm cho cu chuy?n cĩ khơng khí Ty Nguyn.
Gắn bó mật thiết với c/s thường nhật của dân làng, sống thuỷ chung, gắn bó với nguời dân Xô-man qua nhiều thế hệ.
- Xà nu có mặt trong mọi sự kiện trọng đại của làng:
. Ngoïn ñuoác xaø nu trong tay cuï Meát ñi vaøo röøng laáy giaùo, maùc ,röïa ñaõ giaáu kó ñeå chuanå bò cho cuoäc noåi daäy.
. Döoùi ngoïn löûa xaø-nu, ñeâm ñeâm ngöôøi daân maøi vuõ khí gieát giaëc
. Nhöïa: giaëc ñaõ duøng ñeå ñoát 10 ngoùn tay Tnu ù> daõ man > chaâm ngoøi löûa cuoäc noåi daäy cuûa daân laøng keát quaû >10 xaùc giaëc ngoån ngang
b. Ý nghĩa tượng trưng:
+ Phẩm chất anh hùng của người Tây Nguyên: "Rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra che chở cho làng".
+ Cây xà nu cũng chịu nhiều đau thương mất mát như người dân làng Xô man: “ Trong rừng hàng vạn cây, không cây nào không bị thương”” “
Ảnh tư liệu quân Mỹ đi càn
+ Loài cây sinh sôi nảy nở, có sức sống mãnh liệt:"Một cây ngã xuống, bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời".
+ Cây xà nu ham ánh sáng mặt trời như người Tây Nguyên luôn hướng về ánh sáng cách mạng.
Ảnh tư liệu Mỹ rải chất độc màu da cam
+ Vẻ đẹp lãng mạn nhu phẩm chất sáng ng?i của người T/Nguyên:
. Nhựa cây, "tràn trề, thơm ngào ngạt, long lanh dưới nắng hè gay gắt".
. Hương cây " vô số hạt buị vàng từ nhựa cây bay ra, thơm mỡ màng"
* Hình tượng cây xà nu được xây dựng chủ yếu bằng biện pháp nhân hóa, là sự thể hiện những phẩm chất cao đẹp của người Tây Nguyên trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, mặc dù phải chịu nhiều đau thương nhưng họ vẫn vươn lên bằng sức sống mãnh liệt trong tư thế hiên ngang bất khuất trước họng súng kẻ thù.
(Nguyễn Trung Thành)
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
- Nguyễn Trung Thành (1932) quê Quảng Nam, bút danh khác là Nguyên Ngọc.
- Ông gia nhập quân đội 1950, làm phóng viên, tham gia hai cuộc kháng chiến, có nhiều năm gắn bó với chiến trường Tây Nguyên.
- Năm 2000 được tặng giải thưởng Nhà nước về VHNT.
- Tác phẩm chính: Đất nước đứng lên, Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc, Đất Quảng...
Nguyễn Trung Thành
2. Hoàn cảnh sáng tác
Tác phẩm được sáng tác 1965, khi giặc Mĩ ồ ạt đổ quân vào miền Nam nước ta, cả nước sôi sục không khí đánh Mĩ.
Tác phẩm ra đời lần đầu tiên trên tạp chí văn nghệ quân giải phóng miền Trung Trung Bộ (1965), sau đó in trong tập "Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc".
Năm 1965, những toán lính Mỹ đổ bộ.
3. Tóm tắt truyện
Cây xà nu gắn bó với người Xô Man, Tnú mồ côi từ nhỏ, cùng Mai nuôi, giấu cán bộ, học chữ, làm liên lạc. Bị giặc bắt, tra tấn, Tnú vẫn không khai, ba năm sau vượt ngục về làng, anh trở thành người lãnh đạo thanh niên đánh giặc. Bọn giặc tra tấn vợ con anh đến chết, đốt mười ngón tay Tnú bằng nhựa cây xà nu. Cụ Mết cùng dân làng nổi dậy cứu anh. Tnú đi bộ đội, sau ba năm về làng, cụ Mết kể cuộc đời anh cho dân làng nghe.
4. Chủ đề
Qua hình tượng cây xà nu và nhân vật Tnú, tác phẩm ca ngợi phẩm chất anh hùng bất khuất của người dân Tây Nguyên trong cuộc chiến đấu chống kẻ thù hung bạo.
II. Đọc hiểu văn bản
1. Cốt truyện và cách tổ chức bố cục tác phẩm
+ Rừng xà nu được kể theo một lần về thăm làng của Tnú sau 3 năm đi bộ đội. Đêm ấy, dân làng quây quần bên bếp lửa nhà rông nghe cụ Mết kể lại câu chuyện bi tráng về cuộc đời Tnú và cuộc đời làng Xô Man.
Kpa Klong, người dân tộc Gia Rai – Tây Nguyên
+ Rừng xà nu là sự lồng quyện hai cuộc đời: cuộc đời Tnú và cuộc đời làng Xô Man. Hai cuộc đời ấy đều đi từ bóng tối đau thương ra ánh sáng của chiến đấu và chiến thắng, đi từ hai bàn tay không đến hai bàn tay cầm vũ khí đứng lên dùng bạo lực cách mạng chống lại bạo lực phản cách mạng.
+ Cốt truyện Rừng xà nu căng ra trong xung đột quyết liệt một mất một còn giữa một bên là nhân dân, một bên là kẻ thù Mĩ- Diệm. Xung đột ấy đi theo tình thế đảo ngược mà thời điểm đánh dấu là lúc ngọn lửa của lòng căm thù ngùn ngụt cháy trên 10 đầu ngón tay Tnú.
2. Nhan đề tác phẩm
+ Nhà văn có thể đặt tên cho tác phẩm của mình là "làng Xô Man" hay đơn giản hơn là "Tnú"- nhân vật chính của truyện. Nhưng nếu như vậy tác phẩm sẽ mất đi sức khái quát và sự gợi mở.
+ Đặt tên cho tác phẩm là Rừng xà nu dường như đã chứa đựng được cảm xúc của nhà văn và linh hồn tư tưởng chủ đề tác phẩm.
+ Hơn nữa, Rừng xà nu còn ẩn chứa cái khí vị khó quên của đất rừng Tây Nguyên, gợi lên vẻ đẹp hùng tráng, man dại- một sức sống bất diệt của cây và tinh thần bất khuất của người.
+ Bởi vậy, Rừng xà nu mang nhiều tầng nghĩa bao gồm cả ý nghĩa tả thực lẫn ý nghĩa tượng trưng. Hai lớp ý nghĩa này xuyên thấm vào nhau toát lên hình tượng sinh động của xà nu, đưa lại không khí Tây Nguyên rất đậm đà cho tác phẩm
3. Hình tượng cây xà nu
? Xuất hiện đầu, cuối t/p : K/cấu vòng tròn mang tính luân hồi : khép lại câu truyện này để mở ra 1 câu truyện khác,
T? th?c:
L lo?i cy h? thơng, m?c nhi?u ? Ty Nguyn -> lm cho cu chuy?n cĩ khơng khí Ty Nguyn.
Gắn bó mật thiết với c/s thường nhật của dân làng, sống thuỷ chung, gắn bó với nguời dân Xô-man qua nhiều thế hệ.
- Xà nu có mặt trong mọi sự kiện trọng đại của làng:
. Ngoïn ñuoác xaø nu trong tay cuï Meát ñi vaøo röøng laáy giaùo, maùc ,röïa ñaõ giaáu kó ñeå chuanå bò cho cuoäc noåi daäy.
. Döoùi ngoïn löûa xaø-nu, ñeâm ñeâm ngöôøi daân maøi vuõ khí gieát giaëc
. Nhöïa: giaëc ñaõ duøng ñeå ñoát 10 ngoùn tay Tnu ù> daõ man > chaâm ngoøi löûa cuoäc noåi daäy cuûa daân laøng keát quaû >10 xaùc giaëc ngoån ngang
b. Ý nghĩa tượng trưng:
+ Phẩm chất anh hùng của người Tây Nguyên: "Rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra che chở cho làng".
+ Cây xà nu cũng chịu nhiều đau thương mất mát như người dân làng Xô man: “ Trong rừng hàng vạn cây, không cây nào không bị thương”” “
Ảnh tư liệu quân Mỹ đi càn
+ Loài cây sinh sôi nảy nở, có sức sống mãnh liệt:"Một cây ngã xuống, bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời".
+ Cây xà nu ham ánh sáng mặt trời như người Tây Nguyên luôn hướng về ánh sáng cách mạng.
Ảnh tư liệu Mỹ rải chất độc màu da cam
+ Vẻ đẹp lãng mạn nhu phẩm chất sáng ng?i của người T/Nguyên:
. Nhựa cây, "tràn trề, thơm ngào ngạt, long lanh dưới nắng hè gay gắt".
. Hương cây " vô số hạt buị vàng từ nhựa cây bay ra, thơm mỡ màng"
* Hình tượng cây xà nu được xây dựng chủ yếu bằng biện pháp nhân hóa, là sự thể hiện những phẩm chất cao đẹp của người Tây Nguyên trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, mặc dù phải chịu nhiều đau thương nhưng họ vẫn vươn lên bằng sức sống mãnh liệt trong tư thế hiên ngang bất khuất trước họng súng kẻ thù.
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Phạm Thị Thúy Nhài
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)