Tuần 22. Rừng xà nu

Đặng Hữu Hoàng
GV: Lê Thị Khoa
Chào mừng quý thầy cô tới dự giờ lớp 12A7
Trường THPT Nông cống II
* Kiểm tra bài cũ:
Em hãy nêu ý nghĩa của tình huống vợ nhặt trong tác phẩm cùng tên của Kim Lân?
Rừng xà nu
(Nguyễn Trung Thành)
Tiết 64
I.Tìm hiểu chung:
Em hãy cho biết những nét chính về tác giả Nguyễn Trung Thành?
1. Tác giả:
Tên khai sinh Nguyễn Văn Báu.
Sinh 1932, quê Quảng Nam
Thuộc thế hệ nhà văn chiến sĩ, trưởng thành qua hai cuộc kháng chiến, am hiểu sâu sắc và gắn bó như máu thịt với con người mảnh đất Tây Nguyên…
Hai tác phẩm đặc sắc: Đất nước đứng lên, Rừng xà nu
* T�c ph?m chính:
Đất nước đứng lên (1955), Rẻo cao (1961), Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc (1969), tiểu thuyết Đất Quảng…
Rừng xà nu Nguyễn Trung Thành
* Nét nổi bật trong phong cách sáng tác:
- Đề tài: Tập trung viết về hình ảnh đất nước, con người (đặc biệt là nhân dân Tây Nguyên) trong hai cuộc kháng chiến.
- Là nhà văn suốt đời có khát vọng kiếm tìm những sự tích anh hùng, những nhân vật anh hùng, là người viết hay và thành công nhất về đất và người Tây Nguyên.
- Sáng tác mang đậm khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh ra đời và mục đích sáng tác:
* Hoàn cảnh sáng tác:
Trên cơ sở tìm hiểu SGK và tham khảo tranh tư liệu sau, em hãy cho biết “Rừng xà nu” sáng tác trong hoàn cảnh nào?
Phi đoàn 34,tại Biên Hòa, 1965
8.3.1965, đà nẵng .
1965 Mĩ đổ bộ vào Tây Nguyên
Lính dù 173 ở Tây Nguyên, 1965
* Mục đích sáng tác:
- Tái hiện, ngợi ca nhân dân Tây Nguyên – con người Việt Nam giàu sức sống, quật khởi vùng lên trong đau thương của cuộc kháng chiến chống Mỹ.
- Khẳng định con đường đi của cách mạng Việt Nam: Dùng bạo lực cách mạng để chống lại bạo lực phản cách mạng.
Tạo âm hưởng trầm hùng, vang vọng
Tạo sự trải dài vô tận, gợi nét đẹp hoành tráng, sức sống mãnh liệt của rừng xà nu
-> khẳng định sức sống, tinh thần quả cảm, bất khuất của nhân dân Tây Nguyên và sự phát triển của thế trận chiến tranh nhân dân.
=> Tiêu đề giàu sức khái quát, gợi mở nhiều tầng nghĩa, đậm khí chất Tây Nguyên – chất sử thi của tác phẩm
b. Ý nghĩa nhan đề : Rừng xà nu
Hai câu chuyện đan lồng nhau:
+ Chuyện về cuộc đời Tnú
+ Chuyện về cuộc nổi dậy của làng Xô Man
=> Tạo sự dồn nén sự việc, thể hiện được một vấn đề tư tưởng mang tính khái quát, có tầm quan trọng của đất nước, dân tộc và thời đại.
C. C?t truy?n v� k?t c?u:
Cốt truyện:
* Kết cấu:
- Đan xen giữa hai lớp thời gian: Hiện tại và quá khứ
- K?t c?u vịng trịn (d?u cu?i tuong ?ng) v?i s? xu?t hi?n c?a hình tu?ng x� nu tr�n d?y s?c s?ng, ki�n cu?ng b?t khu?t trong dau thuong.
=>Tạo ấn tượng về sức sống trường tồn của con người, khẳng định sự phát triển ngày càng mở rộng, mạnh mẽ của cuộc chiến tranh nhân dân.
II. Đọc hiểu văn bản:
1. Hình tượng xà nu
Theo em hình tượng xà nu trong tác phẩm mang những nét nghĩa nào?
-_- Nghĩa tả thực: Loại cây lớn giàu sức sống, có tác dụng lớn trong cuộc sống đời thường và trong kháng chiến…
- Nghĩa biểu tượng: Nói cây để chỉ người, làm nổi bật phẩm chất, sức sống, tính cách, số phận và khát vọng của con người.
Em hãy cho biết hình tượng xà nu được tác giả miêu tả như thế nào và có những đặc điểm nổi bật gì?
Miêu tả chân thực, cụ thể, tỉ mỉ với những thủ pháp nghệ thuật độc đáo làm nổi bật đặc điểm, phẩm chất, tính cách xà nu: đau thương, giàu sức sống, quật cường, anh dũng…
a. Xà nu đau thương

Tìm những chi tiết, hình ảnh
cụ thể cho thấy xà nu
đau thương?
- Hầu hết đạn đại bác đều rơi vào đồi xà nu
- Cả rừng xà nu không cây nào là không bị thương
- Những cây bị chặt đứt ngang thân mình, đổ ào ào như một trận bão…nhựa ứa ra…bầm lại đen và đặc quánh thành từng cục máu lớn.
- Những cây con vừa lớn ngang tầm ngực bị chặt đứt làm đôi…vết thương không lành được, lóet mãi ra, mươi hôm thì cây chết…
Em có nhận xét gì về nghệ thuật tả cảnh của nhà văn?
- Không gian nghệ thuật rộng lớn, hoành tráng.
- Âm hưởng trầm hùng, tạo không khí đau thương, bi hùng.
- Ngôn ngữ giàu màu sắc tạo hình, lối so sánh, nhân hoá, ẩn dụ sáng tạo.
Tác dụng: Tái hiện nỗi đau thương tột cùng, sự đối diện giữa sự sống với cái chết, sự sinh tồn đang đứng trước mối đe dọa của sự diệt vong.







diệt vong.
Từ hình tượng xà nu đau thương, em hiểu gì về cuộc sống con người Tây Nguyên?
- Tái hiện được không khí căng thẳng của thời đại, cuộc đụng độ quyết liệt giữa làng Xô Man với Mỹ Diệm tàn bạo.
- Nỗi đau của cây chính là nỗi đau của con người với mọi cảnh ngộ,mức độ khác nhau…
b. Xà nu cường tráng, có sức sống mãnh liệt:
- Cạnh một cây mới ngã gục có bốn, năm cây con mọc lên, hình nhọn mũi chông lao thẳng lên bầu trời.
- Chúng vượt rất nhanh, thay thế cho những cây đã ngã
- Những đồi xà nu nối tiếp đến chân trời…
=> Sức sống nội tại mãnh liệt, bền bỉ, ham khát tự do, hướng về sự sống trong cuộc đấu tranh sinh tồn của cây, cũng là của con người Xô Man
c. Xà nu anh dũng, bất khuất:
- Xà nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra che chở cho dân làng
-Đạn đại bác không giết nổi chúng,những vết thương cúa chúng chóng lành như trên một thân thế cường tráng…
=> Con người Việt Nam với các thế hệ nối tiếp nhau quả cảm vùng dậy, đảm nhận sứ mệnh chiến đấu bảo vệ quê hương, đất nước để tồn tại, phát triển không ngừng.
CÂU HỎI CỦNG CỐ
Cánh rừng xà nu trong tác phẩm biểu tượng cho điều gì?
Câu 1
Vẻ đẹp sức sống bất diệt của con người Tây Nguyên.
A
Sức sống mãnh liệt của một vùng đất xa xôi kiên cường.
B
Thời kỳ lịch sử đau thương mà anh dũng.
C
Cho nỗi đau, vẻ đẹp, sức sống bất biệt của con người.
D
Nguyễn Trung Thành viết Rừng Xà Nu với mục đích gì?
Câu 2
Ca ngợi sức sống, tinh thần bất khuất của nhân dân Tây Nguyên, khẳng định con đường đi của cách mạng Việt Nam trong chiến tranh chống Mỹ.
C
Thể hiện vẻ đẹp riêng của mảnh đất và con người Tây Nguyên.
B
Đưa người đọc phiêu diêu đến một vùng đất lạ.
A
Chân thành cảm ơn các
cô và các em học sinh!