Tuần 21. Vội vàng

Nhiệt liệt chào mừng các vị đại biểu, các thầy cô giáo về dự hội thi giáo viên giỏi cấp cụm huyện Thuỷ Nguyên 2011-2012
Xuân Diệu
Vội vàng
Giáo viên : Hàn Thị Thu Hường
Trường THPT Phạm Ngũ Lão
H. Thuỷ Nguyên – Hải Phòng
A. M?t ý th?c c?m nh?n cu?c d?i theo cỏch riờng c?a mỡnh
B. M?ttõm h?n chỏy b?ng yờu thuong
C.M?t ni?m khỏt khao giao c?m v?i d?i
D.M?t ti?ng núi t?ng ho� cỏc lo?i õm s?c gi?ng di?u khỏc nhau
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đặc điểm nổi bật mang nét bản chất của “cái tôi ” trữtình trong thơ Xuân Diệu là đặc điểm nào ?
A. T? cỏch s?ng c?a ụng
B. T? quan ni?m v? th?igian c?aụng
C.Từ ý thức nhìn đời bằng cặp mắt của ông
D. T? quỏ trỡnh h?c t?p v� rốn luy?n c?a ụng
KIỂM TRA BÀI CŨ
Cái mới cái riêng trongthơ Xuân Diệu suy cho cùng là xuất phát từ đâu ?
A. V?n l� m?t ụng Ho�ng c?a tho tỡnh
B. V?n chỏy b?ng ni?m " khỏt khao giao c?m v?i d?i "
C. Vẫn những xúc cảm nồng nàn tha thiết
D. V?n m?t lũng ham s?ng mónh li?t
KIỂM TRA BÀI CŨ
Thơ Xuân Diệu sau Cách mạng tháng Tám vẫn tiếp nối vẻ đẹp nào của hồn thơ ông trước đây ?
A. Tho tho
B. G?i huong cho giú
C. Riêng chung
D. Hai d?t súng
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài thơ “ Vội vàng ” in trong tập thơ nào của Xuân Diệu ?
A. Mu?n cú du?c quy?n uy c?a thu?ng d?
B. Mu?n cú du?c s?c m?nh quy?n nang c?a t?o hoỏ
C. Muốn chặn đứng bước đi của thời gian
D. Mu?n vinh vi?n hoỏ huong s?c c?a tu?i tr?, mựa xuõn
KIỂM TRA BÀI CŨ
Ước muốn “tắt nắng” “buộc gió” hay nói một cách giản dị là nhân vật trữ tình ước muốn điều gì ?
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
Cuộc đời
b. Sự nghiệp , phong cách
c. Các tập thơ chính
2. Tác phẩm
Xuất xứ
b. Chủ đề
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Đọc
2. Bố cục
3. Phân tích
a. Bốn câu thơ đầu : Khát vọng sống táo bạo , mãnh liệt , kì lạ và ngông cuồng của nhà thơ
b. 9 câu thơ tiếp : Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên mùa xuân
Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên mùa xuân được nhà thơ miêu tả nhưthế nào? ( Chú ý các hình ảnh , màu sắc âm thanh và các biện pháp nghệ thuật )
b. 9 câu thơ tiếp : Vẻ đẹp của bức tranh thiên mùa xuân
+ Hình ảnh tươi đẹp , non tơ, trẻ trung căng tràn sức sống
Ong bướm trong tuần tháng làm mật
Hoa trên đồng nội xanh rì
Lá của cành tơ phơ phất
Yến anh ngân lên khúc tình si
Một bức tranh sinh động , hấp dẫn, cuốn hút bởi có sự kết hợp hài hoà giữa hình ảnh, màu sắc , và âm thanh
Thiên nhiên hiện hữu có đôi có lứa,có tình như mời gọi
Xuân Diệu đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật nào để vẽ bức tranh mùa xuân ? Thi sĩ đã thể hiện quan niệm thẩm mĩ mới mẻ của mình như thế nào ? So sánh với quan niệm thẩm mỹ trong thơ ca trung đại ?
Nghệ thuật
Điệp từ “Này đây ” + Liệt kê → ngạc nhiên vui sướng, Nhà thơ như trình bày mời gọi chúng ta hãy thưởng thức khu vườn xuân ấmáp tươi vui ngon ngọt đang bày ra ngay trên mặtđất
Đảo ngữ + nhịp thơ nhanh gấp → sự sung sướng, ngây ngất hối hả gấp gáp như muốn nhanh chóng tận hưởng vẻ đẹp của cuộc sống
Hình ảnh so sánh táo bạo mới lạ “tháng giêng + cặp môi gần ”→ Quan niệm thẩm mỹ mới mẻ
Vẻ đẹp con người là chuẩn mực cho vẻ đẹp của thiên nhiên
Tâm hồn trẻ trung , niềm khát khao tình yêu hạnh phúc
yêu cuộc sống tha thiết của nhà thơ
Thiên đường trên mặt đất.
Mùa xuân quyến rũ, tươi đẹp, nồng nàn hương sắc.
Vườn xuân cũng là vườn yêu, vườn tình ái
Cái nhìn trẻ trung, “cặp mắt non xanh, biếc rờn”
Tiểu kết
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Tâm trạng đầy mâu thuẫn nhưng thống nhất :Sung sướng < > vội vàng → niềm vui không trọn vẹn  muốn sống gấp , sống nhanh, sống vội tranh thủ thời gian
Tiếc nuối “ hoài xuân ” ngay cả khi mùa xuân vẫn còn rực rỡ tươi thắm nhất
Bằng một cách nhìn tình tứ, cách cảm nhận tinh tế về thiên nhiên
Thi nhân đã vẽ ra trước mắtngười đọc một bức tranh mùa xuân
Như thiên đường trên mặt đất với cảm xúc hân hoan ngây ngất
c. 16 câu thơ tiếp :
Những băn khoăn trăn trở của nhà thơ trước thời gian , tuổi trẻ và cuộc đời
THẢO LUẬN NHÓM
Nhóm 1 : Quan niệm
về thời gian của
nhà thơ ?
Quan niệm
về tuổi trẻ
và cuộc đời
của nhà thơ ?
Nhóm 2
+ Quan niệm về thời gian :
Thời gian trôi đi rất nhanh , một đi không trở lại , thế giới luôn vận động
Thơ trung đại
Xuân Diệu
- Thời gian tuần hoàn
- Thời gian tuyến tính
- Lấy sinh mệnh vũ trụ làm thước đo thời gian
- Lấy sinh mệnh cá nhân, tuổi trẻ làm thước đo thời gian
- Con người luôn an nhiên, tự tại.
- Con người luôn băn khoăn, lo lắng, nuối tiếc.
=> Quan niệm mới mẻ, hiện đại về thời gian của thơ mới.
+ Quan niệm về thời gian :
Thời gian trôi đi rất nhanh một đi không trở lại , thế giới luôn vận động
Nghệ thuật :
Đối lập : đương tới < > đương qua ; còn non < > sẽ già ; rộng < > chật ;  khẳng định sự đồng nhất giữa mùa xuân và cuộc đời con người nói chung, mùa xuân trôi đi thì cuộc đời con người cũng hết
Điệp từ
* “ xuân ” nhấn mạnh sự chảy trôi gấp gáp của thời gian
* “ nghĩa là định nghĩa , giải thích, mang tính chất khẳng định tính tất yếu quy luật của thiên nhiên
Tiếc nuối mùa xuân của đất trời
Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài thời trẻ của nhân gian
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
xuân vẫn tuần hoàn
tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
> <
Thời gian tuần hoàn vĩnh cửu
Tuổi trẻ ngắn ngủi, hữu hạn
=> Tiếc nuối, âu lo về sự ngắn ngủi của tuổi xuân, đời người.
- Tiếc tuổi trẻ:
xuân vẫn tuần hoàn
tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
- Cảm nhận về thời gian:
ngôn từ ám ảnh về sự tàn phai, li biệt
thời gian mang tính mất mát, một đi không trở lại
+ Tuổi trẻ trôi qua nhanh , cuộc đời của con người ngắn ngủi hữu hạn
Tiếc nuối tuổi trẻ mùa xuân và cuộc đời
Cảm nhận được sự mất mát tan tác chia phôi , phai tàn , ly biệt
3. Lời giục giã vội vàng, cuống quýt:
- Ta muốn:
Tạo ra giọng nói đầy uy quyền khi đối diện với toàn bộ sự sống
- Ta :
Xúc cảm mãnh liệt, nồng nàn của thi nhân
Chiến thắng thời gian bằng cường độ sống, khát vọng sống mãnh liệt.
Sự sống, mây đưa, gió lượn, cánh bướm, tình yêu, hôn, xuân hồng …
+ lời giục giã : “ Mau đi thôi ” → câu cảm thán → lời giục giã sống vội vàng , gấp gáp , để tận hưởng tuổi trẻ và thời gian
“Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi”
=> Đỉnh điểm của một cái tôi cuồng nhiệt, vồ vập, khát khao giao cảm cuộc đời.
1. Nội dung :
- Thông điệp của một hồn thơ yêu đời, ham sống
- Quan niệm mới mẻ về thời gian, tuổi trẻ, hạnh phúc
2. Nghệ thuật :
- Thể thơ tự do.
- Giọng điệu say mê, sôi nổi.
- Sáng tạo ngôn từ và hình ảnh độc đáo, mới lạ.
III. TỔNG KẾT