Tuần 21. Vội vàng

Xuân Diệu
Vội vàng
Người trình bày: Nguyễn Thị Tuyết Trinh
Thi sĩ Xuân Diệu
(1916 – 1985)
Tên thật: Ngô Xuân Diệu – bút danh: Trảo Nha
I. Tiểu dẫn:
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
I. Tác giả:
* Quê hương, gia đình
* Cuộc đời
* Phong cách
* Sự nghiệp sáng tác
- Quê hương:
+ Quê cha:
Hà Tĩnh
+ Quê mẹ:
Bình Định
- Sức sống, cảm xúc, quan niệm sống, cách tân nghệ thuật mới
nhà nho
- Trước CM:
Viết văn – Tự lực văn đoàn
- Sau CM:
Hoạt động văn hóa nghệ thuật
=> Cả cuộc đời gắn bó với văn học dân tộc
“mới nhất trong các nhà thơ mới”
- Nhà thơ của tình yêu, mùa xuân, tuổi trẻ.
- Sức sáng tạo dồi dào, mãnh liệt, bền bỉ trên nhiều lĩnh vực.
- Nhà thơ, nghệ sĩ, nhà văn hóa lớn.
- Các tác phẩm chính:
Thơ
Văn xuôi
Phê bình – tiểu luận
- Gia đình:
I. Tiểu dẫn:
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
1. Tác giả :
2. Tác phẩm :
- Tiêu biểu nhất cho hồn thơ Xuân Diệu trước CM.
- Thơ thơ – chùm thơ đầu mùa XD tặng nhân gian
II. Đọc – hiểu văn bản:
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
* Bố cục:
3 đoạn:
- Đoạn 1:
Tình yêu tha thiết cuộc sống trần thế
- Đoạn 2:
Nỗi băn khoăn về sự ngắn ngủi của kiếp người trước sự trôi qua nhanh chóng của thời gian
- Đoạn 3:
Lời giục giã cuống quýt, vội vàng để tận hưởng những giây phút tuổi xuân của cuộc đời
II. Đọc – hiểu văn bản:
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
1. Tình yêu tha thiết cuộc sống trần thế:
- Ước muốn:
Tắt nắng
Buộc gió
Màu đừng nhạt
Hương đừng phai
Vĩnh viễn hóa hương sắc cuộc đời.
Táo bạo, phi lí
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Tình yêu tha thiết cuộc sống trần thế:
Thiên đường trên mặt đất.
Mùa xuân quyến rũ, tươi đẹp, nồng nàn hương sắc.
Vườn xuân cũng là vườn yêu, vườn tình ái
Cái nhìn trẻ trung, “cặp mắt non xanh, biếc rờn”
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Tình yêu tha thiết cuộc sống trần thế:
=> Quan niệm thẩm mĩ mới mẻ:
=> Hình ảnh so sánh táo bạo, mới lạ.
Vẻ đẹp con người là chuẩn mực cho cái đẹp của thiên nhiên.
* Tâm hồn trẻ trung, tình yêu tha thiết cuộc sống
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
2. Băn khoăn về thời gian và kiếp người:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân
Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua
Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già
Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất
Khách tình si ơi! Mùa xuân đã hết.
Này nghe tiếng diều sáo dẫn mây đi.
Có phải chăng đây những lời tha thiết ?
Lời tiếc xuân như khúc hát phân ly.
- Hoài xuân:
(Khúc ca hoài xuân) – Thế Lữ
II. Đọc – hiểu văn bản:
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
- Hoài xuân:
Tiếc mùa xuân ngay lúc xuân đang rực rỡ, tươi thắm nhất.
Nhà thơ cảm nhận rất tinh tế từng bước đi của thời gian.
2. Băn khoăn về thời gian và kiếp người:
II. Đọc – hiểu văn bản:
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài thời trẻ của nhân gian
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
xuân vẫn tuần hoàn
tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
> <
Thời gian tuần hoàn vĩnh cửu
Tuổi trẻ ngắn ngủi, hữu hạn
=> Tiếc nuối, âu lo về sự ngắn ngủi của tuổi xuân, đời người.
- Tiếc tuổi trẻ:
xuân vẫn tuần hoàn
tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
2. Băn khoăn về thời gian và kiếp người:
II. Đọc – hiểu văn bản:
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
II. Đọc – hiểu văn bản:
2. Băn khoăn về thời gian và kiếp người:
- Cảm nhận về thời gian:
ngôn từ ám ảnh về sự tàn phai, li biệt
thời gian mang tính mất mát, một đi không trở lại
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
So sánh quan niệm về thời gian của thơ ca trung đại và của nhà thơ Xuân Diệu?
II. Đọc – hiểu văn bản:
2. Băn khoăn về thời gian và kiếp người:
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
II. Đọc – hiểu văn bản:
2. Băn khoăn về thời gian và kiếp người:
Thơ trung đại
Xuân Diệu
- Thời gian tuần hoàn
- Thời gian tuyến tính
- Lấy sinh mệnh vũ trụ làm thước đo thời gian
- Lấy sinh mệnh cá nhân, tuổi trẻ làm thước đo thời gian
- Con người luôn an nhiên, tự tại.
- Con người luôn băn khoăn, lo lắng, nuối tiếc.
=> Quan niệm mới mẻ, hiện đại về thời gian của thơ mới.
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
II. Đọc – hiểu văn bản:
3. Lời giục giã vội vàng, cuống quýt:
- Ta muốn:
Tạo ra giọng nói đầy uy quyền khi đối diện với toàn bộ sự sống
- Ta :
Xúc cảm mãnh liệt, nồng nàn của thi nhân
Chiến thắng thời gian bằng cường độ sống, khát vọng sống mãnh liệt.
Sự sống, mây đưa, gió lượn, cánh bướm, tình yêu, hôn, xuân hồng …
“Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi”
=> Đỉnh điểm của một cái tôi cuồng nhiệt, vồ vập, khát khao giao cảm cuộc đời.
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
II. Đọc – hiểu văn bản:
3. Lời giục giã vội vàng, cuống quýt:
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
II. Đọc – hiểu văn bản:
I. Tiểu dẫn:
III. Kết luận:
1. Nội dung :
- Thông điệp của một hồn thơ yêu đời, ham sống
- Quan niệm mới mẻ về thời gian, tuổi trẻ, hạnh phúc
2. Nghệ thuật :
- Thể thơ tự do.
- Giọng điệu say mê, sôi nổi.
- Sáng tạo ngôn từ và hình ảnh độc đáo, mới lạ.