Tuần 21. Vội vàng

1/19/2013
1
Next Steps
Summarize any actions required of your audience
Summarize any follow up action items required of you
Chào mừng Thầy Cô giáo đến dự giờ
1/19/2013
2
VỘI VÀNG
Xuân Diệu
Tiết 79
1/19/2013
3
KIỂM TRA BÀI CŨ
? Ý thức cá nhân của nhà thơ Tản Đà được thể hiện như thế nào trong bài thơ Hầu Trời?
* Ý thức cá nhân:
Ý thức về tài năng văn chương
Ý thức về trách nhiệm cao quý của nhà văn, nghề văn
Niềm tự hào về xuất thân, về quê hương
Ý thức vượt qua những khó khăn của cuộc sống thường nhật
→ Nhà thơ ý thức sâu sắc về cái tôi cá nhân, tự hào về tài năng, nhân cách, nghề nghiệp của mình - một bản lĩnh mạnh mẽ, đáng trân trọng.
1/19/2013
4
I. Giới thiệu chung
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả
1. Tác giả
Ngô Xuân Diệu (1916 - 1985); quê cha ở Can Lộc, Hà Tĩnh; quê mẹ ở Tuy Phước, Bình Định. Lớn lên chủ yếu ở quê mẹ.

Trình bày những hiểu biết của em
về nhà thơ Xuân Diệu?
?
1/19/2013
5
I. Giới thiệu chung
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả
1. Tác giả
“Nhà thi sĩ ấy là một chàng trai trẻ
hiền hậu và say mê, tóc như mây
vương trên đài trán thơ ngây,
mắt như bao luyến mọi người
và miệng cười mở rộng
như một tấm lòng sẵn sàng ân ái"
(Thế Lữ)
1/19/2013
6
I. Giới thiệu chung
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả
1. Tác giả
Ngô Xuân Diệu (1916 - 1985); quê cha ở Can Lộc, Hà Tĩnh; quê mẹ ở Tuy Phước, Bình Định. Lớn lên chủ yếu ở quê mẹ.
Là “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới”, luôn thể hiện niềm “khát khao giao cảm với đời” (Hoài Thanh), Xuân Diệu đem đến cho thơ ca đương thời một sức sống mới, bày tỏ một quan niệm sống mới mẻ cùng những cách tân nghệ thuật đầy sáng tạo.
Xuân Diệu là nhà thơ lớn của VHVN hiện đại, là nhà nghệ sĩ, nhà văn hóa lớn.
1/19/2013
7
I. Giới thiệu chung
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả
2. Tác phẩm
2. Tác phẩm

Xuất xứ của bài thơ?
?
1/19/2013
8
I. Giới thiệu chung
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả
2. Tác phẩm
2. Tác phẩm
* Thơ thơ (1938) là tập thơ đầu tay của Xuân Diệu.
Tiếng thơ dào dạt của một tâm hồn trẻ “hăm hở đi tìm những nơi sự sống dồi dào tụ lại”; thể hiện một quan niệm sống mới mẻ, tích cực.
Có nhiều cách tân táo bạo và nhuần nhị trong nghệ thuật thơ.
* Vội vàng là một trong những bài đặc sắc của tập Thơ thơ.
1/19/2013
9
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu


1/19/2013
10
VỘI VÀNG

Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.

Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi.
Mỗi buổi sớm thần vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
1/19/2013
11
…
Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại!
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt…
Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc,
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?

Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa…
1/19/2013
12

…
Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm,
cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
1/19/2013
13
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu


?
Tâm trạng của thi nhân
diễn biến như thế nào trong bài thơ?
1/19/2013
14
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
* Mạch cảm xúc của bài thơ
- Bài thơ có thể chia làm ba đoạn:
+ Đoạn 1 (13 dòng thơ đầu): tình yêu cuộc sống thiết tha
+ Đoạn 2 (dòng 14-29): nỗi băn khoăn, niềm tiếc nuối trước sự trôi chảy của thời gian
+ Đoạn 3 (10 dòng thơ cuối): lời giục giã tận hưởng cuộc sống
- Cấu tứ chặt chẽ theo mạch luận lí sâu sắc:
+ Bản chất con người thi nhân: khát khao cuộc sống
+ Thực tế khắc nghiệt: thời gian trôi nhanh, tuổi trẻ qua nhanh không trở lại
+ Tuyên ngôn về cách sống, thái độ sống: vội vàng tận hưởng và tận hiến.

1/19/2013
15
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ

Tình yêu
cuộc sống
thiết tha
Băn khoăn,
tiếc nuối
thời gian,
tuổi trẻ
Giục giã
tận hưởng
cuộc sống
Tình yêu
cuộc sống
thiết tha
Băn khoăn,
tiếc nuối
thời gian,
tuổi trẻ
Tình yêu
cuộc sống
thiết tha
Băn khoăn,
tiếc nuối
thời gian,
tuổi trẻ
Tình yêu
cuộc sống
thiết tha
Giục giã
tận hưởng
cuộc sống
Mạch luận lí của bài thơ
Mạch cảm xúc của bài thơ
1/19/2013
16
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.


1/19/2013
17
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu - một ước muốn kì lạ
- Thể thơ 5 chữ, thủ pháp nghệ thuật lặp từ,
lặp cấu trúc:
“Tôi muốn + cụm động từ
Cho + danh từ + đừng + cụm động từ/ cụm tính từ”
→ nhấn mạnh ước muốn, khát vọng của nhà thơ.

1/19/2013
18
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu - một ước muốn kì lạ
- Ước muốn: tắt nắng, buộc gió - đoạt
quyền tạo hóa, ngăn cản bước đi âm thầm
mà vội vã của thời gian.
- Mục đích: giữ lại màu sắc, hương vị cuộc
sống.
→ một ý tưởng táo bạo, mới mẻ, thể hiện tình yêu cuộc sống đến đắm say
1/19/2013
19
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
b. Chín dòng thơ tiếp theo
Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi.
Mỗi buổi sớm thần vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
1/19/2013
20
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
b. Chín dòng thơ tiếp theo – bức tranh cuộc sống nơi trần thế
* Bức tranh thiên nhiên mùa xuân
Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi.
1/19/2013
21
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
b. Chín dòng thơ tiếp theo – bức tranh cuộc sống nơi trần thế
* Bức tranh thiên nhiên mùa xuân
Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi.
1/19/2013
22
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
b. Chín dòng thơ tiếp theo – bức tranh cuộc sống nơi trần thế
* Bức tranh thiên nhiên mùa xuân
- Sử dụng lặp lại kiểu câu chỉ quan hệ sở
hữu (của), lặp lại đại từ chỉ định (này đây)
và thủ pháp liệt kê
→ tạo nhịp điệu, nhạc điệu sôi nổi, rộn ràng cho đoạn thơ; thể hiện vẻ đẹp thiên nhiên trong mùa xuân: tạo vật như có lứa có đôi, quấn quýt giao hòa.
1/19/2013
23
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
b. Chín dòng thơ tiếp theo – bức tranh cuộc sống nơi trần thế
* Bức tranh thiên nhiên mùa xuân
- Những hình ảnh thiên nhiên mùa xuân:
Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi.
1/19/2013
24
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
b. Chín dòng thơ tiếp theo – bức tranh cuộc sống nơi trần thế
* Bức tranh thiên nhiên mùa xuân
- Những hình ảnh thiên nhiên mùa xuân:
Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si;
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi.
→ thiên nhiên rực sáng sắc màu, rộn ràng âm thanh, căng tràn sức sống, mang vẻ đẹp tinh khôi và thơm ngát; một bức tranh tràn ngập sắc xuân, hương xuân, sức xuân và tình xuân.
1/19/2013
25
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
b. Chín dòng thơ tiếp theo – bức tranh cuộc sống nơi trần thế
* Bức tranh thiên nhiên mùa xuân
* Tấm lòng thi nhân -“thiết tha, rạo rực…”
- Cảm nhận những hình ảnh vốn rất quen thuộc qua cặp mắt “xanh non, biếc rờn”
- Sử dụng cách nói bất ngờ, mới lạ: tuần tháng mật, khúc tình si; những tính từ biểu cảm: xanh rì, phơ phất; những kết hợp lạ: ánh sáng chớp hàng mi…
→ mùa xuân mới mẻ, tinh khôi, quyến rũ, gọi mời.
→ nỗi lòng say đắm mùa xuân
1/19/2013
26
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
b. Chín dòng thơ tiếp theo – bức tranh thiên nhiên và cuộc sống
* Bức tranh thiên nhiên mùa xuân
* Tấm lòng thi nhân – “thiết tha, rạo rực…”
- Niềm vui sống mỗi ngày: Mỗi buổi sớm thần vui hằng gõ cửa
→ lòng yêu đời, ham sống, khát sống
- Hình ảnh so sánh:“Tháng giêng = một cặp môi gần” + tính từ “ngon” - ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
→ mùa xuân gợi cảm và quyến rũ như một giai nhân; cuộc sống trần thế như một thiên đường.
→ “Tôi sung sướng.” - lời giãi bày trực tiếp và đầy đủ tấm lòng nhà thơ.

1/19/2013
27
II. Đọc – hiểu
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đoạn 1 – tình yêu cuộc sống thiết tha
b. Chín dòng thơ tiếp theo – bức tranh thiên nhiên và cuộc sống
* Bức tranh thiên nhiên mùa xuân
* Tấm lòng thi nhân – “… và băn khoăn”
- Dấu chấm lạ giữa dòng thơ: “Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa”
→ hai tâm trạng trái ngược: niềm vui và âu lo
- “Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”:
→ Tiếc xuân khi mùa còn đương độ rực rỡ. Tiếc tuổi trẻ khi tuổi còn hoa niên.
→ Đó là nỗi ám ảnh thời gian, cũng là lời hối thúc con người phải vội vàng tận hưởng và tận hiến.
1/19/2013
28
Củng cố
Tiết 79
VỘI VÀNG
I. Giới thiệu chung
1.Tác giả
2. Tác phẩm
II. Đọc – hiểu
* Mạch cảm xúc của bài thơ
1. Đoạn 1 – tình yêu
cuộc sống thiết tha
a. Bốn dòng thơ đầu
b. Chín dòng thơ tiếp theo
1. Đặc điểm thơ Xuân Diệu
2. Mạch cảm xúc của bài thơ Vội vàng
3. Tình yêu cuộc sống thiết tha trong đoạn thơ thứ nhất
1/19/2013
29
Cảm ơn quý thầy cô và các em học sinh
1/19/2013
30
Next Steps
Summarize any actions required of your audience
Summarize any follow up action items required of you