Tuần 21. Vội vàng

Tiết 55, 56: Văn bản:

VỘI VÀNG
- XUÂN DIỆU-
Xuân Diệu (1916- 1985)
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Tác giả:
- Xuân Diệu ( 1916- 1985).
- Là nhà thơ “mới nhất trong các nhà thơ mới”.
- Ông là nhà thơ của mùa xuân, tình yêu, tuổi trẻ
- Là nghệ sĩ lớn, nhà văn hóa lớn có sức sáng tạo mãnh liệt, bền bỉ và sự nghiệp văn học phong phú.
I. TÌM HIỂU CHUNG:
- Tác phẩm chính:

+ Thơ thơ ( 1938)
I. TÌM HIỂU CHUNG:
- Tác phẩm chính:








+ Gửi hương cho gió ( 1945). + Riêng chung (1960) ,...
I. TÌM HIỂU CHUNG:
2. Tác phẩm:
- Xuất xứ: in trong tập Thơ thơ (1933- 1938).
BỐ CỤC:
+ Đoạn 1: 13 câu đầu (bộc lộ tình yêu cuộc sống trần thế tha thiết)
+ Đoạn 2: 16 câu tiếp (nỗi băn khoăn về sự ngắn ngủi của kiếp người trước sự trôi qua nhanh chóng của thời gian)
+ Đoạn 3: 9 câu cuối (lời giục giã cuống quýt, vội vàng tận hưởng những giây phút tuổi xuân )
Chủ đề: Bài thơ thể hiện khát vọng mãnh liệt của nhà thơ về cuộc sống.
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Đoạn 1: Tình yêu cuộc sống trần thế tha thiết:
a. Bốn câu đầu:
- Chi tiết : tôi
+ “muốn tắt nắng”- cho màu đừng phai nhạt
+ “muốn buộc gió”- cho hương còn lại mãi với hoa.
II. Đọc- hiểu văn bản:

- Nghệ thuật: Câu khẳng định kết hợp điệp từ, điệp cấu trúc:muốn níu giữ thời gian và làm ngưng đọng không gian,giữ mãi hương sắc cho mùa xuân, cho cuộc đời.
-> Con người muốn vươn để có thể ngang tầm tạo hóa.
=> Cái tôi XD đầy kiêu hãnh và khát vọng mãnh liệt .
II. Đọc- hiểu văn bản:
b. Chín câu tiếp:
- Chi tiết :
+ ong bướm - tuần tháng mật
+ hoa lá - xanh rì- yến anh - khúc tình si...
- NT: + Sử dụng điệp khúc “này đây” , nhịp thơ gấp gáp, khẩn trương: Sự trầm trồ, hào hứng;
+ Phép liệt kê : Bữa tiệc thiên nhiên ngon lành, hấp dẫn đầy quyến rũ.
=> sức sống của vạn vật đều rộn ràng tươi thắm, nảy nở rất trẻ trung, tất cả như có đôi, có lứa, có tình như mời như gọi.
Hình ảnh thiên nhiên, sự sống quen thuộc được tác giả cảm nhận và diễn đạt như thế nào?
II. Đọc- hiểu văn bản:
- Chi tiết:
+ Ánh sáng chớp hàng mi -Thần Vui gõ cửa.
+ Tháng giêng ngon như ... môi gần
- Nghệ thuật:
+ Lối diễn đạt độc đáo, mới lạ.
+ Hình ảnh nghệ thuật phong phú, đầy mĩ cảm khiến người ta đắm say, ngây ngất.
=> Cái đẹp nằm ở sự bắt đầu, tinh khôi, mới mẻ, hồng hào, mơn mởn ...
II. Đọc- hiểu văn bản:
2. Đoạn 2: Nỗi băn khoăn về sự ngắn ngủi của kiếp người trước sự trôi qua nhanh chóng của thời gian

- Điệp từ: “xuân”, “tôi”, “tuổi trẻ”
- Đối lập:
đương tới >< đương qua;
còn non >< sẽ già;
lòng tôi rộng >< lượng đời chật
xuân vẫn tuần hoàn >< tuổi trẻ chẳng hai
lần thắm lại.
-> Sự đối lập giữa mùa xuân của đất trời và tuổi xuân của con người
Tác giả đã thành công nhờ việc sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào?
II. Đọc- hiểu văn bản:
- Các tiếng: đương qua, sẽ già, hết, mất, không cho, chẳng còn, rớm vị chia phôi, than thầm tiễn biệt, phải bay đi, bỗng đứt tiếng, độ phai tàn ...
- Phụ từ: nghĩa là, mà, nhưng, làm chi, vẫn, nếu, chẳng còn, nên ...
- Câu cảm thán : Chẳng bao ...
-> Khát khao giao cảm với đời nhưng ý thức được tuổi trẻ một đi không trở lại -> nỗi day dứt khôn nguôi.
=> Lời than thở tưởng chừng như tuyệt vọng nhưng lại đốt lên tình yêu cuộc sống.
II. Đọc- hiểu văn bản:

3. Đoạn 3: Lời giục giã cuống quýt, vội vàng
- Hình ảnh: “sự sống mơn mởn, mây đưa, gió lượn, cánh bướm tình yêu...” -> hình ảnh tươi mới, đầy sức sống.
- Ngôn từ: “ôm, riết, say, thâu, chếnh choáng, đã đầy, no nê, cắn” -> động từ và tính từ mạnh được dùng với mức độ tăng tiến dần.
II. Đọc- hiểu văn bản:
- Nhịp thơ: dồn dập, sôi nổi, hối hả, cuồng nhiệt .
- Hình ảnh mới mẻ, độc đáo: Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi - sự say mê đến cuồng điên, kiểu giao cảm của một trái tim đầy sức sống ngập tràn tình yêu.
=> Sống vội vàng, gấp gáp: quan niệm sống tích cực.
Thảo luận:

Theo em, sống vội vàng như Xuân Diệu là sự ghét bỏ thực tại, muốn thời gian qua thật nhanh hay không? Từ đó, trình bày quan niệm sống mà em cho là phù hợp?
III. TỔNG KẾT: GHI NHỚ sgk