Tuần 21. Vợ nhặt

Nhiệt liệt chào mừng
Các thầy cô giáo
và các em học sinh
Vợ nhặt
Kim Lân
Gi�o vi�n d?y : Phan Th? Hồi Ninh
Don v? : Tru?ng THPT Nguy?n Tr�i
VỢ NHẶT
Kim Lân
I/Tìm hiểu chung
1/Tác giả
Kim Lân là nhà văn chuyên viết truyện ngắn, hầu hết xoay quanh đề tài nông thôn. Ông được mệnh danh là nhà văn một đời đi về với “đất”,với “người”,với “thuần hậu nguyên thuỷ” của cuộc sống nông thôn
Tác phẩm chính: “Nên vợ nên chồng”(1955), ”Con chó xấu xí”(1962). Ông sáng tác không nhiều nhưng lại ghi những dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả
Kim Lân (1920-2007)
Quê hương :Bắc Ninh
VỢ NHẶT
Kim Lân
I/Tìm hiểu chung
2/Tác phẩm
a.Xuất xứ: “ Vợ nhặt ” được in trong tập “Con chó xấu xí”. Truyện ngắn này có tiền thân từ tiểu thuyết “Xóm ngụ cư”
b.Bối cảnh xã hội: Câu chuyện được xây dựng trên nền hiện thực của nạn đói năm 1945
Người chết như ngả rạ .Không buổi sáng nào (. . . ) không nhìn thấy ba bốn cái xác thây nằm còng queo bên đường
Ảnh nạn đói năm 1945
Người sống đi lại xanh xám, dật dờ như những bóng ma
Xương người chết đói được cải táng từ những hố chôn tập thể
VỢ NHẶT
Kim Lân
I/Tìm hiểu chung
b/Giữa cảnh đói năm 1945,một chiều ,Tràng dắt theo một người đàn bà về xóm ngụ cư
Sắp xếp thứ tự các tình tiết từ 1 đến 6 theo mạch kể của văn bản?
a/Lũ trẻ con và những người dân trong xóm nhìn theo ngạc nhiên và cám cảnh
c/Bà cụ Tứ - mẹ Tràng –cũng rất ngạc nhiên, nhưng khi hiểu ra cơ sự, bà “cúi đầu nín lặng” mà lo lắng cho tương lai của đôi trẻ
d/Tràng thấp thoáng nhớ tới hình ảnh đoàn người đói đi trên đê Sộp và lá cờ đỏ sao vàng bay phấp phới
e/Sáng hôm sau , họ cùng nhau dọn dẹp nhà cửa,cùng ăn cháo và “chè khoán” và cùng nói chuyện tương lai
f/Tràng nhớ lại việc mình có vợ chỉ nhờ có hai lần tầm phơ tầm phào và bốn bát bánh đúc
Đáp án :1-b ; 2-a ; 3-f ; 4-c ; 5-e ; 6-d
c.Tóm tắt văn bản
2/Tác phẩm
VỢ NHẶT
Kim Lân
II/Đọc- hiểu văn bản
1/Ý nghĩa nhan đề
Nhan đề gợi lên suy nghĩ của người đọc về số phận con người trong nạn đói năm 1945: tầm thường , rẻ rúng giống như một đồ vật có thể “nhặt” được một cách tình cờ
II/Đọc- hiểu văn bản
Nhan đề gợi ra một tình huống truyện độc đáo
VỢ NHẶT
Kim Lân
II/Đọc- hiểu văn bản
II/Đọc- hiểu văn bản
2/Tình huống truyện
Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện là việc đặt nhân vật vào trong những ngữ cảnh nhất định,làm môi trường cho nhân vật hoạt động.Từ đó,làm nổi bật tâm trạng ,tính cách của các nhân vật và chủ đề tác phẩm
a/Tình huống : Tràng “nhặt được vợ” giữa những ngày “tối sầm lại vì đói khát”
Sự kiện này đối với mọi người là rất lạ,bởi hai lẽ:
-Người như Tràng mà lấy được vợ
nghèo
xấu trai, vụng dại
dân ngụ cư
có vợ theo không chỉ nhờ
vài câu đùa và bốn bát
bánh đúc
bất ngờ, lạ
+Người chết như ngả rạ; người sống thì xanh xám, dật dờ như những bóng ma. +Không khí vẩn lên mùi ẩm mốc,mùi gây của xác người, mùi khét của những đống rấm ở những nhà có người chết ... +Âm thanh của tiếng của tiếng quạ gào thê thiết, tiếng hờ khóc tỉ tê. . .
- Tràng “nhặt vợ” trong một hoàn cảnh không bình thường:
VỢ NHẶT
Kim Lân
II/Đọc- hiểu văn bản
II/Đọc- hiểu văn bản
2/Tình huống truyện
a/Tình huống : Tràng “nhặt được vợ” giữa những ngày “tối sầm lại vì đói khát”
Đây là một tình huống bất ngờ và rất éo le
VỢ NHẶT
Kim Lân
II/Đọc- hiểu văn bản
II/Đọc- hiểu văn bản
2/Tình huống truyện
b/Tác động của tình huống đến tâm lí của các nhân vật:
Lựa chọn các chi tiết về thái độ, ngôn ngữ, cử chỉ,. . .của các nhân vật đối với sự kiện Tràng “nhặt được vợ” và sắp xếp các chi tiết đó vào hai cột cho hợp lí
VỢ NHẶT
Kim Lân
II/Đọc- hiểu văn bản
II/Đọc- hiểu văn bản
2/Tình huống truyện
b/Tác động của tình huống đến tâm lí của các nhân vật:
Tình huống này tạo nên một sự xáo trộn giữa ngạc nhiên và lo sợ, giữa vui mừng và buồn tủi trong tâm trạng của mọi người
c/Ý nghĩa của tình huống truyện đối với chủ đề tác phẩm:
-Đồng thời,cũng qua tình huống đó ,Kim Lân khẳng định : Người lao động,dù trong tình huống bi thảm nhất (ngay trên bờ vực của cái chết),vẫn không nghĩ đến con đường chết ,vẫn khao khát hạnh phúc và tình thương ,vẫn hướng về ánh sáng của tương lai .
-Qua tình huống truyện, nhà văn gợi lại cho người đọc cả một quá khứ đau thương của dân tộc ,cất tiếng nói tố cáo bọn phát xít,thực dân,phong kiến và tay sai đã gây ra nạn đói năm 1945.
VỢ NHẶT
Kim Lân
II/Đọc- hiểu văn bản
II/Đọc- hiểu văn bản
2/Tình huống truyện
Đây chính là giá trị hiện thực và tinh thần nhân đạo sâu sắc của tác phẩm
VỢ NHẶT
Kim Lân
II/Đọc- hiểu văn bản
II/Đọc- hiểu văn bản
3/Các nhân vật
a.Nhân vật Tràng
-Tâm trạng của Tràng trước người đàn bà đói khát mà anh gặp :
Lúc đầu, khi có ý định đưa người đàn bà xa lạ về nhà, Tràng lo lắng “chợn, nghĩ: thóc gạo này . . . ” .Nhưng rồi Tràng tặc lưỡi “Chậc,kệ”
bề ngoài là sự liều lĩnh của một người nông nổi như Tràng, nhưng ẩn sâu trong đó là khát vọng hạnh phúc gia đình ở người nông dân nghèo khổ này
-Những thay đổi trong tâm trạng của Tràng từ sau sự kiện “nhặt được vợ ”:
Củng cố
1/Dòng nào nêu đúng điều quan trọng nhất mà Kim Lân muốn nói qua câu chuyện “nhặt vợ” giữa những ngày đói rét thê thảm?
A/Thân phận đau khổ của con người
B/Sức sống mãnh liệt trong tâm hồn người lao động
C/Tình trạng đen tối của xã hội đương thời
D/Tội ác của thực dân, phát xít
2/Cụm từ nào phù hợp với chỗ trống trong câu văn:Tình huống truyện /. . ./mà Kim Lân tạo dựng trong truyện ngắn “Vợ nhặt” đã trở thành phương tiện khám phá tính cách nhân vật và bộc lộ chủ đề tác phẩm?
A/Gần gũi, quen thuộc
B/Li kì, rùng rợn
C/Bất ngờ và éo le
D/Đậm chất trào phúng
Kính chào các thầy cô giáo và các em học sinh