Tuần 21. Vợ nhặt

vợ nhặt

Bài giảng :
LÊ ĐÌNH TRUNG
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Nhan đề:
Em thấyh có gì dặc biệt trong nhan đề tác phẩm
+ Vợ: vị trí trung tâm xây dựng tổ ấm. Lấy vợ là một sự kiện trọng đại của đời người.
+ Nhặt (động từ): lượm lặt đồ vật tình cờ, vu vơ.
→ “Nhặt” được vợ là chuyện lạ, thân phận con người như cọng rơm, cọng rác ngoài đường.
2. Bối cảnh hiện thực của tác phẩm:
Các sự kiên của tác phẩm được xây dựng trên nền của hiện thực nào ?
* Nạn đói Ất Dậu – 1945:
Nạn đói được nhà văn miêu tả dưới góc độ nào ?
a. Không gian, thời gian:
“Con đường khẳng khiu, gầy guộc”
- Không khí: “vẩn lên mùi ẩm thối của rác rưởi và mùi gây của xác người”
- Âm thanh: “tiếng quạ trên mấy cây gạo ngoài bãi chợ cứ gào lên từng hồi thê thiết”.
- Ánh sáng: “nhá nhem”, “hai bên dãy phố úp xúp, tối om, không nhà nào có ánh đèn, lửa”.
- Thời gian: vào buổi chiều chạng vạng của một ngày, như sự kết thúc đi dần vào đêm tối.
→ Khung cảnh điêu tàn rữa nát, tối sầm và đói khát.
b. Con người năm đói:
- “Những khuông mặt thì hốc hác u tối”
- Trẻ con: “ngồi ủ rũ dưới những xó tường không buồn nhúc nhích”.
- Những người đói: “bồng bế, dắt díu nhau lên xanh xám như những bóng ma, nằm ngổn ngang khắp lều chợ”.
“người đói dật dờ đi lại lặng lẽ như những bóng ma”.
- “người chết như ngả rạ”.
dật dờ những bóng ma
Bữa ăn ngày đói
Thảm cảnh nạn đói
3. Tình huống truyện:
Tình huống truyện được nhà văn xây dựng thế nào ?
xuất phát trong bối cảnh: nạn đói thê thảm đang hoành hành, con người đứng mấp mé giữa cái sống và cái chết.
- Trong hoàn cảnh đó, Tràng “nhặt” được vợ.
A . Nhân vật người đàn bà vô danh
Nhà văn miêu tả hình ảnh người đàn bà gặp lại tràng như thế nào?
* Bước chân sầm sập
Khuôn mặt sưng sỉa
Mắng Tràng : Điêu
Cố ý tỏ ra giận dữ để buộc Tràng phải cho ăn
*Cắm đầu ăn một chập bốn bát bánh đúc liền chẳng chuyện trò gì Ăn trong niềm hi vọng sống
*Chấp nhận kiếp vợ nhặt vợ theo rẻ rúng
Để được sống giữa cuộc đời
B . Nhân vật anh Tràng :
* Thái độ anh Tràng trước người đàn bà khốn khổ :
+ Toét miệng cười +Vui vẻ đồng ý cho ăn
+ Khoe "Rich bố cu"
+Để chị ăn liền bốn bát
=>Cho rất vui vẻ , chân tình
+ Chấp nhận để chị theo về
Sẻ chia sự sống
* Thái độ anh Tràng khi quyết định "nhặt "vợ:
+ Chợn > < Tặc lưỡi : Chậc , kệ !
Thái độ liều lĩnh bất chấp tất cả , đánh đổi sự sống
Khát vọng hạnh phúc mãnh liệt vượt lên trên cái chết
*Tâm trang anh Tràng khi đi bên người vợ mới ::
+Mặt phớn phở khác thường
+Mắt sáng lên lấp lánh
+Miệng tủm tỉm cười nụ
+Quên cả đói khát đang đe doạ
Hạnh phúc xua tan tất cả những u ám ảm đạm của đói khát , khơi dậy sức mạnh tinh thần để anh chống chọi vượt lên cái chết
C .Nhân vật bà cụ Tứ :
*Tâm trạng bà cụ Tứ khi đón nàng dâu :
Tâm trạng của bà cụ Tứ khi đón nàng dâu mới như thế nào?
+Ngạc nhiên : Đứng sững lại - băn khoăn tự hỏi
Em thấy phẩm chất đáng quí ở bà cụ Tứ là phẩm chất gì?
Một trái tim nhân hậu , vị tha đầy đức hi sinh trong tình thương yêu cưu mang đùm bọc người cùng cảnh ngộ và tình yêu con đến quên mình
*Tâm trạng bà cụ Tứ sáng hôm sau:
Tâm trạng của bà cụ Tứ khi có nàng dâu mới như thế nào?
+ Khuôn mặt bủng beo , u ám rạng rỡ hẳn lên =>Niềm vui trước hạnh phúc của dâu con làm bà cụ Tứ thay đổi như có phép màu
Bữa cơm đón dâu mới thảm hai :
Lùm rau chuối thái rối ăn với muối
Niêu cháo lõng bõng
Miếng cháo cám "đắng chát nghẹn bứ"
Bà cụ Tứ :
- Nói toàn chuyện vui , toàn chuyện sung sướng về sau
- Đon đả vui vẻ
- Dự tính chuyện nuôi gà
- Cháo cám thành chè khoán
III. Củng cố
1 / Giá trị nội dung :
*ý nghĩa hiện thực : Phản ánh tình cảnh bi thảm của người lao động Việt Nam trong một thời kì đau thương tột cùng của dân tộc dưới ách thống trị của thực dân , phát xít .
*ý nghĩa nhân đạo :
+Cảm thương trước nỗi khổ của con người trong đói khát và chết chóc .
+ Tố cáo sự câu kết của thực dân Pháp và phát xít Nhật gây ra thảm cảnh cho dân tộc Việt nam
+ Trân trọng ,cảm phục những tấm lòng nhân hậu sẵn sàng sẻ chia đùm bọc cưu mang người cùng cảnh ngộ
+Tin tưởng vào sức sống mãnh liệt vươn lên trên bi thảm và sự đổi đời của ngừơi lao động dưới ánh sáng Cách mạng