Tuần 21. Vợ nhặt

SS: 44
V: 0
HD :44
Tiết: ……..
I. Tìm hiểu chung:
1. Kim Lân: (1920-2007):
-Tên khai sinh: Nguyễn Văn
Tài.
-Quê: làng Phù Lưu, xã Tân
Hồng, huyện Tiên Sơn, tỉnh
Bắc Ninh.
-Giải thưởng Hồ Chí Minh
về văn học nghệ thuật năm 2001.
-Tác phẩm chính: Nên vợ nên chồng
-Đặc biệt ông có những trang viết đặc sắc
về phong tục và đời sống thôn quê Kim Lân là nhà văn một lòng một dạ đi về với "đất“ với "người“ với “thuần hậu nguyên thuỷ" của cuộc sống nông thôn.
2. Xuất xứ truyện:
-Vợ nhặt là truyện ngắn xuất sắc in trong tập
truyện Con chó xấu xí (1962).
ta chết đói.
(1955), Con chó xấu xí (1962).
-Kim Lân là cây bút truyên ngắn Thế giới nghệ thuật của ông thường là khung cảnh nông thônhình tượng người nông dân.
3. Bối cảnh xã hội của truyện:
-Phát xít Nhật bắt nhân dân ta nhổ lúa trồng đay nên tháng 3 năm 1945 nạn đói khủng khiếp đã xảy ra. Chỉ trong vòng vài tháng, từ Quảng Trị đến Bắc Kì, hơn hai triệu đồng bào ta chết đói.
4. Ý nghĩa nhan đề:
-Nhan đề "Vợ nhặt" thâu tóm giá trị nội dung tư tưởng tác phẩm "Nhặt" đi với những thứ không ra gì. Thân phận con người bị rẻ rúng như cái rơm, cái rác, có thể "nhặt" ở bất kì đâu, bất kì lúc nào. Người ta hỏi vợ, cưới vợ, còn ở đây Tràng "nhặt" vợ. Đó thực chất là sự khốn cùng của hoàn cảnh.

Vợ Nhặt
(Kim Lân)
SS: 44
V: 0
HD :44
Tiết: ……..

Vợ Nhặt
(Kim Lân)
II. Đọc hiểu văn bản:
1. Tìm hiểu diễn biến tâm trạng của các nhân vật:
a. Nhân vật Tràng:
-Tràng là nhân vật có bề ngoài thô xấu
,thân phận lại nghèo hèn, mắc tật hay
vừa đi vừa nói một mình,…
-Tràng "nhặt" được vợ trong hoàn cảnh
đói khát "Chậc, kệ" cái tặc lưỡi của Tràng
không phải là sự liều lĩnh mà là một sự cưu mang, một tấm lòng nhân hậu không thể chối từ. Quyết định có vẻ giản đơn nhưng chứa đựng nhiều tình thương của con người trong cảnh khốn cùng.
-Tất cả biến đổi từ giấy phút ấy. Trên đường về xóm ngụ cư, Tràng không cúi xuống lầm lũi như mọi ngày mà "phởn phơ", "vênh vênh ra điều". Trong phút chốc, Tràng quên tất cả tăm tối "chỉ còn tình nghĩa với người đàn bà đi bên" và cảm giác êm dịu của một anh Tràng lần đầu tiên đi cạnh cô vợ mới.
-Buổi sáng đầu tiên có vợ, Tràng biến đổi hẳn: "Hắn thấy bây giời hắn mới nên người". Tràng thấy trách nhiệm và biết gắn bó với tổ ấm của mình.
SS: 44
V: 0
HD :44
Tiết: ……..

Vợ Nhặt
(Kim Lân)
II. Đọc hiểu văn bản:
1. Tìm hiểu diễn biến tâm trạng của các nhân vật:
b. Người vợ nhặt:
-Thị theo tràng trước hết là vì miếng
ăn (chạy trốn cái đói).
-Nhưng trên đường theo Tràng về,
cái vẻ "cong cớn" biến mất, chỉ còn
người phụ nữ xấu hổ, ngượng ngùng
và cũng đầy nữ tính ( đi sau Tràng
ba bốn bước, cái nón rách che nghiêng, ngồi mớm ở mép giường,… ). Tâm trạng lo âu, băn khoăn, hồi hộp khi bước chân về "làm dâu nhà người".
-Buổi sớm mai, chi ta dậy sớm, quét tước, dọn dẹp. Đó là hình ảnh của một người vợ biết lo toan, chu vén cho cuộc sống gia đình, hình ảnh của một người "vợ hiền dâu thảo".
-Chính chị cũng làm cho niềm hy vọng của mọi người trỗi dậy khi kể chuyện ở Bắc Giang, Thái Nguyên người ta đi phá kho thóc Nhật.
SS: 44
V: 0
HD :44
Tiết: ……..

Vợ Nhặt
(Kim Lân)
II. Đọc hiểu văn bản:
1. Tìm hiểu diễn biến tâm trạng của các nhân vật:
c. Bà cụ Tứ:
-Tâm trạng: mừng, vui, xót, tủi "vừa ai oán vừa xót thương cho số phận đứa con mình". Đối với người đàn bà thì "lòng bà đầy xót thương" nén vào lòng tất cảbà dang tay đón người đàn bà xa lạ làm con dâu mình: "Ừ, thôi thì các con cũng phải duyên phải số với nhau, u cũng mừng lòng".
-Bữa cơm đầu tiên đón nàng dâu mới, bà cụTứ đã nhen nhóm cho các con niềm tin, niềm hy vọng: "Tao tính khi nào có tiền mua lấy con gà về nuôi, chả mấy mà có đàn gà cho xem".
 
xa. Từ ngạc nhiên đến xót thương, nhưng trên hết vẫn là tình yêu thương. Cũng chính bà cụ là người nói nhiều nhất về tương lai, một tương lai rất cụ thể thiết thực với những gà, lợn, ruộng, vườn,…một tương lai khiến các con tin tưởng bởi nó không quá xa vời. Kim Lân đã khám phá ra một nét độc đáo khi để cho một bà cụ cập kề miệng lỗ nói nhiều với đôi trẻ về ngày mai.
SS: 44
V: 0
HD :44
Tiết: ……..

Vợ Nhặt
(Kim Lân)
II. Đọc hiểu văn bản:
1. Tìm hiểu diễn biến tâm trạng của các nhân vật:
2. Vài nét nghệ thuật:
-Cách kể chuyện tự nhiên, lôi cuốn, hấp dẫn.
-Nghệ thuật tạo tình huống đầy tính sáng tạo.
-Dựng cảnh chân thật, gây ấn tượng: cảnh chết đói, cảnh bữa cơm ngày đói,…
-Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế nhưng bộc lộ tự nhiên, chân thật.
-Ngôn ngữ nhuần nhị, tự nhiên.
III. Tổng kết.
-Vợ nhặt tạo được một tình huống truyện độc đáo, cách kể chuyện hấp dẫn, miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, đối thoại sinh động.
-Truyện thể hiện được thảm cảnh của nhân dân ta trong nạn đói năm 1945. Đặc biệt thể hiện được tấm lòng nhân ái, sức sống kì diệu của con người ngay trên bờ vực của cái chết vẫn hướng về sự sống và khát khao tổ ấm gia đình.
Hết