Tuần 21. Đọc thêm: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

TRƯỜNG PTDTNT TÂY NGUYÊN
MÔN : NGỮ VĂN
LỚP : 10A5

Nhóm thực hiện: Tổ 3
CHÀO MỪNG tới lớp 10a5
Hướng dẫn đọc thêm:
Đọc văn:

Hiền Tài Là Nguyên Khí Của Quốc Gia

(Trích Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất,
niên hiệu Đại Bảo thứ ba)
-Thân Nhân Trung-
I. Tìm hiểu chung về văn bản
1. Tác giả
Thân Nhân Trung ( 1418 – 1499 )
Tự là Hậu Phủ, người làng Yên Ninh, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang
Năm 1469 : ông đỗTiến sĩ
Là người nổi tiếng văn chương
Là Phó nguyên súy Tao đàn văn học do Lê Thánh Tông sáng lập.
2. Tác phẩm
Bài kí được khắc bia năm 1418
Là 1 trong 82 bài văn bia ở Văn Miếu ( Hà Nội )
3. Bố cục
Phần 1: Từ đầu…vẫn cho là chưa đủ: Vai trò của hiền tài đối với quốc gia.
Phần 2: Phần còn lại: Ý nghĩa của việc khắc bia.
4. Chủ đề
Bài kí nhấn mạnh tầm quan trọng của tri thức và người trí thức trong xã hội và có ý nghĩa lớn lao của việc tôn vinh người đỗ đạt qua việc khắc bia.
Một vài nét lịch sử của Quốc Tử Giám
Văn Miếu được xây dựng từ “tháng 8 năm Canh Tuất (1070) 
Năm 1076, Lý Nhân Tông cho lập trường Quốc Tử Giám
Năm 1156, Lý Anh Tông cho sửa lại Văn Miếu và chỉ thờ Khổng Tử
Vào năm 1484, Lê Thánh Tông cho dựng bia của những người thi đỗ tiến sĩ từ khóa thi năm 1442 trở đi
Năm 1762, Lê Hiển Tông cho sửa lại là Quốc Tử Giám - cơ sở đào tạo và giáo dục cao cấp của triều đình. 
Năm 1785 đổi thành nhà Thái học.
Văn Miếu – Quốc Tử Giám
Văn Miếu – Quốc Tử Giám
Bia Tiến Sĩ
Ngày xưa
“Bia đá Văn Miếu ghi công trạng các nhân tài đất nước thời xưa”
Ngày nay
Cầu may
II. Hướng dẫn đọc thêm
Hiền tài là gì ???
1.Hiền tài là nguyên khí đối với quốc gia (Tầm quan trọng và ý nghĩa của hiền tài đối với đất nước)
- Hiền tài làm nên sự chuyển mình mạnh mẽ cho đất nước
- Là người cống hiến vạch đường đi để nhân dân tiến bước đi lên,để sánh vai với các nước trong khu vực và trên thế giới
- Hiền tài chính là kim chỉ nam không chỉ của một thời đại để xây dựng quốc gia phồn thịnh
2. Những việc làm thể hiện sự quan tâm của các thánh đế minh vương với các hiền tài
Đề cao danh tiếng ,xứng danh những người có công với đất nước.
Được ghi tên ở bảng vàng.
Được ban chức tước, ban yến tiệc.
Khắc bia tiến sĩ.
3 . Ý nghĩa, tác dụng của việc khắc bia, ghi tên tiến sĩ
Đối với người đương thời :
Khuyến khích hiền tài, kẻ sĩ trông vào mà phấn chấn, hâm mộ, rèn luyện danh tiết, gắng sức giúp vua.
Ngăn ngừa điều ác, kẻ ác, ý xấu được ngăn chặn, lòng thiện tràn đầy, kẻ ác thấy đó làm điều răn, người thiện xem đó mà cố gắng.
Dẫn việc di vãng, chỉ lối tương lai, góp phần làm cho hiền tài nẩy nở, đất nước hưng thịnh dài lâu, rèn giũa danh tiếng cho sĩ phu, củng cố mệnh mạch cho Nhà nước.
Đối với người đời sau:
Tôn vinh quá khứ làm gương cho thế hệ tương lai.
Tạo dựng truyền thống hiếu học của dân tộc.


Niềm tự hào về truyền thống
nghìn năm văn hiến của dân tộc ta
4. Bài học lịch sử
Thời nào , “hiền tài cũng là nguyên khí quốc gia“, phải biết quý trọng nhân tài.
Hiền tài có mối quan hệ sống còn, thịnh suy của đất nước (triều đại Lê Thánh Tông rất quý trọng hiền tài, biết dùng nhân tài nên đây cũng là triều đại hoàng kim nhất trong lịch sử chế độ phong kiên Việt Nam).
Thấm nhuần quan điểm của nhà nước ta: giáo dục là quốc sách, trọng dụng nhân tài.
Thấm nhuần quan điểm Hồ Chủ tịch: một dân tộc dốt là một dân tộc yếu.
Ngày nay các cấp chính quyền địa phương, nhà nước đều phải có những chính sách đãi ngộ, khuyến khích phát triển người tài, trán chảy máu chất xám. Vinh danh các thủ khoa đỗ đầu ở Văn Miếu hàng năm.
Sơ đồ về kết cấu của bài văn bia
5. Trách nhiệm của thế hệ trẻ :
Với tư cách là chủ nhân tương lai của đất nước, thế hệ ngày nay cần có ý thức, trách nhiệm đối với đất nước để phấn đấu trở thành hiền tài góp phần đưa thế nước đi lên , giúp đất nước ngày càng phát triển mạnh mẽ , phồn thịnh để không phụ công dựng nước của cha ông ta ngày xưa
- Có ý chí quyết tâm sâu sắc
- Ra sức phấn đấu, trau dồi kiến thức, phát huy hết mình tinh thần học tập và rèn đức luyện tài
- Tình yêu và nhiệm vụ đối với quê hương, đất nước và tấm lòng báo đáp công ơn cha mẹ thầy cô
Cụ thể bằng những việc làm thiết thực sau:
Ý nghĩa văn bản
Khích lệ kẻ sĩ đương thời luyện tài, rèn đức, nêu những bài học cho muôn đời sau : thể hiện tấm lòng của Thân Nhân Trung với sự nghiệp xây dựng đất nước.
Giá trị nghệ thuật:
Giàu chất hùng biện
Có sức thuyết phục cao
Lập luận đối lập rõ ràng, mạch lạc, chặt chẽ
Liệt kê trùng điệp đối lập :”
Bút pháp rắn rỏi, cô đọng súc tích,
Hành văn trang trọng lời lẽ sắc sảo, thấu tình đạt lí
Trò chơi :
“TRUY TÌM Ô CHỮ”
6
5
4
3
2
7
1
TRUY TÌM Ô CHỮ
Điền vào chỗ trống:
Việt Nam ta đã trải qua 4000 năm ……
Câu 1: Ô chữ gồm 7 chữ cái
Đây là hình ảnh của …..
Câu 2: Ô chữ gồm 5 chữ cái
Điền vào chỗ trống
Nước Việt Nam ta từ trước tới nay bao đời đã gây nền độc lập . Đó là 1 ….. quý báu của dân tộc
Câu 3: Ô chữ gồm 10 chữ cái
Ai là tác giả của đoạn trích : “ Hiền tài là nguyên khí của quốc gia” ??
Câu 4: Ô chữ gồm 13 chữ cái
Trường Đại học đầu tiên của nước ta là trường nào ????
Câu 5: Ô chữ gồm 10 chữ cái
Điền vào chỗ trống :
Với tư cách là thế hệ trẻ của đất nước chúng ta cần phấn đấu trở thành hiền tài để đưa thế nước đi lên bằng cách ra sức học tập và “rèn đức luyện …….”
Câu 6: Ô chữ gồm 3 chữ cái
Câu hỏi :
Niên hiệu của vua Lê Thái Tông những Năm 1440-1442 là gì ????
Câu 7: Ô chữ gồm 3 chữ số
Cảm ơn quý thầy cô và các bạn đã chú ý lắng nghe