Tuần 2. Tuyên ngôn Độc lập

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC

CUỘC THI THIẾT KẾ BÀI GIẢNG E- LEARNING
Bài giảng Ngữ văn 12
Tiết 7- 8: Đọc văn

TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP
(HỒ CHÍ MINH)

Giáo viên: Nguyễn Thị Dung
Điện thoại di động: 0912.457.278
Mail: [email protected]
Đơn vị: Trường THPT Nguyễn Thái Học
1. Về kiến thức: Giúp HS hiểu được:
- Giá trị nhiều mặt và ý nghĩa to lớn của bản Tuyên ngôn Độc lập.
- Hiểu được vẻ đẹp tư tưởng và tâm hồn tác giả qua bản Tuyên ngôn Độc lập.
2. Về kỹ năng:
- Học sinh biết cách tìm hiểu, phân tích, đánh giá một tác phẩm chính luận.
3. Về giáo dục kỹ năng sống: Thông qua bài học, giúp học sinh:
- Tự hào về truyền thống yêu nước chống ngoại xâm của dân tộc.
- Tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dân tộc.
- Quyết tâm xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng to đẹp hơn, đàng hoàng hơn, bắt kịp nhịp độ phát triển của thời đại….
Mục tiêu bài học
Giúp
ĐỀ CƯƠNG BÀI HỌC

I. Tìm hiểu chung.
1. Thể loại của tác phẩm.
2. Hoàn cảnh ra đời của bản tuyên ngôn.
3. Mục đích sáng tác.
4. Bố cục của tác phẩm.
II. Đọc – Hiểu tác phẩm.
1. Cơ sở pháp lý chính nghĩa của Tuyên ngôn Độc lập.
2. Cơ sở thực tiễn của Tuyên ngôn Độc lập.
3. Lời tuyên ngôn.
III. Tổng kết.
1. Về nội dung.
2. Về nghệ thuật.
3. Bài học giáo dục kỹ năng sống rút ra từ bài học:


KIỂM TRA BÀI CŨ:

Lý do nào khiến Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đến với văn chương và trở thành một nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
Hãy nối hai vế cho phù hợp với những đặc điểm các thể loại văn học của Chủ tịch Hồ Chí Minh?
Vế 1
Vế 2
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
Quang cảnh Hà Nội ngày 2/9/1945
Hình ảnh đón Bác Hồ về thủ đô đọc “Tuyên ngôn Độc lập”.
Tượng đài mới dựng trong ngày 2.9.1945.
Hình ảnh Bác Hồ đọc “Tuyên ngôn Độc lập”.
Quảng trường Ba Đình ngày nay
TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP
(HỒ CHÍ MINH)
Văn 12
I. Tìm hiểu chung.
1. Thể loại của tác phẩm.
Tuyên ngôn Độc lập thuộc thể loại văn học nào?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
- Văn chính luận.
+ Hệ thống lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc bén…
+ Dẫn chứng xác thực.
+ Ngôn ngữ hùng hồn, đầy cảm xúc.
2. Hoàn cảnh sáng tác.
Tuyên ngôn Độc lập ra đời trong hoàn cảnh cụ thể như thế nào?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
- Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh.
- Trên khắp cả nước, nhân dân ta vùng dậy giành chính quyền.
+ Ngày 19.8. 1945, chính quyền ở Hà Nội về tay nhân dân.
+ Ngày 26.8.1945, Hồ Chủ tịch từ chiến khu Việt Bắc về Hà Nội. Tại số nhà 48 phố Hàng Ngang, Người đã soạn thảo Tuyên ngôn Độc lập.
+ Ngày 2.9.1945, tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, trước hàng vạn đồng bào, Người đã thay mặt Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam mới.
3. Mục đích sáng tác.
Dòng nào không nói đúng về mục đích sáng tác của " Tuyên ngôn Độc lập"?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
- Tuyên bố về nền độc lập của dân tộc Việt Nam.
- Bác bỏ những luận điệu xảo trá và âm mưu đen tối của kẻ thù nhất là của thực dân Pháp và đế quốc Mĩ.
- Khẳng định ý chí kiên quyết bảo vệ nền độc lập, tự do của Tổ quốc của dân tộc Việt Nam.
4. Bố cục.
Nối hai vế để phù hợp với nội dung các phần của " Tuyên ngôn Độc lập":
Vế 1
Vế 2
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely

Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
- Ba phần:
+ Phần 1: Cơ sở pháp lý của bản tuyên ngôn.
+ Phần 2: Cơ sở thực tiễn của bản tuyên ngôn.
+ Phần 3: Lời tuyên ngôn.
II. Đọc - hiểu văn bản.
1. Cơ sở pháp lý của “Tuyên ngôn Độc lập”.
Hồ Chí Minh đã mở đầu " Tuyên ngôn Độc lập" như thế nào?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely

Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
a. Hồ Chí Minh đã mở đầu bằng cách trích dẫn lời hai bản tuyên ngôn bất hủ của nước Mỹ (1776) và nước Pháp ( 1791).
Hai bản tuyên ngôn bất hủ của nước Mỹ ( 1776) và nước Pháp (1791)
- Hai bản tuyên ngôn đều đặt ra vấn đề về nhân quyền: tự do, bình đẳng và hạnh phúc… của con người…
=> Đây là những vấn đề rất tiến bộ lúc bấy giờ.
Việc Hồ Chí Minh trích dẫn hai bản tuyên ngôn của nước Mĩ và nước Pháp trong phần mở đầu " Tuyên ngôn Độc lập" có dụng ý nghệ thuật gì?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
- Dụng ý nghệ thuật:
+ Buộc thế giới phải công nhận quyền được tự do, bình đẳng, quyền được mưu cầu hạnh phúc của dân tộc Việt Nam.
+ Đây là một chiến thuật khéo léo nhưng kiên quyết và thâm thúy sâu cay của Bác:
* Khéo léo: Vì tỏ ra rất trân trọng những tuyên ngôn bất hủ của người Mỹ và người Pháp.
* Kiên quyết và thâm thúy sâu cay: Nhắc nhở người Mỹ và người Pháp đừng làm vấy bùn lên ngọn cờ nhân đạo của những cuộc cách mạng bất diệt của dân tộc mình nếu tiến quân xâm lược Việt Nam.
=> Chiến thuật: “ Dùng gậy ông đập lưng ông”.
+ Thể hiện niềm tự hào dân tộc cao độ của nhân dân Việt Nam khi đặt 3 cuộc cách mạng, 3 nền độc lập, 3 quốc gia, 3 bản tuyên ngôn ngang hàng nhau …
b. Đóng góp của Bác đối với phong trào giải phóng dân tộc thế giới.
Từ những quyền cơ bản của con người trong hai bản tuyên ngôn của nước Mĩ và nước Pháp, Bác suy rộng ra thành quyền độc lập, tự do của tất cả các dân tộc. Lời suy rộng ấy của Bác có ý nghĩa như thế nào đối với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
- Từ những quyền cơ bản của con người trong 2 bản tuyên ngôn của Mỹ và Pháp, Bác suy rộng ra thành quyền độc lập, tự do của tất cả các dân tộc …
=> Đóng góp to lớn của Bác đối với phong trào giải phóng dân tộc thế giới.
Tóm lại: Phần mở đầu bản tuyên ngôn cho chúng ta thấy:
Nghệ thuật lập luận chặt chẽ, cách dùng văn chương đánh địch rất khéo léo, rất có hiệu quả và cả những nhạy cảm chính trị cùng sự ứng biến thiên tài của Bác trước thực tế của cách mạng Việt Nam.
2. Cơ sở thực tiễn của “ Tuyên ngôn Độc lập”.
a. Những tội ác của thực dân Pháp trong hơn 80 năm đô hộ nước ta.
Tác giả vạch rõ những tội ác nào thực dân Pháp đã gieo rắc trên đất nước ta suốt hơn 80 năm qua?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.
You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.

* Về chính trị:
+ Thi hành những luật pháp dã man.
+ Dùng chính sách chia để trị.
+ Thẳng tay đàn áp, khủng bố nhân dân ta.
* Về văn hóa xã hội:
+ Thi hành chính sách ngu dân, ràng buộc dư luận.
+ Hủy hoại nòi giống của dân tộc ta bằng rượu cồn, thuốc phiện...
* Về kinh tế:
+ Chính sách bóc lột, vơ vét tài nguyên.
+ Chính sách thuế khóa nặng nề.
+ Chính sách độc quyền về kinh tế.
=> Bác đã hoàn toàn bác bỏ công lao khai hóa của thực dân Pháp ở Đông Dương.
Người nông dân năm 1945 Công nhân đang cạo mủ cao su
- Về ngoại giao:
+ Trong 5 năm, chúng hai lần quì gối dâng nước ta cho phát xít Nhật ( mùa thu năm 1940 và ngày 9.3.1945).
+ Chúng phản bội Đồng minh và thẳng tay đàn áp phong trào Việt Minh…
=> Thực dân Pháp không hề có công trong việc “ bảo hộ” Đông Dương mà ngược lại.
Hồ Chí Minh đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào để làm nổi bật những tội ác và tăng cường sức mạnh tố cáo thực dân Pháp?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
- Nghệ thuật:
+ Tạo ra sự đối lập giữa phần 1 và phần 2.
+ Dẫn chứng cụ thể trên nhiều lĩnh vực.
+ Phép liệt kê được sử dụng rất có hiệu quả.
+ Điệp từ "chúng“ lặp đi lặp lại nhiều lần ở đầu mỗi đoạn văn ...
+ Động từ mạnh: tuyệt đối không cho, lập, ngăn cản, thẳng tay chém giết, tắm, ràng buộc, thi hành, dùng, bóc lột, cướp không, giữ độc quyền, không cho,...
+ Giọng điệu sôi sục căm hờn.., đau xót,...
-> Tố cáo tội ác tày trời của thực dân Pháp đối với dân tộc ta.

Nhận xét:
Với những tội ác này của thực dân Pháp, Hồ Chí Minh đã phủ nhận hoàn toàn công lao khai hóa, bảo hộ của thực dân Pháp đối với nước ta, đập tan những luận điệu xảo trá của kẻ thù.
b. Tư cách làm chủ đất nước của dân tộc Việt Nam.
Lấy " lẽ phải" làm tiền đề cho mọi lập luận, Hồ Chí Minh đã chứng tỏ tư cách làm chủ đất nước của dân tộc Việt Nam như thế nào?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
- Trước ngày 9/3, Việt Minh đã nhiều lần kêu gọi người Pháp liên minh chống Nhật.
=> Nhân dân ta đã đứng về phe Đồng minh chống phát xít.
- Thái độ khoan hồng và nhân đạo :
+ Giúp cho nhiều người Pháp chạy qua biên thùy.
+ Cứu cho nhiều người Pháp ra khỏi nhà giam Nhật.
+ Bảo vệ tài sản và tính mạng cho họ.
- Đứng dậy giành chính quyền khi Nhật đầu hàng quân Đồng minh.
- Kết quả: “Pháp chạy, Nhật hàng, vua Bảo Đại thoái vị”.
+ Đánh đổ ách thực dân.
+ Đánh đổ chế độ quân chủ
+ Lập nên chế độ Dân chủ Cộng hòa.
- Nghệ thuật:
+ Từ ngữ chọn lọc, cô đọng.
+ Cách qui nạp vấn đề bằng cụm từ: Sự thật là… Sự thật là…
=> Khẳng định tư cách làm chủ đất nước của dân tộc Việt Nam.
3. Lời tuyên ngôn.
Hồ Chí Minh đã tuyên bố về nền độc lập, tự do của dân tộc ta như thế nào?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
- Bác tuyên bố:
+ Thoát li hẳn quan hệ với thực dân Pháp.
+ Xóa bỏ mọi hiệp ước trước đó đã ký kết về Việt Nam với Pháp.
+ Xóa bỏ mọi đặc quyền của Pháp trên đất nước Việt Nam.
- Kêu gọi các nước trong cộng đồng quốc tế công nhận quyền độc lập tự do của dân tộc Việt Nam .
- Khẳng định quyết tâm giữ vững nền độc lập, tự do vừa giành được của dân tộc Việt Nam.
- Nghệ thuật:
+ Phép lặp cú pháp: Bởi thế cho nên, chúng tôi…; Vì những lẽ trên, chúng tôi...
+ Những động từ mạnh: thoát ly hẳn, xóa bỏ hết, xóa bỏ tất cả…
= > Thể hiện lập trường kiên định, thái độ dứt khoát, không nhân nhượng đối với vấn đề độc lập dân tộc của nhân dân Việt Nam.
III. Tổng kết.
1.Về nội dung:
- Chính thức khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
- Đánh dấu trang vẻ vang nhất trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc.
- Thể hiện tình cảm yêu nước, thương dân và khát vọng độc lập, tự do cháy bỏng của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
2. Về nghệ thuật.
- Tác phẩm là áng văn chính luận mẫu mực:
+ Kết cấu mạch lạc, chặt chẽ lô gic với cấu trúc 3 phần cùng một hệ thống luận chứng toàn diện, giàu sức thuyết phục.
+ Ngôn ngữ hình ảnh chọn lọc, chính xác, giàu hình ảnh, có giá trị biểu cảm cao.
+ Giọng văn đa thanh, linh hoạt, phù hợp với nội dung và cảm xúc cần biểu đạt.
CỦNG CỐ:
Trong phần cơ sở thực tế của bản tuyên ngôn, Hồ Chí Minh đã vạch rõ tội ác của thực dân Pháp trên những lĩnh vực nào?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.
Về mặt ý nghĩa lịch sử, tác phẩm " Tuyên ngôn Độc lập" của Hồ Chí Minh gần gũi với tác phẩm nào?
Đúng - Click vào vị trí bất kỳ để tiếp tục.

You answered this correctly!
Your answer:
The correct answer is:
You did not answer this question completely
Em phải trả lời câu hỏi trước khi tiếp tục bài học.


Qua bài học, các em rút ra được thông điệp gì cho bản thân và thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay?

Thông điệp rút ra:
Thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay:
- Tự hào về truyền thống yêu nước chống ngoại xâm của dân tộc.
- Tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dân tộc.
- Quyết tâm xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng giàu, đẹp.

Tự hào về truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tộc…

Tin tưởng ở tương lai tươi sáng của dân tộc…

Quyết tâm học tập,xây dựng và bảo vệ Tổ quốc…
Các em hãy ôn tập thật kỹ những nội dung vừa học.

Tạm biệt…

Hẹn gặp lại các em trong bài học sau!
PHỤ LỤC

Nguồn tư liệu:
- Sách giáo viên Ngữ văn 12.
- Sách giáo khoa Ngữ văn 12.
- Chuẩn kiến thức Ngữ văn 12.
- Thư viện bài giảng Violet.
Microsoft Office
Microsoft Windows.
Adobe Presenter.