Tuần 2. Tự tình (bài II)

HỒ XUÂN HƯƠNG
TÌM HIỂU CHUNG :
1.Taùc giaû:
Cuoäc ñôøi :
-Hoà Xuaân Höông soáng vaøo khoaûng nöûa cuoái TK XVIII-nöûa ñaàu TK XIX
-Queâ :Quyønh Ñoâi-Quyønh Löu-Ngheä An.
-Baø laø ngöôøi thoâng minh, ñi nhieàu nôi,giao du vôùi nhieàu danh só noåi tieáng.
-Cuoäc ñôøi ,tình duyeân nhieàu eùo le,ngang traùi.
Sự nghiệp :
- Thô Noâm coù khoaûng 40 baøi.
- Taäp “Löu höông kí” goàm caû thô Noâm
vaø Haùn.
-Noäi dung :
+ Thô HXH laø tieáng noùi thöông caûm ñoái
cuoäc ñôøi, soá phaän ngöôøi phuï nöõ.
+ Thô HXH khaúng ñònh, ñeà cao veû ñeïp vaø khaùt voïng cuûa hoï.
2. Baøi thô “Töï tình”(II):
-Nhan ñeà : “Töï tình” laø töï baøy toû tình caûm vaø khaùt voïng cuûa loøng mình.
-Ñaây laø baøi thöù II trong soá ba baøi thô “Töï tình” cuûa HXH.
-Theå thô :Thaát ngoân baùt cuù Ñöôøng luaät .
II. ÑOÏC HIEÅU VAÊN BAÛN :
1.Ñeà :Giôùi thieäu boái caûnh vaø taâm traïng taùc giaû :
- “Ñeâm khuya vaêng vaúng” thôøi gian,khoâng gian yeân tónh, vaéng laëng.
-Tieáng troáng canh doàn daäp baùo hieäu thôøi gian troâi ñi nhanh.
con ngöôøi ñang thao thöùc, nghó veà thaân phaän mình.
- Caùch ngaét nhòp 1/3/3.
-Ngheä thuaät ñaûo ngöõ :töø “trô” ñaët ôû ñaàu caâu (“trô”:trô troïi, ñôn ñoäc ;trô lì).
- Ngheä thuaät ñoái :
“Caùi hoàng nhan” > < “Nöôùc non”
(caù nhaân nhoû beù) (TN,xaõ hoäi,
cuoäc ñôøi)
nhaán maïnh, toâ ñaäm söï coâ ñôn, trô troïi,
coù phaàn haåm hiu cuûa soá phaän hoàng nhan
Tình cảnh cô đơn,tâm trạng bẽ bàng, xót xa cho thân phận hồng nhan.
2.Thöïc :Cuï theå hôn hoaøn caûnh vaø taâm traïng cuûa nhaø thô :
-Möôïn cheùn röôïu ñeå giaûi saàu, nhöng “say laïi tænh” _noãi buoàn khoâng theå nguoâi ngoai
-hình aûnh thieân nhieân: “vaàng traêng boùng xeá”(traêng saép taøn, ñaõ muoän),maø vaãn “khuyeát chöa troøn”(chöa troïn veïn).

Hình aûnh aån duï gôïi lieân töôûng ñeán caûnh ngoä cuûa cuoäc ñôøi Xuaân Höông: tuoåi xuaân ñaõ qua ñi maø tình duyeân,haïnh phuùc vaãn chöa troïn veïn.
3.Luaän :Caûnh thieân nhieân:
-NT ñaûo ngöõ: caùc ñoäng töø maïnh “xieân ngang”, “ñaâm toaïc” ñöôïc ñaët ôû ñaàu caâu-maïnh meõ, gôïi hình,khaúng ñònh söùc soáng maõnh lieät cuûa thieân nhieân(reâu, ñaù-nhöõng söï vaät nhoû beù,voâ tri)
Söùc soáng maõnh lieät cuûa taâm hoàn Xuaân Höông(ngay caû trong nhöõng luùc buoàn ñau nhaát)
4.Kết : nhà thơ trực tiếp bộc lộ tâm trạng
- "Ngán":chán ngán,chán chường.
- "Xuân đi, xuân lại lại":sự trở lại của mùa xuân thiên nhiên.
- "Mảnh tình":không trọn vẹn,ít ỏi bị "san sẻ",chỉ còn "tí con con"(gợi thân phận làm lẽ của nhà thơ )

Taâm traïng buoàn chaùn, chua xoùt khi muøa xuaân cuûa thieân nhieân ñeán(vì ñoàng nghóa vôùi tuoåi xuaân laïi ra ñi), maø tình yeâu ,haïnh phuùc quaù ít oûi.
III. TỔNG KẾT :
1. Nghệ thuật: từ ngữ độc đáo,ấn tượng;sử dụng nhiều biện pháp :đảo ngữ, đối, ẩn dụ ;bút pháp trữ tình sâu lắng.


2. Noäi dung :Baøi thô vöøa cho thaáy bi kòch cuûa cuoäc ñôøi, vöøa khaúng ñònh söùc soáng maõnh lieät, vöøa theå hieän khaùt khao haïnh phuùc cuûa Hoà Xuaân Höông .
IV. CUÛNG COÁ_DAËN DOØ :
-Baûn lónh cuûa HXH qua baøi thô.
-HS hoïc thuoäc loøng baøi thô, naém vöõng noäi dung,ngheä thuaät baøi thô.
-Soaïn baøi “Caâu caù muøa thu”(NK).