Tuần 2. Tự tình (bài II)

TỰ TÌNH
( Bài II )
_Hồ Xuân Hương_
Giáo viên : Đỗ Kim Anh
Trường THPT Nguyễn Trãi
_Hồ Xuân Hương_
_Hồ Xuân Hương_
_Hồ Xuân Hương_
I. Tiểu dẫn: ( sgk )
II. Đọc - hiểu văn bản :
1. Nỗi niềm buồn tủi:
_ Tiếng trống canh: Đêm dài vắng lặng, buồn, cô đơn
Thời gian cuộc đời trôi qua dồn dập.
_ Trơ cái hồng nhan:

+ Trơ:


+ Cái hồng nhan:
Nhịp 1/3/3 nhấn mạnh sự bẽ bàng.
Tự Tình II
Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn,
Trơ cái hồng nhan với nước non.
Đảo ngữ
Tủi hổ, bẽ bàng
Thách thức
Nỗi đau
Bản lĩnh
Rẻ rúng
Mỉa mai
II. Đọc - hiểu văn bản :
2. Cảnh tình:
_ Mượn rượu:

_ Ngắm trăng

_ "Say lại tỉnh"

_ Vầng trăng bóng xế sắp tàn mà vẫn khuyết như chính cuộc đời nhà thơ hạnh phúc chưa tròn.
Tự Tình II
Chén rượu hương đưa, say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xế, khuyết chưa tròn.
say
tỉnh
Cái vòng quẩn quanh không lối thoát
xế
khuyết
Bi kịch
II. Đọc - hiểu văn bản :
3. Nỗi niềm phẫn uất:
_ Động từ mạnh:
_ Bổ ngữ:
Sự bướng bỉnh ngang ngạnh
_ Nghệ thuật đảo ngữ
tâm trạng
_ Tình yêu mãnh liệt, đầy khát khao, muốn phá vỡ mọi sức đè nén
Tự Tình II
Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám,
Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn.
"xiên , đâm"
ngang , toạc
Sự phẫn uất của thân phận
Tính cách con người Xuân Hương
II. Đọc - hiểu văn bản :
4. Tâm trạng chán chường, buồn tủi:
_ Xuân lại lại
sự lặp lại về
_ Ngán:
_ Nghệ thuật tăng tiến
_ Mảnh tình


III. Ghi nhớ ( SGK / 19 )
Tự Tình II
Ngán nỗi xuân đi, xuân lại lại,
Mảnh tình san sẻ, tí con con.
_ tí
_ san sẻ
Không thỏa mãn
nghịch cảnh càng éo le
Sự chán chường đã lên tới cực điểm
_ con con
IV. Luyện Tập:
Bài: Tự Tình I
Tiếng gà văng vẳng gáy trên bom,
Oán hận trông ra khắp mọi chòm.
Mõ thảm không khua mà cũng cốc,
Chuông sầu chẳng đánh cớ sao om?
Trước nghe những tiếng thêm rền rĩ,
Sau giận vì duyên để mõm mòm.
Tài tử văn nhân đâu đó tá?
Thân này đâu đã chịu già tom!

Tự Tình II
IV. Luyện Tập:
* Sự giống nhau:
_ Tự Tình I và Tự Tình II đều sử dụng thơ Nôm Đường luật để thể hiện cảm xúc của nhà thơ.
_ Đều mượn cảm thức về thời gian để thể hiện tâm trạng. Điều đó được thể hiện qua kết cấu vòng tròn của hai bài thơ: mở đầu bằng thời gian và kết thúc cũng là thời gian.
_ Đều sử dụng các từ ngữ biểu cảm: văng vẳng, trơ, cái hồng nhan, ngán, tí con con, oán hận, rền rĩ, mõm mòm, già tom.
Tự Tình II
IV. Luyện Tập:
* Sự khác nhau:
_ Cảm xúc trong "Tự Tình I" là nỗi niềm của nhà thơ trước duyên phận hẩm hiu, nhiều mất mát, trước lẽ đời đầy nghịch cảnh đồng thời là sự vươn lên của chính bản thân, thách đố lại duyên phận.
_ Còn ở "Tự Tình II", cũng là sự thể hiện của bi kịch duyên phận muộn màng, cố gắng vươn lên nhưng cuối cùng cũng không thoát được bi kịch. Đến "Tự Tình II", sự bi kịch như được nhân lên, phẫn uất hơn. Sự khác nhau đó chính là do cảm xúc chủ đạo trong từng bài thơ quyết định.

Tự Tình II