Tuần 2. Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận

.
Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo về dự tiết học !
Ti?t 7:

Phân tích đề,
Lập dàn ý
bài văn nghị luận
Thảo luận nhóm
1. Phân công:
- Nhóm 1: Đề 1: Từ ý kiến dưới đây anh chị có suy nghĩ gì về việc “ chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới”?
“Cái mạnh của con người Việt nam là sự thông minh và nhạy bén với cái mới... Nhưng bên cạnh đó vẫn tồn tại không ít cái yếu. Ấy là những lỗ hổng về kiến thức cơ bản do chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề...”
(Theo Vũ Khoan, Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới)
- Nhóm 2: Đề 2: Tâm sự của Hồ Xuân Hương trong bài thơ Tự tình II
- Nhóm 3: Đề 3:Về một vẻ đẹp của bài thơ Câu cá mùa thu (Thu điếu) của Nguyễn Khuyến
2. Nhiệm vụ:
Các nhóm thảo luận trong 5 phút và trả lời vào phiếu học tập với các nội dung:
- Vấn đề nghị luận:
- Yêu cầu nội dung:
- Yêu cầu phương pháp:
- Yêu cầu về tư liệu
Đề 1: Từ ý kiến dưới đây anh chị có suy nghĩ gì về việc “ chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới”?
“Cái mạnh của con người Việt nam là sự thông minh và nhạy bén với cái mới... Nhưng bên cạnh đó vẫn tồn tại không ít cái yếu. Ấy là những lỗ hổng về kiến thức cơ bản do chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề...”
(Theo Vũ Khoan, Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới)
- Vấn đề nghị luận:
- Yêu cầu về nội dung:
- Yêu cầu về phương pháp:
- Yêu cầu về tư liệu:
Việc chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới
Từ ý kiến của Vũ Khoan có thể suy ra:
+ Người Việt Nam có nhiều điểm mạnh: thông minh, nhạy bén với cái mới
+ Người Việt Nam cũng không ít điểm yếu: thiếu hụt về kiến thức cơ bản, khả năng thực hành và sáng tạo hạn chế.
+ Phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu là thiết thực chuẩn bị hành trang vào thế kỉ XXI.
Sử dụng thao tác lập luận bình luận, giải thích, chứng minh.
Dùng dẫn chứng trong thực tế xã hội là chủ yếu.
Phân tích đề
Đề 2: Tâm sự của Hồ Xuân Hương trong bài thơ Tự tình II
- Vấn đề nghị luận:
- Yêu cầu về nội dung:
- Yêu cầu về phương pháp:
- Yêu cầu về tư liệu:
Tâm sự của HXH trong bài Tự tình II
Nêu cảm nghĩ của mình về tâm sự và diễn biến tâm trạng của
HXH: nỗi cô đơn, chán chường, khát vọng được sống hạnh phúc…
Sử dụng thao tác lập luận phân tích kết hợp với nêu cảm nghĩ.
Dẫn chứng thơ HXH là chủ yếu.
Phân tích đề
Đề 3:Về một vẻ đẹp của bài thơ Câu cá mùa thu (Thu điếu) của Nguyễn Khuyến
- Vấn đề nghị luận:
- Yêu cầu về nội dung:
- Yêu cầu về phương pháp:
- Yêu cầu về tư liệu:
Có thể triển khai theo một trong các hướng sau:
+ Bức tranh thu làng quê Việt nam
+ Tâm sự của Nguyễn Khuyến trong bài thơ
+ Những thành công về nghệ thuật của bài thơ
Một vẻ đẹp của bài thơ Câu cá mùa thu - Nguyễn Khuyến
Phân tích kết hợp với chứng minh, có thể so sánh với các bài thơ thu khác
Bài Câu cá mùa thu, thơ văn của Nguyễn Khuyến hoặc các bài thơ khác
viết về mùa thu
Phân tích đề

Đề
Đề 1
Đề 2
Đề mở
Đề 3
Đề mở
Lo?i d?
Đề có định hướng
Chuẩn bị hành trang vào
thế kỉ mới
Tâm sự Hồ Xuân Hương
Cảnh thu, tình thu,
thành công nghệ thuật
Nghị luận XH
Nghị luận VH
Nghị luận VH
Vấn đề nghị luận
Thể loại
II. lập dàn ý bài văn nghị luận
Luận đề
Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới.
Luận đề
Luận cứ
1
2
Luận cứ
1
2
Người Việt Nam có nhiều điểm mạnh
Người Việt Nam cũng không ít những điểm yếu
Phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu
Thông minh
Nhạy bén với cái mới
Hổng về kiến thức
Khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế
Phát huy sự thông minh, nhạy bén
Bổ sung kiến thức
Linh hoạt, sáng tạo trong công việc
DÀN Ý
I. Mở bài
Nêu vấn đề
Trích dẫn câu nói của Vũ Khoan
II. Thân bài
1. LĐ1 : Người Việt Nam có nhiều điểm mạnh
LC1: Thông minh
LC2: Nhạy bén với cái mới
2. LĐ 2: Người Việt Nam cũng có không ít điểm yếu
LC 1: Hổng kiến thức,
LC2: Khả năng thực hành và sáng tạo còn hạn chế
3. LĐ 3: Phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu là hành trang bước vào thế kỉ mới
LC1: Phát huy sự thông minh
LC2: Bổ sung kiến thức hổng
LC3: Linh hoạt, sáng tạo trong công việc
III. Kết luận
Khẳng định việc chuẩn bị hành trang bước vào thế kỉ mới
Phân tích đề
- Vấn đề nghị luận:
- Yêu cầu về nội dung:
- Yêu cầu về tư liệu:
- Yêu cầu về phương pháp:
Bài tập 1: Cảm nghĩ của anh (chị) về giá trị hiện thực của đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh (trích Thượng kinh kí sự - Lê Hữu Trác)
III. Luyện tập
Giá trị hiện thực sâu sắc của đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh
+ Bức tranh cụ thể, sinh động về cuộc sống xa hoa nhưng thiếu sinh khí
trong phủ chúa Trịnh.
+ Thái độ phê phán nhẹ nhàng mà thấm thía của Lê Hữu Trác, qua đó
tác giả dự cảm về sự suy tàn của triều Lê - Trịnh thế kỉ XVIII.
Đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh
Kết hợp thao tác phân tích và nêu cảm nghĩ
Đề bài: Trong Thư của tổng thống Mĩ A. Lin-côn gửi Hiệu trưởng của con trai mình có câu:
“Ở trường, xin thầy hãy dạy cho cháu biết chấp nhận thi rớt còn vinh dự hơn gian lận khi thi”
Anh (chị) có suy nghĩ gì về câu nói trên
- Vấn đề nghị luận:
- Yêu cầu về nội dung:
- Yêu cầu về phương pháp:
Tính trung thực trong thi cử
+ Nêu ý nghĩa nội dung câu nói của Tổng thống: ông tha thiết mong
muốn con mình được giáo dục tính trung thực, biết nhìn thẳng vào năng lực
+ Bày tỏ quan niệm của bản thân: đồng tình hay phản đối
Kết hợp thao tác phân tích, so sánh và bình luận
Phân tích đề
- Yêu cầu về tư liệu:
Trong đời sống xã hội
Bài tập 2 .Tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc của Hồ Xuân Hương qua một bài thơ Nôm mà anh (chị) yêu thích (Bánh trôi nước hoặc Tự tình – Bài II)
T�i nang s? d?ng ngụn ng? dõn t?c c?a H? Xuõn Huong
Phân tích đề
- Vấn đề nghị luận
- Yêu cầu về nội dung
- Yêu cầu về tư liệu:
- Yêu cầu về phương pháp:
Kết hợp thao tác phân tích và bình luận
Thơ Hồ Xuân Hương
+ Dùng văn tự Nôm
+ Sử dụng các từ ngữ thuần Việt tài tình
+ Sử dụng hình thức đảo trật tự cú pháp