Tuần 2. Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận

PHÂN TÍCH ĐỀ
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
Tiết 7 :
I- Phđn t�ch d?:

1. Xác định kiểu đề
- Ñeà 1: thuoäc daïng ñeà coù ñònh höôùng cuï theå, neâu roõ nhöõng yeâu caàu veà noäi dung, giôùi haïn daãn chöùng (ñeà ñoùng, ñeà noåi)
- Ñeà 2, 3: khoâng coù ñònh höôùng cuï theå, ngöôøi vieát töï giaûi maõ (ñeà chìm, ñeà môû)
+ Ñeà 2: Chæ yeâu caàu baøn veà taâm söï cuûa HXH trong baøi thô töï tình II, moät khía caïnh noäi dung cuûa baøi thô, coøn laïi ngöôøi vieát phaûi töï tìm xem taâm söï ñoù laø gì, dieãn bieán ra sao, ñöôïc bieåu hieän ntn…
+ Ñeà 3: Xaùc ñònh ñoái töôïng nghò luaän – baøi thô CCMT – ngöôøi vieát töï giaûi maõ giaù trò nd vaø hình thöùc cuûa baøi thô.
2. Phađn t�ch �eă
a) Xa�c ��nh vaân �eă caăn ngh� luaôn
b) Yeđu caău veă noôi dung (Ca�c y� ch�nh cụa ba�i vieât)
c) Yeđu caău veă ph��ng pha�p (Ca�c thao ta�c laôp luaôn va� phám vi daên ch��ng)
- Ñeà 1:
+ Vaán ñeà caàn nghò luaän: Vieäc chuaån bò haønh trang vaøo theá kæ môùi.
+ Yeâu caàu veà noäi dung:
* Ngöôøi VN coù nhieàu ñieåm maïnh: Thoâng minh, nhaïy beùn vôùi caùi môùi.
* Ngöôøi VN cuõng coù khoâng ít ñieåm yeáu : Thieáu huït veà kieán thöùc cô baûn, khaû naêng thöïc haønh vaø saùng taïo haïn cheá.
* Phaùt huy ñieåm maïnh, khaéc phuïc ñieåm yeáu laø thieát thöïc chuaån bò haønh trang vaøo theá kæ môùi.
+ Yeâu caàu veà phöông phaùp: Söû duïng thao taùc laäp luaän bình luaän, giaûi thích, chöùng minh, duøng daãn chöùng thöïc teá xaõ hoäi laø chuû yeáu.
- Ñeà 2:
+ Vaán ñeà caàn nghò luaän: Taâm söï cuûa XH trong baøi thô Töï tình II
+ Yeâu caàu noäi dung: Neâu caûm nghó cuûa mình veà taâm söï vaø dieãn bieán taâm traïng cuûa HXH: coâ ñôn, chaùn chöôøng, phaãn uaát, khaùt voïng haïnh phuùc…
+ Yeâu caàu veà phöông phaùp: Söû duïng thao taùc laäp luaän phaân tích keát hôïp vôùi neâu caûm nghó; daãn chöùng thô HXH laø chuû yeáu.
II- Laôp da�n y�

1. Khaùi nieäm: Laäp daøn yù laø saép xeáp caùc yù theo trình töï loâgic.
2. Taùc duïng:
- Laäp daøn yù giuùp ngöôøi vieát khoâng boû soùt yù quan troïng, ñoàng thôøi loaïi boû ñöôïc nhöõng yù khoâng caàn thieát.
- Laäp ñöôïc daøn yù toát, coù theå vieát deã daøng hôn, nhanh hôn, hay hôn.
3.Caùc böôùc laäp daøn yù
1/Xaùc ñònh luaän ñieåm
2/ Xaùc laäp luaän cöù
3/ Saép xeáp luaän ñieåm, luaän cöù (keøm theo caùc kí hieäu tröôùc moãi ñeà muïc)
III- Luyeôn Taôp

Baøi taäp 1 :
a/ Phaân tích ñeà
- Vaán ñeà nghò luaâïn: Giaù trò hieän thöïc saâu saéc cuûa ñoaïn trích “Vaøo phuû chuùa Trònh”
- Yeâu caàu noäi dung :
+ Böùc tranh cuï theå sinh ñoäng veà c/soáng xa hoa nhöng thieáu sinh khí cuûa nhöõng ngöôøi trong phuû chuùa Trònh
+ Thaùi ñoä pheâ phaùn nheï nhaøng maø thaám thía cuõng nhö döï caûm veà söï suy taøn ñang tôùi gaàn cuûa trieàu Leâ-Trònh theá kæ 18
- Yeâu caàu phöông phaùp : Söû duïng thao taùc laäp luaän, phaân tích keát hôïp neâu caûm nghó. Daãn chöùng: Laáy trong baøi “Vaøo phuû chuùa Trònh” laø chuû yeáu.
b/Laôp da�n y� :
* M�� ba�i: Gi��i thieôu veă Leđ H��u Tra�c va� v� tr� �oán tr�ch "Va�o phụ chu�a Tr�nh"
* Thađn ba�i :
+ S�� ta�i hieôn b��c tranh sinh hoát trong phụ chu�a qua ca�c chi tieât .
+ Tha�i �oô cụa Leđ H��u Tra�c v��i cuoôc soâng n�i phụ chu�a
+ Ca�ch th��c mieđu tạ, ghi che�p cụa ta�c giạ giu�p ng���i �óc h�nh dung ����c cuoôc soâng xa hoa �� ta�c giạ.
+ S�� �a�nh gia� veă hieôn th��c sađu saĩc cụa �oán tr�ch
* Keât ba�i: To�m l���c nh��ng noôi dung �a� tr�nh ba�y.