Tuần 19. Đại cáo bình Ngô (Bình Ngô đại cáo)

Tác gia:
Nguyễn Trãi

Cha bị giặc bắt, Nguyễn Trãi theo hầu. Sau vâng mệnh quay về đánh giặc.
I. Con người và cuộc đời
- Con người thông minh, tài hoa, uyên bác.
- Hiến dâng cuộc đời vì sự nghiệp dân tộc.
- Con người của lịch sử và thơ ca dân tộc.
Được UNESCO công nhận:
Danh nhân văn hoá thế giới.
- Con người chịu nhiều oan khiên nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam.
NGUYỄN TRÃI (1380 – 1442)
II. Sự nghiệp thơ văn
1. Những tác phẩm chính
Tác phẩm chữ Hán:
Tác phẩm chữ Nôm:
Quốc âm thi tập
2.Thơ văn Nguyễn Trãi thấm nhuần tư tưởng
nhân nghĩa, triết lí thế sự và tình yêu thiên nhiên.
a.Tư tưởng nhân nghĩa.
Nhân nghĩa gắn với yêu nước.
Yên dân,lo cho dân.
Nhìn ra sức mạnh của dân.
b.Tư tưởng triết lí,thế sự.
-Đề cao vai trò của thời và thế.
-“Dưới công danh đeo khổ nhục”Thú thanh nhàn.
- “Phượng hãy tiếc cao,diều hãy lượn
Hoa thường hay héo cỏ thường tươi”
Nỗi đau đời của nhà thơ.
-“Nên thợ nên thầy vì có học
No ăn no mặc bởi hây làm”


Lẽ giản đơn sâu sắc về việc ăn,việc học.

c.Tình yêu thiên nhiên
- Núi láng giềng chim, bầu bạn
Mây khách khứa,nguyệt anh tam.
- Côn Sơn suối chảy rì rầm,
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.
Côn Sơn có đá rêu phơi,
Ta ngồi trên đá như ngồi nệm êm.
- Bài thơ “Cảnh ngày hè”.
Thiên nhiên là bầu bạn,gắn bó như gia đình ruột thịt.
d.Giàu tình yêu thương con người.
- Nguyễn Trãi là người có tấm lòng đôn hậu,một trái tim đa tình đa cảm,rung động với bất kì sự biến đổi nào trong đời sống.
Bài thơ “Cây chuối”:
“Tình thư một bức phong còn kín.
Gió nơi đâu gượng mở xem”.
Nguyễn Trãi là nhà thơ,nhà văn hóa lớn của dân tộc và là danh nhân văn hóa của thế giới.
3.Thơ văn Nguyễn trãi là đỉnh cao chói lọi trong nền văn học dân tộc

- Văn chính luận xuất sắc.
+ Tác phẩm chính:
Đại cáo bình Ngô, Quân trung từ mệnh tập.
+ Nội dung:
Yêu nước,tư tưởng nhân nghĩa,thương dân.
+Nghệ thuât:
Lập luận chặt chẽ,lí lẽ đanh thép,giọng văn hùng hồn,phong phú…
Văn chính luận của Nguyễn Trãi giàu tính chiến đấu nhưng rất nhân văn nhân đạo
-Thơ trữ Hán của Nguyễn Trãi là thế giới thẩm mĩ phong phú vừa trữ tình trí tuệ vừa lãng mạn hào hùng.
-Thơ chữ Nôm đặt nền móng cho thơ ca dân tộc”.
IV. Kết luận
- Nguyễn Trãi là bậc anh hùng dân tộc, một nhân vật toàn tài hiếm có nhưng lại phải chịu những oan khiên thảm khốc.
- Nhà thơ, nhà văn kiệt xuất, danh nhân văn hoá thế giới, có những đóng góp lớn cho sự phát triển của văn hoá, văn học dân tộc.
-Về nội dung: yêu nước và nhân đạo.
-Về nghệ thuật: đóng góp về thể loại và ngôn ngữ, khai sáng văn học tiếng Việt.
1. Cuộc đời và con người Nguyễn Trãi đọng lại những dấu ấn đặc biệt nào?
2. Nội dung thơ văn Nguyễn Trãi bao gồm những vấn đề nào?
Củng cố
3. Những đóng góp của Nguyễn Trãi về nghệ thuật thi ca?