Tuần 17. Tình yêu và thù hận

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ VỀ DỰ TIẾT HỌC CỦA LỚP
“Tình yêu và thù hận”
Trích “ Rô-mê-ô và Giu-li-ét” _ U.Sếch-xpia
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
1. Thời đại phục hưng (sgk)
- Khoảng thế kỉ XV, XVI , ở châu Âu (Thời kì quá độ từ hình thái nhà nước phong kiến sang tư bản chủ nghĩa), hình thành một phong trào văn hoá mang tinh thần nhân văn, hướng về Hi lạp, La mã để học tập truyền thống tốt đẹp:trân trọng, ca ngợi, đấu tranh vì con người, tố cáo các thế lực phong kiến và nhà thờ thù địch với con người, nói lên nhu cầu và khát vọng của con người, vạch rõ những bước đi và triển vọng của xã hội mới.
Ăng-ghen: Thời đại phục hưng là “bước ngoặt tiến bộ vĩ đại nhất từ trước đến bấy giờ mọi người chưa từng thấy, bước ngoặt ấy đã diễn ra làm thay đổi mọi mặt kinh tế, xã hội,chính trị, tôn giáo tư tưởng và tinh thần.Chính trong bối cảnh đó, văn học nghệ thuật phục hưng đã nở hoa kết quả, một mùa hoa quả tốt đẹp hiếm có”
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
Ra-bơ-le
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
Xec-van-tét
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
Hoạ phẩm của Lê-ô-na-đơ Vanh-xi
Sếch - xpia
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
1. Thời đại phục hưng (sgk):
2. Tác giả (sgk)
-Uy-li-am Sếch-xpia (1564- 1616), nhà thơ , nhà viết kịch thiên tài của nước Anh và cả nhân loại thời Phục hưng
- Vào đời tự lập sớm . Trước khi là nhà viết kịch thiên tài , ông từng làm chân giữ ngựa , nhắc tuồng , diễn viên …
b. Sự nghiệp :
- Phong phú, đồ sộ : 37 vở bi kịch, hài kịch, chính kịch , trong đó có những kiệt tác: Hăm-let, Vua Lia, Người lái buôn thành Vơ-ni-dơ…
-Tác phẩm của ông là tiếng nói của lương tri tiến bộ , của khát vọng tự do , của lòng nhân ái bao la và của niềm tin bất diệt vào khả năng hướng thiện và vươn dậy để khẳng định cuộc sống con người
a. Cuộc đời :
Ngôi nhà của Sếch-xpia thời thơ ấu
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
1. Thời đại phục hưng :
2. Tác giả :
3. Tóm tắt bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” (sgk)
a. Thời gian ra đời:
khoảng năm 1594- 1595, gồm 5 hồi bằng thơ xen lẫn văn xuôi
b. Nguồn gốc đề tài
Tác phẩm dựa trên một câu chuyện có thật về mối hận thù giữa hai dòng họ Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét, tại Vê-rô-na (I-ta-li-a) thời cổ đại
Thành Vê - rô - na
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
Lễ hội hoá trang tại nhà Ca - piu - lét
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
Đêm thề nguyền
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
Thâm thù bùng nổ
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
Cái chết của Ti - Bân
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
Lễ cưới bí mật
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
Tình yêu đã vượt lên trên sự hận thù
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)


Ngôi mộ của Juliet cũng nằm trong khuôn viên ngôi nhà..


Thành phố Verona nổi tiếng với chiếc ban công tình yêu
của Romeo và Juliet. Ảnh: Verona Travel Guide
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)


Bức tượng Juliet trong sân vườn.

“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
1. Thời đại phục hưng :
2. Tác giả :
3. Tóm tắt bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” (sgk)
- Các nhân vật chính:
Rô-mê-ô – con trai nhà Môn-ta-ghiu
Giu-li-ét – con gái nhà Ca-piu-lét
Pa-rít – cháu Vương chủ thành Vê-rô-na, người cầu hôn Giu-li-ét
Lâu- rân – tu sĩ , người giúp đỡ cho mối tình của họ
Vương chủ thành Vê-rô-na
- Xung đột kịch:
Xung đột giữa khát vọng yêu đương mãnh liệt với hoàn cảnh thù địch vây hãm
- Chủ đề vở kịch:
+ Khẳng định và ngợi ca sức mạnh của tình yêu tự do, khát vọng yêu đương, hạnh phúc con người
+ Lời kết án và tố cáo đanh thép thành kiến phong kiến, nguyên nhân thù hận của tình người, của chủ nghĩa nhân văn
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
1. Thời đại phục hưng :
2. Tác giả :
3. Tóm tắt bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” (sgk)
- Nội dung đoạn trích (lớp 2 , hồi 2) : đoạn trích diễn tả cảnh Rô-mê-ô trở lại nhà Ca-piu-let ngay giữa đêm khuya sau đêm hội hóa trang, thấy Giu-li-et xuất hiện bên cửa sổ
4. Bố cục :
+ Sáu lời thoại đầu (độc thoại) : diễn biến tâm trạng của Rô-mê-ô và Giu-li-et
+ Còn lại (đối thoại) : khẳng định tình yêu vượt lên thù hận
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
II. Đọc – hiểu văn bản :
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
II. Đọc – hiểu văn bản :
1.Tâm trạng của Rô-mê-ô
a.Khi nói một mình
là mặt trời
- Giu-li-ét như :
* Rô-mê-ô so sánh , liên tưởng:
hơn ả Hằng Nga (đố kị , héo hon và nhợt
nhạt vì ghen tị)
- Đôi mắt như :
hai ngôi sao đẹp nhất (nhờ mắt nàng lấp lánh thay sao)
- Đôi gò má rực rỡ :
…các vì tinh tú phải hổ ngươi
…ánh sáng ban ngày làm cho
đèn nến phải thẹn thùng
làn ánh sáng tưng bừng rọi khắp không gian
-> chim chóc cất tiếng véo von vì tưởng là đêm đã tàn
-> Với Rô-mê-ô ,Giu-li-et là hiện thân của những gì đẹp nhất của thiên nhiên
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
II. Đọc – hiểu văn bản :
1.Tâm trạng của Rô-mê-ô
a.Khi nói một mình
* Rô-mê-ô so sánh , liên tưởng:
* Rô-mê-ô giả định:
+ Nếu mắt nàng thay cho sao
+ Sao xuống nằm dưới đôi lông mày
-> Giả định làm nổi bật đường nét thanh tú của khuôn mặt
* Rô-mê-ô lí tưởng hóa , thần tiên hóa vẻ đẹp :
* Rô-mê-ô mong ước:
Được là chiếc bao tay để mơn trớn gò má
=> Khao khát gần gũi người yêu
=> Choáng ngợp, say đắm trước vẻ đẹp của Giu-li-ét
b.Khi nói với Giu-li-ét
- Sẵn sàng
Thay đổi tên, họ để được yêu
Vượt mọi ngăn cách, nguy hiểm để đến với tình yêu
* Tóm lại :
Rô-mê-ô là chàng trai mạnh mẽ, đến với tình yêu bằng sự chân thành, say đắm,dũng cảm vượt qua hận thù để được yêu hết mình.
“Nàng tiên lộng lẫy” , “tỏa ánh hòa quang”, “như một sứ giả nhà trời có cánh”
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
II. Đọc – hiểu văn bản :
1.Tâm trạng của Rô-mê-ô
Khi nói một mình
Khi nói với Giu-li-ét
2.Tâm trạng của Giu-li-ét
a. Khi nói một mình :
- “ Ôi chao” :
-> Cảm xúc dồn nén không thốt lên lời
- Gọi tên Rô-mê-ô tha thiết
- Mong Rô-mê-ô từ bỏ tên và dòng họ
- Muốn Rô-mê-ô thề nguyền
=> Lời bộc bạch chân thành , say đắm
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
II. Đọc – hiểu văn bản :
1.Tâm trạng của Rô-mê-ô
Khi nói một mình
Khi nói với Giu-li-ét
2.Tâm trạng của Giu-li-ét
a. Khi nói một mình :
b.Khi nói với Rô-mê-ô
- Nhắc đến dòng họ Môn-ta-ghiu
=> Mối thù giữa hai dòng họ vẫn ám ảnh nàng
- Sự lo lắng :
Tường vườn rất cao, khó trèo qua
Đây là nơi tử địa
“ Em chẳng đời nào muốn họ gặp anh nơi đây…họ sẽ giết chết anh”.
=> Giu-li-ét là thiếu nữ trong sáng và thơ ngây, chân thành và nồng nhiệt đón nhận tình yêu bất chấp hận thù dòng tộc …
=> Lời của nàng thẫm đẫm ân tình.Đó là sự lo lắng tràn đầy yêu thương mà nàng dành cho Rô-mê-ô
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
II. Đọc – hiểu văn bản :
1.Tâm trạng của Rô-mê-ô
Khi nói một mình
Khi nói với Giu-li-ét
2.Tâm trạng của Giu-li-ét
Khi nói một mình
Khi nói với Rô-mê-ô
3. Tính bi kịch :
+ Bức tường đá bao quanh khu vườn (biểu tượng của dòng tộc):ngăn cách tình yêu của họ
+ Lời đầu tiên bộc lộ băn khoăn của Giu-li-et là tên họ của chàng Rô-mê-ô vì nó nhắc nàng nghĩ tới mối thù dòng họ
+ Nỗi lo sợ của nàng là Rô-mê-ô bị bắt
I. Tiểu dẫn :
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)
II. Đọc – hiểu văn bản :
1.Tâm trạng của Rô-mê-ô
Khi nói một mình
Khi nói với Giu-li-ét
2.Tâm trạng của Giu-li-ét
Khi nói một mình
Khi nói với Rô-mê-ô
3. Tính bi kịch :
III. Kết luận :
1. Về nghệ thuật :
- Lời thoại giàu nhạc điệu, gia`u hình ảnh, gia`u cảm xúc
- Tính cách nhân vật khắc họa qua ngôn ngữ và hành động kịch.
2. Về nội dung :
Thông qua câu chuyện tình yêu trong sáng đẹp đẽ vượt lên trên thù hận của Rô-mê-ô và Giu-li-ét ,tác giả :
+ Lên án , tố cáo chế độ phong kiến đã giết chết tự do và hạnh phúc của con người
+ Ca ngợi và khẳng định vẻ đẹp của tình người, tình đời theo lí tưởng của chủ nghĩa nhân văn


Những lời nhắn gửi tới Juliet trên tường ngày càng nhiều lên


Chiếc ban công được khoác một tấm áo.
“ Ấy , khe khẽ chứ ! Ánh sáng nào vừa lóe trên cửa sổ kia ? Đấy là phương đông và nàng Giu-li-et là mặt trời ! – Vừng dương tươi đẹp ơi , hãy hiện lên đi , và giết chết ả Hằng Nga đố kị , héo hon và nhợt nhạt vì đau buồn khi thấy cô hầu của ả lại đẹp hơn ả rất nhiều . Ả ghen với em thì em theo ả làm gì …Đấy là người ta yêu quí . Ôi ! Đấy là người ta yêu ! …chẳng qua hai ngôi sao đẹp nhất bầu trời có việc phải đi vắng , đã tha thiết nhờ mắt nàng lấp lánh , chờ đến lúc sao về . Ừ , nếu mắt nàng lên thay cho sao , và sao xuống nằm dưới đôi lông mày kia thì thế nào nhỉ ? Vẻ đẹp của đôi gò má sẽ làm cho các vì tinh tú ấy phải hổ ngươi , như ánh sáng ban ngày làm cho đèn nến phải thẹn thùng ; còn cặp mắt nàng trên bầu trời sẽ rọi khắp không gian một làn ánh sáng tưng bừng đến nỗi chim chóc sẽ lên tiếng hót vang vì tưởng là đêm đã tàn . Kìa, nàng tì má lên bàn tay ! Ôi ! Ước gì ta là chiếc bao tay , để được mơn trớn gò má ấy !
“ Ấy , khe khẽ chứ ! Ánh sáng nào vừa lóe trên cửa sổ kia ? Đấy là phương đông và nàng Giu-li-et là mặt trời ! – Vừng dương tươi đẹp ơi , hãy hiện lên đi , và giết chết ả Hằng Nga đố kị , héo hon và nhợt nhạt vì đau buồn khi thấy cô hầu của ả lại đẹp hơn ả rất nhiều . Ả ghen với em thì em theo ả làm gì …Đấy là người ta yêu quí . Ôi ! Đấy là người ta yêu ! …chẳng qua hai ngôi sao đẹp nhất bầu trời có việc phải đi vắng , đã tha thiết nhờ mắt nàng lấp lánh , chờ đến lúc sao về . Ừ , nếu mắt nàng lên thay cho sao , và sao xuống nằm dưới đôi lông mày kia thì thế nào nhỉ ? Vẻ đẹp của đôi gò má sẽ làm cho các vì tinh tú ấy phải hổ ngươi , như ánh sáng ban ngày làm cho đèn nến phải thẹn thùng ; còn cặp mắt nàng trên bầu trời sẽ rọi khắp không gian một làn ánh sáng tưng bừng đến nỗi chim chóc sẽ lên tiếng hót vang vì tưởng là đêm đã tàn . Kìa, nàng tì má lên bàn tay ! Ôi ! Ước gì ta là chiếc bao tay , để được mơn trớn gò má ấy !
Ôi , Rômêô , chàng Rô-mê-ô ! Sao chàng lại là Rô-mê-ô nhỉ ? Chàng hãy khước từ cha chàng và từ chối dòng họ của chàng đi ;hoặc nếu không thì chàng hãy thề là yêu em đi, và em sẽ không còn là con cháu nhà Ca-piu-let nữa
Thù hận
Rô-mê-ô
Giu-li-et
Tình yêu
Môn-ta-ghiu
Ca-piu-let
Bi kịch
Ca ngợi tình yêu, tình đời , tình người -> thể hiện chủ nghĩa nhân văn cao đẹp
Lên án xã hội phong kiến , triết học kinh viện nhà thờ đã giết chết tự do con người
Nàng lên tiếng ! Hỡi nàng tiên lộng lẫy , hãy nói nữa đi ! Bởi đêm nay , nàng như ánh hào quang , trên đầu ta , như một sứ giả nhà trời có cánh đang cười những áng mây lững lờ lướt nhẹ trên không trung ….
- Đúng là miệng em nói ra đấy nhé ! Chỉ cần em gọi tôi là người yêu , tôi sẽ thay tên đổi họ ; từ nay , tôi sẽ không bao giờ còn là Rô-mê-ô nữa .
- Tôi không biết xưng danh cùng em thế nào . Nàng tiên yêu quí của tôi ơi , tôi thù ghét cái tên của tôi ,vì nó là kẻ thù của em . Nếu chính tay tôi đã viết tên đó , thì tôi sẽ xé nát nó ra
- Tôi vượt được tường này là nhờ đôi cánh nhẹ nhàng của tình yêu; mấy bức tường đá ngăn sao được tình yêu; mà cái gì tình yêu có thể làm là tình yêu dám làm;vậy người nhà em ngăn sao nổi tôi .
- Tai tôi nghe chưa trọn một trăm tiếng thốt từ miệng đó ra mà tôi đã nhận ra tiếng ai rồi . Chẳng phải anh Rô-mê-ô , và là họ nhà Môn-ta-ghiu đấy ư ?
- Anh làm thế nào tới được chốn này , anh ơi ,và tới làm gì ? Tường vườn này cao , rất khó trèo qua ; và là nơi tử địa , anh biết mình là ai rồi đấy , nếu anh bị họ hàng nhà em bắt gặp nơi đây .
- Họ mà bắt gặp anh , họ sẽ giết chết anh
- Em chẳng đời nào muốn họ bắt gặp anh nơi đây .
“Tình yêu và thù hận” (Trích bi kịch “Rô-mê-ô và Giu-li-et” – U. Sếch-xpia)